Taras Prokopyšyn, The Ukrainians: «Počynaly z togo, ščo investuvaly vlasni stypendiї»

— Jakym buv 2016 rik dlja vašogo proektu?

Istorija The Ukrainians poky ščo ne duže dovga. Zvyčajno, my ne take nove media jak Na chasiNa chasi — naš peršyj misjać pislja zapusku, ta z inšogo boku my — i ne «Ukraїnśka Pravda». Proekt zasnovanyj u travni 2014 roku, i  my tiľky počynajemo svoju velyku istoriju.

2016 rik buv dlja nas duže važlyvym, tomu ščo po-perše my faktyčno perezapustyly proekt. My počynaly rozrobku novoї versiї pryblyzno u veresni 2015 roku. Pljus-minus pivtora roky my pracjuvaly u svogo rodu bloğovomu formati (my vže ce zaraz rozumijemo). Počynalosja vse jak volonterśka iniciatyva: my ščotyžnja publikuvaly odnu dovgu rozmovu. Potim buv «Spiľnokošt», my zbyraly groši, i vlasne pislja ćogo, 2 ljutogo 2016 roku startuvaly z novym proektom.

2016 rik buv duže aktyvnym i dovoli neprostym. Odna sprava, koly ty robyš odne interv’ju na tyždeń, inša sprava — koly odyn-dva teksty ščodnja. My zapustyly inšyj važlyvyj rozdil — reportaži. Ce takož odna z našyh misij: rozvyvaty ukraїnomovnyj hudožnij reportaž, tož my prydiljajemo ćomu bagato uvagy. Biľšym proektom stalo nabagato skladniše keruvaty. Okrim togo biznes-modeľ maje pracjuvaty. Kraudfandyngovyh grošej vystačylo na onovlennja sajtu, dyzajn, programuvannja i na pivroku roboty komandy. Dali počalysja komercijni partnerśki proekty. Ce buv neprostyj rik peršyh krokiv. Popry te, ščo vin ne buv jakymoś fantastyčnym, nam dovoli bagato čogo vdalosja. Proekt ne rozvyvajeťsja tak švydko, jak my ćogo hotily b, ale dejaki zavdannja vykonujemo.

— Čy bagato ljudej stvorjuje The Ukrainians? Jak zminyvsja sklad komandy za cej čas?

Važlyvyj toj moment: my startuvaly z duže maleńkyh vlasnyh investycij. Faktyčno ce 3 studentiv «skynulysja» odnijeju stypendijeju. I u nas vidbuvajeťsja logičnyj pryrodnij rist. My ne možemo sobi dozvolyty robyty jakyhoś fantastyčnyh zmin. Z ogljadu na naš specyfičnyj format ta niševisť, zarobljaty ci košty dovoli nelegko.

Koly mene zapytujuť pro komandu, meni skladno vidpovisty, tomu ščo u nas vse dovoli gnučko. V osnovnomu nad proektom postijno pracjujuť 4 ljudyny, odna z nyh — litredaktorka, dvoje moїh koližanok — Inna ta Marička, i ja. My postijno vključeni v proces. Ale, napryklad, reportaž — ce velyka tema. Je reportažysty nacionaľnyyh media, jaki robljať po 4 reportaži v misjać, odyn u tyždeń. U nas že reportaži z’javljajuťsja ščodekiľka dniv. Vidpovidno my ne možemo sobi dozvolyty maty posadu reportažysta, tomu šče ce duže dorogo.

Same tomu v nas vse pobudovano na roboti z žurnalistamy ta fotografamy-frilanseramy. Znovu taky, v nas je sociaľno vidpovidaľna specyfika. My namagajemosja zbuduvaty z ćogo efektyvnu spravu, — a ce nemožlyvo vynjatkovo na volonterśkyh zasadah. My rozvyvajemo jakiś modeli, ale vse odno zalyšajeťsja bagato ljudej, jaki dopomagajuť nam jak volontery. Ce stosujeťsja nasampered fotografiv, ale ne lyše. Jadro — ce 4-5 ljudej, jaki zalučeni postijno.

