Blic: Jaki startapy z Ukraїny staly najznakovišymy stanom na 2018 rik

My sprobuvaly sklasty vlasnyj spysok — a takož zaprosyly do rozmovy ekspertiv, jakyh poprosyly nazvaty 2-3 startapy, ščo je najbiľš znakovymy ta uspišnymy vyhidcjamy z Ukraїny (na lokaľnomu ta globaľnomu rivnjah). Obyraty možna bulo jak pryklady za usi 27 rokiv nezaležnosti Ukraїny, tak i ti, ščo staly osoblyvo vdalymy za mynuli 2-3 roky. J oś ščo u nas vyjšlo.

Pogljad ekspertiv

Sergij Mitjajev, spivzasnovnyk vydannja Gagadget:

— Sered takyh proektiv odnoznačno bude Monobank? Jak my 7 dniv testuvaly Monobank — i ščo z ćogo vyjšlo. Finteh ta bankivśka sfera dovoli konservatyvny ta zareguľovani u vśomu sviti. Tam vse ne vidpovidaje rivnju sučasnyh tehnologij, i tut ce vidkryvaje značni možlyvosti. Komanda Gorohovśkogo-Dubileta maje najkrašču ekspertyzu naviť za kryterijamy svitovogo rynku. I vony ne pryhovujuť svoї plany ščodo brytanśkoї ekspansiї. Cej startap maje usi šansy na globaľnyj uspih, pro jakyj my vsi počujemo protjagom dekiľkoh nastupnyh rokiv.

Znakovym možna nazvaty PetcubeUkraїnśkyj ğadžet Petcube potrapyv u klip amerykanśkogo spivaka. Korysnisť samogo prystroju dovoli sumnivna, ale ce — čudovyj pryklad, jak ukraїnśka komanda vyjšla na globaľnyj rynok, stvoryvšy pry ćomu ne programnyj produkt. Slid bulo stvoryty promyslovyj dyzajn, vrahuvaty možlyvosti vyrobnyctva ta logistyky na inšomu kinci svitu. Bula provedena gramotna marketyngova robota. U pidsumku vyjšla istorija dlja startaperiv, ščo nadyhaje їh.

Komentuje golovnyj redaktor Na chasi Oleksandr Meľnyk:

— Istorija «banku z kotykamy» uprodovž 2017-2018 rokiv perežyla 2 etapy: gučne suciľne zahoplennja ta šyrokyj rozgolos u media buv peršym. Zaraz — sudjačy iz zakrytoї grupy dlja beta-testeriv ćogo startapu, — kompanija namagajeťsja maksymaľno vidsikty usi neprybutkovi aktyvnosti, jaki j zabezpečyly їj nabir peršyh 100 tys kartkovyh klijentiv. Iz 1 grudnja 2018-go kredytnyj kešbek suttjevo zmenšeno, pevni zminy vidbulysja u kategorijah kešbeku ta reguljuvanni kredytnyh limitiv. Monobank švydko vidkryv i zakryv depozyt «Sportyvnyj», motyvujučy ce zlovžyvannjamy z boku klijentiv. Jedyne, ščo točno pryvertaje uvagu v ćomu proektiv — švydke testuvannja gipotez ta mobiľnyj dodatok i peršyj v Ukraїni masovyj zapusk bezkontaktnyh kartok. Odnak iz pojavoju Apple Pay? «PryvatBank» zapustyv oplatu Apple Pay v mobiľnyh dodatkah ta Google PayKorystuvači «Pryvat24» vidteper možuť odrazu pidključyty Google Pay v «Oščadbanku» ta «Pryvatbanku» nabagato raniše za Monobank nabagato menšoju stala virogidnisť togo, ščo bez strimkogo pivota produkt i dali bude korystuvatysja stalym popytom.

Ščodo Petcube — ce ne prosto krasyva istorija, ale j kejs, jakyj pokazuje, jak bagato roboty bulo prorobleno na samomu počatku zasnovnykamy ta startovoju komandoju. I ce dijsno nadyhaje. Krim togo, rynok tovariv ta poslug dlja tvaryn — odyn iz tyh, jaki dovoli strimko zrostajuť u sviti, tož maty ukraїnśkogo predstavnyka v cij «gri» počesno.

