Daryna Schalli
Nezaležno vid togo, bigajete vy čy ni, vy znajete, na ščo zdatna uljublena muzyka. Vona može pokraščyty nastrij, podaruvaty žyttjevu energiju, zirvaty z miscja, sponukaty dijaty tut i zaraz. Tomu ne dyvno, ščo biľšisť biguniv na vulycjah my bačymo v navušnykah, a opytuvannja žurnalu Runner’s World pokazalo, ščo 82% biguniv vyhodjať na dystanciju pid uljubleni treky.
Pozytyvni emociї, motyvacija i drajv — ce kruto, ale ščo z naukovymy faktamy? Jak same uljublena pisnja vplyvaje na vaše tilo pid čas bigu? Davajte-no rozklademo vse po polyčkah i perekonajemoś, čy varto braty navušnyky na nastupne trenuvannja.
Z muzykoju vtoma nastaje pizniše
Naukove vydannja Plos One podilyloś rezuľtatamy doslidžennja: 19 studentiv-sportsmeniv bigaly jak bez muzyky, tak i pid švydki rokovi ta elektronni kompozyciї, jaki їm daly na vybir. Rezuľtat vyjšov biľš niž perekonlyvym: pid muzyku sportsmeny bigly v seredńomu na 15% dovše, perš niž vidčuly vysnažennja. Do reči, najpopuljarnišym trekom vyjavyvsja “Omen” gurtu Prodigy, tomu radymo sprobuvaty jogo na probižci.
Blyžče do tila pidijšlo doslidžennja Science Direct: včeni provely seriju eksperymentiv nad sportsmenamy z vykorystannjam spektroskopiї, MRT i encefalografiї. Vyjavyloś, ščo liva lobova častka mozku osoblyvo aktyvna, koly ljudyna bigaje, sluhajučy muzyku. Naukovci kažuť, ščo cja diljanka mozku obrobljaje rizni zovnišni podraznyky, v tomu čysli fizyčne navantažennja. Koly vona pracjuje aktyvniše, mozok menše reaguje na navantažennja, tomu i zmenšujeťsja vidčuttja vtomy.
Unsplash: Chander R
Uljubleni treky pryskorjujuť
Ce doviv The Sport Journal v eksperymenti z 28 studentamy koledžu. Vony probigly dvi dystanciї po 2,5 km: odyn zabig — z muzykoju, jaku obyraly sami, drugyj — bez muzyky. J uljubleni pisni spravdi pryskorjujuť: serednij čas peršogo zabigu sklav 12,50 hv, a drugogo — 12,94 hv.
Cju teoriju pereviryly i v Ukraїni — na finali muzyčnoї bigovoї premiї Nova poshta Running Music Awards. Ce ščorična premija, ščo nagorodžuje najkrašči ukraїnśki treky dlja bigu. Cogo roku ukraїnci nominuvaly ponad 1000 uljublenyh ukraїnśkyh trekiv dlja bigu, z nyh bulo obrano TOP-30 najpopuljarnišyh kompozycij, jaki peredaly inozemnym bigunam z Franciї, Ameryky, Indiї, Brytaniї, Nigeriї, Niderlandiv, Rumuniї, Bangladešu ta Ugorščyny. Vony bigaly pid treky ukraїnśkyh vykonavciv i obraly 10 trekiv-finalistiv.
Finalom stav zabig na stadioni Olimpijśkyj u Kyjevi. Žuri probigly 10 kil stadionom pid 10 trekiv-finalistiv ta obraly najkraščyj ukraїnśkyj trek dlja bigu 2021. A 100 biguniv z trybuny vyznačyly pryz gljadaćkyh sympatij – trek, ščo nadaje їm najbiľše drajvu pid čas bigu.
Nova poshta Running Music Awards
Smilyvo prypuskajemo, ščo muzyka tak vplyvaje same na biguniv, adže rezuľtaty shožogo eksperymentu nad velosypedystamy ne nastiľky suttjevi. U doslidženni International Journal of Sports Medicine vzjaly učasť sportsmeny, ščo «proїhaly» 10 km na velotrenažeri, sluhajučy švydku elektronnu muzyku. Tu samu dystanciju bez muzyky vony podolaly lyše na 2% poviľniše. Hoča, možlyvo, tut sprava u vybori muzyky dlja kožnogo vydu sportu.
Tilo švydše vidnovljujeťsja pid muzyku
Jakym by sportom vy ne zajmalyś, muzyka dopomože švydše vidnovyty syly. Ce dovodyť doslidžennja Universytetu Brunelja v Londoni, koly studenty trenuvalysja na velotrenažerah do povnoї znemogy. Pislja trenuvannja odna grupa piddoslidnyh sluhala švydku rytmičnu muzyku (130 udariv na hvylynu), a druga — biľš tryvali ta poviľni treky (70 udariv na hvylynu). Takož bula i tretja grupa, ščo vidpočyvala bez buď-jakoї muzyky.
Najšvydše vidnovylysja sportsmeny, ščo sluhaly poviľnu muzyku: v їhnij krovi bula najmenša častka kortyzolu — gormonu stresu. Včeni zijšlysja na dumci, ščo dlja švydkogo vidnovlennja krašče sluhaty zaspokijlyvu muzyku protjagom trydcjaty hvylyn pislja fizyčnogo navantažennja. Do reči, možna sluhaty zvuky pryrody abo kompozyciї dlja medytaciї — čym tryvališi, tym krašče. Dovgi treky minimizujuť kiľkisť perehodiv miž kompozycijamy, tomu organizm švydše zaspokojujeťsja i vidnovljujeťsja.
Muzyka dodaje vytryvalosti
Profesor Endi Lejn z Vulvergemptonśkogo universytetu vstanovyv — muzyka pidvyščuje vytryvalisť pid čas povtorjuvanyh vprav, zokrema bigu. Doslidžennja pokazalo, ščo prosluhovuvannja muzyky pid čas bigu zmenšuje spryjnjattja zusyľ na 12%, a big «v nogu» z muzykoju zbiľšuje vytryvalisť na 15%. Pryrodu ćogo efektu vin pojasnjuje prosto: «Jakščo vy sluhajete muzyku pid čas bigu, ce može vidvolikty vas vid spravžnih zusyľ — vy sluhajete takt pisni, a ne stukit sercja».
Krim togo, sportyvnyj fiziolog Kostas Karageorhis u svoїj knyzi «Sportyvna psyhologija» nazyvaje muzyku legaľnym dopingom. Vin stverdžuje, ščo muzyka pid čas bigu častkovo znimaje naprugu i vtomu, natomisť dodajučy vytryvalosti, syl i tonusu.
Muzyka dijsno zdatna zrobyty vaši probižky švydšymy, legšymy ta pryjemnišymy. Vse zaležyť vid vašogo smaku, nastroju i tempu bigu, pid jakyj varto pidbyraty temp muzyky. Odnak varto ne zlovžyvaty muzykoju, bigajučy vulycjamy mista, adže vy možete prosto ne počuty avtomobiľ čy inšu nebezpeku. Otrymujte zadovolennja vid bigu pid muzyku j berežiť sebe.