Svitovi rytejlery, «ukraїnśkyj Amazon», zakordonni investory, naš «jedynorig» — biznes-pidsumky 2018-go

Zagaľna sytuacija

Obsjag kapitaľnyh investycij v ukraїnśku ekonomiku protjagom ćogo roku zris na 20%: inozemni kompaniї ta  svitovi giganty zahodjať v Ukraїnu, vidkryvajuť tut svoї predstavnyctva ta filiї toščo. A ce: podatky dlja deržavy, novi roboči miscja ta, zvisno, možlyvosti dlja kožnogo ukraїncja.

Deržava namagalasja vidnajty kompromis iz malym ta serednim biznesom, prodovžyvšy moratorij na podatkovi perevirky. Vtim, ne vdalosja unyknuty zakonodavčyh rišeń pro znyžennja porogu bezmytnyh vidpravleń z-za kordonu ta rozmorozyty rynok zemli (naviť na 2019 rik). Važlyvi pytannja vočevyď buduť vyrišuvatysja u sferi agrobiznesu ta dribnogo onlajn-rytejlu vže pislja vyboriv prezydenta, parlamentu ta miscevoї vlady. Nagadajemo, usi vyborči procesy(Ne) mij prezydent: 20 tem, ščo dopomožuť pereviryty kandydata na posadu majuť vidbutysja u 2019 roci.

Obšuky biznesu (osoblyvo okremyh IT-kompanij) tež nikudy ne znykly u 2018 roci. Zdebiľšogo predstavnyky sylovyh struktur, prokuratury ta sudiv provodyly їh za postanovamy stosovno pidozr pro uhylennja vid splaty podatkiv čy zastosuvannja nelegaľnyh shem ščodo vyvedennja koštiv za kordon čy pidozramy na finansuvannja nelegaľnyh utvoreń na terytoriї ORDLO. Vtim, gromadśkosti tak i ne bulo dovedeno obğruntovanisť po žodnomu z cyh obšukiv — a biľšisť sudovyh sprav šče tryvajuť.

Pryhid nyzky zakordonnyh brendiv

Rytejl ćogorič popovnyvsja nyzkoju zakordonnyh brendiv. V Ukraїni vidkrylysjaKompanija H&M vidkryje drugyj magazyn v Ukraїni magazyny H&M. Danśkyj brend tovariv dlja domu JYSK prodovžuje rozšyrennjaV Ukraїni vidkryvajuť 46-j magazyn danśkogo brendu JYSK torgovoї mereži ta vprovadžennja novogo formatu magazyniv. Amerykanśkyj brend Polo Ralph Lauren nt; vidkryvAmerykanśkyj brend Polo Ralph Lauren vidkryvaje magazyny u Kyjevi magazyny v stolyci Ukraїny. Inšyj amerykanśkyj sportyvnyj brend Under Armour takož uspišno zajšov Amerykanśkyj sportyvnyj brend vidkryvaje magazyn v Odesiv Ukraїnu. Novyj jogo magazyn stav uže šostym v ukraїnśkij mereži brendu, jakyj v našij kraїni po franšyzi predstavljaje kompanija MD-Fashion.

Takož poľśkyj vzuttjevyj brend CCC — vyrobnyk vzuttja ta sumok — vidkryvPoľśkyj vzuttjevyj brend vidkryv u Kyjevi peršyj magazyn u Kyjevi magazyn. Novyj torgovyj prostir CCC stav dev’jatym dlja Ukraїny. Krim dvoh stolyčnyh, šče dva ob’jekty mereži možna znajty u Lvovi, a takož po odnomu v Lućku, Rivnomu, Ivano-Frankivśku, Černivcjah i Ternopoli.

