Marija Galeljuka
Paradygmy komandotvorennja
Ostannim časom stav populjarnym termin «birjuzova organizacija»
Ščo take «birjuzovi organizaciї» i jaki vidminnosti u kompanij majbutńogo. Na dumku ekonomistiv, ce — typ organizaciї roboty komandy, jakyj pryjšov do nas jak naslidok evoljucijnogo rozvytku samogo instytutu organizacij (biznesovyh, deržavnyh ta gromadśkyh struktur). U ramkah cijeї paradygmy buď-jaka organizacija spryjmajeťsja ne prosto jak grupa ljudej čy strukturne utvorennja, a jak žyvyj organizm. Vona maje datu narodžennja, pryrodno rozvyvajeťsja — roste abo ž skoročujeťsja za neobhidnistju. Komanda v takij organizaciї — ce osnova її isnuvannja. Kožen maje svoju pozyciju, ale j nese personaľnu vidpovidaľnisť za svoju robotu.
Na moju dumku, ljudy — ce osnova rozvytku ne tiľky «birjuzovoї», ale i buď-jakoї inšoї organizaciї. Same vid togo, hto vtiljuje ideї v žyttja, zaležyť, jak, iz jakoju švydkistju, i v jakomu vygljadi її pobačyť svit. Ale ne varto vyključaty roli lidera v komandotvorenni. Často same vid ńogo (neї) zaležyť ne tiľky finansuvannja, idejna skladova proektu, strategija, ale j vidnosyny miž ljuďmy.
Typy vidnosyn u komandi podiljajuťsja na 2 osnovni kategoriї:
- formalizovana roboča grupa;
- komandna roboča grupa.
Perša — ce častiše za vse ljudy, jaki pryhodjať v uže gotovyj proekt vyključno jak vykonavci z čitkym grafikom roboty j fiksovanoju zarplatoju. Vid lidera zaležyť, čy stane taka grupa komandoju. Často taka zadača naviť ne stavyťsja v sylu korotkostrokovosti proektu. Ale jakščo v planah dovgostrokovyj rozvytok biznesu, varto buty gotovym, ščo noša kryzovyh momentiv iz takym typom stosunkiv u komandi bude pokladena same na vas. Učasnyk grupy, jakyj peresliduje pervynno osobysti cili, ne bude vkladatyś u rozvytok, a ekonomytyme svoї resursy: časovi, kreatyvni, fizyčni.
Druga — ce zgurtovanyj i motyvovanyj kolektyv, ob’jednanyj viroju v proekt, ljudej navkolo, a takož — u lidera. Bezsonni noči, postijnyj stres i provaly, pidtrymka koleg ta kolektyvna vidpovidaľnisť — na ce gotovi jty ljudy, jaki vidčuvajuť svoju važlyvisť i svoječasnisť.
Dali pogovorymo same pro komandni roboči grupy: jak vony stvorjujuťsja, zgurtovujuťsja i čomu cili proektu povynni pereklykatysja z osobystymy ciljamy kožnogo učasnyka komandy.
Peršyj zapusk produktu — dlja komandy
Zdorova vnutrišnja konkurencija, vidkryta komunikacija, nacilenisť na rezuľtat — fundament stvorennja produktu. Nikoly ne varto pospišaty iz zapuskom na rynok, jakščo ideju produktu vy ne «prodaly» perš za vse komandi.
Ljudy navkolo vas povynni rozumity, ščo i dlja čogo vony robljať, ščo bude pislja zapusku, a najgolovniše — їhni osobysti interesy j cili majuť spivpadaty z interesamy j ciljamy kompaniї. Dlja horošyh specialistiv groši ne zavždy stojať na peršomu misci: tut važlyvi otrymannja unikaľnogo dosvidu, vtilennja vlasnyh idej, kreatyvna skladova.
Motyvacija j cinnosti
Na peršomu roci žyttja produktovogo proektu važko peredbačyty dynamičnisť prodaživ, їhnju sezonnisť j aktyvnisť popytu. Komanda povynna buty gotova do strybkopodibnoї dynamiky rostu. A ce označaje, ščo robota bude ne tiľky riznomanitnoju, ale i často takoju, ščo vyhodyť za ramky standartnogo robočogo času. Profesijnyj rist, uspih prodaživ i majbutni fanfary zaležať vid jednosti komandy. Ce i napružennja, i važiľ. Napružennja v roboti, pidvyščena vymoglyvisť i ekstrenni zusyllja formujuť tu sylu važelja, ščo pryvede proekt u lidery.
Upravlinnja motyvacijeju — ce majsternisť lidera komandy. Vpevnenyj komandnyj lider vidčuvaje, koly «zgasajuť» syly učasnykiv komandy, reaguje na problemni diljanky i dopomagaje «zapalyty» motyvacijnyj vogoń.
