Anna Savčynśka
Organizacija rozpočala svoju robotu u 2008 roci. Ukraїna i svit todi perežyvaly ekonomičnu kryzu. V lystopadi togo roku lidery G20 zibralysja vyrišuvaty dolju vśogo svitu bez učasti predstavnykiv inšyh kraїn. Same v cej neprostyj period i vynykla iniciatyva. Zaraz «Ğaraž Ğenğ» — ce «Velyka Ideja», «Spiľnokošt», «Kod mista» ta nyzka proektiv, ščo zminjujuť kraїnu v cilomu ta її mista zokrema.
Pro golovni pidsumky roboty za I pivriččja 2017 roku
— Dosjagnennjam je te, ščo my otrymaly pidtrymku i zapuskajemo novu bagatoričnu programu. Vona trymaje fokus na učasnyćkyh danyh — tyh, jakymy možuť obminjuvatysja gromadjany miž soboju, ščoby kartografuvaty vyklyky u svoїj spiľnoti. Takož važlyvym dosjagnennjam dlja nas bude moment, koly my zmožemo ogolosyty pro započatkuvannja programy «Ingredijenty rostu». Ce — navčaľnyj cykl dlja sociaľnyh, kreatyvnyh i «zelenyh» pidpryjemciv. Vony zmožuť vykorystovuvaty informaciju, jaku generujuť gromadjany pro svoї spiľnoty. Ce — pojednannja efektiv dvoh riznyh program. Za rahunok ćogo možemo očikuvaty, ščo biľše proektiv stavatymuť efektyvnymy v roboti z vyklykamy, oskiľky opyratymuťsja na reaľni dani vid reaľnyh ljudej.
Pro plany na majbutnje
— My prodovžujemo pracjuvaty z modellju «Kreatyvne misto. ŽyttjeZARADne suspiľstvo (angl. — Creative city. Resilient society)». Ce je misijeju roboty «Ğaraž Ğenğ». Vsi programy («Kod mista», robota platformy sociaľnyh innovacij «Velyka ideja», CityGen, «Ingredijenty rostu») buduť takym čynom integruvatysja, ščoby ljudy indyviduaľno abo v organizacijah zmogly vzjaty maksymum vid vzajemodiї z inšymy. I ščoby ce vidbuvalosja jak u mistah, tak i na onlajn-platformi.
My počaly robotu šče neformaľno z 2008-go i prodovžyly jak neprybutkova instytucija iz 2009 roku. Bačymo v ćomu sens ta bagato pozytyvnogo zvorotńogo zv’jazku vid fahivciv. Sposterigajemo uspišnisť program jak u velykyh, tak i malyh mistah. Bačymo zaohočennja vid seredovyšča, aby prodovžyty ruh v ćomu naprjamku.
Dlja nas ce — duže važlyvo. Adže ce označaje, ščo svogo času my počaly ruhatysja v naprjamku, jakyj generuje novi možlyvosti, navčajučy čomuś novomu. Napryklad, tema roboty z danymy v spiľnotah — ce dlja nas nove pole, my budemo bagato včytysja v ćomu naprjamku, ale j tak samo masštabuvaty te, ščo my stvoryly raniše.
My planujemo rozšyryty j populjaryzuvaty vykorystannja «Spiľnokoštu»
Majsternja arhitektoriv u Kyjevi zbyraje 100 tys grn v regionah, zavdjaky deleguvannju znanń pro te, jak pracjuje kraudfandynğ, jak možna finansuvaty innovacijni proekty spiľnym koštom, zavdjaky roboti agentiv. Najblyžčym časom budemo proponuvaty «Majsternju Spiľnokoštu», de zmožuť navčatysja agenty «Spiľnokoštu». Ce — ti ljudy, jaki hočuť rozumity krašče mehanizmy kraudfandynğu ta konsuľtuvaty proekty u svoїh mistah. Ce rozuminnja važlyve dlja roboty na buď-jakij platformi kolektyvnogo finansuvannja. My hočemo, ščoby ljudy rozumily jak ce pracjuje, mogly cym skorystatysja. My pragnemo zalučaty їhnju spiľnotu do realizaciї aktyvnostej, jaki transformujuť mista, sela, školy, universytety, publični prostory, teatry ta neformaľni centry.
Pro kolektyvne finansuvannja
Sterežysja ICO — čomu amerykanśki finreguljatory b’juť na spoloh čerez tokeny v Ukraїni
— Pozytyvna dynamika vidbuvajeťsja, oskiľky ljudy krašče rozumijuť, de j koly, na jakij fazi proektu dorečniše vykorystovuvaty «Spiľnokošt». Možna proslidkuvaty, jak proekty uspišno pojednujuť finansuvannja «Spiľnokoštom» z inšymy džerelamy nadhodžeń. Napryklad iniciatyvy beruť učasť u miśkyh konkursah «Gromadśkyj proekt», otrymujuť bjudžet vid mista i znahodjať cikavu propozyciju, ščoby zalučyty j miscevyj biznes u tij čy inšij formi, Inodi nadajuťsja produkty dlja ćogo, ale j u tomu čysli finansova pidtrymka ta ekspertna pidtrymka.
