Stanislav Trojanov
V istoriї Netflix možuť hovatysja vidpovidi ne lyše na pytannja jak pobuduvaty ta masštabuvaty uspišnyj mediabiznes, ale j sekret stvorennja kontentu, jakyj peretvorjujeťsja na kuľturnyj fenomen.
😲 Jak vse počaloś
Zasnuvaly Netflix dvoje koleg: Rid Gastinğz, kolyšnij vlasnyk startapu z testuvannja program Pure Software, ta Mark Rendolf — kolyšnij vice-prezydent tijeї ž kompaniї.
Hoča osnovnym produktom servisu vid narodžennja je šou, serialy ta fiľmy, na starti Netflix pracjuvav zovsim inakše, adže jogo zasnuvaly jak kompaniju z prokatu DVD-dyskiv. Isnuje legenda, ščo ideja stvoryty vlasnu systemu prokatu vynykla u Rida Gastinğza, koly jomu doveloś splatyty štraf za te, ščo vin ne vstyg včasno povernuty fiľm do videosalonu. Odnak, oficijnogo pidtverdžennja cja istorija ne maje.
Malo hto znaje, ščo naspravdi Netflix je naviť staršym za Google. Jogo zapustyly u 1997 roci, todi jak pošukova systema z’javylaś na rik pizniše — v 1998 roci.
U ti časy, ščob vzjaty dysk čy kasetu naprokat, neobhidno bulo pity do videosalonu. Vodnočas, ne bulo točnoї garantiї, ščo vy zmožete znajty bažanyj fiľm — zazvyčaj taki servisy maly obmeženu kiľkisť dyskiv u najavnosti. Inodi, ščob peregljanuty pevnyj fiľm, dovodyloś čekaty na svoju čergu tyžnjamy.
Zasnovnyky Netflix Rid Gastinğz ta Mark Rendolf
Rid ta Mark vyrišyly maksymaľno sprostyty proces — zrobyty zamovlennja dystancijnym (onlajn ta po telefonu), nadsylaty dysky za dopomogoju zvyčajnoї pošty, a pryjmaty oplatu bankivśkymy perekazamy.
Aby oformyty prokat pevnogo video vid Netflix, potribno bulo lyše obraty, ščo same vy hočete peregljanuty, ta vidpravyty zapyt do servisu. Vartisť odnogo tyžnja orendy dyska skladala $4, šče $2 braly za dostavku. Ščob zahystytyś vid šahraїv, Netflix pryjmav nove zamovlennja lyše pislja povernennja poperedńogo.
Nazva servisu skladajeťsja z častyn dvoh sliv — internet ta flicks (v perekladi z anglijśkoї «kino»). Z peršogo slova bula vzjata častyna net, druge skorotyly do flix — tak i otrymaly Netflix.
Organizuvaty biznes dopomogly košty Gastinğza pislja prodažu Pure Software. Vin investuvav u projekt ponad $2,5 miľjony.
Perša štab-kvartyra Netflix
Majže rik kompanija vytratyla na uzgodžennja usih formaľnostej ta oformlennja kontraktiv z postačaľnykamy. Narešti, u 1997 roci Netflix zapustyvsja zi štatom iz 30 osib ta 925-ma dyskamy v prokati — zdajeťsja, nebagato, ale naspravdi ce majže povnyj katalog usih DVD-dyskiv, ščo isnuvaly na toj moment.
Kompanija zmogla za tyždeń zbuty biľš niž 10 tysjač kopij svidčeń Billa Klintona v gučnij spravi Levinski, jaka leď ne stala pryčynoju impičmentu prezydenta SŠA.
😱 Perši problemy ta їh rišennja
Na počatku roboty servisu kompanija zitknulaś z dvoma ključovymy problemamy. Perša — jak dostavljaty lysty cilymy ta neuškodženymy. Rič u tim, ščo pošta sortujeťsja avtomatyčno za dopomogoju mašyn. Ne bulo žodnyh garantij, ščo dysk perenis by takyj metod sortuvannja.
Otže, v Netflix vygadaly sposib, jak možna pokraščyty jakisť dostavky — vony rozrobyly svoju vlasnu versiju konverta z ščiľnogo papera ta speciaľnoju peregorodkoju, jaka zahyščala dysk vid poškodžeń.
Pid čas rozrobky konvertu bulo stvoreno biľš niž 150 prototypiv
Prote, druga problema nabagato biľše zagrožuvala majbutńomu startapa. Zasnovnyky Netflix maly prydumaty jak їm konkuruvaty z inšymy velykymy kompanijamy, ščo maly majže neobmeženi resursy, potužni brendy ta dosvid. Golovnym suprotyvnykom na dovgi roky dlja Netflix stala mereža videosaloniv Blockbuster.
