Oleksandr Meľnyk
Jak vse počynalosja
U ćogo avto buly usi šansy zagynuty razom iz Tretim Rajhom, de vono j narodylosja jak koncept «narodnogo avtomobilja» za postanovoju Adoľfa Gitlera. Odnak istorija rozvernulasja v inšyj bik — i pislja zirkovogo uspihu u postvojennyh Štatah ta disnejevśkyh fiľmah dovgyj čas VW Beetle buv spravžnim hitom dlja avtopromu ne lyše u Nimeččyni, ale j na usih kontynentah. Ta zgodom amerykanśkyj rynok, ščo stav dlja «Žuka» ključovym, zigrav zlyj žart z cym brendom. Za mynuli dekiľka rokiv prodaži avtivky vpaly — i ce pryzvelo u veresni 2018-go do rišennja pro zakryttja vyrobnyctva iz 2019 roku.
Spožyvači u SŠA vse častiše zvertajuťsja do velykyh avtomobiliv, takyh jak krosovery ta sportyvni avto. Volkswagen, pislja skandalu dovkola faľsyfikuvannja rezuľtativ iz dyzeľnymy dvygunamy ta rivnem їhńoї ekologičnosti ta investycij u elektryčni dvyguny, biľše uvagy prydiljaje simejnym ta ekologično čystym avtivkam — i dlja «Žuka» u ćomu plani ne znajšlosja naležnogo miscja. «Vtrata Beetle pislja tŕoh pokoliń, protjagom majže semy desjatyliť, vyklykaje bezlič emocij u bagaťoh viddanyh fanativ marky», — zaznačyv Genrih Vejbken, generaľnyj dyrektor kompaniї Volkswagen Group u SŠA.
Prote vse počynalosja ne u Štatah, a posered Jevropy — u časy, jaki možna najzvaty najburemnišymy v istoriї XX stolittja, z rišennja odnogo dyktatora zabezpečyty svij narod deševymy ta dostupnymy avtivkamy.
Oryginaľnyj Beetle stvoryly u 1930-h za učasti Ferdinanda Porše na zamovlennja kerivnyctva Treťogo Rajhu
Perši modeli
Druga Svitova zavadyla rozvytkovi masovogo vyrobnyctva — bo avtivky znadobylysja ne zvyčajnym bjurğeram, a soldatam na peredovij. Vtim, na vijśkovyh zamovlennjah oryginaľnyj zavod, ščo vypuskav VW dlja potreb nacystśkoї armiї, protrymavsja lyše dekiľka rokiv — bombuvannja zrujnuvaly vyrobnyctvo doščentu, i pislja zaveršennja vijny sojuznyky, kotri znyščyly potužnosti zavodu, vzjalysja za jogo vidrodžennja ta konversiju.
1945 — start novoї epohy dlja «narodnogo avto»
Misto, u jakomu vyrobljaly «narodni avtivky», perejmenuvaly na Voľfsburg. Tut raniše vyrobljaly odrazu dekiľka modelej dlja armiї — zokrema, KdF- 82. Vidbudova zavodu pislja periodu vidnovlennja Nimeččyny perevela jogo na «myrnu» produkciju. Todi ž «narodnyj avtomobiľ» (tak perekladajeťsja VW z nimećkoї) otrymav svij drugyj šans — uže bez našaruvannja ideologiї čy polityčnogo populizmu.
1946 — pereprofiljuvannja KdF Wagen
Do 1946 roku zavod u Voľfsburzi ne mav faktyčnogo vlasnyka — brytanśkyj major Herst očolyv zavod tymčasovo, i brytanci zamovyly perši 20 tys avtomobiliv. Z ćogo počalosja pereprofiljuvannja ta vypusk avtivok, jaki maly teper sluguvaty ne okupantam, a sojuznym sylam.
1947 — zminy na fabryci Voľfsburg
Nimećkyj zavod zdavavsja bezperspektyvnym, tomu ni amerykanśki, ni brytanśki vyrobnyky ne zbyralysja braty jogo pid opiku. Kolyšnij očiľnyk Opel Gajnc Nordgoff stav najmanym drektorom — i nalagodžuje eksport avtomobiliv zavodu Wolfsburg Motor Works do Daniї, Šveciї, Beľgiї ta Švejcariї. Nimećka ekonomika, jak i її zavody, potrebuvaly valjuty, aby pidnjatysja pislja rujnuvannja. «Žuky» kupuvaly i v Nimeččyni, prote kupiveľna spromožnisť miscevogo naselennja pislja ekonomičnogo kolapsu 1945-1946 rokiv bula vkraj nyźkoju. Obladnannja tež postačaly vyključno z-za kordonu — a kupuvaty jogo treba bulo tež za valjutu, a ne za marky. Same todi Nordgoff zvertaje uvagu na rynok Spolučenyh Štativ.
