Telegraf Avenju
Sučasnyj kinematograf postijno zminjujeťsja, reguljarno z’javljajuťsja novi tvorci-režysery. Dejaki z nyh zminjujuť trendy, a htoś, jmovirno, zalyšyťsja v kino šče na bagato rokiv — čerez svij avtorśkyj styľ čy novatorśkyj pidhid.
My vyrišyly zibraty desjať duže potenciaľnyh režyseriv, za jakymy varto slidkuvaty vže śogodni, adže vony, jmovirno, trymajuť u svoїh rukah majbutnje kinematografu.
Varto zaznačyty, ščo ce ne zovsim zvyčajnyj top — skoriše, dekiľka sub’jektyvnyh nominacij, de my sprobujemo zrobyty svoї prognozy na podaľšyj rozvytok desjaty talanlyvyh tvorciv.
Šče trišky — j vydatni: Ari Aster/Ğreta Ğerviğ
U cij kategoriї my vidznačajemo režyseriv, jaki vže točno uvijduť v istoriї kinematografa ta je vyznanymy mytcjamy.
Ğreta Ğerviğ
Režyserka, jaka lyše mynulogo roku vidsvjatkuvala svoje 40-riččja, počynala svij šljah u kinematografi jak aktorka, do togo ž u fiľmah pidžanru «mamblkor». Krytyky šče do togo, jak vona zajnjala režyserśke krislo, vidznačaly, ščo Ğerviğ maje potencial same v ćomu amplua — prote Greta vyrišyla znimaty, a ne znimatysja.
J odrazu varto zaznačyty, ščo debjut Ğerviğ buv ne prosto vdalym — «Ledi-Ptaha» z Siršeju Ronan u golovnij roli otrymav čyseľni nominaciї, a takož «pidirvav» Rotten Tomatoes — strička ne otrymala na portali žodnoї negatyvnoї recenziї ni vid krytyky, ni vid audytoriї.
Drugyj fiľm zakripyv uspih Ğerviğ — fiľm «Maleńki žinky» otrymav nominaciї na «Oskar» ta «Zolotyj globus», a takož buv vidznačenyj krytykamy ta gljadačamy. Nu, a vže pislja stalasja «Barbi» — j Ğerviğ dovela, ščo je ne tiľky «korolevoju indi-kino», a je j peršoju režyserkoju, jaka zbere ponad 1 mlrd dolariv u prokati.
Pro ščo fiľmy Ğrety Ğerviğ? Ljudyna, jaka nadyhalasja najkraščymy fiľmamy Vudi Allena, rozpovidaje pro osobyste čerez gostrocikavyh personažok. A takož vmije znajty u zvyčajnij pidlitkovij drami spravžnij magičnyj realizm.
U čomu potencial Ğrety Ğerviğ? Režyserka prodovžyť talanovyto rozpovidaty pro velyki svity vseredyni zvyčajnyh ljudej. Čy ljaľok. Golovne — ci svity buduť dijsno cikavi. Ta j očoljuvaty žuri Kannśkogo kinofestyvalju aby kogo ne klyčuť.
Ščo podyvytysja? «Ledi-Ptaha», «Maleńki žinky», «Barbi»
Ğreta Ğerviğ na foto pravoruč
Ari Aster
Roboty Ari Astera, jakomu ćogo roku vypovnyťsja 38, možna pererahuvaty na paľcjah, v prjamomu sensi: p’jať korotkyh metriv, try — povnyh. Prote režyser nastiľky pokoryv usih svoїm stylem, ščo, jak j Ğerviğ, lyše za try stričky zmig nablyzytysja do statusu novoї legendy režysury.
Aster pracjuje v typovomu žanri dlja novačkiv-režyseriv — gorori, prote nazvaty jogo fiľmy typovymy bulo b obrazlyvo. Aster robyť umovnyj «postgoror»: koly gljadačiv ljakajuť ne «skrimeramy» čy žorstokistju, a tryvožnoju atmosferoju čy, napryklad, kryhkistju ljudśkyh stosunkiv.
