Natalija Sokolovśka
«Ne varto šukaty cili, jakyh legko dosjagnuty», — zauvažuvav Aľbert Ajnštajn. I hoč doslidžennja u sferi nejrologiї — ne jogo sfera, vin dobre znav, ščo potribno, aby mozok pracjuvav na povnu. Jakščo korotko: pryncyp «vse, ščo nas ne vbyvaje, robyť nas syľnišymy» pracjuje na povnu, jakščo jdeťsja pro rozumovi zdibnosti.
U naukovyh kolah isnuje dumka, ščo rozumovi zdibnosti zakladajuťsja z narodžennja. Tož їh praktyčno nemožlyvo pokraščyty. A koly ce j vdalosja do pevnoї miry, to varto lyše trenuvannju prypynytysja, mozok znovu «rozslabljajeťsja» i povertajeťsja do počatkovyh pozycij.
Avtor materialu dlja vydannja Scientific American Andrea Kuščevski ne pogodžujeťsja z takym mirkuvannjam. Perš niž počala profesijno zajmatysja biheviorystykoju, Kuščevski provodyla treningy dlja ditej z autyzmom. U cyh ditej bulo čymalo porušeń kognityvnoї funkcionaľnosti. Tož zavdannja naukovyci zvodyloś do togo, aby zminyty cju sytuaciju ta pryrivnjaty їhni možlyvosti do maksymaľnogo rivnja. Za rezuľtatamy її terapiї dejakym ditjam vdavalosja pidvyščyty riveń IQ na 20 punktiv — i zrivnjatysja iz seredńostatystyčnymy predstavnykamy svogo viku, jaki ne maly zahvorjuvań čy zatrymok u rozvytku. Cej dosvid perekonav Kuščevski, ščo zminyty kognityvni zdibnosti cilkom možlyvo. Zi svojeї praktyky terapevt sformjuljuvala 5 krokiv, jaki dopomožuť bažajučym «prokačaty» kognityvni zdibnosti.
1. Šukajte novyznu
Intelekt ne «žyve» lyše v odnij sferi. Potribno šukaty novi goryzonty dlja zastosuvannja intelektuaľnyh možlyvostej. Jakščo fokusuvatysja lyše na odnij sferi, mozok počynaje linuvatysja, vykorystovujučy «protoptani» stežyny. Tomu duže korysnym je otrymannja novyh navyčok: čytajte knygy pro novi naukovi sfery, cikavtesja mystectvom, hodiť v muzeї
Najpošyreniši zapytannja, jaki stavljať vidviduvači muzeїv.
2. Šukajte vyprobuvań
Namagajtesja častiše vyrišuvaty skladni zavdannja. Važlyvo rozumity, ščo tak zvani intelektuaľni igry ne zrobljať vas rozumnišymy. Vony lyše navčať vas graty u cju gru. Sekret, jak zaznačalosja raniše, poljagaje v tomu, ščo vyvčyvšy pravyla i metody gry, mozku biľše ne potribno osoblyvo napružuvatysja. Tomu, dijučy za shožoju shemoju ščorazu, kognityvni zdibnosti radše «zasynajuť», a ne rozvyvajuťsja. Zalyšajtesja aktyvnymy: zminjujte dijaľnisť, koly vidčuvajete, ščo staly ekspertom u pevnij sferi.
3. Dumajte kreatyvno
Tut majeťsja na uvazi ne kreatyvnisť sama po sobi — na kštalt mystectva čy inšyh novyh form znań. Jdeťsja radše pro metody navčannja
Izraїľśka osvita ta praktyky STEAM — čogo varto povčytysja Ukraїni. Inodi varto zminjuvaty sposib otrymannja znań, pojednuvaty knygy, audio- ta videomaterialy. Ne curajtesja vykorystannja interaktyvnyh formativ — dlja «intelektuaľnyh m’jaziv» ce takož dobryj trening.
4. Šukajte trudnoščiv za mežamy kimnaty
Ne orijentujetesja u miscevosti bez GPS? Vymkniť jogo i namagajtesja korystuvatysja kartoju na paperi. Tak, ce šče odna forma zavdań, jaka zmušuje mozok mobilizuvatysja. Varto u oflajn-žytti vyznačyty vaši slabki storony. A potim namagajsja častiše z cymy trudnoščamy stykatysja. Ce dopomože navčytysja vyrišuvaty zavdannja, jaki narazi zdajuťsja vam nadskladnymy. Z časom vy perestanete godynamy blukaty i zumijete švydše znahodyty pravyľnyj šljah (i ne lyše pid čas turystyčnyh proguljanok).
5. Praktykujte netvorking
Korysno šukaty novi znajomstva ta vidkryvaty inši pogljady, dumky, ideї. Takym čynom vam vdasťsja pogljanuty na problemy pid inšym kutom, vidijty vid zvyčnoї shemy myslennja. Vid «kolektyvnogo intelektu» zysk otrymujuť vsi «pryčetni» do spilkuvannja. Najkrašče, koly je možlyvisť nalagodyty kontakt z ljuďmy z inšyh kuľtur, riznyh vikovyh grup, jaki majuť dosvid, ščo suttjevo vidriznjajeťsja vid vašogo.