U 2018 roci Netflix rozrobyv svij vlasnyj šryft — Netflix Sans. Take rišennja bulo uhvaleno z metoju ekonomiї miľjoniv dolariv, jaki vytračajuťsja na pokupku licenzijnyh šryftiv u vsih kraїnah, de kompanija proponuje svoї poslugy. Do pojavy vlasnogo šryftu kompanija vykorystovuvala šryft Gotham.
🥊 Netflix vs Blockbuster
Kompanija Blockbuster mala ričnyj prybutok u biľš niž $5 miľjardiv. Ne dyvno, ščo spočatku giganta ne cikavyv kryhitnyj startap, kotryj pracjuvav čerez internet ta ne mav saloniv. Vodnočas, Rid Gastinğz rozumiv: jakščo taka velyka mereža takož vserjoz zamyslyťsja pro onlajn, vid Netflix ne zalyšyťsja j slidu.
Tož u Netflix vyrišyly ćogo ne čekaty ta počaly eksperymentuvaty j šukaty svoju audytoriju. Počaly klasyčno — z akcij ta znyžok. U peršyj rik roboty miž klijentamy rozigraly poїzdku v Los-Andželes, a tym, hto brav v prokat biľše dvoh dyskiv, nadavaly znyžku 30%.
Šče odnu ključovu konkurentnu perevagu startap otrymav zavdjaky dosvidu Marka Rendolfa. Šče u 80-h vin zrozumiv, ščo dostavka «overnajt» (tobto, na nastupnyj deń) suttjevo pokraščuje pokaznyk utrymannja klijentiv — zadovoleni, vony robyly povtorni zamovlennja. Blockbuster ne mig zaproponuvaty taku poslugu u bagaťoh maleńkyh mistah, i same na nyh Netflix zkoncentruvav svoї zusyllja. Ce dozvolylo kompaniї otrymaty biľše resursiv dlja rozvytku ta podaľšoї ekspansiї.
U 2000 roci rynok DVD ocinjuvaly u považni $4 miľjardy, prote ćogo bulo nedostatńo, ščob vmiščaty bagaťoh gravciv. Biľšisť amerykanśkyh rodyn vse šče ne mogla dozvolyty sobi DVD-progravač. Prote, z rozvytkom ta zdeševšannjam tehnologij, u 2004 roci cina na progravači vpala do $29, i prystrij stav najpopuljarnišym podarunkom na svjata.
Ce zigralo važlyvu roľ v uspihu Netfliksa, oskiľky pered cym servis zavbačlyvo uklav ugody z Toshiba, Pioneer, Sony ta inšymy vyrobnykamy DVD-progravačiv. Pokupci novyh prystroїv otrymuvaly bezkoštovnu pidpysku na Netflix. Takym čynom, novi korystuvači avtomatyčno stavaly klijentamy servisu, i, ocinyvšy perevagy, zalyšalysja z nym nadovgo.
Vže u 1999 roci štat kompaniї zbiľšyvsja do 110 osib, a kiľkisť dyskiv — do 250 tysjač. Todi ž Netflix rozvynuv svoju biznes-modeľ, zaproponuvavšy ščomisjačnu pidpysku zamisť tyžnevoї orendy. Kožen ohočyj teper mig vzjaty v orendu čotyry dysky na misjać za $15,95. Za rik kompanija zmogla otrymaty biľš niž 100 tysjač zamovleń.
Netflix postijno namagavsja pokraščyty korystuvaćkyj dosvid — zokrema, nastupnogo roku rozpočalasja istorija legendarnoї systemy rekomendacij pid nazvoju Cinematch. Systema analizuvala ocinky korystuvačiv ta rekomenduvala na їh osnovi, ščo podyvytysja.
U 2009 roci kompanija mala pryblyzno 58 skladiv po vsij kraїni, prote biľšisť z nyh reteľno pryhovuvaly ta naviť ne vidobražaly na mapah. Kompanija speciaľno ne hotila opryljudnjuvaty misceperebuvannja skladiv, oskiľky vony mistyly dyskiv na dekiľka miľjoniv dolariv.
Postupovo algorytm uskladnjuvavsja, ale golovnyj pryncyp zalyšavsja nezminnym. Vin prydiljav menše uvagy aktuaľnosti kontentu prosto zaraz čy kiľkosti ljudej, jaki podyvylysja toj čy inšyj fiľm, a biľše — same ocinkam korystuvačiv. Napryklad, jakščo vaši peregljady ta ocinky je shožymy z povedinkoju inšogo korystuvača, vy otrymujete rekomendaciї togo, ščo vin takož peregljanuv ta vysoko ocinyv.
Takym čynom, zamisť topovyh blokbasteriv, jakymy buly zapovneni vitryny klasyčnyh prokativ, platforma dopomagala znahodyty cikavi fiľmy ta serialy naviť dlja najvybaglyvišyh gljadačiv — vid indijśkyh serialiv do ekskljuzyvnyh arthausnyh fiľmiv čy davno zabutoї klasyky.
