Olena Nesterenko
Čomu vydaveć inodi drukuje knyžky, jaki jomu ne podobajuťsja? I z kym konkuruje ukraїnśkyj samvydav? Rozpovidaje Dar`ja Kuprijanova, zasnovnycja virtuaľnogo vydavnyctva «BukRi»:
— Perš niž knyžka potrapyť do ruk čytača, vona maje projty bezlič perepon. Vydaty knygu – osoblyvo jakščo jdeťsja pro «elektronku» – neprosto. Velyki elektronni knygarni spivpracjujuť lyše z vydavnyctvamy, pryjty do nyh prosto tak nemožlyvo. Usi trudnošči ja vidčula na sobi, koly namagalasja vydaty svoju knygu «U kožnogo svoja pica». Ot todi ja i zadumalasja pro virtuaľne vydavnyctvo. «BukRi» z’javyvsja, ščob dopomogty pyśmennykam distatysja svoїh čytačiv.
Pro protystojannja samvydavu ta tradycijnyh vydavnyctv
— Kupuvaty vydane samvydavom čy te, ščo proponuje zvyčajne vydavnyctvo – ce jak obyraty miž magazynom dyzajnerśkogo odjagu i mas-marketom. Tradycijne vydavnyctvo bere na sebe roľ tak by movyty fiľtru, de pid tvoї smaky vže vse vidibraly. A samvydav – ce prygoda! Ty ne zdatnyj peredbačyty: abo knyžka vyjavyťsja kraščoju u tvojemu žytti, abo takoju, ščo ty ne rozumitymeš, naščo ce pročytav. Ale cym samvydav i cikavyj. Do togo ž, graje svoju roľ cinovyj faktor.
Za slovamy Dar’ї, «BukRi» robyť akcent na elektronnomu samvydavi, i takyj format apriori deševšyj za drukovanu knygu:
— Jakščo čytaču ne spodobalasja knyga, za jaku vin viddav 50 grn – tragediї ne stalosja. Ce — jak vypyty kavy u novomu misci, jake tebe ne vrazylo. A ot viddaty 200 grn za drukovanu knygu, jaka tobi ne pidijšla — oce vže rozčarovuje.
Pro literaturni smaky
— Majže kožna knyga maje pravo na isnuvannja. Ščoś zovsim nejakisne ljudy prosto ne buduť kupuvaty, vse inše – pytannja smaku. Ja, napryklad, — ljudyna prozy i, v pryncypi, ne ljublju poeziju – za ridkymy vyključennjamy. Buv u nas avtor, čyja zbirka viršiv meni absoljutno ne spodobalasja, ale sered čytačiv vona prosto rozletilasja. Biľš togo, u vidgukah podekudy pyšuť, ščo cja knyžka їh leď ne z depresiї vyvela. Tomu ja j ne berusja sudyty, ale biľše polovyny togo, ščo my vydajemo meni vse ž podobajeťsja. Vzagali, my nedarma nazyvajemosja «BukRi». Ce — skoročennja vid «book republic», tomu ščo u nas — jak u demokratyčnij respublici — kožna knyžka maje pravo golosu, a kožen čytač — pravo znajty svoju knyžku.
Pro te, naviščo potribno vydavaty novi knygy
— Vvažaju, ščo, koly ljudyna čytaje bodaj ščoś – ce vže korysno dlja її mozku: rozvyvajeťsja ujava, počynaje pracjuvaty analiz, ljudyna staje uvažnišoju. Nevažlyvo, zavdjaky jakym knyžkam ce vidbuvatymeťsja – nehaj naviť to buduť gorezvisni «Sutinky» Majer abo «50 vidtinkiv sirogo» Džejms.
Ja by skazala, ščo Ukraїni naviť ne vystačaje «nyźkoї» literatury – ljubovnyh romaniv, ironičnyh detektyviv. Tomu ščo čytaty naviť taki knygy vse ž krašče, niž dyvytysja televizor. Hoču, ščoby v ukraїnciv vidpočynok počav asocijuvatysja same z knygoju, a ne z serialom, telebačennjam čy — tym biľše — alkogolem. Knyžkovyj rynok maje buty takym, ščoby kožen čytač mav zmogu znajty tam ščoś dlja sebe. Ja hoču, ščob u nas bula literatura na buď-jakyj smak. U tomu čysli j taka, jaku možna počytaty, koly pryjšov z roboty vtomlenyj.
