Z čogo vse počynalosja i čomu my govorymo okremo pro cej čempionat ta cju gru?
Rokiv 10-12 tomu dlja avtora cijeї kartky Dota počynalasja z oś ćogo treku vid Basshantera ta komp’juternyh klubiv (zbagnuty, naskiľky vy davno «v temi», možuť usi ohoči, peregljadajučy klip — a my poky prodovžymo):
Jakščo korotko: Dota 2 — ce gra (abo jak її šče nazyvajuť u fahovomu sviti kibersportu «kibersportyvna dyscyplina»), jaka počynalasja jak korystuvaćkyj mod do Warcraft III. Potim mod pereris u Defence of the Ancients (vlasne perša DotA), a dali vže počalysja turniry ta okremi pryzovi. 7 rokiv provodyťsja velykyj planetarnyj čempionat z pryzovym fondom ponad $1 mln — vin nazyvajeťsja The International. Za ci 7 rokiv pryzovi vyrosly u 24 razy.
U 2018-mu Dota vže ne je spravoju pidlitkiv, jaki provodjať noči pospiľ za ekranom. Teper ce — serjoznyj kiberbiznes (hto ne v kursi, jakymy tempamy zrostaje igrova industrija — vam sjudy: za posylannjamIgrova industrija do 2020 roku — miľjardni prybutky, epoha mobiľnyh igor ta sportyvnyj biznes počytajete prognozovani pokaznyky sfery kibersportu). Pryzovyj fond najbiľšogo zmagannja planety z cijeї dyscypliny — vže $24,8 mln. Finaľnyj obsjag my diznajemosja 25 serpnja — u deń finalu. Stoїť za vsim cym kompanija Valve — vy majete її znaty zavdjaky nyzci inšyh komandnyh igor.
Sered inšyh populjarnyh komp’juternyh mereževyh igor Dota 2 vidriznjaje toj fakt, ščo taki pryzovi ne maje praktyčno žodna z inšyh kibersportyvnyh dyscyplin. U 2017-mu peremožcjamy svitovogo čempionatu stala komanda Team Liquid iz 5 gravciv — i kožen z nyh odrazu stav dolarovym miľjonerom. Prosto pam’jatajte ce nastupnogo razu, koly zahočete vygnaty dytynu z-za komp’jutera.
Taki velyčezni košty vdajeťsja zalučaty zavdjaky tomu, ščo igrovyj fond tut formujeťsja ne lyše kompanijamy-sponsoramy. Vse dopomagajuť zbyraty v gri zvyčajni gravci. U Dota 2 je speciaľnyj igrovyj predmet — vin nazyvajeťsja «Bojovyj Propusk», abo «Kompendium». Isnuje cej predmet z 2013 roku. Kupivlja ćogo predmetu daje gravcjam dopusk do nyzky predmetiv ta nagorod — a tym časom kompanija Valve z kožnogo prodanogo takogo artefakta viddaje 25% u pryzovyj fond. Same ce dalo zmogu z počatku 2018 roku zibraty ponad $23 mln pryzovyh — i suma prodovžuje zrostaty. Za pryz borotymuťsja 18 najkraščyh komand planety.
Čomu ce važlyvo?
Kibersport — odna zi sfer, v jaki naspravdi možna uvijty hoč i z 13 rokiv, i pry ćomu zarobljaty groši ta populjarnisť. Takož ne varto zabuvaty, ščo potencijnyj riveń «toksyčnosti» ta zahoplyvosti u cijeї sfery je na ščabeľ vyščym za zvyčajnyj sport, pop-muzyku čy polityku. Subkuľtura ğejmeriv vže davno ne subkuľtura, a okremyj mejnstrim. Obsjagy prybutkiv ta kapitalovkladeń, aparatnogo ta programnogo zabezpečennja i sociaľno-ekonomičnyh možlyvostej ta efektiv, z nymy pov’jazanyh, zrostajuť u cij sferi švydše za bagato tradycijnyh galuzej ekonomiky. Ignoruvaty kibersportyvni zmagannja označaje ignoruvaty te, ščo na časi u suspiľstvi. Podejkujuť, nezabarom kibersportyvni dyscypliny možuť vključytyKibersport možuť vključyty do spysku Olimpijśkyh igor naviť do skladu Olimpijśkyh igor.
OK, zrozumilo — ale ja ne graju, de možna podyvytysja, jak vse ce vidbuvajeťsja?
Najzručnišyj ta najpopuljarnišyj sposib dlja peregljadu — ce platforma strimiv Twitch, ale takož možna skorystatysja YouTube. Najbiľši fanaty zazdalegiď kupujuť kvytky na pivfinaly ta final, aby dyvytysja vse nažyvo u zalah turniru — ale navrjad čy z 20 po 25 serpnja vy budete u Vankuveri (same tam vidbuvajeťsja ćogoričnyj final).