Same za ce vrešti korystuvači po vśomu svitu poljubljať Netflix ta zrobljať jogo najpopuljarnišym platnym strimingom video u sviti.
Jakby na počatku 2000-h rokiv vy meškaly v misti Los-Gatos, štat Kalifornija (same tut znahodylaś štab-kvartyra kompaniї), švydše za vse, vam by ne vdalosja unyknuty telefonnogo dzvinka vid spivrobitnyka Netflix. Vin zapytav by vas, čy mig by zavitaty u gosti. Takym čynom kompanija diznavalasja pro vpodobannja svoїh gljadačiv. Biľšisť ljudej pogodžuvalasja, a pracivnyky Netflix pryhodyly ne z pustymy rukamy — vony prynosyly kavu na znak vdjačnosti.
Tym časom, Blockbuster narešti vtoropav, ščo Netflix strimko nazdoganjaje їhnij biznes, i počav vesty aktyvnu boroťbu za misce pid soncem.
Ščob ne vtračaty svoju audytoriju, mereža videosaloniv rozrobyla osoblyvu systemu znyžok, jaka dozvoljala značno zekonomyty na prokati dyskiv. U 2005 roci kompanija zapustyla vlasnu platformu dlja onlajn-orendy, a takož radykaľno zbiľšyla kiľkisť kontentu, do 25 tysjač najmenuvań.
Takož mereža vykorystala svij golovnyj kozyr — offlajn-prysutnisť. Kompanija vvela systemu Total Access, ščo ob’jednala onlajn-servis ta magazyny. Klijenty Blockbuster mogly bezkoštovno obyraty dysky prosto v saloni, pislja čogo obminjuvaty їh poštoju vže za groši.
To čomu pidpysku na Netflix śogodni maje leď ne kožna 10 rodyna planety, a Blockbuster pišov u nebuttja?
Bažannja usunuty konkurentiv bulo nastiľky syľnym, ščo kompanija zabula pro te, ščo klijentiv potribno šče j obslugovuvaty. Blockbuster ne zmig vporatysja z popytom. Kiľkisť skarg na jakisť servisu zbiľšuvalysja, a postijni akciї, hoč i zbiľšyly audytoriju, zvely veś prybutok naniveć.
U 2010 roci Blockbuster ogolosyv sebe bankrutom.
Šče na počatku 2000-h rokiv Blockbuster mig prydbaty Netflix za $50 miľjoniv — tvorci startapu sami zaproponuvaly taku ugodu. Prote, mereža videosaloniv vidhylyla propozyciju, oskiľky vvažala, ščo maleńke pidpryjemstvo bez fizyčnyh magazyniv ne stane dlja nyh konkurentom. Sogodni ce rišennja zgadujuť jak odyn z najbiľšyh prorahunkiv v istoriї biznesu.
📈 Novyj etap rozvytku Netflix
Z rozvytkom švydkisnogo internetu, vse biľše ljudej počalo spožyvaty kontent onlajn. U seredyni 2000-h rokiv niša onlajn-servisiv dlja video bula faktyčno porožńoju. U Netflix včasno ce pomityly.
Vže u 2007 roci klijentam servisu zaproponuvaly protestuvaty novu poslugu — onlajn-peregljad biľš jak 1 000 fiľmiv ta serialiv.
Spočatku gljadači skeptyčno postavylysja do ideї, oskiľky vona nagaduvala platne telebačennja, jake vidverto nabylo oskomu. Krim togo, na cej period prypav pik onlajn-piratstva — naviščo platyty, pidpysku jakščo možna zavantažyty bezkoštovno?
U boroťbi z piratśkymy sajtamy ta torentamy Netflix vykorystovuvav… piratśki sajty ta torenty. Za їh dopomogoju vidstežuvaly, jaki same šou populjarni narazi ta jaki vidguky vony otrymujuť.
Zazvyčaj, u populjarnogo kontentu zavždy bagato shvaľnyh vidgukiv, prote jogo nemožlyvo u garnij jakosti. Netflix domovljavsja z dystryb’jutoramy i proponuvav kontent u najkraščij možlyvij jakosti ekskljuzyvno v sebe. Profit!
Sajt Netflix u 2007 roci
Tym ne menš, Netflix prodovžuvav nastup na amerykanśkyj rynok. Do 2009 roku zastosunky servisu maly igrovi konsoli Xbox, PS3, Blu-ray progravači, televizory ta bezlič inšyh prystroїv.
Puľt dystancijnogo keruvannja Aquos z knopkoju Netflix
U 2010 roci vytorg Netflix sklav $2,4 miľjardy, a kiľkisť pidpysnykiv dosjagla 20 miľjoniv — u 2,5 razy biľše, niž na starti. 60% cyh ljudej dyvylysja video onlajn. U lystopadi togo ž roku Netflix ogolosyv pro vidokremlennja strimingovogo biznesu vid prokatu DVD-dyskiv.
