Oleksandr Meľnyk
Asystujuča medsestra Emili Telander z posmiškoju pidbaďorjuje odnogo z pacijentiv u budynku prestarilyh v Geteborzi, jakomu vdalosja obigraty svogo partnera v nastiľnij gri. Ale її posmiška znykaje, koly vona opysuje zminy, ščo vidbuduťsja, koly pislja 23 misjaciv šestygodynnoї roboty їj dovedeťsja povernutysja do 8 robočyh godyn. Kaže, ščo za 6 godyn roboty u vsih її koleg bulo biľše energiї, vidčuttja ščastja ta nathnennja.
Geteborg eksperymentuje z korotšymy robočymy dnjamy, ale polityka skoročennja robočogo času
Robota jak zadovolennja — porady ukraїnśkyh top-menedžeriv ta tvorčyh ljudej — ne z deševyh krokiv dlja urjadu. Pani Telander je odnijeju z blyźko 70 asystentok-medsester, kotrym skorotyly tryvalisť roboty dlja eksperymentu.
Čy vidbuvsja strybok produktyvnosti
Muzyka dlja navčannja — jak ce pracjuje
Pislja počatku eksperymentu, aby zalučyty dostatńo personalu dlja dogljadu za starijučym naselennja kraїny, dovelosja vzjaty na robotu dodatkovyh medsester dlja pokryttja vtračenyh godyn. Nezaležni doslidnyky proektu takož oplatyly navčannja spivrobitnykam v analogičnij službi dogljadu, jaka prodovžuvala pracjuvaty v štatnomu režymi. Їhnij ostatočnyj zvit vyjde nezabarom, ale dani, opublikovani na cej moment, svidčať syľno na korysť argumentiv pani Telander.
Cej švedśkyj eksperyment postavyv korotšyj robočyj deń jak pytannja, ščo na porjadku dennomu jak dlja Šveciї, tak i dlja Jevropy, kažuť doslidnyky. Za perši 18 misjaciv testovogo periodu medsestry, jaki pracjujuť za novym grafikom, braly menše vidpustok za stanom zdorov’ja, povidomljaly pro polipšennja vlasnogo samopočuttja ta zbiľšennja їhńoї produktyvnosti — pry ćomu organizovujučy dlja svoїh pacijentiv na 85% biľše zahodiv (vid spogljadannja pryrody do aktyvnyh proguljanok). Odnače proekt zitknuvsja z žorstkoju krytykoju z boku zacikavlenyh osib, jaki vkazuvaly, ščo vytraty perevyščyly perevagy.
Pravocentrystśki suprotyvnyky novoї tryvalosti robočogo dnja podaly zaklyk do miśkoї rady mista Geteborga peredčasno zaveršyty jogo v travni 2016 roku, stverdžujučy, ščo bulo nespravedlyvo prodovžuvaty investuvaty groši platnykiv podatkiv u pilotnyj proekt, jakyj ne buv ekonomično stijkym. I hoča eksperymentatoram vdalosja zalyšytysja v mežah bjudžetu, ale vse odno ce počynannja obijšlosja mistu pryblyzno u 12 mln kron ($1,3 mln).
«Čy možemo my zrobyty korotšym robočyj deń dlja vsijeї gromady? Ni, ce bude zanadto dorogo,» — kaže Danieľ Bernmar, lider livoї partiї. Ale vin stverdžuje, ščo eksperyment vse šče vyjavyvsja «uspišnym z bagaťoh točok zoru», stvoryvšy dodatkovi roboči miscja dlja 17 medsester u misti, zmenšyvšy vytraty na oplatu hvoryh i pidžyvljujučy globaľni debaty pro kuľturu praci.
Treba biľše sprob
Hoča robočyj i osobystyj balans vže vidstojujeťsja čerez polityčnu rytoryku v Šveciї, šansy cijeї pivničnoї kraїny na skoročennja standartnogo 40-godynnogo tyžnja zalyšajuťsja neznačnymy. Na nacionaľnomu rivni Liva partija je jedynoju parlamentśkoju partijeju, ščo vystupaje za skoročennja bazovogo robočogo času, i її pidtrymaly lyše 6% vyborciv na mynulyh zagaľnyh vyborah Šveciї. Nezvažajučy na ce, grupa inšyh švedśkyh municypalitetiv stežyť za podibnymy eksperymentamy, provodjačy lokaľni doslidžennja, sprjamovani na inši grupy pracivnykiv, jaki majuť vysokyj riveń zahvorjuvanosti ta vygorjannja, vključajučy sociaľnyh pracivnykiv ta medsester. Takož sposterigajeťsja zbiľšennja kiľkosti pilotnyh proektiv takogo štybu v pryvatnomu sektori, u tomu čysli — sered reklamnyh, konsuľtacijnyh, telekomunikacijnyh ta tehnologičnyh kompanij.
Nenače «proguljuvannja urokiv»?
«Ja dijsno ne dumaju, ščo 6-godynnyj robočyj deń vidpovidaje pidpryjemnyćkomu svitu abo kraїni, v jakij je startapy», — stverdžuje Erik Gatenhoľm, vykonavčyj dyrektor tehnologičnoї kompaniї iz Geteborgu. Vin dosyť vidvertyj, ščoby vyznaty, ščo pereviryv metod skoročennja robočyh dniv na svojemu personali pislja togo, jak «pročytav pro cej trend u Facebook». Ta sprobu dovelosja prypynyty menše niž za misjać. Bulo biľše skarg, aniž uspihiv, ta j vidčuttja, nenači vsi navkolo «proguljujuť uroky», tomu vid 6-godynnogo robočogo dnja vidmovylysja.
Treba biľše doslidžeń — abo ni
Z inšogo boku, je točka zoru doktora nauk Arama Seddiga, jakyj neščodavno otrymav doktorśkyj stupiń v Instytuti stresovyh doslidžeń Stokgoľmśkogo universytetu. Naukoveć vvadaje, ščo 6-godynnyj robočyj deń bude najbiľš efektyvnym u organizacijah, takyh jak likarni, ale dasť menše rezuľtativ v startapah čy kompanijah, de meži miž robotoju ta pryvatnym žyttjam je dovoli rozmytymy. Vidtak namagajučyś vykonaty vsju robotu, vony pislja 6 godyn u ofisi bratymuť šče biľše roboty dodomu.
Gnučkyj grafik može staty vidpoviddju na vsi pytannja
Povernuvšyś do Geteborgu, Bengt Lorencon, providnyj doslidnyk proektu, stverdžuje, ščo koncepcija 6-godynnyh robočyh dniv takož javljaje soboju osnovu dlja rozbudovy potužnoї kuľtury gnučkosti, jakij spryjajuť čyslenni švedśki kompaniї. Polipšennja vašogo robočogo žyttja poljagaje ne lyše v tomu, jak dovgo tryvaje robočyj deń, upevnenyj vin. Tomu počynaty slid ne z togo, skiľky godyn maje ljudyna «vysydžuvaty» v ofisi, a jak zrobyty vykorystannja robočogo času ta vyrišennja osobystyh pytań pracivnykiv biľš gnučkym ta vzajemovygidnym procesom i dlja kerivnyctva kompanij, i dlja pidleglyh u cyh kompanijah.