Peregljanuty ćogorični transljaciї možna tut:
Jakščo ž vy hočete podyvytysja transljaciju finalu, zrobyty ce v Ukraїni možna bude j oflajn — u mereži kinoteatriv Multiplex. Transljacija vidbudeťsja 21:00 u subotu, 25 serpnja u takyh kinoteatrah:
- Multiplex Kyїvv Lavina Mall (vul. Berkovećka, 6D);
- Multiplex Kyїv SkyMall (pr. Vatutina, 2T);
- Multiplex Kyїv Prospekt (vul. Hotkevyča, 1V);
- Multiplex Harkiv Dafi (vul. Geroїv Praci, 9);
- Multiplex Herson Fabryka (vul. Zalaegerseğ, 18);
- Multiplex Černigiv Hollywood (vul. 77-j Gvardijśkoї dyviziї, 1V);
- Multiplex Dnipro Dafi (bul. Zorjanyj, 1A);
- Multiplex Dnipro Karavan (vul. Nyžńodniprovśka, 17);
- Multiplex Lviv Victoria Gardens (vul. Kuľparkivśka, 226 A);
- Multiplex Kryvyj Rig Union (vul. Geroїv ATO, 30G).
Tam govorjať ščoś pro «vydovyščnu Dotu», ščo ce take?
Rozrobnyky postijno udoskonaljujuť vydovyščnisť ta skladnisť gry. Robljať vony šče dekiľka raziv na kvartal za rahunok vypusku patčiv. U tak zvanij «vydovyščnij Doti» pryšvydšeno evoljuciju geroїv, rozblokuvannja speciaľnyh zdibnostej ta riveń peresuvannja j zavdannja zbytkiv suprotyvnykam pid čas gry. Takož iz kožnym onovlennjam na pole boju dodajuť artefakty dlja gravciv.
The International — ce podija vydovyščnoї Dota 2, oskiľky tut vystupajuť lyše najbiľš fahovi gravci z usijeї planety, tomu j riveń skladnosti gry tut nabagato vyščyj za toj, u jakomu zvykly graty entuziasty čy novačky
Je inša problema: ja dyvljusja transljaciju i ničogo ne rozumiju. Ce lyše v mene tak?
Ni, ne lyše u vas. Cja gra dovoli švydka j skladna dlja spryjnjattja gljadačamy. Serednij profesijnyj matč mižnarodnogo turniru — ce ponad 70-80 tys klikiv ta dij pid čas igrovogo procesu dlja kožnogo iz gravciv u komandi. Cikavo, ščo ljudy-gravci možuť uporatysja z cym za rahunok prostyh trenuvań, a ot štučnyj intelekt sprobuvav — i ne zmig tak prosto opanuvaty Dota 2. Dlja pidgotovky do rivnja profesionala štučnyj intelekt vid kompaniї Ilona Maska OpenAI vykorystovuje nejromerežu na 128 tys procesoriv, jaki ščodoby «vidigrajuť» majže 200 rokiv dosvidu ljudyny — i poky ščo cej proekt zmig nablyzytysja lyše do rivnja semi-pro (napivprofesional) u gri z žyvym fahovym ğejmerom, ščo graje v Dota 2.
Uskladnjuje spryjnjattja j toj fakt, ščo na mapi pid čas igrovogo procesu vy bačyte 115 personaživ riznogo rozmiru, formy ta vygljadu, jaki vzajemodijuť miž soboju, z predmetamy ta vlastyvostjamy inšyh gravciv.
Zagalom že ce vygljadaje tak: u komandi 5 gravciv, vony ruhajuťsja igrovoju mapoju v bik vorožoї komandy, ščoby zahopyty їhnju bazu. Bazu zahyščajuť tak zvani «kripy» — štučni bijci, stvoreni žyvymy gravcjamy — ta j sami gravci komandy-supernyka. Takož tam je nyzka bašt ta zahysnyh sporud, jaki blokujuť ruh suprotyvnyka.
Jak meni zrozumity, ščo vidbuvajeťsja na ekrani? V čomu sens Dota 2 i jaka kinceva meta?
Oberiť komandu, za jaku vy vbolivajete. Pid čas boju kožna z komand maje zrujnuvaty «enšent» vorožoї komandy (cej element zafiksovano j u povnij nazvi cijeї gry — Defense of the Ancients). Bazu komentatory ta sami gravci nazyvajuť «tronom». «Tron» suprotyvnyka i treba zahopyty. Na peršomu rivni gravci vbyvajuť tak zvanyh «kripiv». Ce — personaži , jakymy keruje komp’juter. Dali slid pozbutysja žyvyh gravciv-suprotyvnykiv z inšoї komandy. Po miri togo, jak prosuvajeťsja bij, zrostaje «level» — tobto riveń pidgotovky kožnogo personaža. V ńogo rozvyvajuťsja pevni navyčky («skily»). Najvyšči zdibnosti personaža vidkryvaje «uľtymatyvnyj» riveń — šostyj.
Vseredyni gry kožen maje po 600 odynyć vnutrišńoigrovogo zolota. Dota 2 daje zmogu kupuvaty za ci «monety» zasoby dlja popovnennja «many» (magičnoї syly dlja keruvannja artefaktamy ta zaklynannjamy) ta zdorov’ja. Takož možna kupuvaty artefakty, jaki pokraščujuť pevni bojovi, magični čy švydkisni harakterystyky kožnogo z personaživ.