1949 — pojava kabrioletu Karmann
U pošukah pokupciv za kordonom dlja VW kerivnyk zavodu znahodyť u Niderlandah prodavcja, kotryj realizuvav odrazu 56 avtivok. Na toj čas za okean vdajeťsja prodavaty lyše avtomobili dlja oficeriv ta soldativ armiї SŠA. Talanovytogo prodavcja zvaly Ben Pon, i same jomu doručajuť «rozvidku» amerykanśkogo rynku — 1 avtivka ta komplekt zapčastyn. Prote perša sproba bula ne nadto vdaloju — antynacyzm u SŠA pereris u antynimećki nastroї, i v takij atmosferi prodavaty ščoś nimećke bulo praktyčno nemožlyvo.
Za dejakyj čas Nordgoff robyť drugu sprobu — vona tež bude nevdaloju. Togo ž roku keruvannja zavodom perebyraje na sebe urjad Zahidnoї Nimeččyny. 1949-go stvoreno peršyj cyviľnyj kabriolet — vid kompaniї Karmann.
1950 — «Žuky» na eksport
Lyše tretja sproba stane dlja nimećkogo avtopromu uspišnoju na rynku SŠA. Avtodyler Shidnogo uzberežžja Štativ na im’ja Maks Goffman staje ekskljuzyvnym importerom VW. Vin prodaje ci avtivky po usim Štatam. Dosyť často їh prodavaly «v paketi» na dodaču do «poršiv» ta «jaguariv», na kotri buv popyt. Avtivky z Nimeččyni porivnjano deševi, tož dylery perekonani — na tli ljuksovyh sportkariv їh bude možna prodaty švydko.
Dyzajn zdobuv mižnarodnu populjarnisť u 1960-h ta 1970-h zavdjaky fiľmu Herbie The Love Bug. Dali nastala epoha slavy ćogo avto sered riznyh subkuľtur
Jak mrija stala reaľnistju
1951-1952 — modernizacija
Iz 1951 roku avtomobiľ počynajuť udoskonaljuvaty — i postijno ščoś dodajuť čy zminjujuť. Spočatku oryginaľni gaľma z trosovym pryvodom zaminjujuť na gidravlični barabany na usih 4 kolesah. Takož dodajuť karbjurator Solex, a potužnisť dvyguna zrostaje do 30 kinśkyh syl.
U 1952 roci Volkswagen otrymuje synhronizatory dlja 2, 3 ta 4 peredač.
1952-1953 — zmina vikon ta ob’jemu dvyguna
Iz legendarnym «podvijnym» viknom avtomobiľ proščajeťsja u 1953-mu, a v 1954 roci otrymuje dvygun ob’jemom 1192 kub. sm. Todi ž zrostaje j potužnisť — do 36 kinśkyh syl.
1955 — peršyj miľjon
Miľjonnyj «Žuk» vyjšov z cehu zavodu u Voľfsburzi u 1955 roci. Lyše blyźko 9 tys avtivok prodano u SŠA, rynok amerykanśkyh prodaživ vse šče formujeťsja. A tym časom u Nimeččyni populjarnisť cyh avtivok zrostaje, i dylery šykujuťsja v čergu za novynkamy. Togo ž rozu v dyzajni vidbuvajuťsja zminy — novi gabarytni ta povorotni vogni.
1958-1966 — biľše skla, biľše ob’jemu, biľše reklamy
Eksperymenty zi sklom tryvajuť. Zadnje sklo staje biľšym, takož vperše dodajuť bezkamerni šyny.
U 1950 i 1960 rokah vidbuvajeťsja rozšyrennja reklamnogo pronyknennja — často tut vdajuťsja do samoironiї, a ce dalo svoї rezuľtaty, i prodaži «Foľksvağena» jduť vgoru. U 1961 roci avtivka otrymuje povnu synhronizaciju peredač ta novu potužnisť dvyguna — 40 kinśkyh syl.
1966 roku dvygun Volkswagen Beetle zbiľšujeťsja do 1285 kub. sm, a potužnisť skladaje vže 50 k.s.
1967-go motor otrymuje povtorne zbiľšennja, i šče odne — za rik, ob’jem dvyguna skladaje 1493 kub.sm. Takož «Žuk» obzavodyťsja 12-voľtovoju elektronikoju, 2-konturnoju systemoju gaľm ta 2-švydkisnym skloočysnykom.
