Videoese
Prošu postavyty lajky, pidpysatysja na kanal i podilytysja video z tymy, hto cikavyťsja nestandartnoju muzykoju.
Jak kazav odyn mij universytetśkyj vykladač: «Teatr tvoryť misto», ščo, jak ja ce rozumiju, označaje ne nacionaľna istorija ta mova sporudžujuť urbanizovanyj hram kuľtury, a lokaľnyj mentalitet, duh togo samogo miscja. My znajemo bagato prykladiv lokaľnyh muzyčnyh scen v istoriї, jaki tisno pov’jazani z pevnym miscem abo mistom. Najznamenytišym mistom, jake po suti, ščo ne dyvno, starannjamy fabryky mrij Gollivudu, vvažajeťsja stolyceju svitu, je Nju-Jork. Odna Nju-Jorkśka andergraundna hardkor-pank scena vže sama po sobi brend, jakyj, ščopravda, majže ne vyhodyť za meži Štativ. Hto uvažno dyvyvsja moї mynuli rolyky, može šče zgadaty pro jakuś nou-vejv scenu z kincja 70-h, jaka pryžylasja na okolycjah mistečka, jake je odnijeju velykoju okolyceju Brodveju. Do reči, ščo hardkorščyky, ščo nou-vejvery tak čy inakše ošyvalyś navkolo klubu CBGB, periodyčno tam vystupajučy čy pryjmajučy zamorśkyh gostej. Ljubyteli ž ekstremaľnišogo i vodnočas melodijnišogo muzla ne vybačať meni jakščo ja ne zgadaju Geteborgśku školu melodik det-metalu, z її tŕoma favorytamy At The Gates, Dark Tranquility ta In Flames. Harakternymy rysamy vsih cyh javyšč, i vzagali fenomena lokaľnoї muzyčnoї sceny, ščo peredaje rytm sercebyttja ta puľsaciї nejroniv mozku mista, je zagaľna shožisť zvučannja, vzajemozaminnisť učasnykiv muzyčnyh kolektyviv ta spiľnisť idej. Ale sered usih cyh muzyčnyh tečij, na styku topografiї ta urbanistky, je odna, jaka osoblyvo doroga moїj melomanśkij duši. I ni, ce ne sietlovśkyj granž ruh, hoč vin tež meni po-svojemu mylyj. Mene biľše tišyť vidgomin poviľnoї pivdennoї stali Novoorleanśkoї sladž metal sceny z rozpusnym žinočym im’jam Nola.
Dlja togo, ščob piznaty, ščo take narkotyčna tuga po-luїzianśky, nam dovedeťsja zazyrnuty v glyb istoriї mista de roztašuvavsja cej vynjatkovyj metal ruh. Vtim, jakščo govoryty za misce pojavy, to ne muzykanty obyraly de їm okopatysja, a radše same misto na pivdni SŠA vyrišylo de narodytysja našym gerojam. Scena duže syľno pov’jazana tisnymy, majže krovnymy, uzamy zi svojeju topografijeju ta istorijeju Novogo Orleana jak mista, tomu vvažaju krytyčno neobhidnym provesty netryvalyj ekskurs v istoriju Luїziany, ščo bagato čogo projasnyť u hodi rozpovidi pro gurty, ščo skladajuť kistjak Nola.