Prote jakščo govoryty pro zaslugy aparatnogo dyzajnu, to varto zgadaty pro ukraїnśke bjuro ARTKBOleksandr Nesterenko, ARTKB: «Ukraїna vid cvjahiv perestrybnula do droniv ta ğadžetiv», jake dopomoglo bagaťom ukraїnśkym «zaliznym» startapam iz vypuskom produktiv ta uspišnymy kampanijamy na Kickstarter. Garna istorija takož i v Ajax SystemsValentyn Grycenko, Ajax Systems: «Ne varto zaoščadžuvaty na bezpeci» — ce kompanija ne prosto stala vidomoju zavdjaky svoїm systemam rozumnogo budynku (zalučyvšy $1 mln investycij), ale j proektuje ta zbyraje vsi komponenty v Ukraїni, a ne v Kytaї. I ce — značna perevaga v plani stvorennja robočyh misć ta rozvytku ukraїnśkogo hardware-rynku. Krim togo, vony zaraz bagato vkladajuť u kontent-marketyng, v partnerstvo z blogeramy ta videokontent — a ce sluguje garnym prykladom i dlja inšyh kompanij z Ukraїny ščodo togo, jak slid rozvyvaty prosuvannja vlasnogo produktu dlja šyrokoї audytoriї potencijnyh spožyvačiv.

Julija Kušnirenko, PR-konsuľtantka:

— Odyn za najpomitnišyh startapiv, jakyj zdobuv vyznannja v Ukraїni ta sviti za ostanni 16 rokiv — Terrasoft ta її IT-produkt bpm’online. Kompanija projšla šljah vid nevelykogo startapu, stvorenogo v 2002 roci v Kyjevi, do providnogo rozrobnyka BPM- ta CRM-system, z ofisamy v semy kraїnah i ponad 500 partneramy po vśomu svitu. Stanom na 2018 rik sered klijentiv Terrasoft — «Ukrtelekom», Rozetka.ua, «KOSMO», «Velyka Kyšenja», Baker Tilly, OTP Bank, Kraft Heinz, OKI, Bayer CropScience i bagato inšyh pidpryjemstv, ščo je lideramy v svoїh galuzjah. Produkty bpm’online vključeni do «Magičnogo Kvadrantu Gartner» ta lidyrujuť u Forrester Wave.

Komentuje menedžerka proektiv Na chasi Alina Prysjažnjuk:

— Kompaniї takyh masštabiv vže ne možna nazyvaty startapamy dovoli davno. Krim togo, v niši malogo ta seredńogo biznesu pracjujuť CRM-produkty inšogo rivnja tehnologij ta cin. Švydše my možemo govoryty pro zagostrennja konkurenciї ta pojavu protjagom 2015-2018 rokiv takyh CRM-produktiv, jak PosterNa čomu zarobljajuť restoratory — doslidžennja kompaniї Poster — nacilenyh na konkretni sfery. Pryklad velykyh ukraїnśkyh rozrobnykiv CRM dlja nyh stav džerelom nathnennja ta stymulom dlja pošuku vlasnyh «blakytnyh okeaniv» tam, de vsi zvykly bačyty lyše «červonyj».

Oleksandr Rjabcev, zasnovnyk Startup.In.UA:

— Dlja mene pytannja, z odnogo boku, dovoli proste, a z inšogo, kožen uspih ukraїnśkogo startapu — znakova podija. Vydilyty use ž hotiv by dekiľka prykladiv:

• Viewdle (2012 rik) — kompaniju, ščo bula zasnovana v Ukraїni, bulo «prodano Google» (hoča naspravdi — Motorola Mobility, jaka bula častynoju Google). Ce buv peršyj uspišnyj ekzyt ukraїnśkogo startapu.
• Looksery (2015 rik) — hoča točnoї sumy ugody ne bulo nazvano, ale za ocinkoju rynku, Snapchat kupyv kompaniju z korinnjam v Odesi za sumu blyźko $150 mln.
• Petcube — kompanija, jaka na svitovomu rynku zmogla pobuduvaty uspišnyj hardware-produkt, startuvavšy z kampaniї na Kickstarter, jak symvol togo, ščo mriї — zdijsnenni.

Komentuje Oleksandr Meľnyk:

— Istorija z ukraїnśkym startapom, prydbanym Snap Inc., naviť cikaviša za ne menš gučnu ugodu z kupivli Ring, ofis jakyh ta značnu kiľkisť rozrobnykiv tež roztašovano v Ukraїni. Jakščo na ukraїnśkyh terenah masova populjarnisť SnapchatSnapchat za 9 hvylyn — ščo varto znaty pro najbiľšyj mesendžer dlja pidlitkiv tak i ne nastala, to za kordonom cja mobiľna socmereža ta mesendžer rozvyvajuťsja dovoli uspišno. Same tomu znakovym možna vvažaty perenesennjaRozrobnyk Snapchat teper v UNIT.City ta rozšyryť ofis u Kyjevi odnogo z ofisiv kompaniї (u Kyjevi) do Parku innovacij UNIT.City — ce označaje, ščo amerykanci tut vserjoz i nadovgo.

Kateryna Balanovśka, CEO Visotsky Consulting:

— My pracjuvaly nad navčannjam nyzky predstavnykiv malogo ta seredńogo biznesu, i sered istorij, jaki možu navesty v jakosti prykladiv ukraїnśkogo uspihu, ščo nadyhaje, je dekiľka riznyh. Na śogodni  v Ukraїni 273 kompaniї  zaveršyly navčannja u nas na proekti. Proanalizuvavšy, ja vyjavyla 3 startapy, jaki staly znakovymy:

• Collar: Jurij Synycja — vlasnyk kompaniї — perevernuv rynok zootovariv. Jogo komanda postijno vypuskaje novynky, jaki korystujuťsja populjarnistju u vśomu sviti. Počynav vin svij biznes u Černigovi iz vygotovlennja našyjnykiv dlja svogo sobaky, a zaraz vypuskaje lyše našyjnykiv biľše 1 mln ščorično.

• GST — Najbiľšyj vyrobnyk ohoronnyh plomb v Ukraїni i lider ukraїnśkogo rynku. Kompanija u 2018 roci svjatkuje svoje 20-riččja. Ce — simejnyj biznes rodyny Kazavčynśkyh. Vony zminyly rynok plomb zi svyncevyh na plastykovi. Teper takym plombuvannjam korystujuťsja ne lyše dlja ličnyľnykiv svitla, gazu čy vody, ale j dlja garantuvannja zahystu perevezeń ta vantaživ.
• Live Animations — zajmajuťsja vygotovlennjam tovariv z dopovnenoju reaľnistju. Pevne vsi pamjatajuť perevovot ditej z zošytamy, jaki ožyvajuť. Abo knygu «Alisa v Kraїni Dyv», jaka prodalasja nakladom u 350 tys ekzempljariv.

Komentuje Alina Prysjažnjuk:

— Usi try proekty — vže ne novačky na svojemu rynku. Prote u 2018-j vony uvijšly iz značnymy pokaznykamy. A ce vkotre nagaduje usim, hto stvorjuje čy rozvyvaje vlasnyj startap, ščo otrymaty suttjevi finansovi ta operacijni rezuľtaty za rik-dva nemožlyvo: poperedu bagato roboty. I znovu bačymo, ščo ideї na rynku tovariv dlja tvaryn ta tovariv dlja bezpeky — ce te, ščo zavždy bude korystuvatysja popytom.

Solnyškin Anton, zasnovnyk internet-magazynu BENGUSTA:

— Peršoju na dumku spadaje, zvisno, «Nova Pošta» – na pevnomu etapi ce buv vse-taky startap. Znakovym vin stav dlja malogo ta seredńogo biznesu. «Nova Pošta» značno pryskoryla  komerciju, obig tovariv ta koštiv. Ce v svoju čergu zrobylo naselennja ta biznes stijkišymy do ekonomičnyh pereturbacij v kraїni.

Ščo važlyviše, švydkyj logistyčnyj servis stymuljuje popyt naselennja, a ce doreči dobre j dlja spoživačiv, adže zrizaje zajvu nacinku na tovary, jaka isnuje u systemah z velykym dysbalansom ščodo informovanosti kontragentiv. Teper ljudy ne je zaručnykamy svogo miscja prožyvannja.

Do reči, tak samo cikavo zgadaty lokaľnogo gravcja DelFastUkraїnśkyj Delfast Ebike zibrav $50 tys na Kickstarter. Cej startap nadaje poslugy dostavky za 1 godynu i rozvyvaje ideju elektryčnogo transportu v Ukraїni. A šče vony vypustyly elektrobajk za najbiľnšym u sviti probigom na odnomu zarjadi.

Sered inšyh proektiv, ščo nadyhajuť ta zminyly dokorinno ekonomiku j žyttja Ukraїny:

• Mobiľnyj banking vid «Pryvatbanku», jogo analogy u Monobank ta «Oščadbank» — dlja ljudej poza mežamy mist-miľjonnykiv ce prosto znahidka. Malo hto zadumujeťsja, ale same cej proekt, jakyj z’javyvsja vseredyni velykoї kompaniї, dopomig v peršu čergu ljudjam same z malyh mist.
• SoftServe, Ciklum, N-iX, GBKSOFT ta inši autsors-kompaniї — vony vže stvoryly Ukraїni imidž jakisnogo tehnologičnogo habu j značno dystancijuvaly nas vid inšyh kraїn SND za rivnem profesionalizmu IT-fahivciv.
• DepositphotosUkraїnśkyj grafičnyj redaktor Crello zapustyv novi funkciї — mižnarodnyj fotobank iz ukraїnśkym korinnjam. Syľnyj brend, jakyj vygrašno predstavljaje našu kraїnu na mediarynku.