My z gordistju povidomljajemo, ščo za vsima pokaznykamy vidteper my je strimingovoju kompanijeju, jaka takož proponuje zamovlennja DVD-dyskiv poštoju
Rid Gastinğz, CEO Netflix
Vodnočas, cikavo te, ščo prokat DVD-dyskiv dosi zalyšajeťsja aktyvnym i prybutkovym biznesom dlja Netflix — u 2018 roci majže 3 miľjony «dyskovyh» pidpysnykiv prynesly kompaniї $212 miľjoniv vytorgu, z jakyh ponad $50 miľjoniv — čystyj prybutok. Prote, z tijeju švydkistju, z jakoju Netflix vtračaje cju bazu, analityky peredbačajuť zakryttja ćogo naprjamku do 2022 roku.
Tak zaveršyťsja epoha.
🤖 Legendarnyj algorytm Netflix
Leď ne golovnym čynnykom prygolomšlyvogo uspihu Netflix stav toj samyj algorytm Cinematch. Za slovamy zasnovnykiv strymingu, vže u 2007 roci vin proponuvav kožnomu korystuvačevi dijsno cikavi šou ta fiľmy dlja peregljadu u 75% vypadkiv. Sogodni ponad 80% serialiv ta fiľmiv, jaki ljudy dyvljaťsja na Netflix, znahodjať zavdjaky systemi rekomendacij.
Ni, Netflix ne zvertavsja za dopomogoju do čariv ta čornoї magiї (napevno). Algorytm pracjuje na bazi mašynnogo navčannja šče z časiv orendy dyskiv. Servis analizuje kožne vaše rišennja pryjnjate na platformi — vaši vpodobannja, peregljad, serednij čas vytračenyj na video ta bagato inšyh faktoriv.
U 2009 roci stalasja važlyva podija, jaka radykaľno zminyla Netflix i zrobyla jogo takym, jakym my znajemo jogo śogodni.
Za try roky do togo Netflix ogolosyv konkurs — toj, hto zmože pokraščyty rekomendaciї servisu na 10%, otrymaje $1 miľjon. U konkursi vzjaly učasť biľš jak 40 000 komand zi 186 kraїn.
Bytva tryvala dovgi try roky, i narešti 26 červnja 2009 roku komanda rozrobnykiv BellKor dosjagla pokaznyka pokraščennja u 10,05% ta otrymala pryz. A my otrymaly toj samyj pokraščenyj algorytm, jakyj vykorystovujeťsja dośogodni.
Zaraz u Netflix pracjuje speciaľna grupa ljudej, jaka klasyfikuvaje šou ta fiľmy ne lyše za zvyčnymy žanramy na kštalt «komedija» abo «gorror», a nabagato biľš detaľno. Napryklad, «vizuaľno dyvovyžni nostaľgični dramy» čy «nedoocineni romantyčni fiľmy pro podoroži avtošljahamy».
Kožen gljadač platformy takož vhodyť do pevnoї kategoriї, jaki v svoju čergu tisno pov’jazani z inšymy pozycijamy na Netflix. V zaležnosti vid vašyh vpodobań, pro jaki vy sami možete naviť ne zdogaduvatysja, servis zaproponuje versiju togo, ščo možna vam peregljanuty.
Kožen rjadok na vašij golovnij storinci — ce robota algorytmu, jaka dopomagaje znajty ne tiľky te ščo vam podobajeťsja, ale j novi cikavi reči
Krim togo, systema pidbyraje naviť obkladynku šou abo fiľmu individuaľno dlja vas! Jak zaznačajuť u kompaniї, perši 90 sekund vyznačajuť vybir gljadača, tož servis maje bezlič variantiv obkladynok — v zaležnosti vid vašyh smakiv, vam pokazujuť jakyjś iz nyh.
Napryklad, jakščo vy peregljadaly ta vysoko ocinyly dekiľka fiľmiv za učasti Umy Turman, to vy pobačyte obkladynku do «Kryminaľnogo čtyva» same z її zobražennjam. A u tomu vypadku, jakščo vy dyvylyś roboty Džona Travolty, na obkladynci bude zobraženyj same vin.
A šče, je «vygrašnyj» variant zobražennja — takyj, ščo spodobajeťsja biľšosti gljadačiv. Lyše v odnyh «Dyvnyh dyv» je dev’jať riznomanitnyh variantiv obkladynky, jaki zvertajuť uvagu na pevni aspekty šou.
Tak Netflix znahodyť spiľnu movu naviť z najvybaglyvišymy gljadačamy. Vas vse šče dyvuje jogo liderstvo na rynku?
🤩 Vlasnyj kontent servisu
Netflix zavždy rozumiv važlyvisť ekskljuzyvnogo kontentu dlja sebe. Vyrobljaty vlasni šou dlja Netflix značno vygidniše, oskiľky ce dozvoljaje kontroljuvaty finansovi ta tvorči aspekty. Perši sproby nalagodyty vlasne vyrobnyctvo počalysja vže u 2006 roci, koly kompanija kupyla nezaležnu studiju Red Envelope Entertainment. Prote, todi syly buly javno pereocineni, i studiju dovelosja zakryty čerez pobojuvannja partneriv, ščo nadavaly kontent.
