Daryna Uajt
V epohu digital odnym z aktuaľnyh zapytiv je kiberzahyst. I jakščo dlja bagaťoh ce pytannja konfidencijnosti ta rozkryttja personaľnyh danyh, znyžennja jakosti ta efektyvnosti roboty, reputacijni vtraty biznesu, to lyše nevelyka kiľkisť ljudej možuť vidkryto govoryty pro kiberryzyky, vid jakyh ne zastrahovani ni dorosli, ni dity: kiberbuling, sekstyng, gruming, sekstoršen, peregljad nezakonnogo kontentu (sceny nasyľstva, ekstremistśki zaklyky i povedinka, pornografija, v tomu čysli dytjača). Podibni ryzyky majuť projav v mereži čerez prynyžennja, obrazy, agresyvni napady, peresliduvannja, jaki pryzvodjať do seksuaľnogo nasyľstva, šantažuvannja i psyhologičnyh travm.
Za danymy svitovoї statystyky, ponad 40 mln ljudej v sviti stajuť žertvamy ekspluataciї, a 1 z 4 žertv – dytyna (Global Initiative 2020). V Ukraїni ne vidčuvajuť sebe v bezpeci v Interneti ponad 80% molodi, pry ćomu kožen p’jatyj stykavsja z sekstyngom, a kožna tretja dytyna pogodžujeťsja zustritysja z ljudynoju, z jakoju spilkuvalasja tiľky onlajn [Nacionaľne doslidžennja, provedene ITU za pidtrymky Upovnovaženogo Prezydenta Ukraїny z prav dytyny].
V Ukraїni pytannjamy zahystu vid seksuaľnogo nasyľstva v Interneti ta poperedžennja kiberryzykiv zajmajeťsja osvitnij proekt #stop_sextyng. Їh sociaľna iniciatyva zoseredžena na pytannjah, pro jaki v sylu mentalitetu v kraїni ne zavedeno govoryty. Ale jak i buď-jakyj socproekt, #stop_sextyng maje kincevogo beneficiara. Odna zi skladnostej – ce dyferenciacija audytoriї za typamy pokoliń: H, Y, Z. Osoblyvisť kožnoї z grup produkuje robotu z riznymy instrumentamy informuvannja ta zalučennja.
Pokolinnja H 1965-1980
Vony cinujuť nezaležnisť, možlyvisť projavyty sebe ta samostijni rišennja, jaki v rezuľtati možuť pryzvesty do uspihu. Postijnyj ruh i rozvytok – te, čym žyve ce pokolinnja, ta ščo vony vybyrajuť dlja žyttja. Take rišennja bulo pryjnjato čerez pobačeni zminy u sviti.
Jak z nymy spivpracjuvaty? Davaty biľše prostoru dlja dij i vidpovidaľnosti. Taki umovy dozvoljajuť vykonuvaty postavlene zavdannja na vysokomu rivni. Jakščo ž bude potribna dopomoga, to pokolinnja H pro ce skaže. Ale ne slid їh kontroljuvaty abo krytykuvaty.
Dlja pokolinnja H (v osnovnomu včyteli ta predstavnyky platform, jaki pracjujuť z diťmy), #stop_sextyng rozrobljaje navčaľni materialy: uroky dlja školjariv, kvesty dlja pidlitkiv, metodyčky (https://stop-sexting.in.ua/category/materials/). Ci materialy dopomagajuť doroslomu pokolinnju samostijno provodyty zanjattja z diťmy, buty v kursi novyh metodiv komunikaciї z pidlitkamy, a takož vplyvaty na rezuľtatyvnisť vykonanoї roboty.
Pokolinnja Y 1981-1995
Same ce pokolinnja často nazyvajeťsja šče j pokolinnjam “Ja”, oskiľky vony shyľni vybyraty te, ščo їm podobajeťsja i prynosyť zadovolennja. Tehnologičnyj progres ta novi možlyvosti po svojemu vplynuly na nove pokolinnja. Dlja nyh uže nemaje ničogo nemožlyvogo.
