Vaša jurydyčna firma Juscutum šče z 2012 roku pryjmaje oplatu v Bitcoin. Čy je popyt na cju poslugu?
— Firma Juscutum velyka, tomu vona prosto rozšyryla pul klijentiv. Z’javylysja dejaki novi klijenty. Stari klijenty znajšly novyj format spivpraci z namy.
V Ukraїni, jak i v biľšosti kraїn, status kryptovaljut ne vyznačenyj. Na śogodni vže je 2 zakonoproekty. Jak nam vidomo, Vy gotujete vlasnyj variant. Jaku aľternatyvu proponujete?
— Na mij pogljad, ključovym v iniciatyvah bulo te, ščo vony buly pospišni j neuzgodženi z rynkom. Do togo ž, ne z usim, ščo zaznačeno v nyh, ja zgoden. Napryklad, nadannja kryptovaljuti statusu investycijnogo instrumentu vymagaje detaľno peregljanuty investycijne zakonodavstvo. My — pryhyľnyky korotšogo i legšogo šljahu. My ne gotujemo svij zakonoproekt, ce ne zovsim pravyľna interpretacija.
Na zamovlennja JeBRR my pyšemo zakonoproekt pro rozvytok blokčejn-tehnologij v Ukraїni, jakyj, u tomu čysli, stosujeťsja j kryptovaljut. Ale akcent zroblenyj same na vprovadženni tehnologij — smart-kontraktiv, cyfrovyh akredytyvy ta inši instrumenty.
Čymalo kraїn zaboronjajuť ICORynok ICO — rezuľtaty 2017-go ta očikuvannja vid 2018 roku čerez velyku kiľkisť šahrajśkyh shem. Jakym čynom zakonodavčo možlyvo zmenšyty kiľkisť takyh vypadkiv?
— Čerez globaľnosti rynku kiľkisť šahrajśkyh propozycij zmenšyty nejmovirno skladno. Dejaki z ICO-proektiv je piramidamy u їh klasyčnomu rozuminni. Ale oberigajučy ljudej vid kryptopiramid, my zalyšajemo do їhnih poslug reštu sposobiv pozbutysja svoїh grošej. U pocinovuvača «švydkogo zarobitku biľše $1000 na deń čerez Internet» groši zatrymuvatysja ne buduť. Zakonodavstvo sprjamovane lyše na te, ščob zobov’jazannja, vzjati na sebe proektom, vykonuvalysja. I tut je važlyvym jak pryjnjattja novyh zakoniv, tak i efektyvnisť zastosuvannja vže isnujučyh.
Jakščo deržava zakonodavčo zaboronyť buď-jaki operaciї z kryptovaljutamy, a takož ICO ta majninğČy varto vam stavaty majnerom?, to čy vystačyť resursiv kontroljuvaty vykonannja takogo rišennja?
— Ja vidpovim tut za analogijeju: naša deržava vže zaboronyla pornografiju. Vy sami možete prostežyty, jak vykonujeťsja ce rišennja.
Naprykinci 2017 roku v Bilorusi pryjnjato dekretU Bilorusi legalizuvaly blockchain ščodo legalizaciї kryptovaljut. Čy je možlyvym jogo realizuvaty v ukraїnśkyh realijah i jakym čynom?
— Teoretyčno, v ukraїnśkyh realijah možna zrobyty vse. Ale možna zrobyty i krašče. Dlja ćogo ne vystačaje konsolidovanosti ta polityčnoї voli.
Ostannim časom Ukraїnu bukvaľno nakryla hvylja kryptovaljutnyh obšukiv. Z čym pov’jazanyj takyj interes sylovykiv do kryptospiľnoty?
— Tut možu nazvaty 2 čynnyky. Shoža sytuacija sposterigalasja z IT-specialistamy u 2012 roci. Sumlinnym pravoohoroncjam brakuje informaciї pro te, ščo take kryptovaljuta, jak pracjuje cej rynok. Tomu vony operujuť mifologemamy pro te, ščo bitkojn — ce instrument habariv i obigu narkotykiv, ščo mereža povnistju anonimna ta in. Nedobrosovisni tež ne duže obiznani stosovno tehnologij, ale dobre obiznani ščodo zrostannja kursu, i ce — drugyj faktor obšukiv.
Čy možna majninğ kvalifikuvaty, jak nezakonnu dijaľnisť i ščo može čekaty «porušnykiv»?
— MajninğJak evoljucionuvalo obladnannja dlja majningu kryptovaljut nikoly ne buv i ne bude nezakonnym. Je zvyčajni pravoporušennja, jaki jogo suprovodžujuť, — ce kradižka elektroenergiї, roztašuvannja na majdančykah deržpidpryjemstv abo deržorganiv bez pravovyh pidstav, a takož kontrabanda obladnannja. Tomu ci 3 porušennja buduť peresliduvatysja i nadali. Ale vony ne buduť zaležaty vid togo, zajmajeťsja ljudyna majninğom abo švejnym cehom.
Jak vlasnykam biznesiv, pov’jazanyh z kryptovaljutoju i blokčejnom, zahystyty sebe u sytuaciї, ščo sklalasja na danyj moment?
— Zahyst, na mij pogljad, zvodyťsja do konsolidovanosti. My suprovodžuvaly IT-ruh, i te, ščo dopomoglo їm u 2012-2013 rokah — ce dialog z vladoju, vidkrytyj, prjamyj. Cej proces ne duže švydkyj i ne duže prostyj. Prote, na śogodnišnij deń v Ukraїni IT-industrija obdarovana uvagoju vlady. U svij čas cej šljah my projšly z ajtišnykamy plič-o-plič, ja śogodni tak samo baču cej šljah z predstavnykamy kryptobiznesu. Spodivajusja, vin bude švydšym.
29 bereznja 2018-go na Blockchain & Bitcoin Conference Kyiv Artem detaľniše rozpovisť pro tendenciї, jaki prostežujuťsja v dijah ukraїnśkoї vlady ščodo reguljuvannja sfery tokensejliv.