Prote, Netflix ne zaspokoїvsja i zrobyv drugu sprobu roky potomu. Peršym šou, ščo spravdi naležalo servisu, stav dramatyčnyj serial 2013 roku «Kartkovyj budynok». Bjudžet peršyh dvoh sezoniv skladav biľš niž 100 miľjoniv dolariv.
«Kartkovyj budynok» otrymav cilu nyzku nagorod ta nominacij, sered jakyh je naviť «Zolotyj globus» ta «Emmi». Sjužet serialu bazujeťsja na romani Majkla Dobbosa. Diї vidbuvajuťsja u Vašyngtoni, de demokrat Frenk Andervud (Kevin Spejsi) otrymav vidmovu v pryznačenni na posadu deržavnogo sekretarja. Pislja ćogo vin pryjmaje rišennja pomstytyś svoїm zradnykam.
Pislja takogo uspišnogo debjutu kompanija vyrišyla ne zupynjatyś na dosjagnutomu. U tomu ž roci Marvel Television ta Netflix uklaly domovlenisť, ščo servis znime ta opublikuje odrazu dekiľka serialiv pro čotyŕoh personaživ vsesvitu supergeroїv — Šybajgolovu, Džessiku Džons, Zaliznogo kulaka ta Ljuka Kejdža.
U 2017 roci kompanija vydilyla na vyrobnyctvo vlasnyh šou ponad 6 miľjardiv dolariv, a vže nastupnogo roku bjudžet na oryginaľnyj kontent skladav 7 miľjardiv. Kompanija planuje vypuskaty speciaľnyj produkt dlja kožnoї kraїny, abo prynajmni prydbaty populjarne misceve šou.
🌍 Netflix goes worldwide
Voseny 2010 roku Netflix vyjšov na rynok Kanady. Vže za čotyry roky audytorija Netflix u cij kraїni vyrosla do 5,8 miľjona kanadciv abo majže 30% togočasnogo naselennja kraїny.
Nadali servis rozšyryv svoї kordony do kraїn Pivdennoї Ameryky. Kerivnyctvo Netflix malo vysoki spodivannja na ce rozšyrennja, oskiľky takym čynom platforma stala b dostupnoju dlja biľš niž 600 miľjoniv potencijnyh gljadačiv. Ale stalosja ne tak jak gadalosja.
Klijenty ne otrymaly povnocinnogo dostupu do platformy, adže u Brazyliї, napryklad, lyše 20% naselennja maly švydkisť internetu hoča b 500 kbit/s, a dlja potokovoї peredači kontentu neobhidno ščonajmenše 800 kbit/s.
U SŠA isnuje takyj vyraz jak Netflix Cheating, ščo možna pereklasty jak «netfliksivśka zrada». Zazvyčaj cej vyraz vykorystovujuť todi, koly čolovik i družyna majuť pevnyj rytual peregljadu serialu — napryklad, raz na tyždeń. Prote, jakščo htoś kraďkoma vse ž podyvyvsja seriju bez drugoї polovynky, ce i nazvuť Netflix Cheating.
Protjagom 2012-2013 rokiv servis z’javyvsja u Velykij Brytaniї, Skandynaviї ta Niderlandah. U cyh kraїnah Netflix počav eksperymentuvaty z kontentom. Pracivnyky kompaniї provodyly opytuvannja sered miscevogo naselennja, ščo same vony hotily b pobačyty. Tak, zgidno z doslidžennjamy, u Skandynaviї nadajuť perevagu detektyvam, a u Brytaniї — dramam.
U 2014 roci Netflix z’javyvsja šče u pevnyh kraїnah Jevropy ta Indiї. U Franciї servis spryjnjaly proholodno — dalysja vznaky tradycijni pobojuvannja francuziv stosovno globalizaciї ta zagrozy lokaľnomu kontentu. Ale kompanija znajšla vyhid i z cijeї sytuaciї. Speciaľno dlja Franciї znjaly serial pid nazvoju Marseille, ščo buv francuźkoju adaptacijeju «Kartkovogo budynku». Serial bazuvavsja na miscevyh realijah i stav odnym iz peršyh šou ne anglijśkoju movoju.
Najpopuljarnišyj čas peregljadiv na Netflix — miž 21:00 ta 00:00. Majže 40% korystuvačiv odnočasno znahodjaťsja na platformi, a ce pryblyzno do 70 miľjoniv ljudej po vśomu sviti. U pikovi godyny na Netflix prypadaje 33% onlajn-trafiku v Pivničnij Ameryci.