1967 — kit car vid Volkswagen
Pojava kit car — danyna modi na peregony na «bağği»-avtomobiljah. Beach-kuľtura zminyla Beetle-kuľturu v Kaliforniї. Taki «kit-kary» vykorystovuvaly bazu, dvygun ta transmisiї «Žukiv» dlja stvorennja avtivok dlja pljažnyh peregoniv.
1968 — pojava «avtomatyky»
U 1968 roci VW zaprovadžuje Automatic Stick Shift. U zvyčajnij 4-stupenevij korobci peredač z mehanikoju pozbavljajuťsja peršoї peredači, dodajuť vakuumne zčeplennja, jake vidključajeťsja ščorazu pry peremykanni ručky korobky peredač. Dostatńo bulo peremistyty važiľ na potribnu švydkisť, vidpustyty i znovu natysnuty na pedaľ gazu. Cju tehnologiju vykorystovuvaly spiľno z Porsche (Sportomatic) — i ce dalo zmogu pryčepyty šyľdyk «Automatic» na avtivku, hoča avtomatyčnoї korobky u nij ne bulo. Zamisť uspihu ce vdoskonalennja spryčynylo avtomobilevi nyzku problem. U narodi jogo naviť prozvaly Beetle A.S.S., bo vin stav nabagato poviľnišym čerez take novovvedennja i rozganjavsja dovše. Prote buly j pozytyvni zminy — napryklad, nova pidviska, ščo suttjevo pokraščyla kermuvannja avtomobilem.
1968 — uspih The Love Bug
Kinofiľm studiї Disneja pro avtivku iz vlasnym intelektom The Love Bug debjutuvav ćogo roku — i centraľnym personažem tam buv same Beetle, jakyj za sjužetom mav svidomisť ta zumiv staty uspišnym avtomobilem dlja peregoniv. Počynajeťsja novyj period «bitlomaniї» (ćogo razu — ne vid nazvy muzyčnogo gurtu).
1969-1970 — zminy tryvajuť
Amerykanśkyj rynok spryjaje podaľšomu udoskonalennju serijnyh modelej. Zadnje sklo obladnujuť obigrivačem, zbiľšujeťsja dvygun. Avtomatyčna transmisija ta rozrizna viś — oznaky togočasnyh modelej.
1971 — Super Beetle
«SuperŽuk» otrymuje zbiľšenyj perednij bagažnyk, perši porty dlja komp’juteryzovanoї diagnostyky ta novi golovky cylindriv dvyguna. Zagaľna potužnisť zrostaje do 60 k.s. Do 100 km/god avtivka rozganjalasja za 16,1 sek.
1972 — novi rekordy prodaživ
Rik nebačenoї populjarnosti — zavod vypuskaje ponad 15 mln Beetle.
1970-ti — uspihy v ralli
Same v cej period «žuky» stajuť učasnykamy avtomobiľnyh peregoniv. Nimećkyj avtoprom vypuskav hoč i kumedni na vygljad, ale nadzvyčajno micni avtomobili z potužnoju tjagoju na zadnij osi. Avstrijśkyj dystryb’jutor Porsche z Zaľcburga vyhodyť na startovu liniju jevropejśkogo avtoralli v seredyni 1970-h. Odnočasno avtivky VW stajuť učasnykamy peregoniv u Kaliforniї — ce buly Baja Beetle.
1974 — ostannij «Žuk» na istoryčnij baťkivščyni
Zavod u Voľfsburzi vypuskaje ostannij nimećkyj Beetle. Pislja ćogo vyrobnyči liniї zapuskajuť v inšyh kraїnah — zokrema, u Meksyci.
1975 — pojava novyh tehnologij
Z’javljajeťsja elektronne vporskuvannja palyva dlja Volkswagen Type I. Novi standarty rejtyngiv potužnosti znyžujuť maksymaľnu potužnisť do 46 k.s. Takož na avtivky cijeї modeli počynajuť vstanovljuvaty bampery, ščo zdatni poglynaty energiju zitknennja.
1976 — ostanni avtivky dlja Pivničnoї Ameryky
Nastup konkurentiv zalyšaje «zoloti časy» v mynulomu — častkovo «Žuka» kanibalizuje VW Golf (tak zvanyj Rabbit dlja amerykanśkogo rynku). Beetle polyšyv rynok, jakyj tak bagato dav možlyvostej dlja vidrodžennja nimećkogo avtopromu pislja zaveršennja Drugoї Svitovoї. Nastupnym rynkom staje Pivdenna Ameryka. U tij že Meksyci «žuky» stajuť, napryklad, municypaľnymy taksi.
