Nadija Andruščenko
Zazvyčaj, ce moment «opuskannja ruk» vidbuvajeťsja vid vtomy i golovne za krok do proryvu, za krok do maleńkoї peremogy. Odyn iz sposobiv nathnennja — ce TED
Spikery TED — pro ekonomiku spiľnogo spožyvannja. Dlja mene TED — ce biblioteka istorij ljudej, jaki zminjujuť svit na krašče. Ce — zbir ljudej-odnodumciv, jaki žyvuť tym, ščo vony robljať. I kožna їhnja istorija unikaľna i nepovtorna.
Diljusja z vamy svoїm top-plejlystom istorij v osviti. Pro osvitnju reformu v Indiї ta perši kroky dlja realizacї. Pro te jak arhitektura zminjuje pihody do navčannja. Pro geroїv, jaki tak potribni ditjam. Jak šalena ljubov i vira u ditej dopomogla dykertorci pidnjaty staršu školu u Filadeľfiї z nyziv rejtyngiv. Jak navyky rozvyvajuť komp’juterni igry u ditej ta doroslyh.
Škola, u jaku nihto ne viryv
Istorija taka: u Hariana, Indija 15000 škil. Stan škil v takomu zanedbanomu stani, ščo naviť najgirši školy Ukraїny vygljadajuť v porivnjanni prosto nejmovirnymy. Včyteli v Indiї zamisť togo, ščob akcentuvaty svoju uvagu na procesi navčannja, zmušeni dogljadaty za čystotoju v tualeti, turbuvatysja pro špatljuvannja stin ta pro dyscyplinu j bezpeku v školi. Same tomu Bansal z komandoju postavyly sobi metu do 2020 roku — 80% ditej majuť dosjagnuty rivnja znań, vidpovidnogo їhńomu klasu. Ne taka ambitna ciľ, nabagato krašče zvučalo by: «Do 2020 roku zrobyty kapitaľnu rekonstrukciju 10 tys škil». Komanda šukala šljah takyh reform, ščoby zminy počalysja vidbuvaty v usih 15 tys škil. Vony znajšly takyj šljah — i najgolovniše, ščo zrobyly ce z minimaľnymy vytratamy:
Včyteľka, jaka vyrišyla ščoś narešti zminyty
Vona zalyšyla vysokooplačuvanu robotu v sferi konsaltyngu ta pišla vykladaty. Naspravdi za mynuli 2 roky čuju vse biľše podibnyh istorij. V ćomu video jdeťsja pro Andželu Li Dukvorz, jaka vykladaje matematyku v školi v deržavnij školi v Nju-Jorku. I pid čas svojeї vykladaćkoї praktyky vona pomityla, ščo riveń IQ zovsim ne koreljuje z dosjagnennjam uspihu dytynoju v majbutńomu. Uprodovž 16 hvylyn vona namagalasja rozkryty ponjattja «prystrasti», «žagy» v navčanni — ta jak vono vplyvaje na uspišnisť:
Pidpryjemeć, jakyj viryť u goryzontaľnyj menedžment
Neščodavno vidkryla dlja sebe pidpryjemcja Rikardo Semlera. Vin — nevpynnyj propagandyst «menedžmentu z učastju personalu» ta terminu «korporatyvna demokratija». Pidpryjemci, jaki majuť svoї vlasni kompaniї, stavljať pytannja: «Jakščo mene raptovo pereїde vantaživka, ščo stane z mojeju kompanijeju?». Ironija doli stalasja z Rikardo — i vin potrapyv v avariju v 2005 roci. Vin — u važkomu stani v likarni, kompanija i komanda pracjuje i vykonuje postavleni plany. I tut projavylasja systema goryzontaľnogo upravlinnja. Pro filosofiju Rikarddo Semlera možna počytaty v interneti — varto lyše zaguglyty. Ale povernimosja do osvitńoї temy. Rikardo Semler i jogo komanda vidkryly deržavnu školu, zasnovanu na tyh že pryncypah. Prodovžennja istoriї pro te, de vony znajšly finansuvannja ta jaki metodyky zastosovujuť, dyviťsja dali:
Dytsadok, jakyj stvorenyj dlja ditej, a ne dlja ujavleń doroslyh pro dytynstvo
Prodovžu seriju nathnennyh vystupiv i dali prezentuju dlja vas pryklad absoljutno novogo dytsadka v Japoniї. Cja istorija meni pokazuje, ščo lyš zminyvšy formu, možna zminyty absoljutnyj pidhid do navčannja. Tož numo vidkryvaty dlja sebe sadok, sproektovanyj arhitektorom Takaharu Euzuka, de dity možuť buty diťmy. Prostir, v jakomu dity možuť buty soboju ta vidkryvaty sebe ta svit navkolo:
Dyrektorky, jaki zrobyly radykaľni peretvorennja u svoїh školah
A oś — istoriї dyrektorok-geroїń, jakymy ja zahopljujusja:
Igry, v jaki varto graty i ditjam, i doroslym
Jakščo my hočemo vyžyty na cij planeti v nastupnomu stolitti, my povynni graty v igry nabagato biľše. «Ja pidrahuvala, ščo zagalom nam treba graty 21 mlrd god ščotyžnja. Jakščo my hočemo podolaty taki problemy, jak golod, bidnisť, zmina klimatu, globaľni konflikty, ožyrinnja — slid graty», — kaže Džejn Makkonagel. Jak same igry pidvyščujuť koncentraciju, cilesprjamovanisť, vidvyščujuť vpevnenisť u svoїh sylah, prokačujuť navyky komandnoї roboty ta trendovyj navyk, jakyj zaraz v usih na sluhu — «problem solving» , tobto vyrišennja problem? I jaka roľ komp’juternyh igor v pidgotovci ljudej do nevidomogo majbutńogo? Nihto krašče za Džejn Makkonagel ne može rozpovisty pro roľ igor v reaľnomu žytti:
Jakščo Džejn rozpovidala zagalom pro korysť komp’juternyh igor i jaki navyky vony rozyvyvajuť, to iz Gebom Zihermanom my perejdemo do konkretyky. Rekomendaciї vid Amerykanśkoї asociaci pediatriv, ščodo limituvannja času za ğadžetamy dlja ditej mistjať taki porady. Po-perše, slid unykaty vykorystannja gadžetiv dlja ditej u vici do 18 mis. Baťky ditej vikom vid 18 do 24 misjaciv, jaki hočuť vprovadyty cyfrovi media, povynni vybyraty jakisnyj kontent ta dyvytysja jogo razom iz svoїmy diťmy, ščoby vony mogly zrozumity, ščo vony bačať. Dlja ditej vikom vid 2 do 5 rokiv rekomendujeťsja obmežuvaty vykorystannja smartfoniv ta planšetiv do 1 godyny na dobu. Dlja ditej vikom vid 6 rokiv slid poslidovno obmežuvaty čas, vytračenyj na vykorystannja sociaľnyh merež ta inšyh typiv zasobiv masovoї informaciї. Takož vyznačte čas bez media razom (napryklad, pid čas večeri), a takož miscja v budynku
Bezsonnja vid «synih ekraniv» — ščo varto znaty, de ne buduť vykorystovuvatysja telefony i planšety (napryklad, u spaľni). I ne zabuvajte spilkuvatysja z dytynoju pro bezpeku v onlajn-merežah. Jak dity krašče vyrišujuť skldani zadači i znahodjať kreatyvni i nestandratni rišennja u žytti — u ćomu video: