Vladyslava Ševčenko
Moda — ce ne lyše vynajdennja novyh styliv ta kroїv, a takož važlyvyj pokaznyk, za jakym možna proslidkuvaty suspiľni ta polityčni zminy u sviti. Vyklyky togo čy inšogo periodu — odna z pryčyn, čomu ljudy zminjujuť svij zovnišnij vygljad.
Razom z našym partnerom holdyngom emocij «!Fest» ta festyvalem Coffee, Books & Vintage my pidgotuvaly material, u jakomu zgadajemo, jak zminjuvavsja styľ ľvivśkyh pani za ostanni 100 rokiv, čomu u Lvovi osoblyve stavlennja do vintažu ta jak organično pojednaty vintažni reči iz sučasnym garderobom.
Na počatku mynulogo stolittja u Galyčyni panuvala secesija, abo avstrijśkyj modern. Styľ aktyvno projavljavsja v arhitekturi, mystectvi, literaturi ta, zvyčajno, modi, de uosobljuvav obraz pani jak vytvoru mystectva. Usi predmety garderobu maly buty vyšukanymy ta pryvablyvymy, hoča i ne do kincja funkcionaľnymy. Žinky vse šče nosyly korset, jakyj pidkresljuvav taliju, ta suknju z vydovženoju spidnyceju dzvonopodibnoї formy, ščob syluet nagaduvav latynśku literu S.
Zakonodavcjamy mody togo času buly spivačka Solomija Krušeľnyćka, pyśmennycja Ğabriela Zapoľśka, aktorka Irena Soľśka.
Odjag šyly u nevelykyh majsternjah abo kupuvaly vyroby z Jevropy u kramnycjah. Na hvyli perejmannja svitovyh trendiv ukraїnśka moda počala pošuky vlasnyh šljahiv rozvytku. Napryklad, neabyjakoї populjarnosti dosjagla ukraїnśka vyšyvka, jakoju prykrašaly ne lyše tradycijni soročky, ale i jevropejśki kostjumy. Vona otrymala svitove vyznannja na mižnarodnyh vystavkah ta dopomogla zatverdytysja ukraїnśkij naciї u bagatonacionaľnomu kuľturnomu žytti Galyčyny.
Vže u 1910-h rokah pid vplyvom «reformatorśkoї» mody dejaki žinky zviľnjajuťsja vid korseta, zaminjujučy jogo na šyrokyj pojas. U modu takož vhodyť žinočyj syluet, skonstrujovanyj avstrijśkym hudožnykom Gustavom Klimtom.
Pislja Peršoї svitovoї vijny žinka ostatočno pozbavljajeťsja korseta, a dovžyna sukoń staje po kolino. Zagalom, odjag rjasno ozdobljujuť biserom, pajetkamy čy bahromoju.
U 1925 roci u Lvovi vyhodyť ščomisjačnyj žurnal «Nova Hata», u jakomu rozpovidaly pro modu ta spravy domašńogo gospodarstva. «Nova Hata» bula ukraїnśkoju vidpoviddju na poľśki časopysy dlja žinok. Jogo naklad sjagav vid dvoh do p’jaty tysjač prymirnykiv. Časopys vypuskaly na Galyčyni majže 15 rokiv do nastannja Drugoї svitovoї vijny.
Za kiľka rokiv pislja zasnuvannja žurnal rozpočav populjaryzaciju rozvytku ukraїnśkogo narodnogo mystectva. Ce pojasnjuvaly tym, ščo ukraїnci postupovo vtračajuť cikavisť do narodnyh tradycij i tvorčosti, hoča vony zalyšajuťsja nevyčerpnym džerelom nathnennja dlja ukraїnśkyh mytciv.
Šče odnym važlyvym zavdannjam «Nova Hata» vvažala vyroblennja stylju galyćkyh pani, jaki maly znaty ostanni trendy mody. Ščokvartaľno peredplatnyci takož otrymuvaty tablycju kroїv, okremo možna bulo prydbaty kreslennja lekal kožnoї predstavlenoї u žurnali modeli.
Dali Galyčyna staje častynoju SRSR, de moda mala buty takoju ž kontroľovanoju, jak usi inši sfery. Modeli rozrobljaly centralizovano ta peredavalysja vidšyvaty na fabryky. Radjanśka vlada propaganduje sirisť ta zaklykaje odjagatysja odnakovo.
U 1957 roci iz zapiznennjam majže na desjať rokiv do Radjanśkogo sojuzu pryjšov styľ New Look Kristiana Diora, jakyj propaguje elegantnyj ta žinočyj styľ odjagu z prytalenymy suknjamy ta reteľnym pidborom aksesuariv.