Iz novitnih startapiv možna zgadaty:

• Grammarly10 ukraїnśkyh startapiv, ščo staly vsesvitńo znanymy v 2017-mu – servis redaguvannja anglomovnyh tekstiv.
• Petcube – gadžet dlja dystancijnogo nagljadu za domašnimy tvarynamy.
• Uklon – šče odyn servis, ščo duže včasno z’javyvsja u našomu prostori j uspišno konkuruje iz zarubižnym kapitalom v osobi Uber. Z točky zoru deržavy Uklon – ce ta kompanija, jaka zatrymuje viddtik taksystiv (a ce — blyźko 30-40 tys ljudej, zajnjatyh u cij sferi) za kordon.

Komentuje redakcija:

— «Nova Pošta» — vže davno ne startap, odnak vona stavyťsja do rozvytku svoїh poslug jak do startapiv, postijno zapuskajučy novi instrumenty ta testujučy novi gipotezy. Sered neščodavnih novynok — posluga REDbox«Nova Pošta» zapustyla novyj format vidpravleń dlja biznesu, jaka daje zmogu oplačuvaty ne vagu vantaživ, a ob’jemy korobok (ščo zručno dlja malogo biznesu, jakyj pracjuje z typovymy naboramy tovariv pry vidpravlenni zamovleń internet magazyniv.

Ostanni gučni uspihy DelFast fiksuvav u 2017 roci, koly uspišno proviv kampaniju na Kickstarter. Pozytyvnyj vplyv ćogo startapu bulo deščo zaťmarenoNCW, Sezon 2 epizod 1: Novynky Apple, skandal iz Delfast, perehid na Louddly ta pryhid IKEA polityčnymy zajavamy CEO startapu ta jogo pidtrymkoju ljudyny, ščo obğruntovano pidozrjuvalasja u korupcijnyh shemah. Na ćomu prykladi my bačymo, ščo ne kožen piar jde na korysť.

Ščodo inšyh pretendentiv — tak, vony kožen rozvyvajuť ekonomiku u svoїj niši, htoś biľše orijentujučyś na kreatyvni industriї, htoś — spyrajučyś na potreby ljudej u znannjah ta samoosviti. Do reči, v konteksti osvity ne zajvym bude zgadaty platformu PrometheusOsvitnja platforma Prometheus predstavyla dodatky dlja smartfoniv, jaka vže ne peršyj rik rozvyvaje dystancijni kursy v Ukraїni.

Autsorsery — davno vže gravci «poza klasom»: їhni kerivni kompaniї znahodjaťsja za kordonom, tož strategiju tam propysano lyše z urahuvannjam potočnyh ryzykiv ta perspektyv kožnoї kraїny. V Ukraїni dlja nyh tryvalyj čas golovnym motyvatorom, aby zalyšatysja naviť pid čas vijny, je vidnosno deševa roboča syla ta vysoka kvalifikacija tehničnyh kadriv. Prote «na p’jatky» v kadrovomu plani nastupajuť Indija, Kytaj ta kraїny Aziї — a značyť, ukraїnśki «dočky» svitovogo autsorsu (popry veś vnesok v dobrobut miscevyh «ajtišnykiv») z časom možuť i zminyty svoї plany rozvytku v našij kraїni.

Ščo ž do protystojannja Uklon ta UberUber možna vyklykaty zvyčajnym telefonom — u Lvovi ta Odesi, možna zaznačyty, ščo ostannij zdav svoї pozyciї pislja gučnogo zapusku v nyzci ukraїnśkyh mist. Natomisť Uklon proviv rebrendyng ta perejšov do agresyvnogo marketyngu. I nehaj ideja z mediatorom v roli logotypu ne zčytujeťsja biľšistju peresičnyh pasažyriv, a žovtyj kolir jak symvol taksi uže usim nabryd, ta cja ukraїnśka kompanija «vorušyť» rynok cyvilizovanyh pasažyrśkyh miśkyh perevezeń. A ce jomu vkraj potribno.

Viktorija Kovaľčuk, partner jurydyčnoї kompaniї ESQUIRES, advokat:

— U sferi jurysprudenciї varto osoblyvo vidznačyty 2 startapy:

• Axdraft — servis avtomatyzaciї dokumentiv. Daje možlyvisť pidgotuvaty jurydyčni dokumenty za 3-5 hvylyn bez pomylok. Korysnyj ne tiľky jurystam, a suspiľstvu zagalom, oskiľky dozvoljaje gromadjanam bez zvernennja do jurystiv otrymaty potribnyj rezuľtat.