Debjutnyj fiľm Astera, «Spadkovisť», dosi vvažajeťsja odnym z najstrašnišyh fiľmiv sučasnosti — popry te, ščo klasyčnyh goror-zasobiv u stričci duže malo. «Soncestojannja» dovelo majsternisť Astera, jak tvorcja atmosfery — ce ledve ne jedynyj dijsno ljačnyj goror, v jakomu majže nemaje temnyh scen. «Usi strahy Bo» — ce trip, majže goror-kazka, tragikomedija — može j vyjavyvsja ne duže syľnym u prokati, prote zakripyv za režyserom uvažnyj pogljad jak gljadačiv, tak j krytykiv.
Pro ščo fiľmy Ari Astera? Emocijni gojdalky, de golovnyj skrimer ce žorstoka reaľnisť stosunkiv miž ljuďmy. Možlyvo, fiľmy Astera ne majuť nadglybokyh scenariїv, prote vse kompensujeťsja vizuaľnymy zasobamy — j kreatyvnosti režyseru v borg davaty ne treba.
U čomu potencial Ari Astera? Skoriše za vse, Aster vže najblyžčymy rokamy nagrajeťsja u «postgoror» — j stvoryť potužnu sociaľnu krytyku čy nejmovirnyj sjurrealistyčnyj fiľm, jakyj zrozumijuť lyše try ljudyny. Čekajemo j slidkujemo.
Ščo podyvytysja? «Spadkovisť», «Soncestojannja», «Usi strahy Bo»
Ari Aster na foto pravoruč
Anderdogy, jaki vže zminjujuť sučasne kino: Demijen Šazell/Džordan Pil
U cij nominaciї takož vydatni ta pryznani režysery — prote ti, ščo šče šukajuť svij stalyj šljah ta ostatočno formujuť svij mytećkyj styľ.
Demijen Šazell
Šazell, jakomu lyše dva tyžni tomu vypovnylosja 39 rokiv, maje za svoїmy plečyma vśogo čotyry fiľmy — prote bagato krytykiv ta gljadačiv odrazu pomityly talant režysera.
Peršyj povnyj metr Šazella «Oderžymisť» — kamernyj fiľm, znjatyj na osnovi jogo korotkometražky ta za vlasnym scenarijem — dovgyj čas perebuvav u vyrobnyctvi, oskiľky režyser ne mig znajty finansuvannja dlja projektu. Prote starannja Demijena okupylysja — vže u 2014 roci fiľm vyjšov, otrymav try premiї «Oskar» ta potrapyv do 250 najkraščyh fiľmiv za versijeju IMDb.
Debjut vyjšov duže uspišnym — jakščo Skorseze jšov do svogo «Oskara» 26 rokiv, to Šazellu znadobylosja lyše dva.
Nastupnyj fiľm režysera — projekt jogo mriї «La-la Lend» — vidrodyv trend na mjuzykly, stav komercijnym uspihom ta takož buv vidznačenyj krytykamy. Strička zibrala majže piv miľjarda dolariv u svitovomu prokati ta otrymala 14 nominacij na «Oskar», povtoryvšy istoryčnyj rekord «Tytanika». Fiľm zabrav šisť statuetok, odnu z jakyh otrymav same Šazell, ščo zrobyly jogo najmolodšym peremožcem u kategoriї «Najkraščyj režyser» — todi jomu bulo 32 roky.
Dali režyser vypustyv stričky «Perša ljudyna» ta «Vavylon», jaki takož vidznačyly gljadači ta krytyky, prote vony ne povtoryly prygolomšlyvogo uspihu peršyh dvoh fiľmiv.
Pro ščo fiľmy Demijena Šazella? Oskiľky režyser mrijav staty džazovym udarnykom, kožen jogo fiľm robyť nejmovirnu robotu zi zvukom, jakyj je nevidnjatnym golovnym gerojem kožnogo fiľmu, okrim, možlyvo, «Peršoї ljudyny».