Jak z nymy spivpracjuvaty? Dlja milenialiv odyn z priorytetiv je kolektyv i dobrozyčlyva atmosfera. Vony očikujuť aktyvnoї vzajemodiї z kolegamy, kerivnykamy. Vybyrajuť dijaľnisť, jaka v rezuľtati bula b vneskom u velyku spravu. Dlja ćogo їm neobhidno rozumity vlasnu roľ i pole vidpovidaľnosti.
Dlja pokolinnja Y (v osnovnomu baťky i aktyvna moloď), #stop_sextyng provodyť navčannja volonteriv, a takož aktyvno vede sociaľni mereži (Facebook, Instagram) i vključajeťsja v spiľni aktyvnosti z lideramy dumok. Tak, pokolinnja Y sami vybyrajuť kontent, jakyj їm biľše podobajeťsja, vidčuvajuť prynaležnisť do proektu i svoju vidpovidaľnisť u vyhovanni ditej.
Pokolinnja Z 1996 i pizniše
Dlja nyh ne menš važlyvym je rozuminnja, ščo vony tvorjať velyku spravu. Ale pry ćomu zumeram neobhidno znaty, ščo їh cinnosti i cinnosti blyžnih (koleg po roboti abo druziv) zbigajuťsja.
Jak z nymy spivpracjuvaty? Dlja novogo pokolinnja praktyčno ne isnuje avtorytetiv, a vsju informaciju vony piddajuť krytyci i perevirci. Dlja nyh važlyvym je vminnja pomičaty pomylky i pracjuvaty nad nymy, otrymuvaty i davaty zvorotnyj zv’jazok, probuvaty novi pidhody v buď-jakij dijaľnosti.
Dlja pokolinnja Z (v osnovnomu dity i pidlitky) #stop_sextyng zapustyv kanal v TikTok, čat-bot v telegram, a takož igrovi vpravy (napryklad, krosvord), jaki dopomagajuť zumeram osobysto rozibratysja v pytannjah kiberryzykiv i aktyvno vyslovljuvaty svoju pozyciju, jakščo je bažannja zberigajučy svoju anonimnisť.
Pravyľno pidibrani instrumenty možuť buty rezuľtatyvni v riznyh kraїnah, nezaležno vid mentalitetu, oskiľky riznycja pokoliń X, Y, Z je muľtykuľturnoju. Pryjemnym zdyvuvannjam stav fidbek v jakosti biľš jak 15 000 zarejestrovanyh osib na naš vystup “Rozvytok nacionaľnoї ekosystemy dlja zahystu ditej vid seksuaľnogo nasyľstva ta ekspluataciї v Interneti” v ramkah mižnarodnogo samitu “Coalition to End Sexual Exploitation 2020”. Naš obmin dosvidom z predstavnykamy ponad 100 kraїn svitu stav pidtverdžennjam, ščo instrumenty, jaki my vykorystovujemo v Ukraїni majuť vysokyj riveń efektyvnosti j majuť buty vprovadženi v gromadśkyh organizacijah čy sociaľnyh proektah po vśomu svitu!
Anastasija Djakova, radnyk z pytań bezpečnogo Internetu dlja kožnoї dytyny pry Vice-prem'jer-ministri – Ministri cyfrovoї transformaciї Ukraїny ta zasnovnycja osvitńogo projektu #stop_sextyng
Krim togo, #stop_sextyng dokladaje zusyľ dlja rozrobky ta realizaciї Nacionaľnoї strategija zahystu ditej v cyfrovomu seredovyšči. I v ćomu vypadku, partneramy osvitńogo proektu je jak komercijni (telekomunikacijna kompanija Kyїvstar), tak i deržavni organy (Upovnovaženyj Prezydenta Ukraїny z prav dytyny, Ministerstvo vnutrišnih sprav Ukraїny, Ministerstvo osvity i nauky). Pry ćomu, u sociaľnogo proektu peredbačena muľtyplikatyvnisť – možlyvisť masštabuvannja, koly dosvid proektu u majbutńomu možuť zastosuvaty inši u svoїh počynannjah.