Viacheslav Zlatin
Zdebiľšogo pid čas napysannja biznes-planu, tokenomiky ta vajtpejperu klijenty ne prydiljajuť značnu uvagu zakonodavstvu u sferi virtuaľnyh aktyviv, ščo pryzvodyť do dosyť pizńogo usvidomlennja usih ryzykiv ta obmežeń, jaki vynykajuť z «prostogo» vypusku tokeniv.
Vydy tokeniv
Tak, zaležnosti vid typu, zmistu ta harakteru tokeniv, vony možuť buty utility abo security (isnujuť j inši vydy, taki jak stablecoins, asset-backed, exchange, hybrid, ale v našomu vypadku my zvernemo uvagu tiľky na najtypoviši varianty):
- Utility tokeny — ce tokeny, jaki majuť cinnisť tiľky u vykorystanni vseredyni vašoї systemy abo platformy, ale možuť buty predmetom obminu na inši tokeny, u zaležnosti vid rynkovoї ciny. Taki tokeny možuť vykorystovuvatysja dlja vynagorody postijnyh klijentiv, nadannja znyžok na tovary ta poslugy, otrymannja dostupu do speciaľnyh tovariv abo poslug, abo nadavaty prava pryjmaty nefinansovi rišennja ščodo samoї organizaciї-emitenta. Prykladom utility tokena je UNI vid Uniswap.
Utility tokeny ne pidljagajuť reguljuvannju ta ne potrebujuť rejestraciї prospektu emisiї.
- Security tokeny — ce tokeny, ščo je cinnymy paperamy abo investycijnymy kontraktamy. Vony harakteryzujuťsja spekuljatyvnoju pryrodoju čerez te, ščo ci tokeny kupujuťsja z metoju zbiľšennja rynkovoї ciny tokena ta/abo zadlja otrymannja dyvidendiv abo inšogo dohodu. Prykladom je token VUE vid medijnoї platformy Vevue, ščo nadaje pravo vlasnosti na pryvilejovani akciї Vevue i je zasobom rozpodilu valovogo dohodu cijeї organizaciї.
Security tokeny pidljagajuť reguljuvannju, obmežennjam ščodo potencijnyh investoriv ta potrebujuť rejestraciї prospektu emisiї.
Zazvyčaj biľšisť startapiv predstavljajuť svoї tokeny jak utility. Očevydno, ščo lyše dumky emitenta ta samostijno nadanoї harakterystyky nedostatńo i neobhidno pidhodyty do klasyfikaciї z pravovoї točky zoru.
Praktyka SŠA jak unifikovanyj pidhid do klasyfikaciї
Bezperečno, neobhidno provodyty indyviduaľnyj analiz kožnogo okremogo projektu tomu, ščo reguljuvannja varijujeťsja v zaležnosti vid konkretnoї jurysdykciї, de zasnovana kompanija-emitent ta vid geografičnogo roztašuvannja vašyh potencijnyh token-holderiv. Popry ce, proponujemo vykorystovuvaty zakonodavstvo ta sudovu praktyku SŠA, jak pryklad ta vzireć.
Narazi Komisijeju z cinnyh paperiv i birž SŠA (dali — SEC) dlja vyznačennja, čy je pevnyj virtuaľnyj aktyv cinnym paperom, vykorystovujeťsja analiz «investycijnyh kontraktiv» za testom Houi vid 1946 roku.
Zgidno z sudovym precedentom, ščo pohodyť z danoї spravy, investycijnym kontraktom je investyciї v spiľne pidpryjemstvo z metoju očikuvannja prybutku, jakyj bude otrymanyj vid pidpryjemnyćkyh abo upravlinśkyh zusyľ inšyh osib. Ce vyznačennja zastosovujeťsja «do buď-jakogo kontraktu, shemy abo tranzakciї nezaležno vid togo, čy maje vono buď-jaku z harakterystyk typovyh cinnyh paperiv».
Z ćogo vyplyvaje, ščo token bude klasyfikuvatysja jak investycijnyj kontrakt kožnogo razu, koly vsi 4 skladovi testa Houi je najavnymy:
Skladova №1 (investyciї) — zazvyčaj je najavnoju, koly virtuaľnyj aktyv kupujeťsja v obmin na cinnisť. Cja cinnisť ne obov’jazkovo maje buty grošyma. Zgidno zi zvitom SEC u spravi «The DAO», ce ponjattja vključaje buď-jaki cinnosti, groši, tovary ta poslugy, inši virtuaľni aktyvy ta buď-jaki inši vydy vynagorody.