— Pogovorimo pro vašu informacijnu nišu — čy zminjujeťsja vona, čy je konkurenty, jakyj analiz vy provodyte?

Zavždy, koly pojasnjuju druzjam ta znajomym, mušu apeljuvaty do specyfiky proektu. My — nestandartnyj mediaproekt. U nas bulo ne tak, jak zazvyčaj buvaje: z’javljajeťsja grupa ljudej, jaki hočuť robyty media, šukajuť investoriv, možlyvosti, resursy, i vony prydumujuť, ščo їm najcikaviše i robljať ce, bo u nyh je kompetencija abo velyka cikavisť do ideї. U nas perš za vse bulo vidčuttja sociaľnoї potreby.

U nas vse počynalosja z togo, ščo nam nabrydlo čuty pro ukraїnciv jak pro žertv i straždaľciv, my hočemo čytaty ne pro «vse propalo» i pro «zradu», a pro istoriї uspihu. Pro te, jak vony dosjagajuť uspihu v biznesi, tvorčosti čy jak їm vdajuťsja fantastyčni mižnarodni proekty i peremogy.

Oś iz ćogo vse počynalosja, tomu toj format, jakyj je zaraz, prodyktovanyj tijeju koncepcijeju, jaka bula na počatku. Inše pytannja, ščo u nas vže zaraz nabagato biľše formativ. Ključovi — interv’ju ta reportaži. Ce vlasne long-formaty, z jakyh my počynaly, i vony zalyšajuťsja ključovymy rozdilamy. Okrim togo na sajti je kartky, kolonky j inši teksty. Vony narazi pracjujuť ne tak, jak my planuvaly, ale ce, skoriš za vse, čerez finansovyj kontekst. Tomu ščo ja vpevnenyj, ščo ce vse moglo b rozvyvatysja i ruhatysja nabagato efektyvniše. Ale z ogljadu na vidsutnisť potribnoї kiľkosti grošej, zazvyčaj vybyrajučy miž hudožnim reportažem, jakyj koštuje nedeševo, i kiľkoma kartkamy, my vybyrajemo reportaž. Narazi dlja nas ce biľš priorytetno. Ale vse odno zalyšajeťsja cej format sociaľnoї vidpovidaľnosti čy bažannja sociaľnogo vplyvu. Do reči, koly my počynaly proekt, to braly za zrazok koncept impact journalism (žurnalistyka vplyvu — prym.red.), i tam vlasne jdeťsja pro ce.

Velyka ideja The Ukrainians — stvorjuvaty takyj kontent — i rozpovidaty taki istoriї, jaki buduť potencijno vplyvovymy. Aby v odnyh sytuacijah vony spryčynjaly jakuś suspiľnu dyskusiju, v inšyh — pokazuvaly jakuś problemu i vidpovidno potim zavdjaky takym tekstam pevna sytaucija vyrišuvalaś. Osnovna funkcija žurnalistyky — informuvaty pro važlyvi reči, a ce takož jakyjś vplyv na suspiľstvo. Ale v nas biľšyj sociaľnyj akcent.

Jakščo govoryty pro konkurentiv, to zrozumilo, ščo їh duže bagato. Ja neščodavno čytav, ščo CEO Netflix skazav, ščo їhnij osnovnyj konkurent — ce son. I meni duže podobajeťsja cja teza, tomu ščo vona opysuje te, ščo vidbuvajeťsja zaraz. Koly my govorymo pro konkurentiv, ce i motyvacijni knygy, i cikavi fiľmy, i hudožni reportaži na inšyh velykyh media, i korotki formaty na molodyh ukraїnśkyh media. Skladno vyznačyty, hto ce konkretno. Ale my možemo rozumity sociaľne pole, v jakomu vzajemodijemo i jaki je inši relevantni gravci. Vrešti-rešt ce može buty jak telekanal, tak i pablik z najkraščymy cytatamy, de pyšuť pro aktyvnisť, vidpovidaľnisť, zminy, pro ukraїnśke, abo naviť ne pro ukraїnśke. Haj ce buduť istoriї uspihu ljudej z inšyh kraїn, ale vse odno vony jakymoś čynom peretynajuťsja z namy.