• PatentBotUkraїnśkyj PatentBot rozpočav rejestraciju torgovyh marok v JeS — servis dlja rejestraciї torgovoї marky. Teper, koly vidbuvajeťsja rist kiľkosti vlasnogo biznesu (malogo ta seredńogo), osoblyvo aktuaľnyj, tomu ščo daje zmogu zarejestruvaty torgovu marku bez zajvyh zatrat i dokumentiv. Zvyčajna procedura duže formalizovana, ščo stvorjuje pereškody dlja rejestraciї TM bez dopomogy jurysta. «PatentBot» pracjuje na intuїtyvnomu rivni dlja korystuvača.

Komentuje Alina Prysjažnjuk:

— Platformy dlja jurystiv ta formuvannja poslug na dystancijnij osnovi — važlyvyj vektor dlja rozvytku sučasnyh ukraїnśkyh pravnykiv. Rič u tim, ščo internet robyť dostupnišoju informaciju ta poslugy jurysta naviť dlja tyh, u kogo čerez terytoriaľni čy žyttjevi trudnošči nemaje zmogy reguljarno vidviduvaty ustanovy, advokatśki kontory čy organizaciї u potribnyh mistah čy regionah dlja vyrišennja svoїh pytań.

Govorjačy pro botiv jak naprjamok pomičnykiv dlja jurystiv ta zvyčajnyh gromadjan u zahysti prav, ne možna ne zgadaty šče pro odnogo — OpendatabotOpendatabot povidomljatyme pro sudovi spravy čerez mesendžery. Cja rozrobka daje zmogu pereviryty na dobročesnisť kontragentiv, otrymaty publični dani ščodo FOP. Komanda proektu reguljarno publikuje u svojemu blozi riznomanitnu statystyku ščodo malogo biznesu v Ukraїni ta stežyť za rivnem prozorosti ta vidkrytosti danyh iz rizny rejestriv. A ce — važlyva skladova ne lyše dlja pobudovy pravovoї deržavy, ale j dlja podolannja korupciї.

V pošukah alma mater — ščo vidbuvajeťsja u sferi ukraїnśkoї osvity

Illja Onyščenko, programnyj dyrektor BrainBasket Foundation — pro vplyv investycij ta deržavnoї pidtrymky na rozvytok startapiv:

— Govorjačy pro startapy, ne možna zabuvaty j pro roľ fondiv, jaki orijentujuťsja ne lyše vyključno na komercializaciju idej čy stvorennja «jedynorogiv»Posivni investyciї ta venčurnyj kapital u Jevropi — ščo varto znaty u 2018-mu.

Fond BrainBasket buv zasnovanyj v 2014 roci v Ukraїni iniciatyvnoju grupoju providnyh ukraїnśkyh IT-kompanij za učasti predstavnykiv Ministerstva ekonomiky Ukraїny ta KMDA. Ambitna meta v toj kryzovyj čas poljagala u tomu, aby zrobyty IT-galuź rušijnoju syloju ekonomičnogo zrostannja Ukraїny za dopomogoju realizaciї osvitnih proektiv. Na śogodni ce — najbiľšyj sociaľnyj osvitnij IT-proekt v Ukraїni.

Počynajučy z 2014 roku, my bezkoštovno navčyly ponad 5 tys osib osnovam programuvannja ta veb-rozrobky. Sered nyh buly gromadjany riznogo viku j stati, z riznymy vminnjamy ta profesijamy. Sered našyh vypusknykiv — dity, moloď, ljudy pohylogo viku, vymušeni pereselenci, učasnyky ATO, žinky v dekreti. Fond maje predstavnyctva v 36 mistah Ukraїny ta dije na bazi 60 navčaľnyh habiv. Ključova iniciatyva na 2018 rik — proekt WOW Teachers. Vona maje na meti pidgotuvaty 400 včyteliv informatyky, ščo projduť speciaľni kursy pidvyščennja kvalifikaciї v ramkah odnojmennogo proektu (peršyj riveń proektu) ta pročytajuť analogičnyj kurs svoїm učnjam u vlasnyh školah (drugyj riveń proektu).

Komentuje Oleksandr Meľnyk:

— Posivni investyciїPosivni investyciї ta venčurnyj kapital u Jevropi — ščo varto znaty u 2018-mu v komercijni proekty u 2018 roci trohy ne tak aktyvno figuruvaly u ZMI na tli zagaľnoї «garjačky» z ICOJakym buv rynok ICO u I pivričči 2018 roku. Prote po-spravžńomu važlyvoju v časy zmin ta kryz je najavnisť fondiv, ščo gotovi vkladaty košty ta zalučaty mentoriv ne lyše dlja prodažu programnyh produktiv, ale j dlja navčannja ta perekvalifikaciї ljudej, jaki ćogo potrebujuť. Ukraїna za mynuli 4 roky prodemonstruvala, ščo taki fondy, mentory ta investory u nas je.

