Jevgenija Klepa
Mižnarodnyj deń vidkrytyh danyh (Open Data Day) vperše inicijuvaly u 2010-mu. Vidtodi ščoroku na počatku bereznja svitova open data spiľnota provodyť zahody u riznyh mistah ta kraїnah, na jakyh rozpovidaje, čomu važlyvo vidkryvaty suspiľno važlyvi dani, jaki rišennja možna stvorjuvaty na їh osnovi, ta obgovorjuje problemy, ščo postajuť pered kom’juniti.
Cogorič Mižnarodnyj deń vidkrytyh danyh prypav na 7 bereznja. V Ukraїni svjatkuvannja vidbuloś 4 bereznja. Vinnycja, Drogobyč, Zaporižžja, Kropyvnyćkyj, Lućk, Lviv, Mariupoľ, Harkiv i Hmeľnyćkyj onlajn pryjednalyś do učasnykiv podiї u Kyjevi. Publikujemo dvadcjatku najcikavišyh tez vid spikeriv kyїvśkogo Open Data Day 2020. Vony dopomožuť zrozumity, kudy ruhatymeťsja galuź vidkrytyh danyh najblyžčym časom.
Ekologija čy antykorupcija? Priorytetni sfery vidkryttja danyh v Ukraїni
Zi sceny kyїvśkogo Open Data Day kerivnycja naprjamu vidkrytyh danyh projektu USAID/UK aid «Prozorisť ta pidzvitnisť u deržavnomu upravlinni ta poslugah / TAPAS» Kateryna Oniliogvu nagadala pro neščodavnje doslidžennja ekonomičnogo vplyvu vidkrytyh danyh na rivni JeS. Vono dopomagaje zrozumity stan vidkrytyh danyh u JeS, pobačyty pereškody rozvytku sfery i rekomendaciї fahivciv.
Ukraїna sliduje cym rekomendacijam: počalasja robota nad zminamy do Postanovy №835, jaka reguljuje sferu vidkrytyh danyh, jde robota nad novym dyzajnom portalu vidkrytyh danyh, ščob dani buly biľš dostupnymy, rozvyvajeťsja open data spiľnota, zokrema, zapuščeno četvertyj cykl vseukraїnśkogo konkursu startapiv Open Data Challenge. Ta ščob rozvyvatysja dali, potribno vyznačyty priorytetni sfery, v jakyh vidkryti dani možuť kardynaľno zminy trajektoriju ta tempy rozvytku, adže, jak zaznačaje ekspertka, ne na kožnu sferu vidkryti dani majuť odnakovyj vplyv.
Vidkryttja nevelykoї kiľkosti važlyvyh naboriv danyh maje značno biľšyj efekt, niž 80% menš važlyvyh naboriv. U nas je vybir: abo za pryncypom povnoї vidkrytosti my vidkryvajemo vse, abo za pryncypom efektyvnoї vidkrytosti vidkryvajemo najvažlyviši nabory i priorytyzujemo robotu z nymy
Oleksij Dorogań, vykonavčyj dyrektor BRDO
Spikery zaznačajuť, ščo deržavi varto sprjamovuvaty maksymum zusyľ na «didžytalizaciju» tyh galuzej, de možna otrymaty najbiľše korysti. Ce može buty sfera, jaka vže zaraz prynosyť bagato podatkiv (jak agrobiznes), abo pevna problema, jaku my vyrišymo dlja sebe, a potim eksportujemo rišennja v inši kraїny.
My (v Ukraїni — red.) povynni fokusuvatyś. Napryklad, Avstralija skoncentruvalaś na prognozuvanni hroničnyh zahvorjuvań. Umovnyj miľjard dolariv, jakyj kraїna može vklasty v robotu z danymy, investujeťsja v odyn naprjam. Ukraїna maje vyznačyty, v čomu my najkrašči. Možlyvo, ce antykorupcija. Zagalom čotyry čy p’jať variantiv je, z jakyh možna obraty. Dali my majemo pracjuvaty z vidkrytymy ta zakrytymy datasetamy j investuvaty v startapy, jaki z cym pracjujuť
Oleksandr Krakovećkyj, Microsoft, Donor UA
Šče odna važlyva sfera — environmental management («ekologičnyj menedžment»). Vidkryti dani dopomožuť zrozumity, naskiľky efektyvno my vykorystovujemo pryrodni resursy, jaki vydy ljudśkoї dijaľnosti zabrudnjujuť dovkillja ta pryskorjujuť zminy klimatu i ščo robyty, aby poperedyty negatyvni naslidky.