— Kontekstuaľno zrozumilo: tryvaje boroťba za uvagu i za te, ščoby čytač zalyšyvsja i dogortav do kincja storinky…

I my rozumijemo, ščo za 10 hv čytannja našogo reportažu ljudyna investuje svij čas, ale my konkurujemo z tym samym Netflix same u sensi provedennja času. Zamisť togo, ščob napružuvaty mozok nad jakymoś dovgym interv’ju Troїćkogo, inkoly prostiše podyvytysja ščoś cikave ta menš napružujuče na Netflix.

— Cikavo takož počuty pro vašu audytoriju. Hto vony, ukraїnci, kotri čytajuť The Ukrainians?

Naša audytorija ne je duže velykoju. Ja zazvyčaj takož z ćogo počynaju, ale moї kolegy často kažuť u vidpoviď: «Ni-ni, ce tak maje buty!». Rozumiju, ščo naš proekt je dovoli niševym, ale ne vvažaju, ščo kiľkisť vidviduvačiv jogo maje buty maleńkoju čy dovoli maleńkoju.

Zaraz u nas pryblyzno 50 tys unikaľnyh vidviduvačiv ščomisjacja. Znovu ž taky, porivnjujučy sebe z, napryklad, «Ukraїnśkoju Pravdoju», my rozumijemo, ščo ce — dribnycja. Ale my majemo pevnu sociaľnu misiju, postupovo ruhajemosja v naprjamku našoї golovnoї ideї. Je bagato proektiv, jaki vykorystovuju jakiś sumižni štuky. Afiša, napryklad, na sajti — ce žodnym čynom ne kontent, ale ljudy klikajuť na novynu i ce prynosyť trafik. U nas takogo nemaje. My včymosja u cij sytuaciї pracjuvaty z komercijnymy partneramy, pojasnjujučy lojaľnisť i specyfiku audytoriї, — ščo naši 50 tys často možuť buty efektyvnišymy, niž 10 mln u kogoś.

Jakščo govoryty pro detaľniši pokaznyky, to u nas pryblyzno 80% audytoriї — Ukraїna. Perevažna biľšisť čytačiv z Kyjeva i Lvova, pry ćomu Kyїv — 35%, a Lviv — 20%, inši mista stanovljať nabagato menšyj vidsotok. Trohy biľše žinok, niž čolovikiv. Jakščo govoryty pro vik, to ce vlasne ti, v kogo my namagalysja pocilyty: moloď vikom 18-35, stanovyť pryblyzno 2/3 vid vsijeї audytoriї.

— A šče cikavo pogovoryty pro modeli monetyzaciї. Vy vykorystovujete natyvnu reklamu čy jakiś inši formaty?

Skladno vidpovisty jak same ce nazyvajeťsja… U čomu ja točno vpevnenyj, ščo my lyše počynajemo namacuvaty kanaly finansovyh nadhodžeń ta rozbyratysja v biznes-modeli. Nam ce narazi vdajeťsja, ale ne nastiľky, ščoby počuvatysja duže komfortno i bezpečno. Z ogljadu na našu specyfiku, u nas je vidpovidni pryncypy vzajemodiї z komercijnymy partneramy. Jakščo, do prykladu, velyka alkogoľna kompanija X z horošym bjudžetom na marketyng šukaje platformu dlja togo, ščoby pro sebe rozpovisty, to zazvyčaj my ne budemo її klijentamy. Prostiše kupyty reklamu na jakomuś centraľnomu najbiľšomu ukraїnśkomu digital-media iz umovnymy 20 mln vidviduvačiv. U nas takyj variant ne prohodyť, tomu my duže delikatno pidhodymo do kožnoї sytuaciї.

