Oleksandr Meľnyk
Učasnyky proektu «Maparnja» proanalizuvaly mereži vulyć oblasnyh centriv Ukraїny ta stvoryly gistogramy naprjamkiv vulyć. Na počatku červnja 2018 roku take doslidžennja opublikuvav naukoveć z Berkli Džef Boїnğ dlja mist SŠA, a takož dlja dejakyh stolyć svitu. Jogo instrumentamy skorystalysja j ukraїnśki doslidnyky. Za slovamy urbanista ta arhitektora Fedora Goncy, dovelosja vrahuvaty dejaki osoblyvosti ta adaptuvaty instrumenty dlja analizu ukraїnśkyh mist, aby proanalizuvaty vulyčni mereži mist Ukraїny.
Jak planujuť roztašuvannja vulyć u sviti
Biľšisť amerykanśkyh mist zaplanovani ta zabudovani za tak zvanoju «Gipodamovoju systemoju» (Grid plan), koly misto skladajeťsja z rivnoznačnyh kvartaliv, kotri utvorjujuťsja merežeju vzajemno perpendykuljarnyh vulyć, napravlenyh z pivnoči na pivdeń čy z zahodu na shid. Take planuvannja sklaloś v antyčni časy ta nabulo šyrokoї populjarnosti v dobu klasycyzmu. Prote je mista, de «utvorennja» vulyć vidbuvaloś radiaľno čy za zmišanoju systemoju, bo na formuvannja planuvaľnogo karkasa vplyvaly inši čynnyky: harakter reľjefu, zminy poperedńogo planuvannja, istoryčnyj harakter zabudovy ta bagato inšyh čynnykiv.
Jak vidbuvalosja mistoplanuvannja v Ukraїni
Zmišane «haotyčne» planuvannja prytamanne biľšosti jevropejśkyh mist, de golovnymy čynnykamy formuvannja mista je reľjef ta istoryčno obumovleni umovy zabudovy. Mista na riznyh etapah pereplanovuvalyś ta v їh planuvannja vnosylyś ti čy inši zminy. Taki ž skladni istoryčni modeli planuvannja prytamanni j biľšosti ukraїnśkyh mist. Na zagaľnomu foni istoryčnogo planuvannja mist v Ukraїni, za slovamy doslidnyka, možna vydilyty Čerkasy, častynu vulyć kyїvśkogo Podolu, centraľnoї častyny Odesy, Hersonu, Mykolajeva. Ci mista ta častyny mist najbiľše začepyla hvylja masovogo pereplanuvannja počatku HIH stolittja, koly z istoryčno utvorenyh vulyć, sformuvaly čitki ta rivni kvartaly.
Za rezuľtatamy doslidžennja v ukraїnśkyh providnyh mistah vulyci roztašovano nastupnym čynom:
Nagadajemo, raniše my rozpovidaly
Vita Bazan, «Kod Mista»: «Jakščo htoś ujavljaje Shid jak zabuti zamurzani mista, to ce — grubyj stereotyp» pro urbanistyčni praktyky iniciatyvy «Kod Mista».