Galuzi z najbiľš potužnym potencialom — nadra, pryrodni resursy, ekologija. Istoryčno sklaloś, ščo u cyh galuzjah v Ukraїni bagato korupciї, a vidkryvaty dani u sferah z vysokym rivnem korupciї najvažče. Prote nadra ta ekologija — ce te, ščo bezposeredńo vplyvaje na nas, ce naše spiľne deržavne majno, ce te, ščo vplyvaje na zdorov’ja i je važlyvym dlja kožnogo. “Pryrodni resursy” — zvučyť abstraktno, ale ce zemlja, lis, nadra, ryba... Ce najdorožče, — zvisno ž, krim ljudej, — ščo je u nas v Ukraїni
Oleksij Dorogań, BRDO
Real time data, shared data ta kolaboracija deržavy, startapiv i biznesu
Vidkryti dani tradycijno pov’jazujuť z prozoristju urjaduvannja. Raniše bagato govoryly lyše pro obov’jazok deržavnyh rozporjadnykiv vidkryvaty dani, a teper vse biľše uvagy prydiljajuť spivpraci deržavnogo ta pryvatnogo sektoru. Dlja Ukraїny ce osoblyvo aktuaľno. Zokrema Oleksandr Ivankin zaznačyv, ščo OpenDataBot vže počav ne čytaty deržavu, a pysaty її — dopomagajučy pidpryjemcjam zvituvaty pro dohody ta platyty podatky. A Viktor Gurśkyj pidkreslyv, ščo naša deržava maje dostatńo smilyvosti, ščob peredaty startapam ti zadači, jaki ne može čy ne vstygaje vyrišyty samostijno.
Neobhidno rozšyrjuvaty formaty spivpraci deržavy zi startapamy. Napryklad, projekt Štrafy UA pracjuje bez vidkrytyh danyh, ale jomu ne potriben pevnyj data-set, adže ščob nalagodyty splatu štrafiv, potribno lyše dilytyś cijeju informacijeju z obmeženym dostupom (pro vodijśki posvidčennja, pro splatu štrafiv toščo) za dopomogoju zahyščenyh ARI. Deržposlugy ta administratyvni poslugy takož možna nadavaty čerez ARI dlja third-party biznesu, ščob cej rynok rozvyvavsja
Viktor Gurśkyj, spivzavnovnyk Social Boost
Eksperty takož bagato govorjať pro spivpracju riznyh komercijnyh kompanij miž soboju — zadlja kompleksnogo vyrišennja problem i stvorennja absoljutno novyh rišeń.
Meni najblyžča koncepcija Shared Data. Vzjaty do prykladu pryncyp Mobility as a Service (MaaS) u sferi transportu — ce pro te, jak peremistyty ljudynu z točky A v B, nadavšy їj poslugu. Tut i vynykaje potreba u shared data. Treba zibraty provajderiv perevezeń: car sharing, bike sharing, elektrosamokaty, Uber, publičnyj transport, pryvatnyh pereviznykiv. Ce možna ob’jednaty v odnu platformu i optymizuvaty pasažyropotoky, maršruty dlja pasažyra — šče j zaležno vid togo, ščo same ljudyna potrebuje: čy zmenšyty vykydy SO2, čy doїhaty deševše, a može švydše
Jevgen Lisnjak, staršyj dyrektor VISA, kerivnyk zi strategičnyh partnerstv u regioni CISSEE
Učasnyky Open Data Day zaznačajuť, ščo kompaniї zaraz ne zavždy rozumijuť, jak i dlja čogo vony možuť vykorystovuvaty najavni dani. Prote z dopomogoju konsuľtantiv vony znahodjať korysni insajty i pryjmajuť efektyvni rišennja.
Jak perekonaty velykyj pryvatnyj biznes vidkryvaty dani? Gromada može vplyvaty na biznes, konkretno pokazujučy jomu dodatkovi cinnosti ta vygody, ta vodnočas buty lobistom u deržavnyh organah vlady. Napryklad, Airbnb vykorystovuje Facebook dlja loginu, a ce vidkryti dani, ARI Google dlja map, ARI VISA dlja vykonannja oplaty. Tak i pojednalyś try biznesy: dani Facebook, dani kart Google, dani oplaty VISA, ščob realizovuvaty spiľni vzajemovygidni proekty
Jevgen Lisnjak, VISA
V podaľšomu na nas čekaje zbiľšennja kiľkosti danyh, jaki analizujuťsja, a takož robota z real-time data.