Prote, najbiľša ekspansija vidbulasja 6 sičnja 2016 roku — na vystavci CES u Barseloni Netflix ogolosyv pro globaľnyj zapusk. U cej deń striming stav dostupnym u 130 kraїnah odnočasno, pokryvšy takym čynom majže veś svit za vyključennjam KNR ta sankcijnyh terrytorij. U cej deń Netflix stav dostupnym i v Ukraїni.
Netflix narazi je dostupnym u 190 kraїnah svitu, za vyključennjam KNR, a takož sankcijnyh terytorij — Syriї, KNDR ta okupovanoї AR Krym.
Stanom na kviteń 2020 roku, Netflix naličuje 182 miľjony platnyh pidpysnykiv po vśomu svitu — ce biľše, niž naselennja Ukraїny pomnožene na čotyry!
Zgidno z pidrahunkamy, u 2018 roci kiľkisť peredplatnykiv servisu v Ukraїni skladala blyźko 42 tysjači. Oficijnyh danyh kompanija ne povidomljaje.
🤪 Netflix u naš čas — znakovi ta cikavi šou
Bagato šou, serialiv ta fiľmiv maly osoblyve značennja dlja samogo Netflix, a dejaki prosto buly duže vysoko ocineni gljadačamy.
Roma / «Roma»
Ce čorno-bilyj ispanomovnyj fiľm režysera, operatora ta scenarysta Aľfonso Kuarona. «Romu» prezentuvaly na 75-mu Venecijśkomu mižnarodnomu kinofestyvali u 2018 roci, na ćomu zahodi vin otrymav svoju peršu nagorodu — «Zolotogo leva». Potim stričku nominuvaly na 10 kategorij «Oskara». Fiľm peremig u tŕoh nominacijah — «Najkrašča režyserśka robota», «Najkrašča operatorśka robota» ta «Najkraščyj fiľm inozemnoju movoju».
Sjužet stričky bazujeťsja na spogadah Aľfonso Kuarona pro dytynstvo — istorija žyttja rodyny seredńogo klasu, ščo žyve u Koloniї Roma, rajoni meksykanśoї stolyci, na počatku 1970-h rokiv. Baťko ridko buvaje vdoma, maty vyhovuje čotyŕoh ditej z dopomogoju dvoh služnyć rodom z miscevyh indianciv. Paraleľno rozgortajuťsja istoryčni studentśki zavorušennja pid čas katolyćkogo svjata 10 červnja 1971 roku, koly demonstranty buly rozstriljani soldatamy.
Stranger Things / «Dyvni dyva»
«Dyvni dyva» — amerykanśkyj naukovo-fantastyčnyj serial, stvorenyj bratamy Daffer. Vin zarekomenduvav Netflix jak platformu, ščo može robyty dijsno jakisni ta cikavi produkty.
Serial maje duže bagato posylań do popkuľtury 1980-h rokiv, ščo bula duže populjarnoju u SŠA — robit Stivena Kinga, Govarda Fillipsa Lavkrafta, Stivena Spilberga, Džona Karpentera, Džordža Lukasa, Devida Linča ta inši fiľmy ta literaturni tvory.
«Dyvni dyva» otrymaly šisť premij «Emmi» ta 30 nominacij, v tomu čysli v kategoriї «Kraščyj dramatyčnyj serial», čotyry nominaciї na premiju «Zolotyj globus» i desjať nominacij na premiju Amerykanśkoї giľdiї kinoaktoriv, zavojuvavšy odnu nagorodu v kategoriї «Kraščyj aktorśkyj sklad v dramatyčnomu seriali» u 2017 roci.
La casa de papel / «Paperovyj budynok»
«Paperovyj budynok» — ce ispanśkyj teleserial u žanri kryminaľnoї dramy. Sjužet šou bazujeťsja istoriї specializovanoї grupy, ščo planuje pograbuvaty Ispanśkyj monetnyj dvir. Ugrupovannja očolyv zagadkovyj Profesor, ščo kontroljuje grupu.
Vin vvažajeťsja najpopuljarnišym ne anglomovnym teleserialom na Netflix. A v grudni 2018 roku gazeta New York times vnesla «Paperovyj budynok» do pereliku najkraščyh inozemnyh teleserialiv. Okrim togo, «Paperovyj budynok» stav laureatom «Emmi» 2018 roku v kategoriї «Najkraščyj dramatyčnyj serial».
Love, Death & Robots
«Ljubov, smerť i roboty» — ce serial-antologija, sprodjusovanyj Devidom Finčerom, ščo skladajeťsja z korotkometražnyh fiľmiv. Vin mistyť 18 epizodiv ta vyjšov 15 bereznja 2019 roku. Kožen epizod je unikaľnym — vony ne pov’jazani miž soboju sjužetom čy tematykoju. Serial znahodyvsja v rozrobci biľše jak 10 rokiv.
