«Tak, u nas iz cym kryza» — čomu u Lvovi vzjalysja organizovuvaty Bijenale doviry

Lviv zbyraje teoretykiv i praktykiv z riznyh kraїn na Bijenale doviry, ščoby vrešti zrušyty temu z točky movčannja v točku progovorennja. Iz 19 po 21 žovtnja 2018-go tut vidbudeťsja vidkryta platforma dlja akademičnogo, praktyčnogo ta mystećkogo osmyslennja konceptu doviry, jogo vsebičnogo ta miždyscyplinarnogo opracjuvannja. Sami ž idejnyky platformy označujuť Bijenale jak propozycijeju do spiľnoї rozmovy pro doviru v našomu aktuaľnomu suspiľstvi: u Lvovi, v Ukraїni, u sviti.

Naviščo doviri okreme Bijenale — i čomu ce na časi

«Ce — poštovh do vidbudovy i zmicnennja dobročesnoї, dobrojakisnoї, ne naїvnoї doviry miž sučasnymy ljuďmy — čerez reaľni pryklady i konkretni dosvidy», — pojasnjuje programna dyrektorka Bijenale doviry Jevgenija Nesterovyč:

— My govorymo pro doviru ne tiľky z pozyciї «davajte my budemo dovirjaty», ale takož z pozyciї «davajte my sami stanemo vartymy doviry». Mova jde ne pro pošyrennja slipoї populistśkoї doviry, a pro te, jakymy instrumentamy ljudy možuť perevirjaty informaciju, jakymy mehanizmamy vony sami možuť dovodyty svoju vlasnu dobročesnisť. Jak ce može buty rozbudovano, jakymy metodamy ce pidtverdžuvaty.

Jak zaznačaje Nesterovyč, jakščo govoryty, prymirom, pro OSBB i pro terytoriaľni gromady — v cij sferi vse ğruntujeťsja na pobudovi efektyvnoї komunikaciї miž ljuďmy, tož tut važlyvi pozytyvni scenariї. Je čymalo prostyh ljudej — ne gromadśkyh aktyvistiv u tradycijnomu rozuminni — jaki hočuť ščoś zminjuvaty, ale vony ne znajuť, jaki instrumenty dopomožuť v ćomu:

— Meni zdajeťsja, dlja nyh bude korysnym posluhaty uspišnyj dosvid tyh, komu vdalosja zrobyty dytjačyj majdančyk abo organizuvaty 90 kvartyr v OSBB. Počuty, jak ljudy navčylysja domovljatysja z jakyhoś pytań. Adže forma konstruktyvnogo dialogu v Ukraїni — ne najpopuljarnišyj sposib komunikaciї.

Pro komandu organizatoriv

Navesni 2018-go u ramkah forumu «Kreatyvnyj proryv» ideja krystalizuvalasja u rozmovi z brytanśkym doslidnykom rozvytku mist Čarľzom Lendri. Tak navkolo gromadśkoї organizaciї «Kreatyvne misto» zibralosja tovarystvo pidpryjemciv, aktyvistiv ta mytciv, jaki razom pracjujuť nad vtilennjam Bijenale.

Kogo možna bude počuty ta pobačyty

Jevgenija Nesterovyč rozpovidaje: usi 3 dni majuť svij naskriznyj akcent, točku zoru dlja rozgljadu doviry. U takyj sposib organizatory hočuť pokazaty, jak dovira pracjuje v buď-jakyh sferah. U p’jatnycju podiju bude vidkryvaty Bart Notebom, zasluženyj profesor-emeryt, jakyj počynav pracjuvaty šče v 1970-80 rokah v sferi vprovadžennja innovacij u velyki vyrobnyctva. Spivpracjujučy z velykymy kompanijamy, takymy jak Shell International Oil Company, vin počav potrohu vidhodyty v bik doslidžeń pidpryjemnyctva, i prodovžyv akademičnu kar’jeru u sociaľnyh naukah jak profesor z innovacij. U p’jatnycju, 19 žovtnja, Notebom rozpovisť, ščo označaje dovira, na čomu vona bazujeťsja i jak vona pracjuje.

Jomu «akompanuvatymuť» molodši spikery. Svitlana Odyneć, doslidnycja sociaľnoї antropologiї, jaka zaraz žyve v Šveciї. Specializujeťsja na temi ukraїnśkoї žinočoї emigraciї za kordon. Svitlana rozpovidatyme pro te, jak dovira stala svojeridnym «klejem», jakyj trymaje ukraїnśki spiľnoty za mežamy Ukraїny. Pro te, jak migranty budujuť miž soboju sociaľni mereži, v peršu čergu, na doviri, i jtymeťsja u vystupi Svitlany.

