Tymofij Nagornyj.png)
Dlja komfortnogo ta bezpečnogo peresuvannja na velosypedi u buď-jakij točci svitu neobhidnoju umovoju je najavnisť vidpovidnoї infrastruktury. Nasampered mova jde pro stvorennja velosypednyh maršrutiv, jaki utvorjujuť cilisnu velomerežu.
Usi velomaršruty obladnujuťsja vidpovidnymy elementamy navigaciї. Vony zazvyčaj vključajuť dorožni znaky i navigacijni tablyčky, a takož rozmitku iz zaznačennjam nomera velomaršrutu. Pry ćomu, navigacija vključaje informaciju i pro pryznačennja velomaršrutu, typ jakogo poznačajeťsja intuїtyvno zrozumilym koľorom.
Velosypedni maršruty klasyfikujuť nastupnym čynom:
- miśki velomaršruty;
- mižmiśki velomaršruty;
- rekreacijni velomaršruty;
- turystyčni velomaršruty.
Detaľniše pro kožen typ:
Miśki velomaršruty zabezpečujuť potrebu meškanciv i gostej gromad u ščodennij mobiľnosti v mežah naselenogo punktu ta rozrahovani na poїzdky velosypedom do 10 km abo do 40-50 hv. Taki velomaršruty spolučajuť centraľnu častynu mista ta važlyvi ob’jekty zagaľnomiśkogo značennja z inšymy rajonamy naselenogo punktu. Jak pravylo prokladajuťsja radiaľno vid centru do peryferiї golovnymy vulycjamy, odnak dlja kraščogo spolučennja možuť prohodyty okremo vid vulyčno-dorožńoї mereži, napryklad, čerez zeleni zony.
U Kyjevi isnuje velomaršrut, ščo spolučaje viddalenyj žytlovyj rajon z centrom mista – “Troješčyna-Centr”, jakyj pobudovanyj 2015 roku. Odnak na śogodni zaznačenyj velomaršrut ne vvedenyj v ekspluataciju, a takož ne vidpovidaje čynnym deržavnym budiveľnym normam ta vymogam nacionaľnyh standartiv Ukraїny.
vechirniy.kyiv.ua/news/333/
Pokazovym prykladom je Cycle Superhighway u Londoni, maršruty jakogo prostjagajuťsja vid okolyć do centru mista. “Velosypedni supermagistrali” buly oblaštovani v ramkah modernizaciї dorig z metoju pidvyščennja bezpeky velosypedystiv ta zmenšennja času poїzdky po mistu. Na maršrutah najavna vidpovidna rozmitka ta vkazivnyky, ščo mistjať detali maršrutu ta informaciju pro čas u dorozi.
tfl.gov.uk
Mižmiśki velomaršruty vlaštovujuťsja dlja spolučennja miž soboju naselenyh punktiv ta rozrahovani na poїzdky v mežah 1-2 godyn. Taki velomaršruty možuť proljagaty ne lyše porjad iz avtomobiľnymy dorogamy, a j prokladatysja vzdovž poľovyh dorig abo stežok u pryrodnyh landšaftah. U procesi projektuvannja važlyvoju umovoju je zabezpečennja komunikaciї miž dekiľkoma terytoriaľnymy gromadamy, balansoutrymuvačamy mižmiśkyh transportnyh korydoriv ta, podekudy, inšymy zacikavlenymy storonamy dlja stvorennja cilisnoї ta nerozryvnoї mereži velosypednyh šljahiv.
Čudovym prykladom mižmiśkyh velomaršrutiv je realizovana nacionaľna velomereža z k dovžynoju 3648 km u Pivdennij Koreї. Velomaršruty miž naselenymy punktamy rozmiščeni vzdovž ričok, nacionaľnymy parkamy ta zapovidnykamy, istoryčnymy miscjamy ta prohodjať čerez maľovnyči miscevosti. Odnočasno ce i velotransportni, rekreacijni i turystyčni velomaršruty. Zazvyčaj ce vidokremleni velosypedni dorižky, hoča v dejakyh mistah vony proljagajuť vulycjamy zmišanogo ruhu z motoryzovanym transportom. Vdovž maršrutiv je suputnja infrastruktura i velohaby z velosypednym prokatom, STO, pytnoju vodoju ta vbyraľnjamy. Usi velomaršruty poznačeni dorožnimy znakamy i rozmitkoju z maršrutnoju navigacijeju.