Nadali moloď buntuje proty sirosti ta stvorjuje vlasnu jaskravu modu — «styljažnyctvo». Ce bula svojeridna interpretacija amerykanśkoї mody z jaskravym odjagom u biľš grotesknij formi. Divčata odjagajuť spidnyci z šovkovymy bluzamy ta zavyvajuť volossja navkolo golovy.
Džerelo foto: ua.depositphotos.com
Popry nasadžuvannja odnomanitnosti, ljudy pragnuly vdjagatysja oryginaľno ta krasyvo. Porjatunkom stajuť ateľje mod, de za zrazkamy iz žurnaliv zamovljaly ščoś oryginaľne.
U 1960-h odjag sproščujeťsja, u modu vhodyť vuźkyj syluet odjagu z pidkreslenoju talijeju, z dovžynoju nyžče kolin. A takož viľne vbrannja trapecijepodibnogo syluetu.
Džerelo foto: ua.depositphotos.com
U seredyni 1970-h rokiv v Ukraїni porjad mežuvaly kiľka styliv: ce klasyčni ta romantyčni obrazy, jaki buly populjarni u sviti, a takož foľklornyj. Napryklad, modeľjerka Alla Dutkovśka vykorystovuvala bukovynśku vyšyvku dlja ozdoblennja sceničnogo odjagu populjarnyh na toj čas vokaľno-instrumentaľnyh ansambliv.
Porjad z cym populjarnistju korystuvalysja džynsy, vygotovleni same v SŠA takyh marok, jak Levi’s ta Wrangler. Їh bulo ne znajty u magazynah, a možna bulo prydbaty lyše u farcuvaľnykiv abo v inozemnyh studentiv.
Nadali u zv’jazku z perebudovamy ta zminamy u suspiľno-polityčnyh ustrojah moda nabula novogo impuľsu dlja rozvytku. Populjarnosti nabuv obraz dilovyh ta sportyvnyh ljudej.
Džerelo foto: ua.depositphotos.com
Z vidnovlennjam nezaležnosti ukraїnśka modna industrija počala vlasnyj šljah ta burhlyvyj rozvytok. Zaraz ponjattja «mody» staje biľš abstraktnym, adže ljudy dyvljaťsja na trendy, ale točno ne kopijujuť modni pokazy.
Zagalom, kožen propaguje vlasnyj styľ ta indyviduaľnisť, pojednujučy nepojednuvane ta eksperymentujučy u riznyh styljah. Dopomogty pidkreslyty ce dopomožuť vintažni reči. Cikavo, ščo u Lvovi do vintažu osoblyve stavlennja, bo usi reči, zalyšeni vid Poľšči ta Avstriї namagalyś zberegty, popry radjanśki vijannja.
Vintaž u modi — ce oryginaľna rič poperedńogo pokolinnja. U nij čitko progljadajuťsja trendy i modnyj duh časiv її stvorennja.
Vintažni reči vystupajuť potužnym instrument samovyražennja. Comu spryjajuť kiľka faktoriv:
- vidminnisť vid estetyky mas-marketu;
- vidčuttja spadkojemnosti pokoliń;
- možlyvisť ne sliduvaty sučasnym tendencijam, jakščo vony vam ne blyźki.
Džerelo foto: ua.depositphotos.com
Džerelo foto: ua.depositphotos.com
- Ne pojednujte vintažne z vintažnym;
- Nosiť vintažni reči, jaki majuť aktuaľnyj syluet ćogo sezonu;
- Je bazovi vintažni reči, jaki buduť aktuaľni zavždy. Ce plašči, pidžaky, soročky, sumky, remeni i prykrasy;
- Grajtesja z aksesuaramy — pojednujte sučasni aksesuary u pojednanni z vintažnym odjagom ta navpaky;
- Zverniť uvagu na sumky, vony možuť staty čudovym elementom vintažnogo garderoba;
- Dekorujte sučasnymy elementamy vintažni reči, jakščo vony, zvyčajno, ne majuť osoblyvoї cinnosti.
Taki slova, jak «vintaž» ta «retro» asocijujuťsja z čymoś osoblyvym, takym «čogo nemaje ni v kogo». Vidnajty unikaľnu rič možna duže prosto.
Dlja ćogo potribno pryjty na Vintažnyj market, jakyj bude v ramkah Coffee, Books & Vintage Festival, jakyj organizovuje holdyng emocij «!Fest» u Lvovi. Podija vidbudeťsja z 8 po 10 žovtnja na terytoriї !FESTrepublic.
Prydbaty kvytky ta oznajomytysja z programoju možna na oficijnomu sajti festyvalju.
Organizatory zibraly dlja vas masu krutyh ta unikaľnyh rečej. Odjag, aksesuary, posud, mebli ta dekor dlja domu — kožna rič u jedynomu ekzempljari.
A dlja tyh, hto hoče prokačaty svoї znannja pro svit vintažnogo odjagu, proveduť lekciju eksperty z vintažnogo odjagu ta aksesuariv.