My rozumijemo zagalom, ščo je 2 ključovyh pidhody: možna govoryty pro reklamu, jaka pracjuje dlja togo, ščoby prodavaty produkt; i možna govoryty pro imidževu reklamu, jaka rozvyvaje vlasne brend. U nas zdebiľšogo drugyj variant — imidževa reklama. U nas z’javljajeťsja vse biľše specproektiv, i ce, čym zarobljaje The Ukrainians zaraz.

Napryklad, u nas je specproekt, jakyj nazyvajeťsja «Atomy» — vin skladajeťsja z istorij ukraїnśkyh naukovciv u sviti. Napryklad, Jurij Gogoci8 tez pro nauku i nanotehnologiї vid najcytovanišogo včenogo neščodavno buv u Kyjevi. Naskiľky ja pam’jataju, divčata pro ńogo najbiľše diznalysja z našogo interv’ju, jake zrobyly Olesja Jaremčuk i Oleg Feja. Cej naukoveć žyve u Filadeľfiї, inši geroї proektu — v Berlini, Dallasi, dejaki v Ukraїni. Partnerom ćogo specproektu je ukraїnśka IT-kompanija SoftServe. My svidomi v tomu, ščo my ne dopomožemo cym specproektom znajty kompaniї klijentiv. Navrjad čy my dopomožemo їm u pošuku pracivnykiv, (hoča tut ce nabagato jmovirniše). Možlyvo jakaś rozumna ljudyna, cikavyťsja naukoju, pročytaje interv’ju j podasťsja na jakuś vakansiju. Faktyčno ce osoblyva vzajemodija na meži miž reklamnym partnerstvom i sociaľnoju vidpovidaľnistju biznesu.

U nas je, napryklad, specproekt pro mandrivnykiv z BlaBlaCar.Frederik Mazella, zasnovnyk BlaBlaCar — pro sučasnu osvitu Tam my zgaduvaly pro kompaniju za її pidtrymky, pysaly pro klasnyh ukraїnśkyh vidomyh mandrivnykiv. Naskiľky ce vplynulo na zbiľšennja kiľkosti korystuvačiv servisom v Ukraїni, ja točno ne znaju. Navrjad, ščo jakoś fantastyčno. Ale kompanija namagajeťsja rozvyvaty svij brend i pravyľno robyty ce u media, jake ne pyše pro polityku, jake ne maje novynnogo kontentu, a fokusujeťsja na dovgyh, vizuaľnyh i krasyvyh istorijah.

V nas je dovoli bagato takyh proektiv narazi, ale dlja finansovoї vpevnenosti ćogo zamalo. Jakščo govoryty vlasne pro biznes-modeľ, to ce okrim nevelykogo rojalti za naši knygy, u nas šče buv proekt, jakyj dosi prodovžujeťsja. My drukuvaly 2 knygy u «Vydavnyctvi Starogo Leva»Vydavnyctvo zi Lvova nadalo knygy u 52 biblioteky — ce po 20 interv’ju vlasne šče tyh peršyh istorij uspihu, i vony buly populjarnymy j dovoli dobre prodavalysja. Ale my dumajemo aktyvno i vže pracjujemo nad tym, ščoby rozvyvaty inši kanaly, i v pryncypi majemo zaraz dovoli čitke rozuminnja. Naše vnutrišnje vidčuttja — my uže v pryncypi rozibralysja v čomu naša ključova kompetencija, de my možemo buty najefektyvnišymy dlja partneriv i najcikavišymy dlja audytoriї. Ale narazi my ne vstygajemo stiľky zarobljaty, ščoby tak švydko rozvyvatysja. Zraz dumajemo nad riznymy variantamy rozvytku, ale zagaľnu kartynku togo, jak ruhatysja, vže v pryncypi «namaljuvaly».

— Zaraz sociaľni mereži dajuť jakiś zahmarni peregljady ta perehody z videokontentu. Čy vykorystovujete vy ce?