Potribno generuvaty biľšu kiľkisť danyh za dopomogoju internetu rečej (IoT) i rozbudovy infrastruktury majačkiv i datčykiv, jaki zbyrajuť real-time dani i, jaki možuť buty vykorystani biznesom: transportni dani — logistyčnym biznesom (strašno podumaty, skiľky grošej vtračajuť mista i ekonomika kraїny čerez poganyj trafik-menedžment), ekologični dani — zabudovnykamy. Vsi ci dani koreljuvatymuť z dijaľnistju biznesu
Viktor Gurśkyj, Social Boost
Dani jak osnova pryjnjattja biznes-rišeń
Praktyčno v usih vertykaljah biznesu vže je kompaniї, jaki pryjmajuť rišennja, spyrajučyś na analiz danyh — jak vidkrytyh, tak i zakrytyh, vlasnyh. Takyj pidhid dozvoljaje ob’jektyvno ocinyty, jaki naprjamy dijaľnosti prynosjať najbiľšyj prybutok, a jaki lyše zbiľšujuť vytraty.
Faktyčno sfera zalučennja data scientists ničym ne obmežena: rozdrib i bankivśka galuź, vyrobnyctvo, IT, osvita... Vony potribni vsjudy, de je dani, a najbiľše — tam, de je zapyt na pryjnjattja rišeń na osnovi cyh danyh
Veronika Tamajo Flores, kerivnycja konsaltyngovogo naprjamu Data Science UA
Zagalom rynok data-analityky prodovžuje zrostaty, i v najblyžči kiľka rokiv navyčky roboty z danymy buduť nadzvyčajno zatrebuvanymy. Dejaki spikery naviť zaznačaly, ščo sami šukajuť fahivciv, jaki pojednujuť dvi ekspertyzy, prymirom, v ekonomici ta data science.
Skladovi uspihu open data servisiv
Zasnovnyk OpenDataBot Oleksandr Ivankin rozpoviv pro šljah projektu do 1 mln juzeriv. Sered ključovyh pryčyn uspihu vin nazvav komandu.
«Zavdjaky jurystu Mykyti Pidgajnomu my pracjujemo lyše z legaľnymy danymy, ce pryncypovo. Zavdjaky žurnalistci Daryni Danylenko my znajemo, jak donesty buď-jaku ideju do ZMI ta audytoriї. Zavdjaky partnerovi Andriju Horsevu my robymo ce vse systemno».
Takož u OpenDataBot je komanda GR (government relations), jaka ščodnja provodyť systemnu robotu ščodo zverneń gromadjan ta vidkryttja zakrytyh poky ščo rejestriv.
Oleksandr takož poradyv vykorystovuvaty prostyj nabir tehnologij, u vypadku OpenDataBot ce buly PHP ta MySQL, a biľšisť dialogiv vzagali buly napysani bez učasti programistiv, їh rozrobljaly jurysty na platformi pipe.bot.
«Obyrajte najprostišyj nabir tehnologij. Moja meta i śogodni poljagaje v tomu, ščob buď-jakyj student mig pryjty v OpenDataBot i čerez deń napysaty jakyjś kod. Zvisno, cej kod ne pide v prodakšen, ale dopomože švydko zrozumity, jak use maje pracjuvaty».
Švydko ta glyboko rozbyratyś u roboti kompaniї dopomagaje vlasna viki-systema, jakoju korystujuťsja rozrobnyky, žurnalisty, jurysty — usi členy komandy OpenDataBot.
Dani, zrozumili kožnomu: data visualization
Šče odna tendencija pov’jazana z tym, aby dani prynosyly korysť i buly zrozumilymy šyrokomu kolu ljudej. Dlja ćogo neobhidno їh vizualizuvaty: vyznačyty najkraščyj format i nosij danyh, sformuvaty intuїtyvno zrozumile zobražennja, a potim protestuvaty, naskiľky audytorija rozumije jogo značennja.