koreabybike.com
Cikave rišennja organizaciї mižmiśkyh velomaršrutiv predstavlenyj u Niderlandah, de dlja navigaciї u mižmiśkij velosypednij mereži vykorystovujeťsja systema numeraciї perehresť. Vrahovujučy te, ščo velomaršrutiv u rizni naprjamky bezlič, legše kožen z nyh formuvaty prosto spyskom perehresť jaki treba peretnuty. Na kožnomu perehresti vkazujeťsja lyše nomery susidnih perehresť. Čysla vykorystovujuťsja lyše dvoznačni, do 99. Ale ce označaje ščo perehresť vśogo stiľky ž, їh nomery povtorjujuťsja, ale rozmiščeni tak, ščob ne buty susidnimy i ne vvodyty v omanu.
visitbrabant.com
routesinutrecht.com
Rekreacijni velomaršruty stvorjujuťsja dlja poїzdok na velosypedi z metoju zdijsnennja rekreaciї ta aktyvnogo vidpočynku. Taki maršruty vlaštovujuťsja v zelenyh zonah, zokrema u landšaftnyh, rekreacijnyh, pryrodno-zapovidnyh terytorijah ta pojednujuťsja z miśkymy ta/abo prymiśkymy velomaršrutamy abo možuť buty integrovani z nymy. Krim togo, zaznačenym typom maršrutu možna korystuvatyś jak aľternatyvnym šljahom dlja zdijsnennja ščodennyh poїzdok.
Do prykladu, v Ukraїni u 2021 roci buv stvorenyj rekreacijno-turystyčnyj velomaršrut «Step Bike Step» uzberežžjam Azovśkogo morja. Maršrut počynajeťsja z vyїzdu z Mariupolja u naprjamku Bilosarajśkoї kosy i zaveršujeťsja ozerom Syvaš bilja Geničeśka. Maršrut roztjagnuvsja na 377 km, rozrahovanyj pryblyzno na tyždeń, ale možna dolaty jogo i častynamy. «Step Bike Step» prohodyť terytorijeju tŕoh oblastjah – Donećkoї, Zaporiźkoї ta Hersonśkoї. Maršrut proljagaje nejmovirno žyvopysnymy dorogamy stepnogo landšaftu, maľovnyčym uzberežžjam Azovśkogo morja, kurortnymy mistamy Pryazov’ja, povz nacionaľni parky ta lymany.
facebook.com/spilnohub
mistomariupol.com.ua
Jakščo govoryty pro jevropejśki kraїny, to varto zgadaty pro merežu RAVeL (Réseau Autonome des Voies Lentes) u Valloniї (Beľgija). RAVeL – mereža šljahiv nemotoryzovanogo transportu, pryznačenyh vyključno dlja nemotoryzovanyh korystuvačiv: velosypedystiv, pišohodiv, veršnykiv toščo. Maršruty proljagajuť kolyšnimy zakynutymy zaliznyčnymy linijamy, jaki prohodjať siľśkymy rajonamy, stežkamy vzdovž ričok, pryrodnymy zapovidnykamy ta inšymy rekreacijnymy zonamy. RAVeL naličuje 45 miscevyh maršrutiv, dovžynoju ponad 2000 km, ščo zreštoju ob’jednujuťsja v regionaľni ta mižnarodni maršruty.
ravel.wallonie.be
Turystyčni velomaršruty pryznačeni dlja peresuvannja na velosypedi miž turystyčnymy ob’jektamy, vyznačnymy pam’jatkamy ta inšymy atrakcijamy abo na terytoriї, ščo vykonuje taki funkciї. Taki maršruty možuť buty vlaštovani jak okremo, tak i buty integrovanymy v miśki ta/abo mižmiśki velomaršruty.