My zrobyly doslidžennja pro modeli filantropiї, zalučyvšy do opytuvannja dobročynciv platformy «Velyka Ideja». Vyjavyly, ščo krim takoї klasyčnoї filantropičnoї modeli, jaka je džerelom optymizmu i vidgukom na te, ščo ljudy hočuť robyty ščoś nove ta nezvyčne, je inši ljudy. Vony tjažijuť do modeli strategičnoї filantropiї. Taki ljudy rozgljadajuť proekt jak možlyvisť pereviryty, jaka modeľ bude pracjuvaty v našomu konteksti, jaka — ni. Їh cikavyť, naskiľky vona bude vplyvovoju. Vony vnykajuť u proekt vid fazy formuvannja, ščoby proanalizuvaty, jaki rezuľtaty vin naspravdi dav.
Tak my zbagnuly v hodi doslidžennja, ščo ljudjam ne vystačaje instrumentiv dlja vyjavlennja «svojeї» modeli filantropiї. Zaraz my rozrobljajemo nastiľnu gru «Synergija». Zavdjaky ćomu instrumentu čerez gru možna bude pobačyty sebe v roli lidera abo sociaľnogo investora i zrozumity, jaka modeľ vam blyžča. Ce stosujeťsja ne lyše pidtrymky proektiv čerez kraudfandynğ, ale j investuvannja svogo času, uvagy, znań u pevni proekty. Tak ljudy zmožuť diznatysja, čy vony buduť otrymuvaty biľše viddači, jakščo fokusuvatymuťsja na odnomu-dvoh proektah iz povnym vidstežennjam cyklu. A možlyvo, їm varto pidtrymaty šyrše kolo proektiv, ale projavyty take ž zaohočennja, ščoby ljudy robyly ščoś važlyve, potribne dlja svojeї spiľnoty.
Pro pragnennja ukraїnciv do zmin
— Varto posylyty našu tolerantnisť do pomylok. Zvisno, pidhodyty do ćogo rozumno, ale vse-taky vmity kapitalizuvaty na pomylkah.
Jakščo ščoś ne spracjuvalo, vidrefleksuvaty, čomu ne spracjuvalo — i zrobyty ce svoїm znannjam, deleguvaty ce znannja inšym.
Takym čynom, bude biľše gotovnosti testuvaty novi modeli. Takož vidbuvatymeťsja integracija znannja, jake z’javylosja v rezuľtati možlyvo ne duže vdalyh testiv. Jakščo ce znannja bude integrovane, to todi kožen nastupnyj test bude nas prosuvaty dali. I my tak by častiše sposterigaly, ščo zminy vdajuťsja, bo zrobyly dostatńo sprob, ščoby znajty pracjujučyj metod.
Pro iniciatyvy u sferi urbanistyky
— Programa, jaka fokusujeťsja na sučasnyh metodah urbanistyky — ce «Kod mista». Zaraz vona pracjuje v malyh mistah na Shodi. Dlja neї zastosovujemo koncepciju na naprjamku metageografiї. My hotily zaproponuvaty malym mistam takyj pidhid, jakyj dozvoljaje їm rozvyvatysja kompleksno. I my mirkuvaly, ščo bude, koly male misto zadumajeťsja nad tym, u ščo jomu investuvaty i vid čogo bude najbiľšyj vplyv na novu dynamiku v spiľnoti.
Same todi zrozumily, ščo inodi cikavi investyciї je biľšymy za masštabom, generujuť biľše blag, niž može buty poglynuto cijeju spiľnotoju. V rezuľtati nam vdaloś zaproponuvaty malym mistam takyj metod rozvytku, jak metamisto, koly male misto rozgljadaje sebe u šyršomu informacijnomu poli. Takym čynom, mali mista otrymujuť variant navčatysja odyn v odnogo. Ce možuť buty mista, ščo roztašovani porjad (jak Kramatorśk ta Slov’janśk), abo ti, jaki z duže podibnym abo shožym dosvidom (jak Netišyn i Slavutyč, ščo obydva je «atomogradamy»).
Pro mali mista
— Vpevnena, ščo ce vse maje velykyj potencial. Obmežennja roboty z malymy mistamy j obmežennja stvorennja aglomeracij miśkyh tryvatyme do tyh pir, poky v nas ne bude polityky, jaka spryjaje regionaľnij specializaciї. Ce — koly faktyčno region maje vnutrišnju polityku, jaka pov’jazuje ekonomiku, kreatyvnyj potencial vključno z ljudśkym kapitalom. Vybir takoї trajektoriї dozvoljaje specializuvaty pidpryjemstva, formuvaty galuzevi klastery. Koly mista stavatymuť dvygunamy dlja regionu, todi, ja dumaju, cej potencial zmože sebe projavyty povnoju miroju.