Zaraz, u period sociaľnyh merež, u ljudyny sformuvalaś osoblyva forma spryjnjattja informaciї. I dlja togo, ščob pevna informacija dijšla do audytoriї, treba šukaty formaty, jaki buduť peretynatysja z idejeju socmerež. Tomu my zaraz robymo ne lyše statyčni infografiky, a, napryklad, podajemo їh u formati video, adže bagato ljudej viddajuť perevagu same jomu, a takož šukajemo novi nosiї informaciї
Anna Denysenko, koordynatorka projektu LUN Misto
Osnovnyj vyklyk fahivciv z vizualizaciї danyh — predstavyty їh u maksymaľno zrozumilij dlja audytoriї formi, pry ćomu ne vtratyvšy točnosti j ob’jektyvnosti.
Na vidminu vid hudožnykiv, my ne možemo prosto maljuvaty te, ščo nam podobajeťsja. U nas v priorytetah na peršomu misci točnisť, dali zručnisť (ščob infografiku bulo zručno pročytaty z telefona, ščob її zrozumila ljudyna, jaka koľory ne vidriznjaje toščo) i vže na ostanńomu misci stoїť krasa
Ivan Mykuljak, zasnovnyk GeoDesign.info
Bery i roby: praktyčni porady biznesu ščodo vykorystannja danyh
Učasnyky takož daly porady, jaki dopomožuť ukraїnśkym pidpryjemcjam zastosuvaty znannja pro robotu z danymy u vlasnomu biznesi.
Istoryčni dani pro pogodu dostupni na bagato misjaciv nazad, i my naviť majemo prognozy. Jakščo vy viźmete dani pro pogodu i zv’jažete їh z danymy svogo startapu, svogo biznesu, to pobačyte, jak vona vplyvaje na vaši vrožaї, logistyku toščo. My kolyś dlja klijenta porahuvaly, jak vplyvaje pogoda na kiľkisť palyva, jake spaljuje transport: jakščo fura vyїždžaje na deń-dva pizniše, ne v došč, vona spaljuje značno menše. Zreštoju ce dopomoglo kompaniї zaoščadžuvaty miľjony dolariv. Dumajte, jaki je vidkryti dani i jak їh zastosuvaty dlja svogo biznesu
Borys Pracjuk, Scalarr
Jak rozpovidaje Oleksandr Krakovećkyj, buď-jakyj biznes, jakyj sprobuje vprovadyty v sebe jakyjś element z vykorystannjam ŠI na kštalt čatbota, computer vision čy mašynnogo navčannja, zištovhneťsja z miľjonom problem. Potribno odrazu šukaty vidpovidi na pytannja: de znahodjaťsja dani, naskiľky vony strukturovani, čy gotovyj biznes do vprovadžennja štučnogo intelektu, čy gotovi spivrobitnyky, jaki navyčky potribni, čy je u vsih smartfony z sučasnoju operacijnoju systemoju toščo.
Naviť maleńka ciľ postavyť vas pered velyčeznoju kiľkistju problem, jaki vy navrjad čy zmožete vyrišyty za deń, misjać čy naviť rik. Ale vy diznajeteś, ščo take strukturovani dani, vidkryti dani, ščo take hmarni tehnologiї, business process automation, cloud readiness, AI readyness toščo. Naviť jakščo čatbot ne bude megakorysnym, vy projdete šljah cyfrovoї transformaciї v maleńkomu masštabi. Potim vy zmožete dodavaty novi servisy, u vas bude dostatńo bazy, ščob vprovadžuvaty biľš serjozni zminy
Oleksandr Krakovećkyj, Microsoft, Donor UA
Okremymy aktyvnostjamy na zahodi staly vorkšop vid analityka Texty.org.ua Bogdana Tyškevyča j aleja startapiv za učasti projektiv «Vidkryta vlada», NORA, «Mapa renovaciї», Štrafy UA, Lvivcityhelper, CoST «Prozora infrastruktura». Na aleї takož pracjuvav stend nacionaľnogo konkursu startapiv na osnovi vidkrytyh danyh Open Data Challenge, pryzovyj fond jakogo ćogorič skladaje 3,5 mln gryveń. Zajavky na konkurs pryjmajuťsja na sajti odc.in.ua do 5 kvitnja.
Svjatkuvannja Dnja vidkrytyh danyh v Ukraїni projšlo za pidtrymky Ministerstva cyfrovoї transformaciї u mežah projektu USAID/UK aid «Prozorisť ta pidzvitnisť u deržavnomu upravlinni ta poslugah / TAPAS». Do organizaciї podiї takož dolučylysja 1991 Open Data Incubator i Fond Shidna Jevropa.