Hto taki midery, saporty, keri ta hardlajnery?
Midery — ti, hto graje na centraľnij liniї mapy. Mider maje volodity švydkoju reakcijeju na «kripiv» (ščoby їh včasno nejtralizovuvaty), «farmyty» zoloto (zoby komanda mogla kupuvaty igrovi artefakty).
Keri — ti, hto pracjuje po krajam mapy na drugij liniї. Keri maje maksymaľno «gromyty» budivli suprotyvnyka čy samyh personaživ z protyležnoї komandy.
Saporty — typ gravcja, jaki hodjať z keri. Saport abo «farmyť» dlja sebe zoloto, abo ekonomyť i potim skyduje dlja komandy, jaka vykorystovuje zaoščadžennja saporta.
Hardlajnery — gravci, jakyh skerovujuť operatyvno na protydiju vorožym keri. Poblyzu majuť takož perebuvaty obydva saporty ta keri komandy, ščoby v razi neobhidnosti prykryty vidstup čy zakripyty nastup.
Jak budujuť strategiju gry v Dota 2?
Jakščo vy kolyś graly v šahy, strategija dij komand bude vam zrozumiloju. Kažučy terminamy ščahistiv, tut je «debjut», «mitteľšpiľ» (seredyna gry) ta «endšpiľ» (rozv’jazka gry). Tiľky tut vony nazyvajuťsja zav’jazka (do 6 rivnja), mid-game ta 25-j riveń (maksymaľno dostupnyj). A dali vse vyrišuje kolektyvna čy indyviduaľna pomylka ta zdatnisť suprotyvnykiv neju skorystatysja.
Midğejm — period, koly stajeťsja biľšisť sutyčok ta gravci atakujuť najsyľnišogo nejtraľnogo kripa — vin roztašovanyj v centraľnij častyni mapy, jogo zvaty Rošan (Roshan). Skladnisť u prohodženni Rošana poljagaje v tomu, ščo jogo riveń zdorov’ja ta možlyvoї škody je maksymaľnym. Rošan maje 6 tys odynyć žyttja. Zvyčajni gravci — 1,8 tys odynyć v midğejmi ta 2,5 tys pid kineć gry. «Zavalyty» Rošana možna lyše vsijeju komandoju.
Ataka na superkripa potribna gravcjam, aby otrymaty z ńogo predmety, jaki «vypadajuť», koly istotu vbyto. Sered pereliku magičnyh artefaktiv je ajegis (Aegis of the Immortal). Do reči, fizyčna kopija ćogo artefaktu vručajeťsja komandi-peremožcju The International v jakosti golovnogo pryzu na dodaču do grošovoї vynagorody. Cej predmet daje zmogu raz za veś matč pomerty ta tut že vidrodytysja z povnoju škaloju žyttja ta «many».
Jak zrozumity komentatora Dota 2?
Peregljad strimu — ce ne lyše kartynka z ekranu, ale j golos komentatora. V zavdannja komentatora vhodyť doskonale znannja pravyl ta osoblyvostej gry, povedinky gravciv ta istoriї komandy j poperednih turniriv. Usju cju informaciju vin maje maksymaľno točno, lakonično ta piznavaľno j cikavo donosyty do gljadačiv, biľšisť z jakyh bačať Dota 2 čy ne vperše-vdruge u svojemu žytti.
Roľ ta povedinka komentatora pid čas perebigu matču zminjujeťsja. Spočatku vin komentuje diї ščodo «kripiv», roztašuvannja gravciv ta taktyky komand-supernykiv. Nastupna stadija —midğejm. Tut komentator maje akcentuvaty na tomu, jak, čomu ta miž kym vidbuvajuťsja zitknennja ta jaki ce maje naslidky dlja perebigu igrovogo procesu.
Takož komentatory potribni, aby vidznačyty tak zvanyj «split-puš». Ce — povorot u matči, koly bytva dilyťsja na dekiľka častyn na riznyh diljankah mapy, i pry ćomu okrema grupa gravciv namagajeťsja vidtjagnuty na sebe resursy suprotyvnyka, ščo atakuje.
Nu i zvisno, kuľminacija — zahoplennja ta rujnuvannja «tronu», abo «enšenta».
Čy je na ćomu čempionati ukraїnci, za jakyh možna vbolivaty?
Povnistju ukraїnśkoї komandy nemaje. Prote ukraїnśki gravci ćogorič je na turniri — vony grajuť u skladi komand Virtus.pro, Winstrike ta VGJ.Storm.
Stanom na 20 serpnja 2018-go vidomi komandy, ščo vyjšly z grupovogo etapu do zaključnoї častyny. V tak zvanij «gorišnij sitci» zigrajuť pary Virtus.pro — PSG.LGD, VGJ Storm — OG, Team Liquid — Optic Gaming ta Evil Geniuses — Team Secret. Ti, hto v cyh parnyh matčah prograje, rušať do «nyžńoї sitky». Tam vže je pary Fnatic — Team Serenity, TNC Predator — Mineski, Newbee — Winstrike ta VGJ Thunder — Vici Gaming.