Najbiľš pokazovym prykladom turystyčnyh velomaršrutiv je mereža EuroVelo, ščo pokryvaje vsju Jevropu. EuroVelo – ce kombinacija velosypednyh dorižok abo velosmug ta miscevyh dorig zi spiľnym ruhom transportu ta velosypedystiv. Golovnymy vymogamy funkcionuvannja velomaršrutu je zabezpečennja dvostoronńogo ruhu ta intuїtyvna vpiznavanisť markuvannja maršrutu – rozmitka ta unifikovani dorožni znaky navigaciї.
Terytorijeju Ukraїny prohodyť centraľnojevropejśkyj velomaršrut EuroVelo 4, jakyj prohodyť terytorijeju semy deržav, rozpočynajeťsja u Kyjevi na Jevropejśkij plošči ta proljagaje až do mista Roskof, Francija. Slid zaznačyty, ščo v Ukraїni zaznačenyj velomaršrut znahodyťsja lyše na stadiї integruvannja v mistoplanuvaľni dokumenty, tož jedynoї trasy velomaršrutu terytorijeju našoї kraїny poky ščo nemaje.
eurovelo.com
Zokrema častynoju EuroVelo je velomaršrut Soncja – Ciclovia del Sole (častyna transevropejśkogo velomaršrutu Eurovelo 7), vidkrytogo u 2021 roci v Italiї vid Sala-Bolońjeze do Mirandoly. Uveś velomaršrut vključaje v sebe kombinaciju velosypednyh dorižok, ščo oblaštovani z pereprofiľovanyh zakynutyh diljanok zaliznyć i miscevyh dorig. Symvolom velomaršrutu je piktograma soncja – vona zobražena na pokrytti velodorižok ta dorig ta na vkazivnykah uzdovž vśogo šljahu velomaršrutu.
cicloviadelsole.it
Okrim EuroVelo, horošym prykladom je velosypednyj maršrut Van Goga v misti Ejndhoveni, ščo znahodyťsja v Niderlandah. Maršrut maje dovžynu 335 km i rozdilenyj na 5 tematyčnyh vidrizkiv, jaki pojednujuť miscyny de pracjuvav i žyv hudožnyk. Velomaršrut Van Goga integrovanyj v isnujuču merežu velomaršrutiv ta na kožnomu perehresti poznačenyj vidpovidnoju navigacijeju. Vin maje v sobi unikaľnu velosypednu dorižku dovžynoju 1 kilometr, jaka vdeń ničym ne vyriznjajeťsja, a ot z nastannjam temrjavy peretvorjujeťsja na hudožnju instaljaciju. Hudožnyk Daan Rozgorde, nathnennyj kartynoju Van Goga «Zorjana nič»,
stvoryv velyčezne panno z vizerunkamy u 50 000 svitlonakopyčuvaľnyh kameniv, jaki zarjadžajuťsja vid sonjačnogo svitla protjagom dnja i vyprominjujuť jogo vnoči. U dorižci takož vmontovani svitlodiodni LED-kameni, jaki pidsyljujuť efekt merehtinnja i dopovnjujuť panno v dni, koly sonjačne svitlo vdeń bulo nedostatnim.
holland.com
Jak vydno z prykladiv, funkcionaľne pryznačennja velomaršrutiv často može kombinuvatysja. Nezminnoju zalyšajeťsja meta їhńogo vlaštuvannja – formuvannja bezpečnogo i zručnogo seredovyšča dlja nynišnih i potencijnyh velosypedystiv, a takož populjaryzacija sučasnyh i stalyh vydiv transportu.
Prjamo zaraz u terytoriaľnyh gromad Ukraїny je šans vygraty bezoplatnu rozrobku projektu velomaršrutu – miśkogo, rekreacijnogo abo turystyyčnogo. Ščoričnyj vseukraїnśkyj vidkrytyj arhitekturnyj konkurs “Velogromady” z infrastrukturnogo oblaštuvannja velomaršrutu v gromadah organizovujuť U-Cycle (gromadśka organizacija «Asociacija velosypedystiv Kyjeva») u partnerstvi z projektnoju komandoju Bike City consulting. Zajavky vid gromad pryjmajuťsja do 28 bereznja 2024 roku.