My by duže hotily korystuvatysja video, ale v nas poky ščo nemaje v komandi ljudyny, jaka bula by horošym specialistom v konteksti moušn-dyzajnu čy grafiky, ščob stvorjuvaty krasyvi produkty. U nas je dejaki specproekty, jaki skladajuťsja takož iz video. Ce napryklad, «Stvorjuj v Ukraїni», jakyj vyhodyť za pidtrymky Lvivśkoї biznes-školy. Ce — videoistoriї pro cikavyh ukraїnśkyh pidpryjemciv. Ce specproekt na 25 video, tomu dovoli dovgo tryvaje. Peregljady horoši, v seredńomu 10-15 tys. Takož u nas neščodavno rozpočavsja specproekt pro IT, jakyj nazyvajeťsja «Tehnologiї uspihu» i tam takož je video-častyna. Okremyh takyh proektiv my hotily b biľše i budemo ruhatysja v ćomu naprjamku, v miru togo, naskiľky naši finansovi možlyvosti buduť dozvoljaty ce robyty.

Ja zavždy zgaduju istoriju, jaku my kolyś pysaly — tekst «Sam sobi pastyr» pro Oleksandra Kononova, pereselencja z Luganśkoї oblasti bez ruky, jakyj daje sobi radu na Žytomyrščyni, zajmajučyť pidpryjemnyctvom i robljačy syr. Ce čudova istorija. Ce — djaďko, jakyj spočatku na zavodi vtratyv ruku i nogu, potim zajmavsja volonterstvom na počatku vijny. Dali jogo vzjaly u polon LNRivci, vin probuv tam 100 dniv, a dali jogo vypustyly. Vin buv zmušenyj poїhaty zvidty, tomu ščo ne bulo šansiv normaľno tam zalyšatysja. I vse ščo u ńogo bulo — svoї kozy.

Ale vin duže proaktyvnyj i vidpovidaľnyj čolovik — pereїhav u Žytomyrśku oblasť i stvoryv svoje nevelyke pidpryjemstvo. My pro ńogo napysaly, a potim rozpovidaly na, napryklad, «1+1». Vin stav takoju sobi «mediazirkoju». Naviť ministr Taras Kutovyj pryїždžav do ńogo v gosti. I takož «Radio Svoboda» znjaly pro ńogo korotkyj videosjužet — i v nas tekst mav 25 tys peregljadiv, a їhnje video malo 250 tys. Važlyvo dopomogty ljudyni — v ćomu vsja ideja. Ale my rozumijemo nevykorystanyj potencial naš cijeї sytuaciї.

— Vy — svogo rodu taka platforma, de vseukraїnśke ZMI može znajty sobi istoriju, garno napysanu, zrozumilu, klasnu — znajty cju istoriju, točno znaty, ščo ce — ne pro «zradu». Vsju cju koncepciju vzjaty, znajty kontakty cijeї ljudyny, i skazaty: «Dobryj deń. My tut hotily by znjaty sjužet, pustyte?» Ne bentežyť vas taka sytuacija?

Buv u nas šče odyn reportaž, jakyj nazyvajeťsja «Pianino dlja Nikolja». Ce buv tekst pro hlopčyka z Harkova z ne duže bagatoї sim’ї. Pidzagolovok takyj: «Jak nezdatnomu do navčannja hlopčyku vdajeťsja peremagaty v mižnarodnyh fortepiannyh konkursah». Ce — duže klasna istorija takož pro proaktyvnisť. Odyn iz cikavyh momentiv — u ńogo vdoma polamalosja pianino, i vin na ćomu nerobočomu trenuvavsja ščodnja po pam’jati. Prosto natyskav na klaviši, zgaduvav, jak graty. V kinci tekstu my daly nomer bankivśkoї kartky baťka, movljav, «hočete dopomogty — dopomožiť».

Za tyždeń nam vony podzvonyly i skazaly, ščo їm vže nadislaly grošej, zavdjaky jakym vony kupyly pianino. Naviť harkivśkyj majster pogodyvsja vzjaty jogo na dovične bezkoštovne obslugovuvannja.  Prosta, ale duže ščyra istorija. Odrazu pislja ćogo z’javylysja rolyky na nacionaľnyh kanalah, ale vže bez jakyhoś poperednih akcentiv na cij sytuaciї. Televizijnyky naviť ne zgadaly pro ce. Inodi je jakiś dyvni vidčuttja z ćogo pryvodu, ale znovu ž taky — my pracjujemo zarady ideї. Nam ne tak važlyvo, skiľky peregljadiv maje konkretna publikacija. Nam važlyvo, ščoby zavdjaky ćomu tekstu ščoś zminylosja na krašče. V ćomu vlasne i je ideja žurnalistyky vplyvu. V tomu, ščoby ce buly ne prosto «cikaveńki» reportaži čy interv’ju, a teksty, jaki reaľno dopomagajuť.