U «Ljubov, smerť i roboty» pojednaly odrazu bagato žanriv: je naukovo-fantastyčni epizody, je komedijni čy strašni. Tak samo iz animacijeju. U dejakyh serijah – nejmovirna detaľna 3D-kartynka, v inšyh – «muľtjašnyj» 2D. Je serija, de vizuaľnyj styľ nagaduje komiksy (jak u «Ljudyni-pavuci: Navkolo vsesvitu»), a je vzagali reaľni zjomky z dodanymy efektamy.
Na sajti Rotten Tomatoes peršyj sezon serialu otrymav 79% «svižosti» (pozytyvnyh ocinok krytykiv). A serednja ocinka serialu vid korystuvačiv na sajti IMDb stanovyť 8,6 baliv z 10 (na osnovi 85 915 golosiv).
You vs. Wild
Pislja uspihu ideї interaktyvnogo video u vygljadi Black Mirror: Bandersnatch, kompanija prosunula eksperyment naviť dali v You vs. Wild.
Golovnyj geroj šou — mandrivnyk ta ekspert z vyžyvannja Ber Grillz. Gljadač maje možlyvisť obyraty, jak same rozvyvatymeťsja sjužet. Napryklad, na samomu počatku epizodu vam potribno obraty, ščo same neobhidno vam dlja vyžyvannja — rogatka poljuvannja čy obladnannja dlja aľpinizmu.
Prote ne perejmajteś, jakščo vy zrobyly nepravyľnyj vybir, vy zavždy možete znovu peregljanuty seriju j cilkom nanovo «pereprojty» її.
Our Planet
«Naša planeta» — dokumentaľnyj serial, ščo zvertaje uvagu na problemy ohorony pryrody ta pokazuje tvaryn v їhnih pryrodnyh umovah, jaki zminylyś čerez vplyv ljudyny na navkolyšnij svit, ščo spryčynyv zminy klimatu.
Zjomky provodylyś v 50 kraїnah svitu, vključno z Ukraїnoju, protjagom čotyŕoh rokiv, a znimaľna komanda naličuvala biľš niž 600 osib. Vidznjatogo materialu vyjšlo na ponad try z polovynoju tysjači znimaľni dni.
Do togo ž serial opovidač serialu Devid Attenboro otrymav «Emmi», a «Naša planeta» peremogla u kategoriї «Najkraščyj dokumentaľnyj fiľm».
V ostannij seriї «Našoї planety» pokazujuť Čornobyľśku zonu vidčužennja. Pislja katastrofy na ČAES ljudy pokynuly ci miscja. Koly radiacija zmenšylasja, ekosystemy, ščo buly porušeni do ta pid čas katastrofy, počaly vidnovljuvatysja.
BoJack Horseman
«Kiń BoDžek» — ce animacijna tragikomedija, jaka otrymala bagato shvaľnyh vidgukiv vid krytykiv po vśomu svitu. Golovnyj geroj serialu — antropomorfnyj kiń BoDžek.
Usi podiї vidbuvajuťsja v aľternatyvnomu vsesviti, de meškajuť tvaryny ta ljudy. BoDžek — zirka sytkomu, populjarnogo naprykinci 80-h — počatku 90-h rokiv. Na počatok podij serialu BoDžek perežyvaje kryzu seredńogo viku ta vyrišuje pysaty avtobiografiju, ščob hoč jakoś povernuty svoju kolyšnju populjarnisť. Prote zrobyty ce samostijno v ńogo ne vyhodyť, tomu vin vynajmaje avtorku, odnak pid čas robyty miž nymy promajnula iskra.
Odnogo z golovnyh personaživ ozvučuje Aaron Pol, vykonaveć roli Džessi Pinkmana z serialu «Pustytysja berega» / Breaking Bad.
👎🏻 Provaľni projekty abo «ce prosto fiasko»
Zvisno, naviť u Netflix buly svoї provaly. Sered najboljučišyh pomylok, na jaki spočatku pokladaly velyki nadiї, taki roboty.
Disjointed
Osnovoju sjužetu serialu stala istorija pro aktyvistku Rut Vajtfezer Feľdman, jaka namagalaś legalizuvaty spožyvannja maryhuany. Golovnu geroїnju zigrala aktrysa Kejti Bets, a režyserom serialu stav Čak Lorri, vidomyj zavdjaky inšomu svojemu šou — kuľtovomu serialu «Teorija velykogo vybuhu».
Vtim, garni aktory ta šouranner ne vrjatuvaly Disjointed. Šou otrymalo nastiľky pogani vidguky, ščo pro jogo zakryttja ogolosyly odrazu pislja vyhodu peršogo sezonu.
Friends from College
U seriali znjaloś bagato vidomyh aktoriv — Kobi Smolders («Jak ja zustriv vašu mamu»), Kigan-Majkl Kej («Zemlja majbutńogo: Svit za mežamy») ta Enni Perris («Zakon i porjadok»). Serial v tragikomičnyj maneri opovidaje pro prygody šesty druziv, vypusknykiv Garvardu, ščo meškajuť v Nju-Jorku.