Zapusk produktu na rynok — proces tryvalyj, iz dovgo ne očevydnymy rezuľtatamy. Po miri rozvytku proektu zminjujuťsja priorytetni kompetenciї. Na ćomu etapi važlyvym zavdannjam lidera proektu staje rozpodil zavdań i navčannja učasnykiv komandy novym kompetencijam. Na vsih etapah rostu fahivci povynni vidčuvaty svoju značuščisť dlja proektu.
Dlja jednosti komandy j vysokoї rezuľtatyvnosti važlyvo ne dopustyty vidtoku fahivciv. Dlja etapu zapusku i zrostannja v period strybkopodibnoї dynamiky same zlagodžena spraćovana komanda — ce najbiľš efektyvnyj instrument zrostannja. Rozval že komandy — ce faktyčna smerť novogo produktu. Vidpovidaľne zavdannja lidera — utrymaty komandu v cilisnosti na period rynkovoї turbulentnosti, jaku vidčuvaje kožen novyj proekt.
Počuty klijenta
Na starti buď-jakogo biznes-proektu važlyva švydkisť. Vid togo, naskiľky švydko vy i vaša komanda zmožete vidreaguvaty na perši vidguky klijentiv, zaležyť uspih novogo produktu. Zbyrajte j analizujte vsi vidguky, otrymani vid spožyvačiv. Ne bijtesja adaptuvaty produkt pid vymogy klijenta. Vartisť koryguvannja na rannij stadiї zavždy nyžča dlja biznesu j biľš vygrašna dlja majbutnih prodaživ. Počuty svogo klijenta — označaje zrozumity sutnisť vlasnogo produktu i jogo majbutnje.
Važlyvo nalagodyty mižfunkcionaľnu komunikaciju vseredyni kompaniї. Zv’jazok miž rozrobkoju j marketyngom povynen buty maksymaľno micnym. Funkcionaľni fahivci riznyh viddiliv povynni vidčuvaty sebe jedynoju komandoju.
Centr komandy: buhgalterija
Jak i buď-jakyj žyvyj organizm, komanda proektu pidtrymuje vlasnu žyttjedijaľnisť zseredyny. Tomu varto rozumity, ščo vzajemodija miž pidrozdilamy ne bude efektyvnoju, jakščo її stymulom zalyšatymeťsja vyključno upravlineć. Ja vvažaju, ščo odnijeju z ključovyh lanok vzajemodiї vseredyni komandi je buhgalterija — i ce pojasnjujeťsja palitroju rolej, jaku vona vidigraje v sučasnosti:
- Buhgalter-radnyk. Buhgalterśkyj viddil za ostanni desjatylittja značno rozšyryv perelik vlasnyh funkcij ta instrumentiv. Jakščo oblik i tak zavždy buv dotyčnyj do dijaľnosti vsih pidrozdiliv pidpryjemstva, to narazi buhgalterija zajmajeťsja takož planovymy, finansovymy pytannjamy, a takož bere na sebe funkciju prognozuvannja dijaľnosti pidpryjemstva. Sučasnyj buhgalter — ce finansovyj radnyk, do jakogo zvertajuťsja vsi členy komandy. Vin dopomagaje zrozumity komandi, kudy same ruhajeťsja proekt.
- Buhgalter-universal. Tisna vzajemodija z riznymy lankamy vyrobnyctva pojasnjujeťsja takož tym, ščo u vlasnij dijaľnosti buhgalterija pracjuje u riznyh ploščynah. Napryklad funkcija kontrolju za dotrymannjam zakonodavstva jurydyčnogo viddilu takož pokladajeťsja na buhgalteriju. Abo cikava detaľ — na bagaťoh pidpryjemstvah bez pidpysu golovnogo buhgaltera bagato rišeń ne vstupajuť u diju. U takyj sposib, buhgalterija perebyraje na sebe šče j upravlinśku funkciju. A komercijnyj viddil prystupaje do planuvannja vže pislja otrymannja zrizu danyh vid buhgalterśkogo viddilu i dumka golovnogo buhgaltera tut takož graje važlyvu roľ.
- Buhgalter-rjativnyk. Vid samogo počatku proektu ocinyty jogo finansovu uspišnisť i perspektyvy može ne tak bagato ljudej u komandi. Funkcija spravžńogo lidera — borotysja za vtilennja ideї, naviť jakščo zovnišni umovy ne dajuť poviryty v uspih. Komanda, zarjadžena na peremogu, takož bude namagatysja dyvytysja na proekt optymistyčno, popry nevdači j postijni ryzyky. I faktyčno lyše buhgalter, jakyj kožnogo dnja bačyť pered soboju reaľnyj stan sprav, tverezo ocinjuje sytuaciju i koryguje pobudovu proektu tam, de ce reaľno potribno. Jogo funkcija — reaguvaty na systemni finansovi problemy i pidtrymuvaty žyttjedijaľnisť pidpryjemstva.