— A jaki instrumenty ta servisy vy sami vykorystovujete v roboti? Htoś na autsorsi, htoś na frilansi, htoś v odnomu prostori z vamy, ale dlja komunikaciї vseredyni, ščo vy vykorystovujete?

U nas nemaje čitkoї ijerarhiї, vsi dijuť dovoli viľno. Jakščo govoryty pro jakiś instrumenty, jaki vykorystovujemo, to, okrim Facebook, jakyj často je instrumentom komunikaciї, postijno korystujemosja Slack dlja vnutrišńokomandnoї vzajemodiї. Takož vykorystovujemo Trello60 onlajn-instrumentiv dlja marketologa na ščodeń vid komandy Buffer dlja planuvannja tekstiv (prynajmni ščoby planuvaty svoju robotu i bačyty jak my ruhajemosja). Zrozumilo, ščo vykorystovujemo ğuğlivśki servisy typu Google Docs, ščoby maty možlyvisť pracjuvaty razom i onlajn.

— A napryklad, vizuaľni redaktory?

Na počatku buď-jakogo startapu vsi robljať vse, u nas pryblyzno shoža istorija. Dyzajnom zazvyčaj zajmajusja ja. Cej i vygljad, kaver-kartynok u Facebook, i jakiś cytaty u pabliku, jakiś okremi štuky v dejakyh tekstah — ce vse za dopomogju Photoshop. Verstkoju zajmajeťsja vsja komanda, zdebiľšogo kožen može zverstaty bazovo tekst, a ja zazvyčaj vdoskonaljuju finaľnyj vygljad — dodaju cytaty abo zminjuju vygljad peršogo ekranu. Zvyčajno, ščo my mrijemo pro biľd-redaktora j dyzajnera. My postupovo do ćogo ruhajemosja.

Vsi my vyhodymo z konkretnyh danyh: je zadača i je vyhidni umovy. My namagajemosja z minimumu stvoryty maksymum. Ja čudovo rozumiju, ščo ce nepravyľno, bo kožen maje zajmatysja svojeju spravoju.  Ale u takij sytuaciї kožen povynen vmity vse. Abo majže vse.

— Ce do reči, duže zagartovuje i robyť sučasni internet-vydannja jakisno inšymy. Ty postijno diznaješsja nove, pracjuješ u riznyh sferah…

Zvyčajno. Prosto u buď-jakomu vypadku žurnalisty, jaki buduť volodity tiľky odnijeju kompetencijeju, počuvatymuťsja vse ryzykoviše na rynku. Neobov’jazkovo vmity programuvaty, ale bulo by klasno znaty bazovi reči. Amerykanśki media často pyšuť— i ja z trepetom ci rečennja perečytuju — «Dlja efektyvnoї roboty ńjuzrumu za odnym stolom povynni sydity žurnalisty, dyzajnery i programisty». Ale koly ty rozumiješ, ščo zarplata odnogo fulltime-programista — ce zarplaty 5 čy 7 žurnalistiv, to momentamy staje trohy sumno. (Usmihajeťsja) Ale my rozumijemo, ščo nas nebagato, i často odyn odnogo pidtrymujemo.

Neobov’jazkovo vmity stvorjuvaty dodatky. Možna prosto rozumity bazu. Jak minimum dlja togo, ščoby govoryty odnijeju movoju z frilanserom-programistom.

— Pogovorimo pro knygy: vy kazaly pro 20 interv’ju, jaki uvijšly v knygu

Tak, vony buly u nas na sajti, ale vlasne verstkoju knyžky zajmalosja vydavnyctvo.