Komentuje Antonina Rjahovśka, YouControl:

— Ne budemo skromnymy: sered znakovyh proektiv, ščo majuť vplyv u 2018-mu, je j naš. My peršymy počaly pracjuvaty iz vidkrytymy danymy v Ukraїni, formuvaty z nyh kartku kožnoї kompaniї ta dozvolyly publično otrymuvaty cju informaciju. Do togo isnuvaly (ta j dosi isnujuť) systemy, kotri mistjať razom iz vidkrytymy inši vydy danyh. Dostup do nyh buv i zalyšajeťsja zakrytym — informacija peredavalaś lyše z ruk v ruky ta ne opryljudnjuvalaś.

Sama systema YouControl počala rozvyvatysja u 2013 roci, a čerez rik testuvannja bula zasnovana kompanija. Uspišnyj naprjamok pidtverdžujeťsja nyzkoju inšyh startapiv ta naviť velykyh kompanij, kotri pišly našym šljahom. Narešti śogodni robota z cymy danymy stala trendom, її pidtrymuje urjad, a pro perevirku kontragentiv ne čuv lyše linyvyj.

Unikaľnoju dlja Ukraїny stala biznes-modeľ:

• biznes platyť za dostup do systemy,
• gromadśki aktyvisty, žurnalisty ta studenty otrymujuť dostup bezkoštovno. Raniše takyh vypadkiv u nas ne pomičaly.

V rezuľtati takoї spivpraci provedeno ponad 2 tys ekonomičnyh rozsliduvań, sotni perevirok deklaracij ta deržazkupiveľ. Transparency International Ukraine, «Ekonomična Pravda», «Radio Svoboda», «Naši groši», «1+1» ta bagato inšyh zaprovadyly u svoju ščodennu robotu vykorystannja systemy YouControl.

Systemu YouControl rekomenduje NBU ta DFS. Ponad 200 tys. osib skorystalyś systemoju za cej čas. Biľšisť bankiv integruvaly її v svoju robotu

My takož rozrobyly poky ščo jedynyj v Ukraїni finansovyj skoryng kompanij, neščodavno vypustyly ekspres-analiz kompanij. Raniše važko bulo ujavyty sobi, ščoby stalo možlyvym vyokremyty golovni ryzyky kompanij z ponad 50 rejestriv, mižnarodnyh sankcijnyh spyskiv — a nyni ce vže reaľnisť.

Komentar redakciї:

— Hoča zazvyčaj my ne zaohočujemo varianty «sami sebe poradyly», ale ne v ćomu vypadku. Instrumenty onlajn-boroťby z korupcijeju buduť jak nikoly aktuaľnymy pid čas perebigu vyborčoї kampaniї 2019 roku — adže poperedu vybory ne lyše na posadu prezydenta, ale j do parlamentu ta miscevyh organiv vlady v Ukraїni. Pereviryty, hto, komu, jak ta skiľky — golovne zavdannja ZMI ta tyh, hto rozumije, naskiľky ryzykovano j dali žyvyty systemu «koloobigu svoїh» u vladi. I tomu startapy na kštalt YouControl, Opendatabot ta їm podibnyh — golovnyj pomičnyk gromadjanśkogo suspiľstva v Ukraїni.

Taras Bačynśkyj, kerujučyj partner, advokat v Advokatśkomu ob’jednanni «Bačynśkyj i partnery»:

— Cikavyj i novatorśkyj startap ukraїnciv — Ugears. Ce — mehanični 3D-pazly z vysokojakisnoї fanery. Modeli povnistju ukomplektovani vsim neobhidnym, a dlja zbyrannja ne potribni klej ta instrumenty. Šče v 2015 roci cej startap zibrav na Kickstarter ponad $400 tys. Ljudej pryvabyla ideja jakisnyh ekologičnyh irašok dlja ditej i doroslyh. Zaležno vid modeli, kiľkisť detalej v kožnomu nabori rizna – vid 25 št. do pivtysjači.

Igrašky nastiľky kruto vygljadajuť, ščo їh kupujuť jak podarunok biznes-partneram, zbyrajuť cili kolekciї cikavyh ruhomyh modelej transportu. Pozytyv u tomu, ščo kompanija orijentuvalasja ne lyše na inozemnogo pokupcja, a j na platospromožnisť ukraїncja. Najprostišu modeľ možna prydbaty za dostupnoju cinoju v sotnju gryveń, najdorožča ne perevyščuje $50. Ugears zaraz ocinjujuť zaraz u ponad 30 mln grn, a produkcija vyjšla na riveń takyh gigantiv svitu rozvag, jak Walt Disney. Ce — horošyj pryklad ukraїnśkogo startapu, de oryginaľna ideja z horošym marketyngovym hodom prynesla značnyj finansovyj dohid  i populjaryzuvala ukraїnśkogo vyrobnyka na svitovomu rynku.