U čomu potencial Demijena Šazella? Fiľmy Šazella — pro mrijnykiv j dlja mrijnykiv, tož my šče ne raz pobačymo vid režysera nejmovirni stričky pro ljudej, jaki namagajuťsja zminyty čy vže zminyly svit.
Ščo podyvytysja? «Oderžymisť», «La-la Lend», «Vavilon»
Džordan Pil
Džordana Pila ne možna nazvaty novačkom u kinoindustriї, prote režyserśke krislo Pil zajnjav vidnosno neščodavno.
Zvisno, u pam’jati gljadačiv 44-ričnyj Džordan Pil nazavždy zalyšyťsja komedijnym aktorom z vlasnogo sketč-šou «Ki ta Pil». Ale same u režyserśkomu krisli vidkryvsja uveś talant Pila.
Jak i vyščezgadanyj Aster, Pil pracjuje u žanri goror, prote takož pidhodyť do tem duže nestandartno. Jakščo Aster vmije ljakaty atmosferoju ta glybynoju doslidžennja žahu, to Pil robyť motorošno same svoїmy gostrosociaľnymy pidtekstamy.
Peršyj fiľm Džordana Pila, v jakomu vin takož buv scenarystom ta prodjuserom — «Pastka» — otrymav nejmovirnyj uspih u gljadačiv ta krytykiv. Rezuľtat — premija «Oskar», odyn iz najprybutkovišyh fiľmiv 2017 roku ta biľš niž vpevnenyj debjut.
Inši dva jogo fiľmi — «My» ta «Nou» — takož je satyryčnym gororom, jakyj ne stiľky namagajeťsja zljakaty gljadača, skiľky tonko porušyty problemy koľorovogo naselennja SŠA.
Pro ščo fiľmy Džordana Pila? Ce gostrosociaľni ta nenudnyj trylery, jaki vmijuť odnočasno naljakaty, rozsmišyty ta zmusyty do rozdumiv.
U čomu potencial Džordana Pila? U možlyvosti znjaty nejmovirno gostru dramu pro socium. Krim togo, Pil pracjuje razom z Hideo Kodžimoju nad groju OD (jak, do reči, j Ari Aster) — tož, imovirno, ce bude duže cikava za svoїm sjužetom gra.
Ščo podyvytysja? «Pastka», «My», «Nou»
Režysery z šče nerozkrytym potencialom: Hiro Muraї/Šarlotta Vells
U cij nominaciї my rozpovimo pro režyseriv, jaki tiľky počynajuť svoju robotu, prote vže trymajuť na sobi uvagu kinoljubyteliv.
Hiro Muraї
Hiro Muraї — 40-ričnyj klipmejker, jakyj perš za vse vidomyj svojeju spivpraceju z vidomym muzykantom ta aktorom Donaľdom Gloverom (Childish Gambino).
Režyser počynav jak avtor klipiv ta, okrim Glovera, vstyg popracjuvaty z Earl Sweatshirt, Chet Faker, Flying Lotus, Queens of the Stone Age ta FKA Twigs.
Narazi Muraї šče nemaje povnometražnyh fiľmiv, prote buduje duže uspišnu kar’jeru na terenah serialiv. Zokrema, jomu naležať najdyvniši (v garnomu sensi ćogo slova) seriї u projekti Atlanta vid FX. Shože, ščo studijam duže spodobalosja bačennja režysera — tomu u 2022 roci vin stav vykonavčym prodjuserom serialu Hulu «Vedmiď». Za obydva projekty Muraj otrymav vyznannja krytykiv — ta dekiľka nominacij na «Emmi».
Narazi Muraї pracjuje nad svoїm povnometražnym debjutom — sci-fi trylerom Man Alive, jakyj poky ščo ne otrymav daty relizu.
Pro ščo fiľmy Hiro Muraї? «Atlanta», jaka vygljadaje jak «Tvin-Piks pro reperiv» — ce same zasluga Muraї. Bez jogo vizuaľnyh idej ne bulo b ni obrazu Childish Gambino, ni nejmovirnogo saspensu u scenah gotuvannja їži u seriali «Vedmiď».