Velyka svitova mereža fastfudiv Kentucky Fried Chicken (KFC) aktyvizuvalaKFC vidkryje šče ščonajmenše 3 restorany v Ukraїni rozvytok v Ukraїni. V Ukraїni mereža KFC rozvyvajeťsja za franšyzoju z 2012 roku. Zaraz vona pracjuje z tŕoma partneramy-frančajzi — «Testi Fud», «Ukraїnśka harčova kompanija» ta «Globaľna restoranna grupa». Partnery z momentu vyhodu mereži v Ukraїni vidkryly sumarno 12 zakladiv v Kyjevi i ta šče 3 — u Dnipri.

Ugoda roku: «ukraїnśkyj Amazon»

Najbiľšoju ugodoju na vnutrišńomu rynku stalo ob’jednannjaRozetka ta EVO zaveršyly ob’jednannja EVO ta Rozetka. Za danymy ZMI, kerivnyctvo Rozetka otrymalo vnaslidok cijeї ugody vid $12 do $15 mln. Vidkryttja oflajn-magazyniv najbiľšogo ukraїnśkogo internet-supermarketu v KyjeviRozetka orenduvala prymiščennja v kyїvśkomu Golovpoštamti ta OdesiRozetka vidkryvaje drugyj oflajn-magazyn v Odesi — šče odyn krok do zmicnennja pozycij ta formuvannja ukraїnśkogo analogu Amazon.

Ukraїnśkyj eksport

U 2018 roci Ukraїna uklalaUkraїna uklala 16 ugod pro zonu viľnoї torgivli 16 ugod pro zonu viľnoї torgivli. Sered torgovyh partneriv — 28 kraїn-členiv JeS ta Kanada. Cogorič bulo provedeno peremovyny ščodo zony viľnoї torgivli z Izraїlem, tryvajuť podibni peregovory z Tureččynoju ta Serbijeju. Skasuvannja importnyh myt dozvolyť ukraїnśkym vyrobnykam harčovoї, legkoї, himičnoї, naftohimičnoї i mašynobudivnoї promyslovosti otrymaty maksymaľni perevagy na svitovyh rynkah.

Obsjagy eksportu v Ukraїni takož zrostalyMinekonomrozvytku opryljudnylo pokaznyky eksportu. Ukraїnśkyj eksport lyše do SŠA zris do $726,7 mln. Taka pozytyvna dynamika je prodovžennjam tendenciї mynulogo roku — u 2017 roci tovaroobig Ukraїna-SŠA zris u 1,6 razy ta sklav ponad $3,3 mlrd.

Za 9 misjaciv 2018 roku Ukraїna eksportuvalaNazvano obsjagy ta «rekordsmeniv» ukraїnśkogo eksportu v 2018 roci tovariv harčovoї ta agrarnoї promyslovosti na sumu $11,4 mlrd. Sered usih grup tovariv perše misce očikuvano posidajuť zernovi kuľtury, jakyh ćogo roku bulo eksportovano na sumu $4,8 mlrd. Dali v rejtyngu eksportu jduť žyry ta oliї, gotovi harčovi žyry, vosky ($3,2 mlrd); nasinnja i plody olijnyh roslyn, soloma i furaž ($1,4 mlrd); m’jaso ta їstivni subprodukty ($478,9 mln); moloko ta moločni produkty, jajcja ptyci, naturaľnyj med (4346,5 mln).

Zakordonni investyciї ta tradycijna ekonomika

U 2018 roci ukraїnśka ekonomika zberegla orijentaciju na rozbudovu tradycijnyh galuzej — siľśkogo gospodarstva, transportu, infrastrukturnyh proektiv, metalurgiї ta vydobuvnyh galuzej. Tož j investyciї velykyh zakordonnyh kompanij tež buly skerovani v ćomu naprjamku. Zokrema 2018-go francuzy investuvalyFrancuźka kompanija investuje v Odeśkyj port €20 mln v Odeśkyj port €20 mln. Investorom vystupyv providnyj kontejnernyj operator Franciї CMA CGM, jakyj vhodyť do trijky najbiľšyh kontejnernyh operatoriv svitu.

