Golovne za 2017-j — biznes ta pidpryjemnyctvo v Ukraїni

Ukraїnśka promyslovisť ta finansova sfera ćogorič perežyla bagato krytyčnyh zmin, zokrema, pozytyvnyh. Pro nyh korotko pogovorymo, zoseredyvšyś na ključovyh pokaznykah ta cyfrah. A naprykinci navedemo trohy komentariv vid predstavnykiv ukraїnśkogo innovacijnogo biznesu. Vse, jak vy ljubyte — korotko i po suti.

Rik pid znakom bezvizu, tranšiv MVF, Brexit ta reform (podekudy — ne nadto vdalyh)

2017 rik možna nazvaty rokom dilovyh podorožej, startap-konferencij ta obminu kapitalom — a vse zavdjaky bezvizovomu režymu ta čitko zadeklarovanomu projevropejśkomu, prozahidnomu ta pro-NATO kursu, progološenomu z trybun, pid čas konferencij ta čyslennyh samitiv i zustričej na najvyščomu mižderžavnomu rivni. Balans buv by povnym, jakby reformy — ohorony zdorov’ja, osvity, sociaľna, pensijna ta pravoohoronna i sudova — buly vykonani u 2017-mu v povnomu obsjazi. Prote ćogo, na žaľ, ne stalosja.

Šče ukraїnśka ekonomika — jak i v poperedni roky — tak i ne zmogla ostatočno pozbutysja zaležnosti vid zovnišńogo kredytuvannja. Tranši MVF ta kredyty JeBRR ne shodyly iz zagolovkiv novyn, špaľt gazet ta tem analityčnyh tok-šou na telebačenni j onlajn. Možlyvo, u 2018-mu usim nam dovedeťsja vyvčyty, ščo take oblikova stavka, kredytuvannja, saľdo platižnogo balansu i čomu dolar vže nikoly v najblyžči 5 rokiv ne stane menšym za 27 grn.

Jevropejcjam bulo ne nadto «do nas», hoč vony i prodovžyly ekonomični sankciї proty kraїny-agresora, kotra nijak ne polyšyť u spokoї naši shidni kordony. Kerivnyctvo JeS ta vičnu očiľnycju skladnyh reform Angelu Merkeľ ćogorič biľše nepokoїv Brexit (miscjamy — naviť biľše, aniž korupcijni skandaly čy polityčni mikrokryzy). Jak i koly same Velykobrytanija ostatočno pokyne Jevrosojuz i jaki ekonomični naslidky dlja startapiv, kompanij, investfondiv i naviť vyrobnykiv aviaciї, transportu ta agroprodukciї ce matyme — oś čym sušyly sobi golovu u kerivnyh kabinetah Brjusselja ta Ženevy. Prynajmni, poky ne staneťsja «velyke jevropejśke rozlučennja» (a tut šče j Katalonija naspila zi svoїmy ekonomiko-polityčnymy pretenzijamy), godi govoryty pro buď-jaki ekonomični preferenciї, jaki by istotno zminyly (čy zmicnyly) stanovyšče Ukraїny na zagaľnojevropejśkij biznesovij areni. Dovedeťsja vybyratysja samym iz hytkogo ğruntu (vže ne vperše, tož ukraїnśkomu suspiľstvu ne zvykaty).

Vtim, buly pozytyvni zrušennja na mižnarodnij areni v naprjamku biznes-spivrobitnyctva iz Ukraїnoju. U JeS rozšyrylyU JeS rozšyryly kvoty dlja ukraїnśkoї agroprodukciї kvoty dlja ukraїnśkoї agrarnoї produkciї. Miž Ukraїnoju ta Kanadoju rozpočalaZona viľnoї torgivli miž Ukraїnoju ta Kanadoju nabula čynnosti robotu zona viľnoї torgivli. Ukraїna i Brytanija skasuvalyUkraїna i Brytanija skasuvaly podvijne opodatkuvannja podvijne opodatkuvannja. A šče naša deržava polipšylaUkraїna pidnjalasja v svitovomu rejtyngu legkosti vedennja biznesu svoї pokaznyky v rejtyngu legkosti vedennja biznesu za versijeju Svitovogo Banku Doing Business ta vdviči pokraščylaUkraїna vdviči polipšyla pozyciї u rejtyngu legkosti splaty podatkiv pozyciї u rejtyngu legkosti splaty podatkiv. Možlyvo, ne v ostannju čergu zavdjaky tomu, ščo NBU skasuvavNBU skasuvav obmežennja dlja fizosib dlja valjutnyh perekaziv za kordon obmežennja dlja fizosib dlja valjutnyh perekaziv za kordon.

