17 lypnja, u dočasnyj dostup vyhodyť gra STONKS-9800 vid ukraїnśkogo rozrobnyka Ternox Games. Tekstovyj retro-symuljator fondovogo trejdera, napovnenyj atmosferoju Japoniї 80-h, finansovyh spekuljacij ta vaporvejvu obicjav cikavyj imersyvnyj dosvid. Redaktor Na chasi pograv u STONKS-9800 ta rozibravsja, dlja kogo cja gra, jak vona vporalaś z symuljacijeju trejdyngu ta jaki perevagy ta nedoliky vona maje.
Stylistyka ta tehnični harakterystyky STONKS-9800
Gra zustrila mene vizuaľnoju symuljacijeju operacijnoї systemy DOS — oskiľky dija gry vidbuvajeťsja u Japoniї 80-h, zvyčajno, ščo j trejdyty my budemo na staryh komp’juterah. Pislja zastavky my potrapljajemo do menju, de vže bačymo zvyčni parametry — možlyvisť obraty igrovyj režym (istorija čy viľnyj), nalaštuvannja ta tytry rozrobnykiv.
Ščodo nalaštuvannja: STONKS-9800 duže nevybaglyva do vašogo PK, tomu osnovnymy nalaštuvannjamy buduť rivni zvuku ta «potužnisť» vaporvejv-stylistyky. Tobto, vy možete obraty na vlasnyj smak, naskiľky syľno bude «merehtity» ta «glitčyty» vaš ekran: vid rivnja, de vaporvejv-stylistyka vidsutnja, do stanu, koly gra povnistju peretvorjuje vaš ekran na staryj, a šumiv nastiľky bagato, ščo inkoly naviť važko rozibraty cinu akcij.
Režym istoriї buv dlja mene nedostupnyj na ćomu etapi rozrobky projektu — lyše viľna gra. Može, ce na krašče: nas, ekonomistiv za osvitoju, ne naljakaty grafikamy ta cyframy. Tomu obyrajemo pisočnycju, na svij smak redagujemo vizuaľnyj styľ ta zanurjujemosja u svit finansiv.
Perši godyny gry
Iz peršyh hvylyn STONKS-9800 vporalaś z zajavlenoju zadačeju — podaruvaty garnyj symuljator investora-počatkivcja. Gra opanovujeťsja intuїtyvno, jakščo vy hoča b odyn raz namagalysja rozibratysja v reaľno isnujučyh biržah. Vizuaľno gra namagajeťsja shrestyty umovnyj Forex bez zasyllja grafikiv + klasyčnu vizuaľnu novelu z akcentom na peršomu. Tak, vy majete svij vlasnyj počatkovyj kapital; čudovu sekretarku Emi, jaka daje detaľni porady; vikno z perelikom kompaniї, akciї jakyh torgujuťsja zaraz, ta rynkovyj grafik. Vse inše, jak-ot bank, avtosalon ta rijeltor — ogljanemo trišky zgodom.
Peršu godynu ja vytratyv na rozuminnja povedinky rynku. Pomitno, ščo rozrobnyk namagavsja imituvaty povedinku reaľnogo fondovogo rynku — z jogo kolyvannjam vid zovnišnih podij, rizkymy rozvorotamy ta byčačymy j vedmežymy cyklamy. Ce j pryvabljuje v perši godyny gry — namagatysja zrozumity, kudy ž vklasty svoї perši tysjači tak, ščob vony peretvorylysja na statok. Meni poščastylo: pislja minimaľnogo doslidžennja, ja obrav najmicniši kompaniї za zrostannjam ta ne prograv. Tak, ja pidijšov do ćogo z dosvidom j pislja sposterežennja zakupyv akciї kompaniї u sferi rozvag Ninento (ne važko zdogadatysja, z jakoї reaľnoї kompaniї spysana igrova firma).
Švydko zarobyvšy na zrostanni ciny, ja počav zvertaty uvagu na inši pokaznyky mogo trejdera: riveń ščastja, komfortu, stresu ta osobystyh vytrat. Zvisno, zadlja zarobitku dovelosja čymoś požertvuvaty, tomu ja vstyg vlaštuvatysja na pidrobitok (čerez ščo po dejakyh dnjah ne mig korystuvatysja biržeju), prote syľno počav stresuvaty.
U gri je dekiľka možlyvostej znyzyty svij riveń stresu ta pidvyščyty riveń ščastja, tomu rozgljanemo dejaki z nyh. Najmylišoju mehanikoju dlja mene staly izakaja-bary — taki maleńki zaklady, de možna bulo pospilkuvatysja z inšymy znajomymy investoramy, trišky hyľnuty ta zavesty novyh druziv. Prote vse ce ne bezplatno, dovelosja platyty tysjači jen za možlyvisť vidpočyty.