Ja, konječno, ne pretenduju tut na žodnu pryskiplyvisť, ale spočatku varto skazaty, ščo Novyj Orlean, vyhodjačy naviť zi svogo najmenuvannja, buv francuźkym mistom. Jakščo vy pomityly, v Spolučenyh štatah, bagato mist i štativ z prystavkoju Novyj (New) u nazvi: Nju-Jork, Nju-Gempšyr, Nju-Džersi ta inši tam Njuarki ta Nju-Hejveny po dorozi. Prystavka Nju abo Novyj stala aktyvno vykorystovuvatysja v nazvah novozbudovanyh mist za časiv Velykyh geografičnyh vidkryttiv, odnym z najbiľšyh z jakyh vyjavylasja Ameryka, na nezajmani lany jakoї vstygly zazihnuty vidrazu try korony jevropejśkyh monarhij: ispanśka, brytanśka i francuźka. Tomu Novyj Orlean bagato v čomu jevropejśke misto, vidnosno inšyh velykyh centriv SŠA, adže ci koloniї šče dovgyj čas naležaly francuzam. Misto bulo zasnovane v 1718 roci i otrymalo im’ja na česť Filipa II, gercoga Orleanśkogo. Tiľky v 1762 bez vidoma samyh luїzianciv Francija uklala dogovir z gišpancjamy, za jakym vona postupalasja cymy zemljamy z usima piddanymy naščadkam konkistadoriv. Miscevyh žyteliv takyj rozklad ne vlaštuvav, tomu do 1769 vony reguljarno povstavaly, poky nad Novym Orleanom vse-taky ne zamajoriv ispanśkyj prapor, nehaj žyteli i urvaly jakiś avtonomni prava v kuľturnomu poli, tomu misto zalyšalosja perevažno frankomovnym. Ščo cikavo, biľšu častynu istoryčnoї, ispano-frankśkoї kreoľśkoї arhitektury mista bulo pobudovano jakraz za časiv ispanśkogo panuvannja. Vse ce tryvalo do 1802, koly na netryvalyj čas misto povernulosja pid francuźke pravlinnja, koly v Paryži vže zasidav Napoleon. Oś jakraz vin i peredav Novu Franciju, družnim, potyheńku micnijučym Štatam. Vzagali, nam jevropejcjam u školah nihto pro ce ne rozpovidaje, ale v toj čas jak Bonapart viv vijny z monarhijamy Jevropy, ščo zažralysja, na inšomu kinci Atlantyčnogo okeanu amerykanci v čergovyj raz vidstojuvaly svoju nezaležnisť vid pidloї angličanky, v čomu їm, jak i vperše, veľmy dopomogly žaboїdy. Pro ščo buď-jakyj amerykanśkyj patriot viddasť perevagu, zvyčajno ž, zamovčaty… Tak Novyj orlean opynyvsja v rukah amerykanciv. Budučy velykym centrom na pivdennomu shodi molodoї deržavy, Novyj Orlean staje ključovym torgovym portom, osoblyvo transatlantyčnoї rabotorgivli. Čerez svoje zručne geografične roztašuvannja, bolotysta Luїziana strimko napovnjujeťsja pryїždžymy kreolamy ta afrykanśkymy rabamy, bagato z jakyh tak i osidajuť u punkti svogo prybuttja, čerez teplyj klimat i bezlič cukrovyh i bavovnjanyh plantacij, de tak potribni buly roboči ruky. Podibnym čynom i stalo zarodžuvatysja specyfične luїzianśke zvučannja, jake stalo dytjam spletennja bezliči kuľturnyh kodiv mista. Jak pojasnjuvav za matčasť Džymmi Bauer, ključova osobystisť dlja vsijeї Nola: «Orleanśke zvučannja torkajeťsja svoїm korinnjam šče muzyky čornoškiryh rabiv, jaki graly svoju narodnu muzyku na vulyci Congo Square, a u vyhidni praktykujučy svoї religijni obrjady, ščo poslužyly osnovoju dlja specyfičnogo vydu čornoї hiromantiї, kotra nazyvajeťsja «hudu». Pryplyv ljudej zabezpečyv mistu ekonomične zrostannja ta rozvytok v agrarnij galuzi. Tomu z takoju kiľkistju plantacij i tyh, hto na nyh pracjuje, vybir storony v Gromadjanśkij vijni dlja Luїziany buv očevydnyj. Bagato v čomu viddanisť Konfederaciї dosi syľna, ščo vydno v oformlenni sceny ta pivdennomu dušku vsijeї cijeї kompašky. I v nyh na ce je svoja pravda, adže u tij vijni vony vojuvaly ne lyše za svoї prava, prava volodity ljuďmy, jaki ne majuť prav, a j svoju kuľturnu samobutnisť. Perše, ščo zrobyla armija Pivnoči, koly zajnjala Orlean – ce likviduvala prava na vykorystannja francuźkoї movy v publičnomu prostori, pryrivnjala dlja svoїh soldativ vsih žinok Orleana do hvojd i vypustyla včorašnih rabiv, davšy їm kart-blanš na grabiž ta pidpaly plantatorśkyh majetkiv. Pislja zakinčennja vijny, i z nastannjam polityky zamyrennja z agrarnym Pivdnem, zvyčajno, bagato prav štatu bulo vidnovleno, osoblyvo rasova segregacija, ale pevnyj resentement i usvidomlennja svogo prograšu u vijni, spapljuženoї česti novoorleanśkoї divy, zalyšylysja. Za dopomogoju m’jakoї syly immigrantiv ta komerciї, anglijśka mova vytisnyla francuźku, zrobyvšy її movoju žinočyh gurtkiv za interesamy.