Ljubyteli emigraciї ćogorič buly trohy zasmučeni. Prezydent SŠA Donaľd Tramp predstavyv zakonoproekt, ščo vidminyťBaly zamisť lotereї — ščo proponuje zminyty u Green Card prezydent SŠA lotereju Green Card ta zaprovadyť systemu baliv dlja otrymannja robočoї vizy. Vidtak nekvalifikovana i neosvičena roboča syla, jaka prosto ne kuryť, ne p’je i zgodna zaplatyty za v’їzd, biľše ne potribna u Štatah. Dovedeťsja prynajmni vyvčyty programuvannja abo vidnajty tam dalekyh rodyčiv — inakše nijak.

Transportnyj biznes v Ukraїni ćogorič značnoju miroju rozvyvavsja u naprjamkah zaliznyčnyh ta povitrjanyh perevezeń. Vsi duže čekaly na Ryanair — a koly kompanija tak i ne pryjšla, dovelosja vdovoľnytysja tym, ščo v Ukraїni prezentuvalyV Ukraїni prezentovano nacionaľnyj loukoster i spysok jogo rejsiv nacionaľnyj loukoster SkyUp. Prote pereviryty jakisť ta ciny ohoči zmožuť ne raniše vesny 2018 roku.

Rik dlja tehnologičnogo biznesu mynuv pid odnym znakom — znakom Bitcoin. Ti, hto ne prosto stežyv za strybkamy kursu vid $8 do $18 tys za odynycju najpopuljarnišoї kryptovaljuty jakyhoś 6 misjaciv, zoseredylysja na vprovadženni kryptotehnologij. Zokrema, v červni 2017-go Deržavne agentstvo z pytań elektronnogo urjaduvannja Ukraїny i kompanija Bitfury pidpysaly memorandumKonfiskat z blokčejnom: v Ukraїni — peršyj u sviti elektronnyj Blockchain-aukcion pro spivpracju u sferi integraciї tehnologiї blockchain v bazovi rejestry i systemu zakupiveľ ta aukcioniv SETAM. Jakščo vy dosi z jakyhoś pryčyn ne v «kryptotemi», rekomendujemo pročytatyBTC, ETH, ICO — ščo ce take i jak ce pov’jazane odne iz odnym odyn z peršyh rozšyrenyh materialiv pro BTC, ETH ta ICO. I zaveršyvsja rik vyznannjam kryptovaljut na mižnarodnomu rivni. Švejcarśki banky zapustylyŠvejcarśki banky zapuskajuť mini-f’jučersy na Bitcoin mini-f’jučersy na Bitcoin, a na Čykaźkij birži počalysjaČomu biržovi f’jučersy na Bitcoin važlyvi dlja svitovoї ekonomiky operaciї iz f’jučersamy na cju kryptovaljutu.

17 travnja u Strasburzi pidpysaly17 travnja u Strasburzi pidpyšuť nadannja bezvizu Ukraїni, iz 11 červnja možna bude їzdyty do 34 kraїn nadannja Ukraїni bezvizovogo režymu

Ukraїnśke dosjagnennja roku — ce, bezumovno, bezviz. «Cinujte svij pasport i ljubiť Ukraїnu» — zaveršyv togo dnja svoje videozvernennja Prezydent, i nedaremno: ukraїnśkyj pasport dodav odrazu 40 pozycij u globaľnomu rejtyngu GPP Rank. Turyzm, vidkryti kordony, možlyvosti dlja zustričej iz dilovymy partneramy ta rozvytok loukosteriv — z takymy očikuvannjamy my perejšly do bezvizu. Odnak, ne vdalosja zalučyty na ukraїnśkyj rynok odnogo iz najbiľš rozpiarenyh aviapereviznykiv — a vyhid na rynok H&M ta IKEA (na gore usih gipsteriv) vidklaly do 2018-go.

