Anton Semčyšyn
Klasyfikacija «hmar»
Zazvyčaj hmarni resursy rozriznjajuť za їhńoї modellju. Try najbiľš pošyreni kategoriї ce:
- «programne zabezpečennja jak posluga»,
- «platforma jak posluga»,
- «infrastruktura jak posluga».
Sered inšyh, menš pošyrenyh modelej hmarnyh servisiv
Istorija hmarnyh občysleń:
- «aparatne zabezpečennja jak posluga»,
- «komunikacija jak posluga»,
- «robočyj prostir jak posluga».
Takož isnuje konceptuaľna modeľ EaaS — «use jak posluga», prote vona poky ne realizovana. Rozgljańmo blyžče try osnovni, najbiľš pošyreni «hmarni» modeli.
SaaS — programne zabezpečennja jak servis
Suť SaaS-hmar zrozumila vže z їhńoї nazvy. Ci resursy proponujuť «soft», jakyj ne potribno zavantažuvaty ta vstanovljuvaty na PK. Ščoby skorystatysja potribnymy funkcijamy, dostatńo prosto zajty na sajt. Pryklady SaaS-tehnologij: elektronna pošta, fajlove shovyšče, onlajn-mapy, onlajn-redaktory toščo.
SaaS-hmary majuť bezlič perevag u porivnjanni z tradycijnym programnym zabezpečennjam:
- Mobiľnisť — hmarnyj «soft» vstanovljujeťsja na serveri, a ne na lokaľnomu prystroї. Tož korystuvač može otrymaty dostup do program z buď-jakogo prystroju, z buď-jakogo miscja na planeti, de je internet.
- Aktuaľnisť — hmarne programne zabezpečennja legko onovljujeťsja ta nalaštovujeťsja. Korystuvaču zavždy dostupna najsvižiša, aktuaľna versija programy.
- Dostupnisť — programne zabezpečennja, ščo nadajeťsja u mežah SaaS-modeli, zazvyčaj orijentovane na dosyť zagaľni, populjarni zadači. Tomu podibnyj «soft», jak pravylo, deševšyj za tradycijne PZ (abo vzagali bezkoštovnyj).
SaaS-servisy — ce najbiľš masovyj typ hmarnyh tehnologij. Dlja korystuvannja nymy ne potribno speciaľnyh navyčok. Funkcionaľno vony shoži na tradycijni oflajn-analogy: onlajn-mapy zamisť map u navigatorah, onlajn-dokumenty zamisť tradycijnogo «Ofisu», pošta u brauzeri zamisť dodatku dlja komp’jutera.
PaaS — platforma jak servis
PaaS — ce povnocinni onlajn-platformy z naboramy instrumentiv ta seredovyščem dlja rozrobky. Biľšosti «zvyčajnyh» korystuvačiv takyj servis ne cikavyj. V osnovnomu PaaS korystujuťsja inženery programnogo zabezpečennja (PZ): dlja pryšvydšennja ta optymizaciї rozrobky, zapusku dodatkiv ta keruvannja nymy. Po suti, PaaS je promižnoju lankoju miž SaaS- ta IaaS-resursamy.
PaaS nadaje rozrobnykam gotove seredovyšče z operacijnoju systemoju, bazamy danyh, neobhidnym programnym zabezpečennjam. Ce dozvoljaje inženeram povnistju «zakryty» tehnični momenty i zoseredytysja na rozrobci. Do togo ž, biľšisť PaaS nabagato krašče pidhodjať dlja rozrobky PZ, niž tradycijni programy. Perevagy hmarnyh platform:
- Dostupnisť dlja rozrobnykiv — PaaS minimizujuť ekspluatacijni vytraty ta praktyčno zvodjať do nulja potrebu startovyh investycij.
- Spiľna robota — na odnij platformi može pracjuvaty vidrazu dekiľka rozrobnykiv abo naviť kiľka komand u reaľnomu časi. Ce značno pryšvydšuje rozrobku.
- Prostota — PaaS-resursamy možuť korystuvatysja naviť počatkivci. Ce spryjaje rozvytku tehnologij, dozvoljaje praktyčno buď-komu stvoryty vlasnu programu abo gru.
PaaS-resursy biľš niševi, niž SaaS. Nymy korystujuťsja profesionaly ta amatory u dosyť vuźkyh oblastjah (rozrobka igor, PZ). U perspektyvi taki servisy možuť povnistju zaminyty tradycijni instrumenty — za rahunok deševyzny, adaptyvnosti, možlyvostej komandnoї roboty.
IaaS — infrastruktura jak servis
Hmarna infrastruktura jak servis — analog tradycijnyh aparatnyh resursiv (mereži, procesora, shovyšča), lyše u hmari. Jak pravylo, ce virtuaľnyj analog, stvorenyj z vykorystannjam tehnologij virtualizaciї.
Pojava IaaS vidkryla novu terytoriju dlja biznesu, dozvolyvšy kompanijam zmenšyty vytraty na IT-infrastrukturu. Jakščo u kompaniї raptom z’javljajeťsja potreba u biľšyh aparatnyh resursah, їj ne obov’jazkovo kupuvaty doroge dodatkove obladnannja — možna prosto vykorystaty resursy «hmary».
Pryrodno, ščo cej typ hmarnyh servisiv najmenš masovyj z usih. «Zalizo» jak servis malo cikavyť rjadovyh korystuvačiv, v osnovnomu, poslugoju korystujuťsja systemni administratory ta mereževi arhitektory.
Perevagy modeli IaaS:
- Ekonomija na aparatnomu zabezpečenni — vygidniše orenduvaty resursy u «hmari», niž kupuvaty i obslugovuvaty їh samomu.
- Nezaležnisť vid lokaciї — hmarnu infrastrukturu ne potribno vstanovljuvaty i nalaštovuvaty ščorazu, koly kompanija zminjuje adresu. Dostup do resursiv u «hmari» možlyvyj z buď-jakogo kincja svitu — z ofisu, z domu, z gotelju u vidrjadženni.
- Gnučkisť u zastosuvanni resursu — pidbir optymaľnogo paketu na optymaľnyj period, možlyvisť zadijaty dodatkovi resursy, koly vony potribni. Takož tut vykorystovujuťsja gnučki modeli oplaty.
- Bezpeka — aparatni resursy, ščo nadajuťsja za modellju IaaS, možuť znahodytysja odnočasno v riznyh lokacijah, naviť na riznyh kontynentah. Ce garantuje bezperebijnu robotu infrastruktury, naviť u vypadkah fors-mažoriv.
Zamisť vysnovkiv
U kožnoї z opysanyh modelej hmarnyh servisiv — svoja audytorija. SaaS-produkty orijentovani na šyroki masy, vony zručni, zrozumili, dostupni kožnomu. PaaS-hmary buduť cikavi IT-specialistam, kompanijam-vyrobnykam softu, indi-rozrobnykam, startapam, studentam. Klijenty IaaS, jak pravylo, — velyki internet-kompaniї, mereževi ta servis-provajdery.
Sogodni 95% usih velykyh korporacij zastosovujuť hmarni tehnologiї u svojemu biznesi. Pro konkretni scenariї vykorystannja cloud-resursiv, їhni perevagy dlja kompanij ta pryvatnyh korystuvačiv my pogovorymo nastupnogo razu — u nastupnij statti našogo «Hmarnogo» proektu.