U ćomu ž roci svitovyj portovyj operator P&O Maritime zajšovSvitovyj portovyj operator-gigant zajšov v Ukraїnu do Ukraїny. Štab-kvartyra kompaniї znahodyťsja v OAE, u portu Džebel-Ali (Dubaj). Kompanija operuje 78 morśkymy i nazemnymy terminalamy v 40 kraїnah svitu, a takož upravljaje 50 sumižnymy biznesamy.

Zapusk novyh terminaliv ta investyciї u portovovu infrastrukturu —jak nikoly na časi. Adže avstralijśkyj zernovyj gigant GrainCorp vidkryvAvstralijśkyj zernovyj gigant vidkryv filiju v Ukraїni filiju v Ukraїni. Kompanija planuje  torguvaty siľśkogospodarśkoju syrovynoju, zernom, nasinnjam ta kormamy dlja tvaryn.

A nimećka kompanija vidkrylaJevropejci vidkryly v Ukraїni proteїnovyj zavod za $10 mln v Ukraїni proteїnovyj zavod za $10 mln.  Za slovamy predstavnykiv kompaniї, potužnosti zavodu dozvoljajuť zabezpečyty potreby jak vnutrišńogo rynku, tak i rynkiv Jevropy, Blyźkogo Shodu i Aziї. Krim togo, takyh zavodiv u sviti lyše 2. Vypusk vysokoproteїnovyh dobavok tut zdijsnjuvatymuť vidpovidno do mižnarodnyh standartiv. Pidpryjemstvo znahodyťsja na Kyїvščyni, u smt Rokytne.

Palyvna galuź tež ne lyšalasja ostoroń uvagy investoriv. Poľśka kompanija Unimot vidkryvajePoľśka kompanija vidkryvaje 100 AZS v Ukraїni 100 avtozapravnyh stancij v Ukraїni. Kompanija vže otrymala velyku kiľkisť zajavok vid ukraїnśkyh pidpryjemciv – vlasnykiv AZS, zacikavlenyh u spivrobitnyctvi. Tym časom «Naftogaz» vidkryv«Naftogaz» vidkryvaje predstavnyctvo u Nimeččyni predstavnyctvo u Nimeččyni, v misti Mjunhen. Ustanova bude predstavljaty interesy «Naftogazu» u Nimeččyni, a takož v Avstriї ta Švejcariї.

Aľternatyvne palyvo vse častiše stavalo predmetom uvagy ne lyše ZMI. Atomna energetyka vse šče populjarniša za sonjačnu, tomu v 2018 roci Ukraїna rozpočala vyrobljatyUkraїna vyrobljatyme mali reaktory dlja zakordonnyh AES mali reaktory dlja zakordonnyh atomnyh elektrostancij.  «Energoatom» ta Holtec International (SŠA) pidpysaly Memorandum pro vzajemorozuminnja ščodo spivpraci u vykorystanni malyh moduľnyh reaktoriv SMR-160 v Ukraїni.  Jdeťsja takož pro častkovu lokalizaciju vyrobnyctva obladnannja dlja SMR-160 na ukraїnśkyh pidpryjemstvah. Spivpracja miž Energoatomom ta Holtec International spryjatyme stanovlennju Ukraїny jak providnogo svitovogo eksportera reaktornyh system, konstrukcij ta komponentiv dlja malyh moduľnyh reaktoriv.

A zaveršyvsja rik pozytyvnoju novynoju vid kompaniї Tesla. Korporacija Ilona Maska oficijno dozvolyla zamovljatyTesla dozvolyla zamovljaty elektromobili v Ukraїnu elektromobili z bezposerednim dostavlennjam v Ukraїnu. Na sajti kompaniї v spysku kraїn, žyteli jakyh majuť pravo zamovyty Model 3, teper z’javylasja i Ukraїna. Raniše elektromobili dovodylosja zamovljaty čerez Poľšču abo ž kupuvaty їh u poserednykiv.

