Oleksandr Meľnyk
Klymentyna Avdykovyč, šukajučy jak progoduvaty ditej pislja raptovoї smerti čolovika, počala prodavaty domašni solodošči. Todi vona šče ne pidozrjuvala, ščo ce počynannja, jake vyroslo zi skruty, pereroste na stvorennja ciloї kondyterśkoї fabryky. A zgodom na її osnovi postane fabryka «Svitoč».
Solodka sprava «Fortuny novoї»
«Ne jdy nikoly do pannočky bez cukerkiv “Fortuny novoї”, jakščo ne hočeš sobi її vtratyty», abo «Jakščo komuś žyttja zgirklo, haj solodyť sobi jogo vyrobamy “Fortuny novoї”» — reklama iz 1930-h u ľvivśkyh gazetah. Fabryka nabuvala populjarnosti, zagalom bulo 125 pracivnykiv, a ščodobovyj vypusk solodoščiv sjagav 5 tonn. Eksport vidbuvavsja ne lyše do kraїn Jevropy, ale j naviť do Spolučenyh Štativ ta Kanady.
A počynalosja vse iz pošukiv Klymentyny Avdykovyč, čym progoduvaty dvoh ditej pislja smerti čolovika, profesora gimnaziї u Peremyšli, u 1919-omu. Ti časy buly buremnymy ne lyše polityčno, ale j ekonomično. Pensiju vdovy Avdykovyč otrymaty ne zmogla, a robota u suspiľnyh ustanovah ne mogla progoduvaty rodynu. Same v toj moment žinka vyrišuje sprobuvaty vygotovlennja solodoščiv.
Pohodyla Klymentyna Avdykovyč iz Kopyčyneć na Ternopiľščyni. Baťko buv svjaščenykom ta poslom do Galyćkogo sejmu. Brat Myroslav Sičynśkyj zgodom zasudženyj za vbyvstvo poľśkogo šovinista galyćkogo namisnyka Andžeja Potoćkogo. A її dońka Stefanija u doroslomu vici stala družynoju vidomogo ispanśkogo hudožnyka Fernando Gerassi.
Startap z domašńogo godynnyka
Avdykovyč prodala godynnyk, ščoby kupyty mišok cukru — i rozpočala svoju spravu. Iz kondyterśkyh vmiń u neї bulo lyše vygotovlennja solodkyh pomadok. Videnśkyj kondyter navčyv її vygotovljaty ci oslodošči pid čas odnijeї z poїzdok Avdykovyč do Vidnja. Tož dovelosja spočatku včytysja uśogo samij — a zgodom zalučaty do roboty najmanyh robitnykiv. Kulinarnyj startap počatku XX stolittja vyjavyvsja vdalym. Smačni solodošči lyše z naturaľnyh produktiv, praćovytisť ta entuziazm Klymentyny zrobyly її vyroby duže populjarnymy. Žinka vkraj reteľno dbala pro čystotu ta gigijenu v majsterni, hoč speršu vona mistylasja u dvoh stajnjah, jaki Klymentyna vlasnoruč «obdrapala, pobilyla, dala dobri dveri ta vikna, poklala dolivku» (cytata z її memuariv).
Za 2 roky vid počatku vlasnoї spravy kondyterka perebyrajeťsja do Lvova. Tam seredovyšče kondyteriv bulo biľš niž konkurentnym: na toj čas u misti pracjuvaly vže 7 kondyterśkyh fabryk ta 84 cukerni na odne misto. Prote ї napoleglyvisť ta oryginaľni recepty zrobyly svoju spravu. Vyrobnyctvo pani Avdykovyč pidtrymav mytropolyt Andrej Šeptyćkyj. I ne lyše na slovah: očiľnyk cerkvy vklav u її fabryku ekvivalent $50 tys — na toj čas veľmy značni groši.
Domašnja kondyterśka peretvorylosja na velyke pidpryjemstvo. Nezabarom u kompaniї Avdykovyč vže bulo try kramnyci u Lvovi ta po odnij — u Stryju ta Drogobyči.
Cukerkova imperija ta її novi vyprobuvannja
Kondytery pid orudoju Avdykovyč vygotovljaly marmuljady, biškopty (byskvity), medivnyky, tistečka, cukerky riznyh vydiv. A osoblyvoju populjarnistju — za danymy doslidnykiv — korystuvavsja u togočasnyh pokupciv komplekt šokoladok «Solodka istorija Ukraїny» — na nij bulo zobraženo portrety ukraїnśkyh monarhiv i geťmaniv.
Okrim vyrobnyctva solodoščiv ta porjadkuvannja fabrykoju i magazynamy, Klymentyna Avdykovyč pidtrymuvala žinočyj ruh Zahidnoї Ukraїny. Vona reguljarno nadavala košty na «Sojuz ukraїnok» — do Dnja Mykolaja vzymku daruvala ukraїnśkym školjaram podarunky. Prote kineć pryvatnij kompaniї poklav radjanśkyj režym. Nova vlada u 1939 roci nacionalizuvala kompaniju, nazvavšy її Lvivśkoju kondyterśkoju fabrykoju №3.
Avdykovyč u 1944-omu pereїhala v Avstriju, pomerla u Vidni na 82 roci žyttja.
Raniše my rozpovidaly vam pro te, jak ukraїnka nezvyčnym čynom prykrasyla
1 tys kvitiv vid ukraїnky prykrasyla odyn iz čiľnyh aeroportiv SŠA vidomyj amerykanśkyj aeroport — i naviť zdobula za ce vsezagaľne vyznannja u Štatah.