Oleksandr Meľnyk
Hto takyj Leonid Kadenjuk
Foto: NASA
Leonid Kadenjuk — ukraїnśkyj ľotčyk-vyprobuvač ta peršyj kosmonavt nezaležnoї Ukraїny. Geroj Ukraїny. Buv takož narodnym deputatom ta radnykom prem’jer-ministra.
Vin zdijsnyv peršyj polit u kosmos 19 lystopada 1997 roku na amerykanśkomu kosmičnomu korabli «Kolumbija».
Pomer 31 sičnja 2018 roku.
Jak Kadenjuk potrapyv do NASA
U 1995 roci Kadenjuka vidibraly v grupu kosmonavtiv Nacionaľnoї kosmičnoї agenciї Ukraїny. Vin projšov pidgotovku do kosmičnogo poľotu v NASA na amerykanśkomu kosmičnomu korabli bagatorazovogo vykorystannja jak fahiveć z korysnogo navantažennja.
Ščo robyv peršyj ukraїnśkyj kosmonavt na orbiti
Z 19 lystopada po 5 grudnja 1997 roku Leonid Kadenjuk vhodyv do ekipažu kosmonavtiv amerykanśkogo kosmičnogo «čovnyka» «Kolumbija» misiї STS-87. Pid čas poľotu ukraїneć vykonuvav biologični eksperymenty. Ce bula spiľna ukraїnśko-amerykanśka misija, eksperymenty peredbačaly doslidžennja tŕoh vydiv roslyn.
Kosmonavty vyvčaly te, jak nevagomisť vplyvaje na fotosyntetyčnyj aparat roslyn, na zaplidnennja ta rozvytok zarodka, na ekspresiju geniv u tkanynah soї i ripy, na utrymannja fitogormoniv u roslynah ripy, na vuglevodnyj metabolizm ta uľtrastrukturu klityn prorostkiv soї toščo.
Takož v hodi misiї Leonid Kadenjuk doslidžuvav vplyv nevagomosti na ljudśkyj organizm. Na 9-u dobu perebuvannja na orbiti vperše v istoriї nezaležnoї Ukraїny vidbuvsja prjamyj zv’jazok iz kosmosom.
Kosmonavt pro Zemlju z kosmosu
Fotografuvannja ta zjomka na video — ce zajmalo majže kožnu viľnu hvylynu kosmonavtiv, za spogadamy Kadenjuka. Prote zanjattja ce nikoly ne nabrydalo i zavždy davalo jakiś novi vražennja. Za jogo slovamy, vygljad planety z kosmosu — ce 80% togo, ščo my na Zemli ne bačymo i ne rozumijemo, naviť spogljadajučy svitlyny, znjati na orbiti.
Pro muzyku ta inši reči na orbiti
Na orbitu iz soboju Kadenjuk uzjav audiokasety z uljublenoju muzykoju. Sered jogo kosmičnoї fonoteky — pisni Anatolija Solov’janenka, Dmytra Gnatjuka ta inšyh ukraїnśkyh vykonavciv. Za jogo spogadamy, amerykanci iz zadovolennjam sluhaly ukraїnśku muzyku 1980-h.
Prygaduvav vin i pro te, ščo dviči na orbiti lunav deržavnyj slaveń Ukraїny — i amerykanśki astronavty naviť viddavaly česť.
Za spogadamy peršogo ukraїnśkogo kosmonavta, pidgotovka do poľotu vključala ščodenni probižky — vid sprynterśkyh dystancij do krosiv. Sered najbiľšyh vražeń vid perebuvannja na orbiti prygaduvav nevagomisť ta te, ščo bačyš v iljuminator, koly dyvyšsja zgory na našu planetu.
Pro majbutnje Ukraїny jak kosmičnoї deržavy
Leonid Kadenjuk buv perekonanyj: Ukraїna vže je kosmičnoju deržavoju. Vže je povnyj cykl vygotovlennja kosmičnoї tehniky, je napracjuvannja ščodo proektuvannja, vygotovlennja ta zapusku tehniky u kosmos. Golovnoju problemoju peršyj ukraїnśkyj kosmonavt vvažav te, ščo kosmična galuź pracjuje ne zavdjaky, a vsupereč ekonomičnym ta tehnologičnym obstavynam, u jakyh vona perebuvaje.
Rozpovidi pro Leonida Kadenjuka
- Žyttja takoї neordynarnoї osobystosti jak Leonid Kadenjuk opovijane nejmovirnymy istorijamy ta cikavymy faktamy. Oś kiľka z nyh:
- Korabeľ, na jakomu Kadenjuk poletiv u kosmos, u tomu ž roci vykorystaly dlja zjomok kuľtogo fiľmu «Armageddon»
- Same zavdjaky Kadenjuku, na kosmičnu orbitu vperše v istoriї buv dostavlenyj prapor Ukraїny, a takož muzyka Dmytra Gnatjuka, Sofiї Rotaru ta Nazarija Jaremčuka. Takož Kadenjuk vzjav z soboju na orbitu portret Tarasa Ševčenka ta prymirnyk «Kobzarja».
- Kožen kosmonavt mig obraty melodiju dlja probudžennja na «Kolumbiї». Zavdjaky Kadenjuku, jakyj obrav dlja ćogo gimn Ukraїny, vin prozvučav u kosmosi dva razy.
- Leonid Kadenjuk napysav knygu «Misija — kosmos», jaka stala «Knygoju roku» u 2009 roci. U 2017 knyžku perevydaly.