I jak na mene, ce počuttja porazky iz solonuvatym prysmakom krovi na jazyku najkrašče poznačylosja na novoorleanśkij sladž metal sceni, ščo vidobrazyla vsi skladni napivtony luїzianśkogo mentalitetu. Sadomazohistśke bažannja smakuvaty svoї straždannja, svoju viktymnisť ta porazku. Gydka korosta, ščo zmušuje roztravljuvaty stari, davno zabuti, zakuporeni zapečenoju krov’ju rany. Zlisť ta rozpač za znečeščenu žinoču ploť. Novyj Orlean z togo času tak i zalyšyvsja mistom viski, džazu, važkyh narkotykiv i brudnyh postiľnyh vtih, v obijmah deševogo poviї z posičenoju nožem sutenera šyjeju… Doty, doky ne z’javylysja geroї našoї istoriї.
Za slovamy samyh učasnykiv, vony: Džymmi Bauer, Kirk Vindstejn, Majk Viľjams IV ta šče para ljudej, buly prosto kupkoju bovduriv. Htoś poznajomyvsja čerez miscevu grupu Shellshock, jak Vindstejn i Bauer, a htoś prosto tak, za nakurkoju, jak u vypadku Viľjamsa. Vsi vony buly ledaščymy oboltusamy, jakym podobalasja vypyvka, trava i skorbotno zavyvajučyj dum-metal. Bauer nazyvaje kupu riznyh gurtiv, jaki їhnja kompaška sluhala pid «Mariju Ivanivnu» u pidvali haty, čyїhoś predkiv. Sered inšyh tam sluhalysja perši nou-vejv roboty Swans, bruklinśki krosover-hardkorščyky Carnivore, na čoli z Piterom Stilom, i naviť pidopični mynulogo našogo rolyka – Godflesh. Takož vony buly tymy ne bagaťma komu zajšov vybryk Black Flag na zvoroti plativky My War. Koly vsi hardkorni panky pljuvalysja i žburljalysja bankamy z-pid vypytogo badvajzera, abo šče jakoїś seči, v Genu Rollinza i ko, pacanam z Nola – ce buv suciľnyj kajef. Same te, ščob dušno povtykaty pislja rozkurenogo kosjaka. Odnak najvažlyvišoju podijeju, jaka vyznačyla zvučannja majbutńoї Orleanśkoї tusovky, stav vyhid peršoї povnometražky Melvin’s «Gluey Porch Treatments» u 1987 roci. Perši dva dysky Melvinov, do togo, jak vony pišly v stouner, v cilomu spravyly nezabutnje vražennja na našyh geroїv i porodyly na svit, ščo nazyvajeťsja i do ćogo dnja sludge metal-om. Tut važlyva etymologija termina, adže vin bezposeredńo pov’jazanyj zi svojeju maloju baťkivščynoju u 90-ti. Luїziana zdavna slavyťsja svoїmy neprohidnymy bolotamy, budučy, po suti, gyrlom odnijeї z najdovšyh ričok u Pivničnij Ameryci – Missisipi. A čogo v bolotah jak brudu – togo samogo brudu, a točniše mulu. Ce take vdale formuljuvannja, šče j tomu ščo nazva «mulystyj metal» – šče j točno opysuje zvučannja podibnoї muzyky, jak tjaguče, v’jazke, brudne, koly nekvaplyve, a koly zdatne v myť zasmoktaty tebe u svij vyr z kincjamy. Hoča, zdavalosja b, biľš nesumisnoї ideї važče bulo b j ujavyty – sumiš hardkor panku ta zlovisnogo sataninśkogo melodyzmu rannih robit Black Sabbath.