2017-j — Velykyj Ban ta jogo naslidky

Socmereži ćogorič rozdilylysja na menšisť, jaka galasuvala pro cenzuru ta dyktaturu, i biľšisť, jaka vitala obmežennja dostupu do najbiľšyh majdančykiv pošyrennja okupacijnoї propagandy ta vedennja informacijnoї vijny. Ukazom prezydenta «VKontakti», «Odnoklasniki», «Jandeks» ta Mail.ru zablokuvalyVK.ru, Ok.ru, «Jandeks» ta Mail.ru zablokujuť v Ukraїni na 3 roky v Ukraїni na 3 roky. Ce bula skladova paketu ekonomičnyh sankcij proty IT-sektoru ta velykyh kompanij i holdyngiv kraїny-okupanta. Jak naslidok, čymala kiľkisť korystuvačiv perekočuvala u Facebook (jakyj rizko zris, jak i vytraty brendiv na reklamu u ńomu) — a častyna navčylasja korystuvatysja VPN.

Rik vnutrišńogo zrostannja v sferi IT ta startapiv

Lokomotyv innovacij v Ukraїni — ce IT. Nauka poky ščo — popry veś potencial — vidstaje vid programistiv. V Ukraїni čyseľnisť zajnjatyh v IT dosjaglaV Ukraїni čyseľnisť zajnjatyh v IT dosjagla najbiľšogo rivnja z 2014-go najbiľšogo rivnja z 2014-go. Ce nemoglo ne poznačytysja na dosjagnennjah rozrobnykiv na vnutrišnij ta svitovij areni. Startap Kitcast zalučyvStartap Kitcast zalučyv $500 tys vid fondu SMRK $500 tys vid ukraїnśkogo fondu SMRK. Ščonajmenše 12 ukraїnśkyh proektiv zibralyCogorič 12 ukraїnśkyh startapiv na Kickstarter zalučyly ponad $50 tys kožen vid $50 tys kožen na platformi Kickstarter. A startap Grammarly z Ukraїny, ščo pracjuje nad gramotnistju iz vykorystannjam štučnogo intelektu, vzagali otrymavAI-startap z Ukraїny, ščo pracjuje nad gramotnistju, otrymav $110 mln investycij $110 mln investycij.

Kyїv, Lviv ta Vinnycja stalyKyїv, Lviv ta Vinnycja staly mistamy-lideramy v investycijnij efektyvnosti mistamy-lideramy v investycijnij efektyvnosti. A u misti Leva rozpočaly budivnyctvoU Lvovi voseny 2017-go počnuť buduvaty IT-park masštabnogo IT-parku. Teper zahidna stolycja pretenduje na zvannja peršogo mista v galuzi innovacij. Do reči, pro ce my pospilkuvalysja z SEO Lvivśkogo IT-klasteru Stepanom VeselovśkymStepan Veselovśkyj, CEO Lviv IT Cluster: «Biľšisť problem u našij kraїni — čerez brak komunikaciї».

Deščo skromnišymy buly dosjagnennja ukraїnśkyh naukovciv. 4 ukraїnśkyh startapy iz naukomistkymy tehnologijamy zalučyly4 ukraїnśkyh startapy zalučyly rekordni investyciї vid Horizon 2020 rekordni investyciї vid Horizon 2020 — prote inšyh finansovyh proryviv v cij sferi ne sposterigalosja.

Deržava doklalasja do liberalizaciї pidpryjemnyctva — ale časom vydavala regresyvni «ideї»

Radymo takož prygadaty ključovi zakonodavči zminy12 važlyvyh zakonodavčyh zmin u červni dlja ukraїnśkyh pidpryjemciv, ščo stosujuťsja malogo ta seredńogo biznesu v Ukraїni — їh bulo pryjnjato ćogorič čymalo. A v červni 2017-go Verhovna Rada pryjnjala zakonVerhovna Rada uhvalyla nyzku zmin ščodo pidpryjemnyctva pro vnesennja zmin do dejakyh zakonodavčyh aktiv Ukraїny ščodo sproščennja vedennja biznesu ta zalučennja investycij emitentamy cinnyh paperiv. Ci pozytyvni kroky, odnak, blyžče do zaveršennja 2017 roku zminylysja na trohy absurdni ideї na kštalt «zakonu tŕoh posylok»Poštovi operatory zaklykaly vetuvaty zakon pro «try posylky» čy čergovyh progološeń tezy pro neobhidnisť skasuvaty sproščene opodatkuvannja ta III grupu platnykiv podatkiv dlja FOP. Vtim, ostanni 2 iniciatyvy vid DFS poky žodnogo logičnogo prodovžennja ne nabuly. Spodivajemosja — i ne nabuduť.

