Katja Kundeľśka-Kuharčuk
Perši EOM v ukraїnśkyh školah z’javylysja v 784 eksperymentaľnyh kabinetah v usih oblastjah todišńoї URSR. Elektronno-občysljuvaľni mašyny hoč i buly gromizdkymy ta pracjuvaly poviľno, ale staly peršym važlyvym etapom v digital-evoljuciї škiľnogo navčannja. Cyfrovizacija cijeї sfery v uśomu sviti rozvyvalasja j prodovžuje rozvyvatysja praktyčno eksponencijno, zmenšujučy vdviči čas na stvorennja novyh gadžetiv ta tehnologij. V Ukraїnu innovaciї navčaľnogo procesu hoč i pryhodjať z zapiznennjam, ale aktyvno vprovadžujuťsja v školah. Komanda navčaľnogo eksperymentu «STEAM-informatyka», v ramkah jakogo 7 škil Kyjeva rozpočaly vyvčaty informatyku z dronamy, zibrala j opracjuvala najgolovniši etapy digital-evoljuciї v ukraїnśkyh zakladah osvity.
«My žyvemo v epohu, koly tehnologij nastiľky bagato, ščo naviť naš mozok ne može їh osjagnuty. Tomu podibni retrospektyvy demonstrujuť, na skiľky my vyrosly j z jakym tempom ruhajeťsja cyfrovizacija našoї osvity. Z roku v rik može vydatysja, niby ne vidbuvajeťsja ničogo. Ta naspravdi ce ne zovsim tak i cja infografika je tomu pidtverdžennjam», – komentuje Sergij Jakubov, naukovyj spivrobitnyk Instytutu pisljadyplomnoї osvity Kyїvśkogo un-tu im. B. Grinčenka.
Cyfrovizacija osvity za ostanni 35 rokiv
Za menš jak 10 rokiv pislja pojavy peršyh EOM v ukraїnśkyh školah u seredyni 1990-h u navčaľnyh zakladah z’javylysja televizory, jaki daly možlyvisť na urokah dyvytysja video ta navčaľni programy. 1996 roku v Ukraїni učnjam staly dostupni muľtymedijni komp’juterni klasy. A čerez 6 rokiv, 2002-go, u vžytok nadijšly muľtymedijni projektory ta dokument-kamery. Šče za 4 roky, 2006-go, v ukraїnśkyh školah z’javylysja SMART-došky.
«Naša komanda bula peršoju, hto pryviz v Ukraїnu SMART-došky. Sama soboju doška – ce častyna interaktyvnogo kompleksu, de je projektor, noutbuk i doška. Do došky j projektora pidključajeťsja noutbuk, projektor svityť na došku i koly htoś bilja došky, napryklad, torkajeťsja do zobražennja, to na ekrani vidbyvajeťsja cja dija (jak u smartfoni, koly my natyskajemo – i povidomlennja nadsylajeťsja)», – pojasnjuje Igor Sytnyk, dyrektor «LYTER-IKT». Kompanija zabezpečuje robototehničnym obladnannjam školy-učasnyky eksperymentu «STEAM-informatyka».
SMART-došky «evoljucionuvaly» v SMART-paneli. Ce – niby velyki televizory, dlja roboty z jakymy vže ne potriben noutbuk čy projektor. Malo togo, taki paneli dajuť možlyvisť ditjam pracjuvaty na urokah zi smartfonamy. V ostanni 2 roky Tureččyna perevela svoї školy z došok na paneli. Jevropa ta SŠA zrobyly ce šče raniše. Ukraїna poky lyše na šljahu do ćogo.
Razom zi SMART-paneljamy za 6 rokiv, z 2012 po 2018 rik, u navčaľnyj proces uspišno integruvalysja smartfony, planšety, robototehnika, 3D-pryntery, cyfrovi laboratoriї ta AR/VR-gadžety. Za rik dodalysja LMS-platformy, rozklad za QR-kodom ta naviť uroky v Tik-Tok.
Pandemija značno pryskoryla didžytalizaciju navčannja: 2020-go v MON uhvalyly Koncepciju rozvytku STEM-osvity. J odrazu za rik, 2021-go, v 7 stolyčnyh školah školjari otrymaly možlyvisť vyvčaty informatyku za STEAM-pidhodom. Školjari vid 3 po 11 klas včytymuťsja ne prosto programuvannju, a rozumitymuť, dlja čogo vony ce robljať i jak ci znannja z Computer Science zastosuvaty v inšyh sferah. Takož ćogorič zapracjuvalo 46 onlajn-servisiv dlja učniv, včyteliv ta dyrektoriv, urjad zapustyv instrument SELFIE dlja perevirky efektyvnosti cyfrovizaciї ta obicjaje zabezpečyty 60 tys. včyteliv noutbukamy do kincja 2021 roku.
Innovaciї ostannih rokiv demonstrujuť: svit cyfrovizujeťsja, gadžety vse biľše vhodjať u naše žyttja, a śogodnišni učni žytymuť u sviti z virtuaľnymy avataramy j torguvatymuť NFT-kartynamy. Tož sfera osvity povynna їh do ćogo pidgotuvaty.