Innovaciї ta ukraїnśkyj «jedynorig»

U 2018 roci investuvaly ne lyše v porty, terminaly čy zavody. Ukraїno-brytanśkyj startap Poptop otrymavUkraїno-brytanśkyj startap Poptop otrymav $780 tys investycij investyciї rozmirom $780 tys. Vin daje zmogu klijentam rozmiščuvaty zapyt pro nadannja poslugy dlja iventu (napryklad, organizacija kejteryngu čy muzyčnogo suprovodu), a vykonavcju — otrymaty zapyt ta vykonaty jogo.

A korejci zajavyly pro namiry rozrobljatyKorejśka kompanija rozrobljatyme drony v Ukraїni drony spiľno iz ukraїncjamy. Osnovnym naprjamkom spivpraci z ukraїnśkoї storony bude, sered inšogo, i rozrobka tehnologij zastosuvannja bezpilotnykiv dlja riznyh sfer pryznačennja.

Prote golovnoju novynoju roku v tehnologičnomu sektori stalyZasnovnyk GitLab nazvav kompaniju ukraїnśkoju i gotovyj najmaty v Ukraїni biľše ljudej $100 mln investycij dlja kompaniї GitLab. Osoblyvisť ćogo proektu, de spivzasnovnykom je ukraїnśkyj inžener — u ńogo nemaje centralizovanogo ofisu. Ocinka ćogo «jedynoroga» zrosla vnaslidok investycij do $1,1 mlrd.

Rik loukosteriv

Te, pro ščo tak davno pysaly blogery ta rizni ogljadači, stalosja v 2018-mu — Ryanair vyjšovRyanair pryjšov v Ukraїnu — kvytky vže dostupni na ukraїnśkyj rynok aviaperevezeń. Rešta loukosteriv tež počaly optymizuvaty taryfy ta proponuvaty akcijni znyžky i vidkryvaty novi maršruty. Biľše pro infrastrukturni zminy, pov’jazani iz cym, možna pročytaty v našomu okremomu materialiElektronni kvytky, «jevrobljahy», loukostery — infrastrukturni pidsumky 2018 roku.

Ne obijšlosja bez problem

Problemu obšukiv ta nezdatnisť parlamentu vyznačytysja ščodo rynku zemli my vže zgadaly vyšče. Sered gučnyh sprav varto zaznačyty majže rične obgovorennja togo, naskiľky leaľni v Ukraїni majninğ ta operaciї z kryptovaljutamyTo the moon: kryptovaljuty v Ukraїni legalizujuť, ale opodatkujuť — a takož rezonansni obšuky v «Novij Pošti». 2019-go vladi ta biznesu slid bude prodovžyty dialog dovkola tak zvanyh zakonoproektiv «Masky-šou stop» ta togo, jak naspravdi (ne) pracjujuť ci počynannja.

Biznes jde na videoplatformy

U 2018-mu videobloğy počaly znimaty ne lyše lidery suspiľnoї dumky, mediazirky čy entuziasty. Kolyšni ta čynni top-menedžery kompanij ta kreatyvnyh agencij počaly vesty vlasni YouTube-kanaly. «Boľšaja Rыba» Kolba, videobloğy Černjaka ta Fedoriva, Kyrylovyč ta Artišuk, okremyj cykl peredač-rozmov pro biznes vid «Ze Interv’juera», kanal Dmytra Borysova pro restorannyj biznes — u 2019-mu na nas vočevyď čekaje šče biľše biznesovogo kontentu na video. Krim togo, poky ščo Instagram ta Telegram biznes-blogery ne nadto aktyvno vykorystovujuť v Ukraїni — a tam takož je potencijna audytorija.

Bezkontaktni plateži

2018-j možna nazvaty rokom strimkogo rozvytku bezkontaktnyh plateživ. Google PayŠče 7 ukraїnśkyh bankiv pidtrymujuť Google Pay, Apple PayTočka zoru: Jak eksperty ocinjujuť roľ ta možlyvosti Apple Pay, MasterpassMožlyvosti dlja fintech-produktiv, jaki vidkryla cyfrova ekonomika v Ukraїni staly dostupnymy dlja šyrokogo kola vlasnykiv smartfoniv — i ce ne moglo ne vplynuty pozytyvno na dynamiku prodaživ v internet-magazynah ta sproščennja oplat u gromadśkomu transporti, zakladah švydkogo harčuvannja ta supermarketah. Vid 2019-go čekajemo prodovžennja cyh pozytyvnyh tendencij.