DFS vystupyla ne lyše jak pryhyľnyk žorstkyh zahodiv. Napryklad, vidnosno neščodavno stalo vidomo, ščo z 2018 roku podatkova perevirjatymeIz 2018 roku podatkova perevirjatyme biznes onlajn kompaniї ta pidpryjemciv onlajn. Spodivajemosja, čerg bilja «vikoneć» perevirky v upravlinnjah pomenšaje.

De točno pomenšalo čerg ćogorič — tak ce u Migracijnij službi. Na platformi iGov stalo možlyvo podatyServis zapysu na «biometryku» — teper na iGov zajavu na biometryčnyj zakordonnyj pasport v 111 viddilennjah Deržavnoї migracijnoї služby Ukraїny.

Elektronne urjaduvannja prodovžylo svij postup u 2017-mu. Čerez systemu ProZorro počaly realizuvatyČerez ProZorro realizuvatymuť aktyvy deržpidpryjemstv aktyvy deržpidpryjemstv. V Ukraїni vperše oficijno prodalyV Ukraїni vperše oficijno prodaly neruhomisť čerez smart-kontrakt neruhomisť čerez smart-kontrakt. A šče urjad shvalyvUrjad shvalyv ključovi naprjamy e-urjaduvannja v Ukraїni do 2020 roku ključovi naprjamky elektronnogo vrjaduvannja v Ukraїni do 2020 roku. A Minekonomrozvytku naviť stvoryloMinekonomrozvytku stvorylo portal z pidtrymky malogo i seredńogo biznesu portal z pidtrymky malogo i seredńogo biznesu potribnoju informacijeju ta instrumentamy.

Ekonomični eksperymenty urjadu ta kompanij časom pryvertaly uvagu ZMI. Tak, vperše za 14 rokiv hersonśki kavuny vidpravylysjaGolovne pro mem «barža z kavunamy» — ta ekonomiku ričok v stolycju ne avtošljahamy, a ričkovym transportom. Z odnogo boku, ce porodylo mem «barža z kavunamy» — a z inšogo pryvernulo uvagu peresičnyh gromadjan do togo, jak pracjuje ričkova infrastruktura ta ekonomična skladova transportuvannja tovariv ta vantaživ vnutrišnimy transportnymy šljahamy Ukraїny. Bažajuči mogly zrozumity osoblyvosti logistyky na cilkom konkretnomu prykladi.

Zagaľnu polityku v caryni finansiv ta podatkiv radše možna nazvaty vdaloju, aniž ni. Mižnarodni valjutni rezervy Ukraїny dosjaglyMižnarodni valjutni rezervy Ukraїny dosjagly tryričnogo maksymumu tryričnogo maksymumu same 2017-go.

Finansy ta plateži po-novomu

Mobiľna ekonomika ta plateži prodovžyly zrostannja. V Ukraїni ce vidbulosja ne v ostannju čergu zavdjaky zapusku mobiľnyh plateživ ta novyh finansovyh poslug vid vže dijučyh bankiv. Zokrema, na ukraїnśkomu rynku Universal Bank zapustyv? Jak my 7 dniv testuvaly Monobank — i ščo z ćogo vyjšlo peršyj «bank bez viddileń» (a po suti — bankivśkyj kobrendyngovyj produkt) Monobank, povnistju orijentovanyj na mobiľnyh korystuvačiv. Ogljadači dilovyh vydań podejkuvaly, ščo tak Sergij Tygipko namagajeťsja povernutysja u bankivskyj biznes, ale nazvaty cju sprobu nevdaloju ne možna. U 2018-mu Fintech Band, jaki stojať za rozrobkoju Monobank’u, obicjajuť zapustyty šče odyn analogičnyj proekt.

