Tetjana Bjelinśka
Jak zminjujeťsja stavlennja ukraїnciv do svobod, jaki šče často nazyvajuť “liberaľnymy cinnostjamy”? Doslidnyćka kompanija Gradus Research provela opytuvannja ščodo liberaľnyh cinnostej i proanalizuvala dynamiku zmin v porivnjanni z dovojennym periodom.
Peršyj insajt doslidžennja — ljudy vyznajuť, ščo perestaly kontroljuvaty svoje žyttja, i ne možuť vzjaty na sebe vidpovidaľnisť za te, ščo vidbuvajeťsja. Na dumku 54% їh žyttja zaležyť vid zovnišnih obstavyn biľše, niž vid nyh samyh. Dva roky tomu takyh bulo 40%. Majže vdviči zbiľšylaś kiľkisť gromadjan (z 28% do 48%), ščo ne nesuť žodnoї vidpovidaľnosti za stan sprav u svojemu misti čy seli.
“Zrostaje riveń nevyznačenosti v suspiľstvi. Značno pobiľšalo vidpovidej “Važko vidpovisty”. I ce cilkom zakonomirno, adže potočna sytuacija pryzvodyť do aktyvnoї pereocinky osobystoї pozyciї po bagaťoh pytannjah”, — vidznačaje Jevgenija Blyznjuk, zasnovnycja ta dyrektorka Gradus Research.
Takož možemo konstatuvaty usvidomlennja važlyvosti zmicnennja oboronnoї funkciї deržavy: na pytannja “Jakščo b u Vas bula možlyvisť zbiľšyty finansuvannja armiї abo osvity ta kuľtury, ščo b Vy pidtrymaly?” variant “Armija” obraly 66% opytanyh. Dva roky tomu cju aľternatyvu pidtrymuvaly 29% respondentiv.
Vijna, bezperečno, vplynula na jednisť ukraїnciv ta pidtrymku nacionaľnoї ideї. Vyslovljujuťsja za perehid na povne navčannja ukraїnśkoju movoju v školah i VNZ Ukraїny 73% opytanyh, proty 67% pozamynulogo roku.
Ti, hto v 2020 ne pidtrymuvav dekomunizaciju — zaraz vagajuťsja abo ž vvažajuť za potribne її provodyty. Na pozyciї proty dekomunizaciї lyšajuťsja tiľky 11% respondentiv zamisť 28% u 2020 roci.
Stabiľno vysokym zalyšajeťsja bažannja ljudej rozumity tendenciї rozvytku kraїny, bačyty її perspektyvy — 94% u 2020 roci, i 93% respondentiv pro ce govorjať zaraz. Analogična sytuacija i z nezaležnistju u sudžennjah, včynkah, spravah — do neї pragnuly 94% opytanyh dva roky tomu, i 93% zajmajuť taku pozyciju śogodni.
Rezuľtaty opytuvannja takož vkazujuť na te, ščo zrostaje riveń aľtruїzmu ta zalučenisť ukraїnciv do dopomogy inšym. Pro svoju učasť u blagodijnyćkij čy volonterśkij dijaľnosti povidomyly zagalom 64% opytanyh, u 2020 roci takyh bulo 47%. Biľše ljudej počaly stavyty interesy grupy, kolektyvu vyšče za svoї vlasni interesy — u serpni 2020 taku pozyciju obyraly 39% ukraїnciv, a zaraz — 44%.
Opytuvannja bulo provedeno doslidnyćkoju kompanijeju Gradus Research metodom samozapovnennja ankety v mobiľnomu dodatku. Onlajn-paneľ Gradus vidobražaje strukturu naselennja mist rozmirom biľše 50 000 žyteliv u vici 18-60 rokiv za stattju, vikom, rozmirom naselenogo punktu ta regionu. Period provedennja polja: 21-22 červnja 2022 roku, rozmir vybirky: 1000 respondentiv.