Doslidnycja z Geľsinśkogo universytetu, jaka zajmajeťsja urban-teologijeju ta doslidžennjam system cinnostej Genrietti Gŕolund, zmože rozpovisty pro šljahy ta sposoby zalučennja gromadjan do blagočynnosti, pobudovy spiľnogo dobrobutu. Praktyčna programa u p’jatnycju zaproponuje Win Win Forum dlja pidpryjemciv, rozmovy pro OSBB ta spivpracju municypalitetu i mistjan, a takož kruglyj stil pro doviru do media. Ščodnja programu zakryvatyme spiľne obgovorennja za učasti teoretykiv, praktykiv ta usih zacikavlenyh gostej.

Subota bude prysvjačena pogljadu čerez pryzmu antropocenu. Tom Bork, vidomyj doslidnyk-envajronmentalist rozpočne programu, a prodovžať jogo vystup psyhiatr Oleksandr Fiľc ta nejrofiziolog ta biofizyk Oleg Kryštaľ. U praktykah torknuťsja temy doviry na vijni. Jak budujeťsja dovira u vijśku? Čym vona je dlja vijśkovoї spravy zagalom? Jak vona formujeťsja u žorstkyh umovah zagrozy žyttju i na čomu trymajeťsja u gibrydnij vijni, koly vse navkolo — sumnivne? Pro dosvid vykorystannja metodu nenasyľnyćkogo spilkuvannja v Ukraїni rozkažuť Vitalij ta Natalija Karpenky, a pro doviru jak instrument v mystectvi improvizaciї navčatyme na majster-klasi Viktorija Butelenko.

V nedilju, 21 žovtnja, temy vijny ta povojennoї komunikaciї torkneťsja očiľnyk Nansenivśkogo centru dialogu Stejnar Bryn, jakyj rozkaže pro svij dosvid roboty z konfliktamy.

Z ukraїnśkogo kontekstu jogo dopovnjať mediatorky ta fasylitatorky  Svitlana Petrova z Harkova ta Olesja Šambur z Kyjeva. U praktykah prezentujuť svij dosvid Ukraїner, Inša Osvita (Ivano-Frankivśk) ta Volodymyr Nemjercalov.

Takož usi try dni tryvatyme art-programa, zaplanovano kinopokazy ta obgovorennja u partnerstvi z Mandrivnym Docudays na Lvivščyni ta postijnodijučyj majdančyk dlja spilkuvannja u LEM Station.

Ščo zagalom robyty z kryzoju doviry v Ukraїni

Za slovamy Jevgeniї Nesterovyč, dlja togo aby zminyty sytuaciju z kryzoju doviry v Ukraїni, treba pracjuvaty ne rik-ne dva, možlyvo, naviť ne desjatylittja. Ale varto počaty cju rozmovu i skazaty vgolos: «Tak, u nas kryza doviry: my ne dovirjajemo sudam, politykam, media toščo. Komu my dovirjajemo? A čomu my їm dovirjajemo? A na čomu budujeťsja naša dovira tam, de vona šče je? Čomu my dovirjajemo, prymirom, volonteram? Jak pobuduvalasja volonterśka mereža v taki švydki terminy v kraїni z takym nyźkym rivnem doviry do instytucij?»

Jakščo znajduťsja efektyvni scenariї abo jakiś efektyvni porady, organizatory spryjatymuť zaprovadženjuju їh — napryklad, čerez vvedennja systemnyh program z tymy organamy vlady čy municypalitetu, jaki buduť zacikavleni. Zaraz vony budujuť spivpracju z Lvivśkym upravlinnjam osvity, ščoby zaprovadyty urok doviry v ramkah škiľnyh program. Sered inšyh planiv — zrobyty proekt iz zalučennjam uspišnyh publičnyh ljudej, jaki by pryjšly do školjariv i rozpovily, jak istorija uspihu može buduvatysja na dobročesnosti, a ne na tomu, ščoby kogoś obduryty. «Slid zminjuvaty postupovo cej publičnyj obraz uspišnogo ukraїncja v bik važlyvosti cijeї dobroї reputaciї, dobročesnosti, sociaľnoї vidpovidaľnosti», — nagolosyla Jevgenija Nesterovyč. Diznatysja biľše pro Bijenale doviry u Lvovi možna za posylannjam.