Skladova №2 (spiľne pidpryjemstvo) — zazvyčaj je najavnoju, koly prysutni «goryzontaľni zv’jazky», tobto u razi, jakščo košty (tokeny) pokupciv ob’jednujuťsja razom i vykorystovujuťsja dlja rozvytku projektu, jakyj šče ne funkcionuje na moment provedennja pervynnoї propozyciї, abo dlja aktyvizaciї rozvytku projektu, jakyj vže častkovo funkcionuje.
Skladova №3 (z metoju očikuvannja prybutku) — zazvyčaj je najavnoju, koly zbiľšennja torgovoї ciny tokena abo učasť u dohodah vid projektu je golovnoju metoju pokupky takogo tokena. U razi, jakščo projekt zalučaje košty šljahom prodažu tokeniv, a potim vykorystovuje ci košty dlja podaľšogo rozvytku projektu, ščo pryzvodyť do zbiľšennja torgovoї ciny tokena, to taki tokeny možuť buty investycijnym kontraktom ta pidpadaty pid reguljuvannja. Zrostannja ciny, ščo zumovlene vyključno infljacijnymy tendencijamy abo ekonomikoju, jaki vplyvajuť na popyt i propozyciju tokena, zazvyčaj ne vvažajeťsja prybutkom zgidno z testom Houi.
Skladova №4 (jakyj bude otrymanyj vid pidpryjemnyćkyh abo upravlinśkyh zusyľ inšyh osib) — zazvyčaj je najavnoju, koly tretja storona (napryklad, emitent) nese vidpovidaľnisť za rozvytok, polipšennja, ekspluataciju abo prosuvannja projektu. Ce takož vključaje najavnisť v emitenta interesu ščodo pidvyščennja vartosti tokena šljahom utrymannja abo rozpodilu častyny oborotu vypuščenyh tokeniv abo najavnisť u ńogo postijnoї peršosti v uhvalenni rišeń ščodo projektu.
Praktyčni porady
Klasyfikacija vašogo tokena jak utility abo security zaležyť vid jogo osoblyvostej, pozyciї reguljatornyh organiv ta zastosovanyh do vas zakonodavčyh prypysiv, ale, jakščo vy ne bažajete, ščob vaš utility token pidpadav pid reguljuvannja cinnyh paperiv, namagajtesja sliduvaty takym praktyčnym poradam:
1. Povne funkcionuvannja
Namagajtesja pobuduvaty vaš projekt takym čynom, ščob vin povnistju funkcionuvav na moment pervynnoї propozyciї tokeniv.
2. Čitka meta ta vidsutnisť limitiv
Stvorjujte token z operacijnoju abo funkcionaľnoju metoju, jaka napravlena na zagaľnyj rozvytok vašogo projektu ta ekosystemy. Ne proponujte vyplatu dyvidendiv abo buď-jakogo inšogo prybutku potencijnym pokupcjam. Unykajte, po možlyvosti, zvorotnyh vykupiv tokeniv ta limitiv emisiї.
3. Decentralizacija
Povnistju decentralizovani projekty, jaki ne zaležať vid zusyľ osnovnoї komandy rozrobnykiv abo menedžeriv, de povnovažennja z uhvalennja rišeń rozoseredženi sered spiľnoty j de počatkovi organizatory ne utrymujuť i ne pryvlasnjujuť sobi častkovi obsjagy emisiї tokeniv, z menšoju jmovirnistju buduť pidpadaty pid reguljuvannja cinnyh paperiv.
4. Suvoryj marketyng
Formuljuvannja, jaki vykorystovujuťsja dlja marketyngu tokena, je ključovym faktorom u pytanni pro te, čy je token security abo utility, oskiľky marketyngovi lozungy možuť porodyty očikuvannja prybutku u potencijnyh pokupciv tokena:
- ne nazyvajte pokupciv tokena «investoramy»;
- ne vyslovljujte namir rozvyvaty projekt abo token, vykorystovujučy dohody vid prodažu tokena;
- ne nagološujte na tomu, ščo token legko peredajeťsja;
- ne vkazujte, ščo isnuje dostupnyj rynok dlja torgivli tokenom;
- ne prydiljajte značnu uvagu vplyvu zasnovnykiv na sam projekt.
5. Zvertajtesja do profesionaliv
Namagajtesja, naviť na počatkovomu etapi rozvytku vašogo projektu, zvertatysja do kvalifikovanyh jurystiv, jaki zmožuť pobuduvaty emisiju tokeniv pid obranu vamy modeľ.