Garazd, godi vže pro istoriju, davajte teper pogovorymo predmetno, pro sami gurty ta їhni roboty, jaki ja iz zadovolennjam zbyrajusja vam vidrekomenduvaty, jak bažani do prosluhovuvannja. Ja, zvyčajno ž, ne rozpysuvatymu kožen kolektyv malomirku, jaka ošyvajeťsja, na pidsosi u velykyh djaďkiv, u tusovci, na kštalt usjakyh tam Shrum-ov, Iron Monkey i Soilent Green-ov, a projdusja po p’jatirci najvagomišyh formacij. I obijdemosja bez Corrosion of Conformity i Buzzov-en, bo perši vzagali ne sladž, a drugi ne z Luїziany, nehaj i po vsih rysah pidhodjať pid kategoryzaciju.
Crowbar
Nu šo, proty lomu nema pryjomu. Crowbar, u bagaťoh v peršu čergu i asocijujuťsja zi sladžem i Noloju, za ščo spasybi varto skazaty MTV 90-h. Gurt u drimučyh 80-h zasnuvav Kirk Vindstejn, oś cej borodateńkyj Torin Duboščyt iz pyvnym puzaniusom. Popervah gurt imenuvavsja Slugs – slymaky, čerez svoje poviľne, lypke zvučannja, ale im’ja zminyly na biľš krute, čy to tomu ščo vže buv gurt z takoju nazvoju, čy tomu, ščo zadraly žarty pro sumarnu vagu ansamblju ta sposib їh peresuvannja. Zdebiľšogo osnovnu vagu grupy i stanovyť Kirk, bo vin jedynyj postijnyj učasnyk ta lid-gitaryst kolektyvu. Jak vin sam u jakomuś interv’ju govoryv, «Cvjahoder» buv stvorenyj todi, koly buv populjarnyj treš-metal, i buv očevydnoju reakcijeju na ńogo. Naspravdi, Crowbar – najvažčyj gurt Nola, jakščo ne u vśomu sladži. Kirku hotilosja dodaty typovij metaličnij grupi z 80-h notku sabbativśkogo gruva ta glybyny zvučannja. Na vyhodi otrymaly etalonnyj sladž, jakyj periodyčno zahodyť na terytoriju gruv metalu, z jakym u Kirka svoї mutky. Muzyka «cvjahoderiv» važka do mež, važka jak vtrata blyźkoї ljudyny, jak udary doli, ščo kaličať, poslani drevnimy bogamy zlogo roku. Zvyčajno, meni ne duže do smaku hrypla manera vykonannja Kirkom vokaľnyh partij, ale vona čudovo peredaje maskulinnyj harakter cijeї muzyky, jakyj sylyťsja na meži ljudśkyh možlyvostej. V agresyvni momenty їhnja gra – nyščivno potužna, a v poviľni – tragično melanholijna. Kirk dere gorljanku, tak niby jogo katujuť u seredńovičnyh kazematah. Vtim, ćomu dopomagaje i zagaľna estetyka grupy, jaka maje kosmogoničnyj vajb. Kožen aľbom Crowbar nagaduje okremu bytvu bogiv-olimpijciv iz tytanamy, z cyklu Tytanomahiї. Stykajučyś z cijeju neperebornoju, vseosjažnoju stinoju zvuku, vidčuvaješ sebe maleńkoju piščynkoju u velyčeznomu vsegalaktyčnomu karavani planet, pro jakyj spivav starygan Ozzi. Veś styľ grupy nacilenyj na demonstraciju čogoś tytaničnogo, vsesyľnogo ta neščadnogo po vidnošennju do ljudśkoї duši. Na obkladynkah trapljajuťsja sceny mužńogo podolannja straždań i muk antyčnyh geroїv i bogiv, nače vidbyti u kameni. Atlant, ščo utrymuje našu Zemlju, Prometej abo Tantal pidvišeni za oslušannja voli bogiv, čy