1977 — epoha kabrioletiv
Volkswagen prodovžuje prodavaty versiju kabrio do 1979 roku. Dali avtivky vypuskajuť dlja Meksyky ta Brazyliї. Z 1986 po 1993 roky zrobleno perervu, prote popyt na deševi avtivky ne skoročujeťsja. Vidtak vypusk avtomobilja ponovleno.
U 1974 zavod Volkswagen vypustyv ostanńogo «Žuka», zibranogo na nimećkij zemli. Nadali jogo zbyratymuť u Meksyci ta Brazyliї
Realiї žyttja zminjujuť use
U misti Pueblo їh zbyraly do lypnja 2003 roku. U 1998 Volkswagen vypustyv na rynok modeľ «Novyj Žuk» (New Beetle — Typ 9C) iz zvyčnymy obrysamy vid klasyčnoї oryginaľnoї modeli, stvorenoї Ferdynandom Porše.
1998 — gučne povernennja
Moda na «retro» naprykinci 1990-h przyela do «perezapusku» retro-avtomobilja.
U prodažu nadijšla versija z dvygunom na 115 k.s. ta 2 l na benzyni z vodnym oholodžennjam — a takož 1,9 l dyzeľna versija TDI. Avtivka takož otrymala perednij pryvid. Nastupnogo roku do linijky dodajuť versiju z 150 k.s. ta 1,8-litrovym dvygunom. Cej avtomobiľ za 7,3 sek rozganjajeťsja do 100 km/god.
2001-2003 — period eksperymentiv z tehnologijamy ta zovnišnistju
Volkswagen stvoryv dlja jevropejśkogo rynku modeľ 250 RSi. U cyh avtivok buv dvygun na 221 k.s. iz 3,2-litrovym V-6, pryvodom 4Motion na vsi kolesa ta 6-stupenevoju mehaničnoju korobkoju peremykannja peredač ta aeroobvisom. 2002-go z’javljajeťsja dvygun Turbo S. Avtivka rozganjalasja do «sotni» za 6,7 sek, maksymaľna švydkisť cijeї versiї sklala 210 km/god.
2003-go u meksykanśkomu Pueblo budujuť ostannju modeľ klasyčnogo Type I. Cej avtomobiľ za veś čas isnuvannja prodaly tyražem u 21+ mln ekzempljariv. 2003-go «novyj Žuk» vyhodyť u kabriolet-versiї.
2006 — novyj New Beetle
Vnaslidok dodatkovogo redyzajnu New Beetle zminjuje vygljad ta otrymuje dvygun na 2,5 l iz 5 cylindramy, a vypusk dyzeľnyh versij TDI prypyneno.
2012 — i šče raz + kabriolet
Cogo roku koncern ob’jednuje napracjuvannja z nyzky inšyh modelej (naviť vid sedanu Jetta), povertaje kolyšnij dyzajn. Spočatku na rynku pokupcjam proponujuť versiju z dvygunom na 170 k.s. z ob’jemom 2,5 l ta 5 cylindramy ta 200 k.s. na 2 l. Z’javljajeťsja vybir miž 5-stupenevoju mehaničnoju korobkoju peremykannja peredač ta 6-stupenevoju avtomatykoju ta їhni modyfikaciї dlja modelej Turbo ta TDI. 2013-go versiju dlja kabrioletu modyfikujuť i robljať agresyvnišoju.
2016 — kupe ta kabriolet
Hoča «Žuky» zaklaly osnovu dlja bağği-peregoniv, u 2016-mu vyjšla versija Beetle Dune zi sportyvnym dyzajnom, jaka ne nagaduvala pro časy kalifornijśkyh peregoniv.
Nespodivanyj final
V cilomu «Žukiv» bulo vypuščeno biľše 21 mln ekzempljariv, ščo do 2002 roku robylo jogo najmasovišym avtomobilem svitu — až dopoky їh ne obignala modeľ Volkswagen Golf. Hodyly čutky, ščo Beetle stane elektryčnym — ale ćogo tak i ne stalosja. Amerykanśki spožyvači, jaki šukajuť nevelykogo avtomobilja Volkswagen, perevažno nadajuť perevagu sedanovi Jetta abo kompaktnomu sportyvnomu avtomobilju Tiguan.
Volkswagen protjagom peršyh 8 misjaciv 2018 roku prodav 11 151 VW Beetle. Ce — na 2,2% menše, niž za analogičnyj period 2017 roku. Tak zaveršujeťsja cja istorija