Vladyslava ŠevčenkoPid čas Festyvalju Idej v Odesi, jakyj organizovuje Aspen Instytut Kyїv ta Impact Hub Odesa, vidbulasja dyskusija, na jakij obgovoryly motyvaciї dlja biznesu vkladaty groši u mystectvo, jaki kuľturni projekty pryvertajuť uvagu mecenativ ta jak zagalom rozvyvajeťsja mecenatstvo v Ukraїni.
Spikeramy na dyskusiї vystupyly:
- Tomas Brunner – pidpryjemeć, iniciator blagodijnogo projektu «Tovarystvo druziv Dniprovśkoї filarmoniї»
- Oleksandra Kovaľčuk – zastupnycja dyrektora z rozvytku v Odeśkomu hudožńomu muzeї. Spivzasnovnycja blagodijnyh fondiv «Manifest myru» ta «Druzi muzeju», kuratorka projektu Museum for change.
? Jak vaša dijaľnisť pov’jazana z mecenatstvom?
Oleksandra: Dva roky tomu ja perejšla pracjuvaty v Odeśkyj hudožnij muzej, ščoby ne prosto buty volonterom u sferi kuľtury, a systemno prysvjatyty ćomu nastupni p’jať rokiv. Dlja mene konkretnym rezuľtatom bude počatok restavraciї čynnoї budivli ta budivnyctvo novoї. Tiľky tak ja vidčuju, ščo zavdannja realizovano.
Tomas: Ja iniciator stvorennja «Tovarystva druziv Dniprovśkoї filarmoniї». U Jevropi často trapljajeťsja, ščo u podibnyh kuľturnyh zakladiv abo muzeїv isnuje klub druziv, jakyj lobijuje interesy ćogo naprjamku. Napryklad, vy točno bagato čuly pro muzyčnyj festyvaľ Zaľcburga. Tudy pryїždžaje 260 tysjač ljudej sluhaty muzyku abo vystupaty. U nyh je systema členstva: blyźko 5 tysjač osib ščoroku vnosjať po €100, spryjajučy normaľnomu funkcionuvannju infrastruktury.
?? Na jakomu etapi znahodyťsja mecenatstvo v Ukraїni?
Tomas: Za ostanni p’jať rokiv sposterigajeťsja rozvytok ukraїnśkoї kuľtury mecenatstva. Čerez serjozni podiї v kraїni pomitno zrosla svidomisť suspiľstva. Dobre te, ščo ukraїnci, koly rozumijuť suť spravy, počynajuť ruhatysja duže švydko. Prosto zaraz šče ne do kincja vsi zrozumily, naskiľky važlyva kuľtura. Ja ne syľno hvyljujusja za Ukraїnu, tomu ščo pomitno: u bagaťoh sferah ukraїnci rozvyvajuťsja aktyvno. Naspravdi Ukraїna duže bagata, potribno tiľky pokazaty ce. Napryklad, pereklasty anglijśkoju movoju absoljutno vsi napysy.
Často govorjať pro te, ščo potribno buduvaty «ukraїnśkyj budynok». Ukraїnśkyj budynok vže je, velykyj i garnyj. Dah deś teče, ta ce ne problema, a problema u tomu, ščo nihto svitlo ne vmykaje, tomu jogo j ne vydno.
Odeśkyj hudožnij muzej (ofam.od.ua)
? Jaka riznycja miž mecenatstvom i blagodijnistju?
Oleksandra: Blagodijnisť ne označaje pokrovyteľstvo, a skoriše rozvytok. Ce najčastiše pro te, ščoby z minusa dijty do nulja. Blagodijnisť stosujeťsja zdorov’ja, napryklad, ditej, bezprytuľnyh i tak dali. Inodi možna nazvaty blagodijnistju dopomogu muzejam čy inšym kuľturnym ustanovam, ale biľše u značenni vyrišennja jakoїś konkretnoї problemy.
Ščo stosujeťsja mecenata – to ce ljudyna, jaka bezkorysno pidtrymuje rozvytok kuľtury abo osvity.
❓ Jak zalučyty mecenativ do projektu?
Oleksandra: V Odeśkomu muzeї my zminjujemo pidhid do mecenatstva: ne prosto prosymo «dajte nam groši, bo my bidni», a dajemo mecenatam vidčuty kajf vid togo, ščo vony ce robljať. Kajf vid togo, ščo vony pryhodjať ta bačať rezuľtaty. Dlja ćogo my zaprošujemo їh na zakryti peredpokazy kožnogo vystavkovogo projektu, i ci projekty vygljadajuť tak, jak vony ce bačať za kordonom.