Gerakl, čy Odissej, ščo rozryvaje lancjugy, jakymy jogo skuvaly sereny-rusalky, ta j bagatolykyj Protej z oblyč členiv gurtu na obkladynci Odd Fellows Rest, jaku potim spyzdyly Metallica. Nu a pravyľno pidibrani nalaštuvannja elektrogitar, dozvoljajuť gurtovi vidtvoryty zvuk davńogrećkyh arf, ščo dodajuť neobhidnu častku psyhodeliї u zagaľnu palitru krasy. Jakščo jakaś filosofija starodavnih elliniv i bula vidobražena u zvučanni Crowbar – ce stoїcyzm. Do slova pro francuźku spadščynu Novogo Orleana, vona projavylasja i v logotypi grupy, ščo vykorystovuje geraľdyčnu liliju Kapetyngiv, jaka symvolizuvala do revoljuciї korolivśku vladu. Cju ž liliju, u riznyh variacijah, zatjagaly j inši gurty Orleana, oskiľky vona poznačaje scenu zagalom. Aľbomiv naklepaly «Cvjahodery» nemirjanu kiľkisť, i vsi z riznymy instrumentalistamy. Ale perša slava pryjšla z odnojmennym aľbomom 1993 roku, jakyj sprodjusuvav drug dytynstva Kirka – Fil Anseľmo, jakyj todi vže zmicnyvsja u statusi frontmena mega-grupy Pantera zi svitovym im’jam. Jakščo vy ne pomityly, u klipi na «I’m Broken» Filja vidpljasuje jakraz u futboločci Crowbar. Takym šljahom Anseľmo protjagnuv dva syngly grupy Kirka v efir MTV: “Existence Is Punishment” ta “All I Had (I Gave)”, odyn z jakyh naviť potrapyv na profilaktyčne osmijannja do Bivesa ta Batheda. Biľše togo, na aľbom prokravsja pereroblenyj do nevpiznannja kaver na Led Zeppelin “No Quarter”. Zagalom cej aľbom stav velykym proryvom dlja grupy i žanru v cilomu. Ale meni biľše do smaku nastupnyj “Time Heals Nothing” (1995), ščo dodav u švydkosti ta šalenij agresiї. Pry vśomu ćomu, jedynym učasnykom, okrim Kirka, jakyj až do aľbomu “Sonic Excess in Its Purest Form” 2001 roku, čyslyvsja v gurti – basyst-sumoist luїzianśkogo rozlyvu Todd Strendž. Usi 90-ti majže na kožnij plativci kolektyvu dovodylosja minjaty nevdalyh barabanščykiv. Podejkujuť, tyh, hto syľno vykabenjuvavsja, žyvcem, v odyn prysest z’їdav Strendž, dlja pidtrymky holesterynu v organizmi, a jak rezuľtat – m’jasystosti svojeї gry na basu. “Sonic Excess in Its Purest Form” sered inšogo, jak na mene, їhnij najkraščyj aľbom, najtusklyvišyj, sumnyj i beznadijnyj, ščo nablyžajeťsja za zvučannjam do tradycijnogo dumu v poviľnyh nomerah, ščo buly nathnenni geroїnovoju zaležnistju Vindstejna. Klasne barabanyvo na plativci zabezpečyv Toni Kostanza, demo-barabanščyk Machine Head. Bagato trekiv z ćogo aľbomu, The Lasting Dose i To Build a Mountain, staly obov’jazkovymy gvozdjamy programy na žyvyh vystupah. Vid sebe skažu, ščo najbiľše čipljaje pisnja «Empty Room», čudovyj variant, ščob nasolodytysja svojeju ekzystencijnoju samotnistju ta povtykaty na goli stiny svojeї halupy. Ščo ne kažy, a pry vsij tovstoškirosti, muzon taky probyvaje na skupu čoloviču sľozu.