Šou protrymaloś lyše dva sezony. Na sajti Rotten Tomatoes vono otrymalo rejtyng 26% na osnovi 62 vidgukiv, iz seredńoju ocinkoju 4,78/10. A na Metacritic, serial maje ocinku 44 iz 100.
Gypsy
Cej serial pobyv rekord Netflix — jogo skasuvaly lyše pislja šesty tyžniv vyhodu v efir. Naomi Votts vykonala roľ Džyn Gollovej — psyhoterapevtky, jaka vstupaje v nebezpečni blyźki zv’jazky z ljuďmy v žytti її pacijentiv.
Bagato krytykiv nazvalo serial «nudnym» ta «pozbavlenym dynamičnosti». Na Rotten Tomatoes serial otrymav rejtyng 39% ta rejtyng 5,8/10. Na Metacritic šou maje 45 baliv zi 100.
🇺🇦 Netflix ta Ukraїna
Na počatku 2016 roku Netflix v ramkah globaľnoї ekspensiї stav dostupnym i v Ukraїni. Za cej čas dejaki serialy, fiľmy ta šou vže otrymaly ukraїnśki subtytry i z kožnym dnem cej perelik staje vse biľšym.
Netflix prydiljaje velyčeznu uvagu korystuvaćkomu dosvidu. Naviť jakščo ce najdribniši detali, jaki bačyť ne duže bagato pidpysnykiv. Zokrema, svogo času za našym prohannjam servis vypravyv zastarile ta nekorektne napysannja Ukraїny z artyklem the v interfejsi — popry nevelyke čyslo pidpysnykiv z Ukraїny.
Krim togo, platforma mistyť odrazu kiľka robit, naprjamu pov’jazanyh z Ukraїnoju.
Winter on Fire
«Zyma u vogni: Boroťba Ukraїny za svobodu» — ce dokumentaľnyj fiľm, znjatyj režyserom Jevgenom Afinejevśkym speciaľno dlja Netflix. Prezentuvaly stričku na Venecijśkomu kinofestyvali, її bulo nominovano na «Oskar» 2016 roku v kategoriї «Najkraščyj dokumentaľnyj povnometražnyj fiľm».
Fiľm vysvitljuje podiї 2013-2014 rokiv ta ukraїnśku Revoljuciju Gidnosti. Režyser ta jogo komanda braly interv’ju u aktyvistiv, protestuvaľnykiv ta inšyh učasnykiv ta spogljadačiv Revoljuciї.
Strička otrymala bagato shvaľnyh vidgukiv vid krytykiv. Rotten Tomatoes — 95%, Metacritic — 80/100.
Kinokrytyk ScreenDaily Den Fejnaru zajavyv, ščo fiľm omynaje buď-jaku sprobu polityčnogo analizu, a vsi kamery sprjamovano na ljudej: molodyh i staryh, čolovikiv i žinok, hrystyjan, jevreїv, musuľman, včenyh ta prostyh robitnykiv, kotri ob’jednalyś zarady odnijeї mety — viľnoї ta jevropejśkoї kraїny.
«Sluga narodu»
Ce serial vyrobnyctva studiї «Kvartal-95», golovnu roľ včytelja istoriї zigrav Volodymyr Zelenśkyj.
Sjužet «Slugy narodu» bazujeťsja na istoriї zvyčajnogo včytelja Vasylja Goloboroďka, jakogo tajemno znjaly na videokameru pid čas togo, jak vin lajavsja na vladu. Potim ce video otrymalo bagato peregljadiv, a učni Vasylja Goloboroďka zapustyly kraudfandyng na pidtrymku včytelja dlja rejestraciї na vyborah prezydenta kraїny. Zgodom Vasyľ Goloboroďko peremagaje na vyborah ta staje novym prezydentom Ukraїny.
V Ukraїni serial spryjmajuť kontroversijno. Krytyky jogo nazyvajuť prykladom «movnoї šyzofreniї», oskiľky jogo geroї postijno rozmovljajuť riznymy movamy — rosijśkoju čy ukraїnśkoju. Same tomu bagato ljudej vvažajuť serial ukraїnofobśkym.
Na Netflix šou dostupne ukraїnśkoju movoju z anglijśkymy subtytramy. Takož v opysi serialu na platformi vkazano, ščo pislja vyhodu ćogo serialu aktor Volodymyr Zelenśkyj stav prezydentom Ukraїny — tak samo jak i jogo geroj.
***
Čytajte takož:
- Ščo robyty, jakščo vzagali nemaje novyn: Poviľne telebačennja z Norvegiї ta jogo globaľnyj fenomen
- Turyzm udoma: 15 najkraščyh misć dlja mandriv onlajn pid čas karantynu
- Korysť karantynu: 5 istorij pro samoizoljaciju vydatnyh ljudej za vlasnym bažannjam
- U ščo pograty v karantyn: 5 videoigor, jaki daduť nadiju na krašče pid čas pandemiї