Komentuje Alina Prysjažnjuk:

— Igrašky ta igry zavždy maly pryhyľnisť z boku audytoriї kraudfandyngovyh platform. Pryklad ćogo ukraїnśkogo startapu — istorija pro te, jak možna za rahunok nestandartnoї ideї prodaty perši zrazky. Ščopravda, počatkovyj zasnovnyk prodav svoju častku v proekti, i teper marketyngom ta podaľšym rozvytkom brendu opikujuťsja vže inši ljudy. Prote ce svidčyť lyše, ščo tryvaly žyttja ta evoljuciju dlja brendu zdatni zabezpečyty lyše finansovi kapitalovkladennja (jakoju by klasnoju ne zdavalasja ideja peresičnym sposterigačam).

Jakščo ž govoryty pro igry, to vyvčennja sučasnogo programuvannja u igrovomu formati zmalku — šče odyn naprjamok, pro jakyj varto zgadaty za pidsumkamy 2018 roku. V ćomu plani varto navesty jak pryklad školu programuvannja dlja ukraїnciv vikom vid 5 rokiv Kid’ITIzraїľśka osvita ta praktyky STEAM — čogo varto povčytysja Ukraїni. Za try roky roboty iniciatyva ohopyla vže 14 mist Ukraїny, a predstavnyky cijeї mereži škil naviť staly najmolodšymy učasnykamy mižnarodnogo konkursu rozrobnykiv igor Casual Connect.

Viktorija Dubovśka, EVO:

— Dlja mene ce — proekty Kabanchik.ua, Crafta ta «Včasno».

«Kabančyk» — onlajn-servis pošuku fahivciv dlja vyrišennja pobutovyh ta biznes-zavdań. Jogo zasnuvaly v 2012 roci dvoje pidpryjemciv — Roman Kirigetov i Oleksandr Jur’jev. Ščodnja za dopomogoju ćogo sajtu ukraїnci zamovljajuť biľše 1 tys poslug. Zavdannja buvajuť jak zvyčnymy (kur’jerśka dostavka, zajnjaty čergu, prybraty vdoma abo zrobyty remont), tak i oryginaľnymy (organizuvaty proguljanku dlja porosjat, kreatyvne vybačennja abo znajty narečenogo). Na vidminu vid amerykanśkogo analoga TaskRabbit, tut poslugy možna oplatyty jak kartoju, tak j gotivkoju. Ščoby klijenty buly vpevneni u kvalifikaciї vykonavcja, servis sponukaje zamovnykiv zalyšaty vidguky. Neščodavno na «Kabančyku» zapracjuvav kešbek: za kožen vidguk servis narahovuje 5% vid bjudžetu zakrytogo zavdannja.

Roman KirigetovRoman Kirigetov, Kabanchik.ua: «Ne varto robyty proekt pid sebe», CEO Kabanchik.ua, tak ocinjuje perspektyvy proektu: «My planujemo zalučyty biznes do aktyvnyh zamovnykiv na “Kabančyku.” Dyzajnery j kopirajtery, jurysty ta buhgaltery, promoutery — cyh specialistiv možna znajty na servisi ta viddavaty їm na autsors robotu, ščo ne je golovnym naprjamkom kompaniї, prote čas vid času potrebuje takyh fahivciv. A vže zaraz my polipšujemo mobiľnyj dodatok, aby vsim našym klijentam — zamovnykam ta vykonavcjam — bulo prostiše korystuvatysja servisom».

Crafta.uaRozetka ta EVO zaveršyly ob’jednannja — onlajn-platforma dlja kupivli ta prodažu avtorśkyh vyrobiv i kolekcijnyh tovariv. Zaraz na Crafta prodajuť svoї tovary 15 tys hendmejderiv ta lokaľnyh brendiv z usijeї Ukraїny. Na marketplejsi predstavleno ponad 190 tys oryginaľnyh vyrobiv: vid avtorśkyh prykras ta odjagu do dyzajnerśkyh mebliv ta dekoru. Za misjać pokupci oformljujuť blyźko 12 tysjač zamovleń. Najpopuljarniši avtorśki tovary sered ukraїnciv — ce vyroby zi škiry (gamanci, sumky), prykrasy ta tovary dlja domu (posud, tekstyľ, mebli j dekor).