Tehnologija, jaka zminyla pidhid do biznes-možlyvostej — rozgortannja 4G

Golovnym zapuskom na peretyni biznesu ta tehnologij možna nazvaty rozgortannja 4GJak pidgotuvatysja do 4G v Ukraїni — porady vid Kyїvstar v Ukraїni. Same zavdjaky novym standartam zv’jazku ta rozvytku vysokošvydkisnogo mobiľnogo internetu mobiľna komercija, servisy bronjuvannja kvytkiv, zamovlennja taksi ta interaktyvnyh rozvag iz vykorystannjam smartfoniv otrymaly novi možlyvosti dlja rozvytku ta dostup do novyh segmentiv audytoriї.

Onlajn-zakupivli zminjujuť «pravyla gry»

Okremym naprjamkom pozytyvnyh zmin dlja biznesu v Ukraїni staly deržavni elektronni zakupivli. Lyše na platformi Zakupki.Prom.ua učasnyky deržavnyh ta komercijnyh tenderiv za 2018 rik uklaly dogovoriv na 115 mlrd grn. Systema elektronnyh tenderiv daje zmogu zrobyty prozorymy operaciї z buď-jakymy koštamy ta v buď-jakyh sferah, ščo stosujuťsja zalučennja pidrjadnykiv ta kontraktnyh partneriv dlja vykonannja robit čy nadannja poslug gromadjanam. A ce svojeju čergoju — šče odyn instrument tysku na možlyvi korupcijni shemy.

«Svij do svogo po svoje»

Hoč i ne tak aktyvno, jak u 2014-2016 rokah, ale zberigavsja interes ukraїnciv do lokaľnyh brendiv ta vyrobnykiv. Magazyn tovariv dlja domu ta dekoru «Vsi.Svoї» vidkryly«Vsi.Svoї» predstavyť na Hreščatyku 120 nacionaľnyh brendiv na Hreščatyku. Na 3 poverhah zagaľnoju ploščeju 1,5 tys kv. m predstavleno 120 nacionaľnyh brendiv. Okremi brendy uspišno vyhodyly takož na Kickstarter (Ugears, «Aviacija Galyčyny») ta buly učasnykamy mižnarodnyh vystavok (FAINA) i naviť vygravaly mižnarodni premiї (pakuvannja dlja Salateira).

Rozvytku nabuv ukraїnśkyj brend veteranśkogo biznesu Veterano. Tak, vlitku 2018 roku u Dnipri vidkrylyU Dnipri vidkrylasja onovlena Veterano Pizza onovlenu Veterano Pizza, jaka vvažajeťsja najuspišnišym zakladom brendu na vsij terytoriї Ukraїny. Neščodavno pid veteranśkym brendom zapustylyPid brendom Veterano zapuskajeťsja onlajn-platforma taksi i onlajn-platformu dlja vyklyku taksi Veterano Cab. Takož čymalo uvagy ukraїnśki kompaniї, iniciatyvy ta volontery prydiljaly sociaľnomu pidpryjemnyctvuIvanka Beď, USA: «Socpidpryjemnyctvo — ce možlyvisť zrobyty ščoś pravyľne».

U 2018-mu ukraїnśki tovary iz metoju prosuvannja eksportu ta intensyvnogo prosuvannja na mižnarodnyh rynkah otrymalyTovary Made in Ukraine otrymaly vlasnyj brend vlasnyj brend. Sloganom eksportnogo brendu stala fraza Trade with Ukraine, jaka bude transformuvatysja zaležno vid galuzi (Create with Ukraine, Innovate with Ukraine toščo). Eksportnyj brend Ukraїny dopomože pokupcjam u vśomu sviti krašče piznavaty ukraїnśku produkciju, vvažajuť jogo avtory.