— V gazety «Deń» je taka praktyka — gotuvaty vydannja svoї z reportažamy, istorijamy, eseїstykoju. Vy bačyte dlja sebe možlyvisť tež vyhodu jakyhoś tematyčnyh serij?

Dlja nas ce — odyn iz važlyvyh punktiv. Vlasne, u nas vže je 2 knygy. I ne te ščoby nevdovzi, ale my rozpočynajemo 2 specproekty, jaki tež zakinčaťsja knyžkamy. Odyn specproekt pro IT, inšyj — pro kreatyvni ukraїnśki brendy.

Ale knyžkyy dlja nas — ce, perš za vse, sociaľna vidpovidaľnisť i marketyng. Naklad peršogo tomu — pryblyzno 10 tys prymirnykiv. Na našu dumku, — osoblyvo v ukraїnśkyh realijah — ce dovoli prykoľno. Duže pryjemno vidčuvaty, ščo nezvažajučy na te, ščo cej kontent je bezkoštovnym na sajti, audytorija gotova vyklasty groši zi svogo gamancja. My dumajemo ne tak pro knyžky, jak pro sumižni formaty.

Zaraz mizkujemo nad zapuskom drukovanogo žurnalu. Je taka velyka ambicija. Bo koly buly tiľky interv’ju — ce odna sprava, teper u nas z’javljajeťsja bagato hudožnih reportaživ z čudovymy fotografijamy j bagato inšyh formativ. I my v pryncypi, hotily by sprobuvaty zrobyty žurnal. Ne znaju, čy ce vse nam vdasťsja, ale my vže počaly robotu nad cym. Ce vse dovoli značna investycija. Na ukraїnśkomu rynku praktyčno nemaje konkurentiv u cij niši. My ne hočemo robyty ščotyžneve vydannja, a horošyj «smačnyj» žurnal na 160 storinok. I u ńomu buduť i interv’ju, i reportaži, i jakiś inši formaty.

— A ščo vy čytajete?

Dočytav «Pyšy, sokraščaj» rosijśkoju, ale ne možu ne pohvalyty cju knyžku, vona prekrasna. Cja knyžka pro mene. Bo často ja zanadto ljublju vykorystovuvaty skladni konstrukciї, na kštalt «kognityvnyh dysonansiv», «synergij», jaki lyše na peršyj pogljad vydajuťsja korysnymy v komunikacijah. Ce knyžka, jaka dopomagaje pysaty prostiše i zrozumity, ščo dlja potencijnoї audytoriї bude kraščym tajak dopomagaty čytačam zrozumity tekst.

Ja namagajusja ostannim časom čytaty naukovo-populjarnu, prykladnu literaturu. Z ostanńogo pročytanogo, napryklad, «Oryginaly». Ce — knyga pro osoblyvyh ljudej vidomogo Adama Ğranta, profesora Uortonśkoї biznes-školy. I takož iz ostanńogo pročytannogo — Adam Ğrant «Give and Take» anglijśkoju. My často vykorystovujemo v svoїj roboti pryncyp win-win, abo inkoly win-win-win (dlja redakciї, audytoriї j partnera). Po-inšomu ce nazyvajeťsja paying forward — «zaplaty vpered» čy «popracjuj na perspektyvu». A po-inšomu ce opysujuť jak dijaľnisť ljudej, jakyh nazyvajuť «ğiveramy» — tymy, ščo dajuť perš niž braty. Cja knyga cinnisno blyźka meni personaľno i vsim členam našoї komandy.

Vlasne Ğrant provodyv  rozdilyv ljudej na try kategoriї:

• Takers — jaki namagajuťsja tiľky braty dlja sebe i nikoly ne viddavaty navzajem
• Givers — jaki perš za vse viddajuť ta dopomagajuť
• Matchers — jaki zaležno vid sytuaciї zminjujuť svoju povedinku.