Inša mehanika, jaka zmenšuje riveń stresu — vidpustka. Prote vzjaty її samostijno ne vyjde, treba dočekatysja, doky Emi ne zaproponuje vam vidpočyty. Štraf — nemožlyvisť robyty dejakyj čas operaciї na birži.
Takym čynom, balansujučy miž biržeju ta baramy, mij trejder zarobyv svoї perši miľjony, za ščo gra ščedro vidznačyla mene ačivkoju.
Poglyblenyj dosvid: stosunky, ščorični zbory ta minlyvisť rynku
Prote ničogo ne tryvaje vično, a velyki groši potrebujuť velykyh ryzykiv. Poky ja namagavsja zarobyty šče biľše, mij trejder vklav groši v sumnivnu kompaniju, akciї jakoї obicjaly zrosty v cini (nu, tak kazaly ljudy v barah). Jak naslidok — majže uveś peršyj kapital ja prograv. Mene ce ne rozbylo, prote šče raz dovelo — rynok minlyvyj i potrebuje biľš detaľnogo vyvčennja.
Zrobyvšy dyversyfikaciju svoїh zalyškiv, ja protestuvav novu dlja sebe invest-strategiju — vklav po trišky grošej jak v ryzykovani projekty, tak j v dovgostrokovi stabiľni kompaniї. A poky moї groši pracjujuť, ja zoseredyvsja na inšyh mehanikah gry.
Stosunky — tak, z vašoju sekretarkoju Emi možna buduvaty stosunky. Na moju dumku, na pozytyvnyj rezuľtat vplyvajuť vaši etyčni diї — peredača grošej na blagodijnisť, vidmova vid «temnyh» propozycij ta, vrešti rešt, zvyčajne spilkuvannja. U nagorodu za ce Emi zaprosyť vas na proguljanku, stane biľš vidverta ta počne pidbaďorjuvaty gravcja.
Propozyciї vid kompanij ta znajomyh torgovciv. Čas vid času vaš telefon bude nagaduvaty pro sebe ta z’jednuvaty vas z inšymy akcioneramy ta spekuljantamy. Vam buduť proponuvaty zakupyty akciї tyškom, za menšu cinu, a takož za groši zaljubky rozkažuť, akciї jakoї kompaniї nezabarom zrostuť u cini. Krim togo, inkoly do vas buduť pryhodyty novi startapy — z prohannjam investuvaty v nyh svoї košty. Jak i v reaľnomu žytti, vam ne bude vidomo, čy okupyťsja vaša investycija.
Tak, gra prjamo pidštovhuje sprobuvaty insajderśku torgivlju. Spočatku ja buv vpevnenym, ščo rozrobnyk ne pokaraje mene za ce — prote zgodom do vas zavitajuť slidči. Meni znov poščastylo — najnjavšy garnogo jurysta, ja doviv svoju nevynnisť u sudi, tomu ne povtoryv dolju tvorcja їžaka Sonika. Prote v inšyh vidgukah ja čytav i zvorotni pryklady, koly trejderiv sadžaly na roky za insajderśku torgivlju, a їhni statky tanuly na očah.
Šče odna cikava gejmplejna mehanika — ščorični zbory akcioneriv. Koly vy otrymajete vagomu častku v kompaniї, okrim zarobitku na dyvidendah, vas možuť zaprosyty na zustrič akcioneriv. Tak, ce bude duže stresovoju podijeju, prote dozvolyť vam zavesty korysni znajomstva ta naviť vystupyty z promovoju.
J doky ja rozvažavsja z akcioneramy ta suddjamy, moї statky perevalyly za sotni miľjoniv.
Ščo robyty dali?
Nakopyčyvšy «vagomyj» statok, ja počav otrymuvaty propozyciї inšyh variantiv zarobitku, zokrema, pid’їhaty na zustrič ta zakupyty akciї tyškom, bez vidoma rynku. Pogodyvšysja, na peršu svoju zustrič ja ne vstyg — dveri metro začynylysja prjamo pered moїm nosom! Dobre, značyť treba počynaty prydyvljatysja do pokraščennja svogo komfortu — takym čynom mij trejder obzavivsja limuzynom ta vlasnym čotyŕohkimnatnym budynkom.
Krim togo, ja znajšov sobi trišky škidlyvyh zvyčok — grav v avtomaty Patinko na groši ta stavyv na kinni peregony. Ne vygrav žodnogo razu, prote otrymav novyj sposib otrymaty dofamin. Tak i prohodyv tretij rik mogo trejdyngu — za baramy, znajomymy ta Patinko, doky u dveri ne postukaly…
Koly vaš trejder zarobyť nepoganyj kapital, do ńogo zavitajuť jakudza. J hoča u peršu našu zustrič ja vidmovyvsja maty buď-jaki kryminaľni zv’jazky, bandyty ne polyšyly sproby znajty zi mnoju spiľnu movu. Inšym razom ja vse ž taky pogodyvsja na spivpracju, čym duže rozčaruvav Emi — j naviť vtratyv dekiľka očok stosunkiv z neju.