? V Odeśkomu muzeї pracjuje mehanizm «Druzi muzeju», jak vin dije?
Oleksandra: My nadajemo možlyvisť dolučytysja do kraudfandyngu z vneskamy vid 30 ₴, tam my proponujemo zaminyty muzejne sklo abo ramku na kartyni z ekspozyciї. Takož je Klub druziv muzeju, u jakomu ščoričnyj vnesok skladaje 30 000 ₴. Na śogodni u ńomu 50 ljudej, jaki pryjšly do nas bez žodnoї reklamnoї kampaniї. Naspravdi, my lyše zaraz rozpočaly piar cijeї iniciatyvy.
Zagalom, druzjamy muzeju na śogodni je 180 ljudej, jaki odyn abo kiľka raziv zrobyly vnesky na ponad 15 000 ₴. Kožnomu z nyh my proponujemo učasť u novyh projektah ta zaprošujemo na personaľni ekskursiї vid dyrektora.
Dniprovśka filarmonija (wikipedia)
? Jaki perevagy dlja biznesu investuvaty u mystectvo?
Tomas: Kuľtura, na prykladi filarmoniї ta klasyčnoї muzyky, – ce platforma, de ljudy zustričajuťsja, spilkujuťsja ta otrymujuť novi ideї. A biznes – ce v osnovnomu uspišna komunikacija. U Jevropi koncerty vže staly instrumentom spilkuvannja v biznesi. I sponsory (Audi, Porsche, Rolex) rozumijuť, ščo ce novyj zasib komunikaciї: koly ty ščoś sponsoruješ, ce buduje tvij imidž ta brend.
?️ Ščo motyvuje ljudej pidtrymuvaty same muzej, a ne dopomagaty, napryklad, ljudjam?
Oleksandra: Dopomoga ljudjam – ce pro śogodni, a pidtrymka kuľtury – pro majbutnje. Pro sensy, jaki nas povernuť zavtra, čerez 10 rokiv, čerez 100 rokiv. Ce možlyvisť vpysaty sebe u vičnisť. Ljudy, jaki buduvaly Odeśkyj hudožnij muzej 120 rokiv tomu i zrobyly jogo možlyvym, uvijšly u vičnisť. My naviť śogodni pam’jatajemo їhni imena. Može, їh znajuť ne vsi meškanci Odesy, ale dosyť značna častyna.
✅ Podiliťsja lajfhakamy zalučennja mecenativ u projekty?
Tomas: Pam’jatajte, naspravdi u mecenatstvo kuľtury hočuť vključytysja nabagato biľše ljudej, niž zdajeťsja. Bagaťom ljudjam cikava kuľtura, ale často ne vystačaje systemnyh instrumentiv, ščob їh švydko vključyty. Dlja «obslugovuvannja» mecenativ, donesennja informaciї potribna pravyľna pobudova komandy.
Vdruge my provely Kam’janka Fest, i same misto ta ljudy zovsim po-inšomu reagujuť. Tam vśogo try muzeї, i vsi vony perekladeni anglijśkoju movoju. Možlyvo, ce smišno, ale koly my pereklaly vse na anglijśku, to spivrobitnyky muzeju zgadaly, ščo vony vyvčaly anglijśku ta počaly spilkuvatysja z inozemnymy turystamy. Koly turysty zahodjať i bačať, ščo vse možna pročytaty anglijśkoju, to vony zalyšajuťsja.
Dali my počaly komunikuvaty z administracijeju mista. Zrobyly takyj lajfhak: postavyly znaky pered mistom vzdovž trasy. Miž Kyjevom i Dniprom dva roky tomu buly deś 6 čy 7 znakiv, jaki vkazuvaly na kuľturni miscja v Ukraїni, a v Kam’janci postavyly znaky ukraїnśkoju ta anglijśkoju movoju. Narazi tudy vže pryїždžajuť cili turystyčni avtobusy.
Golovnyj lajfhak u tomu, ščo problema ne v grošah, a u pidhodi, tomu ščo vse zaležyť vid komunikaciї. V Ukraїni je duže bagata istorija, ale jakščo ljudej okremo pro ščoś zapytaty, to vony duže malo znajuť. Hoča potim ti sami dyvujuťsja: «Tut i skify, i greky… A my tiľky pro Ševčenka. Vyjavljajeťsja, my žyvemo u takij klasnij kraїni! Ja naviť ne znav pro ce».
Čytajte takož pro 10 praktyčnyh porad ščodo lobijuvannja ta advokaciї
? Lobijuvannja ta advokacija v Ukraїni – 10 praktyčnyh porad v Ukraїni.