Ostannim časom meni duže podobajuťsja knyžky vydavnyctva «Naš Format»«Naš Format» pryjšov u smartfony ukraїnciv. Ale vony bezsovisni, bo vse, ščo vony vydajuť, hočeťsja kupyty — i prosto zahodyš v knygarnju i ne vystačaje gamancja, ščoby prydbaty vse cikave.

— A z ukraїnśkogo? Ščoś take, ščo začepylo i dovgo ne vidpuskalo?

Važko vidpovisty. U mene vyhodyť tak, ščo vse stosovno fahu — anglijśkoju, ja postijno čytaju rozsylky anglijśkoju. A vsi knyžky stosujuťsja švydše biznes-procesiv, marketyngu, pošuku talantiv toščo: prykladni knygy, jaki dopomagajuť zrozumity, jaki je biznes-modeli, ščo take MVP čy NLP abo jak pracjuje marketyng.

— Vy počaly v 2014 roci. Čy možete nazvaty za ci majže 3 roky jakiś try uroky, jaki vam vdalosja vynesty?

Peršyj – ce te, ščo važlyvo ne vidhodyty vid pryncypiv i cinnostej. Tomu ščo media, — jakščo ce ne prosto gra jakyhoś politykiv, jaki vyrišyly stvoryty sobi sajt pid vybory i vykorystovuvaty jogo jak platformu dlja komunikaciї z elektoratom, — procesom ce zazvyčaj dovgyj proces. Možna pryhodyty v media i dumaty, ščo pobuduvaty velyčeznyj proekt možna za paru rokiv, a naspravdi ne možna. Možna pobuduvaty ščoś dovoli velyke z velykoju kiľkistju investycij, z velyčeznoju komandoju. A jakščo jdeťsja pro mediastartap, to ce duže postupovyj proces: ce radše marafon, aniž sprynt. Možna vidhodyty vid svoїh pryncypiv, ale ce šljah u nikudy. A možna duže skladno počynaty, ale dijty do omrijanoї točky u majbutńomu.

My na počatku skazaly sobi, — i ce bulo logično, — ščo my ne hočemo pracjuvaty z alkogoľnymy i cygarkovymy vyrobamy. Bo jak ce može buty: vyskočyť jakyjś baner iz pljaškoju alkogolju u, napryklad, interv’ju z Bogdanom GavrylyšynymGolos ukraїnśkoї molodi v OON. Naši čytači ćogo ne zrozumijuť. I naviť koly do nas často pryhodjať brendy takogo typu i u nas nemaje grošej, to my vidmovljajemo. Ale, na našu dumku, ce pravyľnyj krok, jakyj u majbutńomu prynosytyme nam reputacijni dyvidendy.

Drugyj urok: ljudy — najvažlyviše. My govoryly pro tehnologiї, vony odnoznačno važlyvi. Facebook — ce №1 džerelo trafiku u nas, 66% vśogo trafiku, zdajeťsja. Ale v buď-jakomu vypadku, robyš cju spravu — i jakščo ce pravyľna kombinacija ljudej, to rano čy pizno vona vdasťsja. Ce — drugyj urok. U nas nevelyčka komanda, ale my cinnisno blyźki i cja jednisť dopomagaje. My často vzajemodijemo z kolegamy z inšyh mist, proektiv, zazvyčaj ce čudovi ljudy. Golovne pam’jataty, ščo — jak u neščodavno vydanij knyzi «Našogo Formatu» — «Mudakam tut ne misce».

Tretij urok, — dosjagnuty finansovoї stalosti možlyvo lyše todi, koly ty maksymaľno dyversyfikuješ  kanalamy nadhodžennja dohodiv. Prosto na odnij reklami zarobyty nereaľno. Vidpovidno media, v našomu rozuminni, majuť biľše pracjuvaty zi svojeju audytorijeju. Tobto žurnal — ce  odyn iz naprjamiv, oflajn-podiї — inšyj naprjamok. Lyše v takij kombinaciї (abo korupcijnij — v inšomu vypadku) možna zbuduvaty velyke, efektyvne, ale odnočasno j finansovo stale vydannja.

Svitlyna na obkladynci: Volodymyr Bjeglov