Aľbina Kurbanova
Vsi naukovi doslidžennja Patona prysvjačeni zvarjuvaľnyh robit, za ce jogo i prozvaly «baťkom zvarjuvannja». Jomu naležať doslidžennja i rozrobky v galuzi zvarjuvannja pid vodoju i v kosmosi, a takož vprovadžennja zvarjuvannja v medycynu. Pislja operaciї na stegni v 1995 roci, diznavšyś, ščo kistku hirurgy rizaly mehaničnoju pylkoju, Borysu Patonu spalo na dumku i vdalosja zibraty komandu, jaka počala rozrobljaty lazerni metodyky. Zaraz jogo vynahid šyroko vykorystovujuť v hirurgiї.
Razom z baťkom, Jevgenom Patonom, konstruktorom vsim vidomogo mosta v Kyjevi, stvoryv cilu naukovu školu, pro jaku znaje veś svit. Navodymo golovni cytaty z svižogo interv’ju vydannju «Segodnja».
Pro te, jak prohodyť robočyj deń ta vyhidni vynahidnyka
— Kožen deń vstaju vdosvita i obmirkovuju plan roboty, rozstavljaju priorytety. Adže ščoś potribno zrobyty terminovo, ščoś može počekaty. Roboty, zapevnjaju, nikoly ne buvaje malo. U nas v rodyni panuvala dyscyplina. Mij baťko, Jevgen Oskarovyč, buv v ćomu plani dosyť suvoryj, vymagav vid nas bagato i česno pracjuvaty, buty zibranymy.
Mij zvyčajnyj robočyj deń — ce robota z dokumentamy i spilkuvannja z ljuďmy. Bagato rokiv vin dilyvsja na dvi častyny. Z ranku i do obidu ja pracjuvav v Instytuti elektrozvarjuvannja, pislja obidu — v prezydiї Akademiї. Ne z dev’jaty do šesty, a jak vyhodylo i skiľky bulo potribno. I bulo potribno, jak pravylo, značno dovše.
Zaraz grafik roboty čerez napoleglyvi vymogy likariv stav biľš ščadnym. Namagajusja zakinčuvaty robotu v prezydiї abo instytuti do šostoї večora, hoča i ne zavždy vdajeťsja. Krim togo, namagajusja buty v kursi podij v našij kraїni i v sviti, znajomljusja z analityčnymy publikacijamy u vitčyznjanij i zarubižnij presi.
— Ne možu sydity bez roboty. Naviť jakščo hočeťsja trohy vidpočyty. Za bagato rokiv sformuvalasja zvyčka postijno buty zajnjatym, i vid neї tak prosto ne vidbutysja. Ale, z inšogo boku, vyhidnyj deń — ce možlyvisť pobuty trohy naodynci zi svoїmy dumkamy, zupynytysja i podumaty pro te, na ščo v pospihu i sujeti budniv, možlyvo, ne vystačalo času.
Nad čym zaraz pracjuje razom iz včenymy Instytutu elektrozvarjuvannja
— Golovnym moїm naprjamkom buly doslidžennja z rozrobky tehnologij neroz’jemnogo z’jednannja i obrobky metaliv i nemetaliv. My z kolegamy rozrobyly novyj cikavyj naprjamok — specelektrometalurgiju. Na moju dumku, їj vdalosja vnesty svij vidčutnyj vnesok u vitčyznjanu promyslovisť i, vidpovidno, ekonomiku. Nam vdalosja prydumaty sposoby lyttja osoblyvo čystyh speciaľnyh stalej i splaviv, koľorovyh metaliv.
Zaraz my aktyvno rozvyvajemo tehnologiї zvarjuvannja ne tiľky na zemli, ale i v kosmosi, i pid vodoju. Majemo naviť vlasni propozyciї ščodo budivnyctva postijnoї stanciї na Misjaci i gotovi nadaty їh našym potencijnym partneram.
Pro vidtik za kordon naukovciv ta do čogo ce može pryzvesty
— Osoblyvym popytom u sviti korystujuťsja naši fahivci v galuzi fizyko-matematyčnyh, tehničnyh nauk i nauk pro žyttja. Ne vsi, zvyčajno, vyїždžajuť za kordon — bagato z nyh stajuť pryvatnymy pidpryjemcjamy. Ale dlja nauky ce velyčezna vtrata, ta j dlja imidžu kraїny ne menša koly vysokokvalifikovani fahivci, jaki rokamy gotuvalysja do odnijeї profesijnoї dijaľnosti, zmušeni pracjuvaty v zovsim inšyj.