Na vidminu vid zarubižnyh onlajn-platform, napryklad, Etsy, na «Krafti» majstry rozmiščujuť svoї magazyny bezkoštovno. Takož vidsutnja komisija z prodaživ. Jakščo ž prodavci hočuť prosuvaty svij tovar, to pidključajuť reklamu. Crafta orijentovana na ukraїnśkyj rynok, na jakomu dostatńo rozvynena logistyka, a pokupci možuť otrymaty zamovlennja na nastupnyj deń. Tematyčni seminary kompanija provodyla u 2018-mu za pidtrymky «Ukrpošty»:

«Včasno»Žyttja bez paperu v ofisi — dosvid kraїn ta kompanij – onlajn-servis dlja elektronnogo dokumentoobigu. Pryznačenyj dlja obminu, pidpysannja ta zberigannja buď-jakyh važlyvyh dokumentiv: ugod, aktiv vykonanyh robit, rahunkiv, toščo. Pracjuje z usima vydamy ključiv elektronnogo cyfrovogo pidpysu. Proekt bulo zapuščeno u berezni 2017 roku. Vin vynyk jak rišennja konkretnoї problemy – zavelykyh vytrat času, grošej ta zusyľ na paperovi dokumenty, ščo vynykla u majdančyka Zakupki.Prom.uaZakupki.Prom.ua zapustyla novi možlyvosti dlja zamovnykiv tenderiv (za pidrahunkamy vidpravka odnogo dokumenta poštoju koštuvala vid 17 do 40 grn iz vrahuvannjam vartosti paperu, poštovyh čy kur’jerśkyh poslug i času buhgalteriv i dilovodiv). Počatkovoju metoju startapu bulo skorotyty ci vytraty v razy. Za pivtora roku proekt masštabuvavsja z lokaľnogo rišennja na vseukraїnśkyj riveń. Zaraz čerez «Včasno» dokumentamy obminjujuťsja ponad 47 tys kompanij. Za period roboty proektu vže bulo vidpravleno ponad 1,1 mln dokumentiv.

U ćogo startapu je nyzka mižnarodnyh analogiv (napryklad, amerykanśkyj DocuSign). Prote produkt maje svoju, pryncypovu dlja ukraїnśkogo rynku osoblyvisť. U servisi kompaniї vśogo za dekiľka hvylyn možuť pidpysaty i nadislaty partneram usju pervynnu dokumentaciju, obsjagy jakoї u velykyh pidpryjemstv možuť sjagaty do soteń tysjač odynyć ščomisjacja. Na zahidnyh rynkah, napryklad, akty vykonanyh robit majže ne vykorystovujuťsja, tož funkcionaľnisť dlja roboty z nymy v servisah elektronnogo dokumentoobigu ne peredbačena:

Komentuje Alina Prysjažnjuk:

— Do našogo pereliku ta variantiv, zaproponovanyh učasnykamy blicu, varto takož dodaty KwambioIstorija Kwambio — tvorciv 3D-prynteriv dlja General Electric iz Odesy, GudzykVid babuś-pidpryjemyć z ljubov’ju: jak šyjuť sumočky ta čohly Gudzyk, DMarketVolodymyr Pančenko, CEO DMarket — pro peretvorennja hobi na transnacionaľnyj biznes, Hochu RayuUkraїnśkyj šolom dlja ofisu stav sensacijeju za kordonom, BandaBrend Ukraїny vid Banda Agency otrymav nagorodu Red Dot Design ta bagato inšyh startapiv i tyh, hto їm dopomagaje rozvyvatysja i zdobuvaty novi vysoty u marketyngu, prodažah, ohoplenni rynkiv ta novyh grup korystuvačiv, dokumentoobigu, stvorenni prototypiv čy vyrobnyctvi. Naspravdi, їh naviť skladno bulo by pererahuvaty u mežah odnogo blicu.

Ukraїnśka startap-sfera rozvyvajeťsja. I hoča ćogo roku ne bulo stiľky uspišnyh istorij na Kickstarter, jak u 2017-mu, a topovi sumy zbyraly predstavnyky vže vidomyh kompanij (Ugears, vyrobnyky derev’janyh map ta godynnykiv), spodivajemosja, ščo 2019-j nas pryjemno zdyvuje u ćomu plani.

Cej blic pidgotovano povnistju za dopomogoju šče odnogo ukraїnśkogo startapu, jakyj stav dlja našoї redakciї znakovym protjagom 2018 roku. Ce — platforma pošuku ekspertiv ta žurnalistiv HelpSMIAnastasija Šyrina, HelpSMI — pro bezkoštovne «prosuvannja» startapiv za dopomogoju kontaktu z media, jaka dopomagaje ukraїnśkym media gotuvaty doslidžennja, interv’ju, blicy ta inši materialy šljahom otrymannja komentariv vid šyrokogo kola ekspertiv — i robyť ce povnistju bezkoštovno dlja žurnalistiv.

Pročytaty inši z 12 istorij

Матеріал підготовлено в рамках реалізації грантового конкурсу від ГО «Інтерньюз-Україна» за фінансової підтримки Швеції та Internews (проект Audience understanding and digital support). Думки, виражені в цій публікації, відображають виключно точку зору автора