U čomu potencial Hiro Murajja? V jogo peršomu povnometražnomu fiľmi. Jmovirno, Muraї duže nadyhavsja Linčem — tomu očikujemo dyvnogo sjurrealizmu, ale u kupi z sociaľnymy temamy.
Ščo podyvytysja? «Atlanta» ta klipy, jaki znjav Muraї
Šarlotta Vells
36-rična režyserka iz Šotlandiї maje lyše odyn fiľm — «Pislja soncja» — prote ce neabyjakyj debjut.
Pid čas Kannśkogo kinofestyvalju 2022 strička otrymala pryz žuri, zgodom — BAFTA, nominaciju na «Oskar» ta šče j zavirusylasja u TikTok. Gljadači znimajuť svoї reakciї, de kažuť, ščo cej fiľm «rozbyvaje їm serce» j ce «najvažče, ščo vony bačyly».
Debjut Vells nastiľky pryvernuv uvagu, ščo za її fiľmom možna naviť znajty praci psyhologiv, jaki rozbyrajuť personaživ stričky.
Narazi režyserka ne povidomljala, čy je v neї nastupnyj velykyj projekt — ale, z ogljadu na duže tepli vidguky krytykiv ta studij, vin, shože, ne za goramy.
Pro ščo fiľmy Šarlotty Vells? Pro glybynnu psyhologiju golovnyh geroїv ta styľne avtorśke kino.
U čomu potencial Šarlotty Vells? Staty novoju Sofijeju Koppoloju ta znjaty šče odyn nejmovirno krasyvyj ta emocijnyj dramatyčnyj fiľm.
Ščo podyvytysja? «Pislja soncja»
Majbutnje ukraїnśkogo kinematografa: Kateryna Gornostaj/Dmytro Suholytkyj-Sobčuk
U cij nominaciї my vidznačymo dvoh ukraїnśkyh mytciv, za jakymy varto slidkuvaty.
Kateryna Gornostaj
Do svogo debjutu 34-rična Kateryna Gornostaj bula vidoma na terenah dokumentaľnogo kina — zokrema, režyserka znjala dekiľka vidznačenyh dokumentalok, jak-ot «Miž namy», a takož «Jevromajdan. Čornovyj montaž» i «Skriź Majdan».
Prote povnometražnyj debjut vidbuvsja u 2021 roci zi stričkoju «Stop-Zemlja». Fiľm otrymav nagorodu 71-go Berlinśkogo mižnarodnogo kinofestyvalju, a takož čyseľni ukraїnśki nagorody.
U stričci Kateryna z majsternistju vidstežyla pidlitkovu dramu, faktyčno, zrobyvšy cikavyj mamblkor — prote z vkraplennjam dokumentalistyky ta velykym akcentom na movi personaživ (jakyh, do reči, garno vtilyly na ekrani zvyčajni pidlitky, a ne aktory). Ščopravda, dejaki krytyky ćogo ne zrozumily.
Narazi Gornostaj maje šče odyn povnometražnyj fiľm — «Antonivka» — jakyj viźme učasť na Berlinśkomu rynku koprodukciї (Berlinale Co-Production Market) u ljutomu ćogo roku. Narazi nevidomo, koly same ukraїnśkyj gljadač pobačyť «Antonivku».
Pro ščo fiľmy Kateryny Gornostaj? Pro styk reaľnosti ta kino — de v igrovomu fiľmi možna zustrity sposoby dokumentalistyky. A takož pro spravžni problemy sučasnyh pidlitkiv.
U čomu potencial Kateryny Gornostaj? U vminni rozpovidaty istoriї, ščo ne vtratjať svoju cikavisť naviť čerez roky. Krim togo, režyserśkyj pogljad dozvolyť Gornostaj stvorjuvaty aktuaľnu dramu.
Ščo podyvytysja? «Stop-Zemlja»
Dmytro Suholytkyj-Sobčuk
Zagalom, do povnocinnogo povnometražnogo debjutu Suholtykyj-Sobčuk znimav bagato dokumentaľnogo, korotkometražnogo ta studentśkogo igrovogo kino — j majže kožnyj projekt vidznačenyj nagorodamy.