Taki startapy majuť sens — adže popyt na bezgotivkovi plateži sered ukraїnśkyh korystuvačiv bankivśkyh poslug prodovžuje zrostaty. Častka bezgotivkovyh rozrahunkiv v zagaľnomu obsjazi operacij z vykorystannjam platižnyh kartok v Ukraїni zroslaV Ukraїni zrostajuť bezgotivkovi rozrahunky za rezuľtatamy 2017 roku. A tut šče j zapracjuvavV Ukraїni zapracjuvav servis Android Pay servis Android Pay. U 2018-mu optymisty prognozujuť zapusk Apple Pay — ce zrobyť konkurenciju na rynku mobiľnyh finansovyh poslug šče cikavišoju.

Finreguljator tym časom poky namagajeťsja vkotre populjaryzuvaty vlasni rozrobky v caryni fintech. NBU zarejestruvavNBU zarejestruvav vnutrišńoderžavnu platižnu systemu City24 vnutrišńoderžavnu platižnu systemu City24 — poky nejasno, jakymy buduť її podaľši perspektyvy, ce pokaže 2018 rik.

Vidnovlennja pozytyvnoї dynamiky v biznesi vidobrazylosja i na rynku akcij. Rynok cinnyh paperiv Ukraїny vyrisRynok cinnyh paperiv Ukraїny vyris vdviči vdviči. Prote ekonomisty radjať ne pospišaty iz nadto optymistyčnymy prognozamy. Varto podyvytysja na te, jak rynok proreaguje na rezuľtaty finansovogo roku ta dokapitalizaciju problemnyh bankiv i spravu «PryvatBanku» proty kolyšnih vlasnykiv ščodo povernennja značnoї sumy vyvedenyh koštiv.

Jedyni, hto ne vtračav optymizm — ce torgivci ta poserednyky, ščo pracjujuť iz kryptovaljutoju. Zrostannja kursu trijci providnyh krypovaljut pryzvelo do togo, ščo v Ukraїni počaly z’javljatysja proekty, jaki tak čy inakše vykorystovujuť kryptovaljutu. Zokrema, v ukraїnśkij mereži restoraniv zapustylyKryptovaljutoju za večerju možna rozrahuvatysja v ukraїnśkij mereži restoraniv rozrahunky kryptovaljutoju. Ekonomisty poperedžajuť pro jmovirnu «buľbašku» — 2018 rik pokaže, naskiľky cej prognoz reaľnyj.

V očikuvanni 4G

Mižnarodnyj operator LycaMobile počavMobiľnyj operator LycaMobile zapustyvsja v Ukraїni robotu v Ukraїni — i vže naviť vstyg znyzyty taryfy u grudni ćogo ž roku. Prote vin pracjuje u «staromu» standarti 3G. A ot nove pokolinnja zv’jazku my pobačymo vže navesni. Stalo vidomo, ščo 4G z’javyťsja4G z’javyťsja v Ukraїni u berezni 2018-go v Ukraїni u berezni 2018-go. Iz «velykoї trijky» dokumenty na otrymannja licenziї poky ščo podaly lyše u «Kyїvstar» — i tam vže aktyvno gotujuťsja do zapusku. Nezabarom očikujte na podrobyci planiv ćogo operatora na storinkah našogo vydannja.

Jakym pobačyly 2017-j naši eksperty

Julija Porošenko, spivzasnovnycja Radar TechKomandy startapiv z agrosfery zaprošujuť u novyj akselerator i zasnovnycja AgroHub

– Najbiľš rezonansna podija dlja biznesu u 2017-mu u sviti — ce skasuvannja mereževogo nejtralitetu. Te, pro ščo tak dovgo govoryly, stalosja u drugij polovyni grudnja. Mediareguljator SŠA skasuvav pryncyp, zgidno z jakym veś internet-trafik zavantažuvavsja z odnakovoju švydkistju: i startapu, i internet-giganta, i sajtu-pirata, i sociaľnogo proektu. Teper internet-provajdery majuť pravo dyferencijuvaty dostup. Ce stane, zokrema, novym instrumentom konkurentnoї boroťby, i može duže zminyty rozstanovku syl i onlajn-landšaft.

V Ukraїni — te, ščo kompaniї slidom za svitovym trendom počaly vykorystovuvaty ICO jak metod zalučennja finansuvannja. Napryklad, vlitku ukraїnśkyj startap DmarketDMarket pokazav svoju platformu dlja ğejmeriv pidnjav majže $11 mln za 4 dni zavdjaky rozmiščennju tokeniv. A inšyj ukraїnśkyj startap Anryze (proekt z rozpiznavannja movy) voseny na ICO vśogo za 2 doby zibrav $1,7 mln. Je rizni prognozy ščodo kryptovaljut v majbutńomu, ale vykorystannja ICO — ce točno rezonansna podija dlja biznesu v 2017 roci.