Na tli takyh prygod ja vyrišyv, ščo potribno vže stavaty akuloju trejdyngu — zarobljaty svij peršyj miľjard ta vykupaty kontroľnyj paket akcij najmicnišoї kompaniї. Zgadavšy pro svoju peršu kompaniju, na jakyj ja zarobyv, ja vyrišyv povtoryty uspih. Spekuljujučy cinamy, ja vykorystovuvav usi finansovi instrumenty, poky ne dosjag dolenosnogo momentu — vidčuttja, ščo treba vkladaty usi svoї 230 mln negajno. I ja ne prograv — akciї čudom zrosly ta prynesly meni 1 mlrd čystogo prybutku. Ce duže poraduvalo Emi ta mene j my vidznačyly uspih čergovoju proguljankoju, de znov hyľnuly.
Častynu grošej ja vidpravyv na blagodijnisť, častynu poklav na depozyt u bank (z pryvablyvymy 44% na dva roky) ta reinvestuvav v inši firmy zalyšok. Jak rezuľtat — pislja šesty godyn gry na standartnij skladnosti ja zmig zarobyty 2,7 mlrd jen.
Jaki perevagy ta nedoliky maje gra?
Počnemo z perevag.
Po-perše — cikavyj dosvid. Gra vmije ne tiľky rozvažaty, a j učyty gravcja ta vmije rozpovidaty pro taki skladni reči, jak torgivlja akcijamy, v duže legkij ta dostupnij maneri. Faktyčno, STONKS-9800 ničym ne vidriznjajeťsja vid demo-režymu torgivli v umovnomu Forex čy Binance. Zvisno, zrozumity usi tonkošči spekuljacij ne vyjde, prote osjagnuty osnovy trejdyngu — legko.
Po-druge — šče odyn kompliment za vizual ta gejmplej. Z peršyh godyn gry ty dijsno počynaješ otrymuvaty imersyvnyj dosvid, a virtuaľni jeny niby stajuť tvoїmy spravžnimy statkamy. Ce vyklykaje emociї, a kožne kolyvannja grafiku ne u potribnu storonu — naviť lajku. Krim togo, usi ci grafiky, akciї, instrumenty majuť vizuaľno pryvablyvyj dyzajn. Naviť nastiľky, ščo ja buv by ne proty bačyty takyj dyzajn na dejakyh biržah.
Takož STONKS-9800 varto pohvalyty za dijsno velyku kupu mehanik — ja prosto ne vstyg za vidvedenyj čas skorystatysja usima instrumentamy. Krim togo, ja majže vpevnenyj, ščo u gri mene čekaje «šče ščoś», naviť pislja bagaťoh godyn aktyvnoї gry.
Prote je v gri j nedoliky. Napryklad, z jakogoś času gra perestane daruvaty gravcju motyvaciju. Tak, drugu častynu svogo dosvidu ja rozvažav sebe sam, bo gra nijak ne pidštovhuje tebe stavaty «žadibnym» ta pragnuty zarobyty grošej. Ba biľše — koly ja postavyv sobi za metu vykupyty 100% akcij najbiľšoї kompaniї, ja ne otrymav za ce nijakoї nagorody (STONKS-9800 zazvyčaj nagorodžuje gravcja za dosjagnennja cilej hoča b ačivkamy). Zvisno, ce lyše rannij dostup — tomu ja vpevnenyj, ščo režym istoriї abo podaľše onovlennja gry vypravljať cej nedolik. Krim togo, gra mistyť pidvyščeni režymy skladnosti — j zdajeťsja meni, tam nuďguvaty času ne bude.
Šče odyn nedolik — zvuk. Meni vyjavylosja zamalo saundtreku, hoča ti treky, ščo majemo, zvučať dijsno kruto. Šče odna dribnycja: gra, jaka zajavljaje svojeju stylistykoju vaporvejv, ne mistyť žodnogo treku u žanri vaporvejv. I jakščo vizuaľna skladova peredaje atmosferu, saundtreky STONKS-9800 biľše pidhodjať do umovnogo Sonic the Hedgehog 3 z Sega Mega Drive.
Krim togo, gra maje dejaki tehnični nedoliky — napryklad, inkoly gra baguje ta nakladaje odne igrove vikonce na inše, takož odyn raz vyletila. Prote ce bulo nastiľky ridko, ščo takož smilyvo spyšemo ce na rannij dostup— spodivajuś, rozrobnyk pofiksyť ci dribnyci.
Ščo u vysnovku? Vidverto rekomenduju cju gru. J tym, hto cikavyťsja svitom finansiv (dlja relaksu), j tym, hto hotiv by poznajomytysja z čymoś takym (abo zrozumity, jak same vygljadaje trejdyng akcijamy). Golovne — trymajte svoїh trejderiv «svižymy», ščob nihto ne «spiksja».