Inšogo vyhodu, krim cilesprjamovanoї deržavnoї pidtrymky nauky na vsih rivnjah, ja ne baču. Vypravyty sytuaciju samostijno, bez dopomogy deržavy, ne v sylah ni naša Akademija, ni buď-jaka z galuzevyh akademij, ni sfera vyščoї osvity. I na ce piduť roky važkoї roboty.
Pro dosjagnennja ukraїnśkyh včenyh, jaki prygolomšyly
— Ščo ž, davajte viźmemo najsvižiši rezuľtaty. Odyn z duže vagomyh naležyť našym fizykam. Spiľno z francuźkymy kolegamy vony vynajšly pryncypovo novyj sposib transportuvannja likarśkyh preparativ z lipoproteїnovymy častynkamy plazmy krovi — ce dopomože likuvaty onkozahvorjuvannja.
— Šče odyn vkraj važlyvyj dlja svitovoї nauky rezuľtat — ce vidkryttja v oblasti pozagalaktyčnoї astronomiї i kosmologiї. Naši včeni z Golovnoї astronomičnoї observatoriї NAN Ukraїny vidkryly dvi veľmy cikavi galaktyky. Perša — galaktyka z vkraj malym vmistom elementiv, važčyh za gelij. Za svoїm skladom vona duže blyźka do galaktyk, jaki formuvalysja za časiv «molodosti» Vsesvitu, tobto koly jogo vik stanovyv «vśogo» do 1 mlrd rokiv. Druga z vidkrytyh galaktyk osoblyva svoїm nastiľky potužnym ionizujučym vyprominjuvannjam, ščo vono zdatne ionizuvaty nejtraľnyj mižgalaktyčnyj prostir v epohu reionizacii Vsesvitu!
— Uspihamy postijno vyriznjajuťsja i naši himiky. Napryklad, neščodavno їm vdalosja vyjavyty i vyvčyty rjad z’jednań, efektyvnyh proty zbudnykiv muľtyrezystentnogo tuberkuľozu.
Čym Borysu Patonu ne podobajeťsja ideja z Hyperloop v Ukraїni
— Ukraїna šče ne cilkom gotova do vykorystannja cijeї tehnologiї. Dlja počatku varto bulo b pryvesty v porjadok vže isnujuči tradycijni šljahy spolučennja. Vidremontuvaty i onovyty zastarilu i znošenu infrastrukturu. Naviť elementarno proklasty asfaľtovani dorogy tam, de їh nemaje, ale de bez nyh nijak ne obijtysja. A potim vže dumaty pro «giperlup»
Majdančyk dlja Hyperloop z’javyťsja v Ukraїni. Ne vpevnenyj, ščo nam vdasťsja takyj prygolomšlyvyj transportnyj strybok, ščob vid jamkovogo remontu perejty vidrazu do nadšvydkostej.
Pro mudrisť, žyttja ta mriї
— Poky ty žyvyj, poky dumka v tebe jasna — potribno pracjuvaty i vdoskonaljuvatysja. Ale ce proces bez kincevoї točky, neobmeženyj po tryvalosti i glybyni. Z vysoty rokiv bagato ščo bačyťsja po-inšomu. Ale ne dumaju, ščo stav by ščoś minjaty, majučy možlyvisť. Bagato ščo povynno bulo statysja, ščob z ćogo možna bulo vynesty vidpovidnyj dosvid. Napevno, vse bulo po-svojemu potribnym i nevypadkovym na mojemu šljahu.
— Mriju, ščob nauka i včeni buly v pošani v našij kraїni. Ščob Ukraїna rozvyvalasja i procvitala. I ščob vse bulo dobre u nas, našyh ditej i onukiv. Ja po naturi optymist, tomu virju, ščo odnogo razu tak obov’jazkovo i bude.
Potribno rozgljadaty problemy i kryzy ne jak nepereborni pereškody, a jak šans dlja zmin na krašče. Jak vidomo, sprava majstra boїťsja. Potribno pracjuvaty — i vse nalagodyťsja. Golovne — ne padaty duhom.
Na ščo vytračaje zarplatu
— Krašče kapitalovkladennja, naviť jakščo ce prosto hobi — ce vkladennja v novi znannja. Osvita, knygy, jakiś navčaľni programy. Moja prystrasť — knygy. Na žaľ, ridko vdajeťsja prysvjatyty їm čas. Ale same ce ja zavždy vvažav najkraščym podarunkom i najvypravdanišoju statteju vytrat. Hoča v cilomu tryńkannjam nikoly ne straždav. Potreby u mene skromni, i їh duže nebagato.