Zaraz meni ridko trapljajuťsja majdančyky, de vedeťsja rozmova pro regionaľnu specializaciju takogo harakteru, hoča ce je pošyrena j dobre vyvčena jevropejśka praktyka. Ale vtišno v toj že moment, ščo je masa majdančykiv, de spilkujuťsja pro rozvytok mist. Tam dosyť cikavi j aktuaľni reči zvučať.
Taki dialogy — spravdi krossektoraľni. V nyh predstavleno ljudej iz riznyh sektoriv — vid deržavnogo j neprybutkovogo, kuľturnogo, j osvitńogo do inšyh, vključno iz ekologičnym. Vony vsi razom spilkujuťsja pro te, jak rozvyvaty naši mista. Gadaju, duže važlyvo, ščoby cej pidjom mist buv svojeridnoju investycijeju v regionaľnyj rozvytok. Dlja ćogo možna orijentuvatysja na jevropejśku praktyku rozumnoї specializaciї regioniv.
Komanda «Ğaraž Ğenğ» i partnery. Avtorka foto — Natalja Kravčuk
Pro inozemnyj dosvid ob’jednannja gromad
— My ne musymo vybyraty vže vidpraćovanu praktyku. Možemo analizuvaty dosvid jak poľśkyj, tak i nimećkyj čy francuźkyj — i formuvaty vlasnu polityku. I, naviť, perš niž taki polityky možuť buty vyrobleni ta vtileni, potribno započatkovuvaty dialog pro te, jak mista vzajemopov’jazani z regionamy. A dali govoryty, jak regiony vzajemopov’jazani z deržavoju. Todi staje zrozumilo, jaki polityky na kožnomu rivni potribni. A šče vydno, jak vsi ci rivni dopovnjujuť ta integrujuťsja odne z odnym. Takym čynom micnityme ta vykorystovuvatymeťsja potencial, jakyj my vže sposterigajemo v mistah.
Zaraz jde pidjom sered gromadjan, pevni zminy v deržavnyh službah, zacikavlenisť biznesu. My zmožemo pobačyty, jaka atmosfera i jaki svobody je v našyh gromadah. Takož ce daje zmogu prostežyty, jak formujeťsja j realizovujeťsja kreatyvnyj potencial. Vin mav by znajty svoje vtilennja v horošyh produktyvnyh efektah, jaki možna otrymaty, koly je logika na regionaľnomu rivni. Ale maje buty tak samo pidhid deržavnyj, jakyj tež dopomagaje cym regionaľnym zv’jazkam.
Pro knygy dlja tyh, hto započatkovuje zminy
— Točno možu nazvaty knygu Who’s Your City («Hto take tvoje misto») Ričarda Floridy. Vona bude cikavoju ne tiľky urbanistam
«Akupunktura mista» — tym, hto vidkryvaje misto dlja vsih, ale j osvitjanam, i menedžeram riznyh proektiv, miśkyh i kuľturnyh u tomu čysli. A takož Pol Mejson — Postcapitalism («Postkapitalizm»). I tretim punktom — usi knyžky, jaki vyklykajuť u vas interes. Tomu ščo cikavo, ščoby my čytaly rizni knyžky, a ne vsi odnakovi. A potim obminjuvalysja tym, ščo my v tyh knyžkah vyčytaly.
Najgolovniša cinnisť čytannja — v tomu, ščo ty možeš pereosmyslyty te, ščo diznavsja z knyžok ta integruvaty ci znannja u svoju dijaľnisť, a potim analizuvaty, jak ce pracjuje na praktyci. Poglynannja tyh znań, jaki my čerpajemo z knyžok, nastiľky ž važlyve, jak i čytannja samyh knyžok.
Pro slovo, jake harakteryzuje Ukraїnu
— Pomityla, ščo v mene ukraїnśkoju ce bude odne slovo, a anglijśkoju — inše. Skažu ukraїnśkoju: ce — «zrostajuča».
Perše, zvisno, pro ščo jdeťsja — ce pro ti boli, jaki pov’jazani zi zrostannjam, i konflikty rostu, tak by movyty, ale ce j radisť vidkryttja. Zarjadženisť, jaka vynykaje, koly ty, vyrostajučy, ščoś diznavsja. Dlja tebe staje ščoś biľše zrozumilym i jasnym. I ty vže možeš dijaty, vyhodjačy z cijeї jasnosti. Oś ce — radisť vidkryttja. Ty vidkryvaješ dlja sebe po-novomu i kraїnu, i misto, i ljudej, jaki dovkola tebe. I naviť sebe rozumiješ biľše.
Svitlyny z arhivu Iryny Solovej