Pro kryteriї vidboru tekstiv j avtoriv
— Po-perše, nikoly ne budu vydavaty ščoś, ščo pidryvaje informacijnyj stan Ukraїny i graje na ruku agresoru. U nas vijna, i ce treba usvidomljuvaty. Po-druge, ja ne budu vydavaty vidverto slabkyj tekst. Takyh nadhodylo bagato na počatku našoї dijaľnosti. My todi zapustyly akciju «Perši druzi «BukRi»». Spočatku hotily zaproponuvaty bezkoštovnu spivpracju peršym 15 avtoram. Odnak zajavok pryjšlo tak bagato, ščo my vyrišyly vlaštuvaty konkurs i obraty najkrašči teksty. Ce bulo pravyľne rišennja, adže bagato zajavok nadsylaly z emocijeju: «Ja ne duže u ce virju, ale raz ce bezkoštovno…». Jak na mene, vže je sygnalom, ščo tekst ćogo avtora slabkyj.
Ščodo grafomaniї, tut meža duže tonka. Ja vvažaju, ščo pyśmennyctvo – ce remeslo (jak ot gončarstvo). Nihto ne narodžujeťsja zi znannjamy, jak zrobyty ideaľne gornjatko dlja kavy. Tak samo, aby dobre pysaty, potribno včytysja. A jak ty budeš vdoskonaljuvatysja, jakščo ne otrymaješ fidbek?
Pro uspišni prodaži ta samopiar
— U našomu TOPi prodaživ zaraz fantastyka Saši Kaminśkoї, knyga «Error». Vse ce zavdjaky tomu, ščo ljudyna viryť u svoju spravu. Za dekiľka misjaciv vona zibrala biľše 5 tys grn z prodaživ, ščo je dlja «BukRi» horošym pokaznykom. Vtim, buvajuť i nuľovi prodaži. Ce v tomu razi, koly avtor ne zajmajeťsja prosuvannjam knyžky absoljutno, naviť ne rozpovidaje pro neї u socmerežah.
Zaraz my ne nadajemo poslugy prosuvannja produktu. U majbutńomu vona z’javyťsja, ale zaraz ja ne hoču obmanjuvaty avtoriv, obicjajučy їm umovnyh 200 tys čytačiv za 2 misjaci. Poky lyše diljusja poradamy, — napryklad, jak pravyľno spivpracjuvaty iz žurnalistamy ta blogeramy. Inodi «BukRi» proponuje avtoram dopomogu v organizaciї prezentacij. Dlja mene važlyvo organizuvaty ne jakuś banaľnu zustrič z čytačamy, a pidnjaty u ramkah zahodu važlyvi temy, stvoryty dyskusiju.
Zaraz my gotujemosja do prezentaciї knyžky pro decentralizaciju – planujemo zrobyty її u formati lekciї. Zokrema, obgovoryty nedoliky ćogo procesu: pokazaty, ščo decentralizacija — ce ne panaceja, ne podorožnyk, jakyj varto prykladaty do uśogo.
Pro mriї
— Moja blakytna mrija z roževymy stričečkamy – pobačyty stend «BukRi» na Frankfurtśkomu knyžkovomu jarmarku. Nasampered čerez imidž – ce duže prestyžno predstavljaty Ukraїnu na svitovomu rivni. Ujavljaju, jak budu stojaty poruč z Ridero (prym. avt. – rosijśkyj vydavnyčyj servis samvydavu, z’javyvsja u 2013-mu), jaki vklaly u sebe dekiľka miľjoniv (prym.avt. — 4 mln rub. RF) — i vidčuvaty, ščo Ukraїna može!
U plani prodaživ my vže počaly vyhodyty na svitovyj riveń: my spivpracjujemo z Google Books, Kobo. Zaraz vedemo peregovory z Amazon.