Prote debjutnyj fiľm 40-ričnogo režysera — «Pamfir» — odrazu zakripyv za Dmytrom status duže perspektyvnogo režysera.
Prem’jera «Pamfiru» vidbulasja u programi 54-go «Dvotyžnevyka režyseriv», paraleľnij programi 75-go Kannśkogo kinofestyvalju — zal aploduvav fiľmu šisť hvylyn pislja zakinčennja. Razom z tym «Pamfir» otrymav čyseľni jevropejśki ta ukraїnśki nagorody, a takož potrapyv u spysok najkraščyh fiľmiv 2023 roku za versijeju brytanśkogo «The Guardian».
Vže pislja debjutu režyser znovu povernuvsja do korotkoї formy, a takož pidpysav kontrakt z amerykanśkoju kinoagencijeju — tomu, jmovirno, v najblyžči roky nam varto očikuvaty drugyj povnometražnyj fiľm režysera.
Pro ščo fiľmy Dmytra Suholytkogo-Sobčuka? Ce spravžnij raj dlja pocinovuvačiv same «vizuaľnogo» v kino — koly zobražennja na ekrani bez sliv vmije rozpovidaty sjužet.
U čomu potencial Dmytra Suholytkogo-Sobčuka? Staty novatorom ukraїnśkogo kino same u zobraženni ta stvoryty šče bagato fiľmiv, v jakyh bude nejmovirno styľna vizuaľna skladova.
Ščo podyvytysja? «Pamfir», «Liturgija protytankovyh pereškod»
Režysery bez fiľmiv, jakym terminovo potribno znjaty povnyj metr: Dejv Fri/Tanju Muińo
Cja nominacija prysvjačena same klipmejkeram, jaki šče ne majuť povnogo metru — ale їm terminovo treba jogo zrobyty!
Dejv Fri
37-ričnyj klipmejker Devid Frili, vidomyj takož jak Dave Free, maje lyše dekiľka reklamnyh korotkyh rolykiv — prote їh vže dostatńo, ščob pobačyty velykyj potencial režysera.
Cikavo, ale svij šljah Dejv rozpočav jak saundprodjuser ta škiľnyj pryjateľ repera Kendrika Lamara. Projšovšy poruč iz reperom šljah z getto do vsesvitńoї populjarnosti, Fri niby uveś čas stoїť v «tini» — prote ce ne zavadylo krytykam rozdyvytysja u Devidi velykyj potencial.
Razom z Lamarom režyser volodije kompanijeju ppLang, jaka zajmajeťsja «prosuvannja audio-vizuaľnogo mystectva». I znimaje Fri ne prosto klipy — tak, režyser ta reper otrymaly nagorodu «Gran-pri» u Kannah za korotkometražku na pisnju We Cry Together u 2023 roci.
Fri takož vstyg zrobyty reklamni korotkometražni fiľmy dlja Chanel, Calvin Klein ta Converse.
Narazi nemaje naviť čutok pro te, ščo Fri planuje znjaty povnometražnyj debjut, ale my vpevneni, ščo kolyś ce staneťsja.
Dejv Fri na foto livoruč
Tanju Muińo
34-rična ukraїnśka klipmejkerka Tanju Muińo za ostanni roky vzjala nastiľky švydkyj temp, ščo my ne zdyvujemosja, jakščo vže za dekiľka rokiv režyserka predstavyť povnometražnyj debjut.
Muińo rozpočynala svij šljah jak klipmejkerka MONATIK ta ROZHDEN, a zaraz znimaje video dlja Garri Stajlza, Doja Cat, The Weeknd ta Eltona Džona.
Ščob krašče zrozumity, na ščo zdatna Muińo, varto podyvytysja dekiľka її robit:
Jak i u vypadku z Dejvom Fri, Muińo nide ne kazala, ščo planuje čy vzagali hoče zrobyty povnocinne igrove kino — ale my virymo, ščo v neї ce obov’jazkovo vyjde: styľno, gučno ta jaskravo.