A golovnyh dosjagneń našoї komandy dva. Perše — uspišnyj vypusk Telekom-akseleratora 2.0 RadarTech za pidtrymky «Kyїvstar». Peremožcjamy staly 5 z 11 startapiv, a ce značyť — p’jať komercijnyh kontraktiv z velykym biznesom dlja tehnologičnyh innovatoriv. Druge — zapusk peršogo korporatyvnogo akseleratora dlja agrostartapiv MHP Accelerator, organizovanogo Radar Tech, Agrohub i odnym z lideriv svojeї galuzi v Shidnij Jevropi kompanijeju «MHP». Vperše innovatory otrymajuť možlyvosti, jaki zdatna nadaty tiľky taka velyka kompanija z bagaťma naprjamkamy biznesu.

Golovne očikuvannja vid 2018-go — vyhid kuľtury innovacij v Ukraїni na novyj riveń. Zaraz vona nedostatńo rozvynena, i tomu my prograjemo v konkurentnij boroťbi za talanty. Bagato startapiv їduť, tomu, ščo daleko ne vsi biznes-lidery rozumijuť važlyvisť i potribnisť roboty z innovacijamy. Lyše v nebagaťoh kompanijah isnuje formaľna pozycija CINO (chief innovation officer), todi jak v rozvynenyh kraїnah — ce must have dlja vyžyvannja biznesu.

Z inšogo boku, ce daje nam perevagu late adopter: v svojemu rozvytku my možemo unyknuty togo, ščo Forbes nazvav «innovacijnym teatrom», koly formaľnymy dijamy «na pokaz» i PR zaminjujuť vprovadžennja dijučyh tehnologičnyh rišeń. A ce označaje, ščo u Ukraїny je šans staty spravžnimy innovatoramy, nacilenymy na rezuľtat.

Maks Jakover, SEO ta kerujučyj partner UNIT.CityJak onovlena komanda rozvyvatyme UNIT.City

– Najbiľš rezonansna podija dlja biznesu u 2017-mu — bezvizovyj režym.

Golovne dosjagnennja našoї komandy za rik — vidkryttja Innovacijnogo Parku UNIT. City. Naša meta — stvoryty proekt takogo masštabu, jakyj vplyne na innovacijnu ekosystemu regionu. Sered našyh peršyh dosjagneń — partnerstvo Parku z najbiľšymy tehnologičnymy kompanimy Ukraїny (Depositphotos, Grammarly) ta svitu (Amazon, Microsoft) dlja nadannja ukraїnśkym produktovym startapam softu ta servisiv na sumu ponad $200 tys.

Golovne očikuvannja vid 2018-go? Meni by duže hotilosja, ščob u vladi z’javylaś komanda, jaka bude dyvytyś na innovacijnu galuź zagalom ta bude naskrizno drajvyty vsju ekosystemu. A my їj dopomožemo.

Kostjantyn Vasjuk, Vykonavčyj dyrektor IT Komitetu EVA

– Najbiľš rezonansna podija dlja biznesu u roci, ščo mynaje, — ce zrostannja podatkovyh nadhodžeń vid IT i zrostannja sfery IT jak takoї. Same pryrist podatkovyh nadhodžeń je odnym iz ključovyh pokaznykiv ozdorovlennja i rozvytku buď-jakoї galuzi ekonomiky. Adže za rivnem splačenyh podatkiv možna ocinyty, jak pracjuje ta zrostaje biznes. Za 10 misjaciv 2017 roku IT-industrija splatyla na 37,4% biľše podatkiv, niž mynulogo roku, i my vpevneni, ščo podatkovi sumy u ričnomu porivnjanni prodemonstrujuť šče biľš pozytyvnu dynamiku. Slid pidkreslyty, ščo zrostannja podatkovyh nadhodžeń vid galuzi maje organičnyj harakter ta vidobražaje zbiľšennja obsjagiv zamovleń, ščo nadhodjať v ukraїnśki ofisy IT-kompanij.