I zaraz Crowbar prodovžuje robyty svoju spravu, oś na počatku 2022 vyjšov їh novyj povnoformatnyk «Zero And Below». Vse za standartom: tjaž, kač i bagato m’jasa.
Down
Ne vidhodjačy vid kasy, pogovorymo pro proekt, jakyj zibrav naš Anseľm Luїzianśkyj u sebe na baťkivščyni šče za časiv svogo perebuvannja v Panteri. Vsim fanatam ćogo tehaśkogo vokaľno instrumentaľnogo ansamblju vidomo, ščo Filja pryjšov pizniše za vsih do kolektyvu, ta šče j sam ne zi štatu, ščo vidokremljuje meksykosiv vid tijeї Ameryky kudy vsi vony tikajuť. Anseľmo – Sauzenr men, jak vin bagato raziv pro sebe zajavljav [White power]. Tomu, koly v ńogo z’javylasja viľna hvylynka dovžynoju v 95 rik, vin – pišov šyrjaťsja geryčem – i ce tež, a takož vyrišyv pidtrymaty svoїh zemljakiv z Nola. Usja ta dvyžuha, jaka tam rozvertalasja, duže jomu lestyla, adže ce vin prosuvav Crowbar i Eyehategod u masy, u spiľnyh turah ta po teleku. Tomu z metoju šče biľšoї populjaryzaciї sladžu stvoreno supergurt Down. Virno, oś tak prosteńko vony sebe nazvaly. Budučy načuvanym, a šče važlyviše – nasluhanym, pro te, ščo take supergurty, možna bulo b ujavyty, jake ce bude nejmovirne givno. Ale raz na rik i ne zarjadžena rušnycja striljaje, i v 95 roci vona vse ž taky vystrilyla aľbomom z nazvoju Nola. Tiľky najzatjatišyj fanat kovboїv z pekla može ne ljubyty cej kolektyv, i to čysto tomu, ščo vin – BOROŃ BOŽE!! – Legše oryginaľnyh grup z jakyh skladajeťsja. A ce vyščenazvana Pantera, vyščerozgljanutyj Crowbar, stouner-rokovyj Corrosion of Conformity i poky ščo prybereženyj na solodke Eyehategod. Majže vsi ključovi gravci Nola razom, sered jakyh Kirk Vindstejn – gitara ta Todd Strejnž – bas, Pepper Kinnen – druga gitara, Džymmi Bauer – udarni, ta j Anseľmo z mikrofonom u rukah. Bezprograšna kombinacija. I vidnosna legkisť sered inšyh grup, zovsim ne psuje cju čornu perlynu. Zagalom, u ćomu i bula zadumka, poznajomyty šyršu audytoriju zi zvučannjam luїzianśkogo metalu, ta polegšyty porig vhodžennja dlja novoprybulyh. Tomu v miksi vyjavylosja duže bagato elementiv tak zvanogo svamp-popu, jakyj buv populjarnym naprykinci 60-h i na počatku 70-h, v osobi takyh gurtiv jak Creedence Clearwater Revival, Jefferson Airplane ta okremyh zapysiv Kapitana Bifharta. Vsi ci “Born on the Bayou” ta inši kantri naspivy, čuvakiv u kapeljuhah z fiľmu “Gorbata gora”. Zvučyť garno, skažemo prjamo. Serednij i nyźkyj temp duže jduť cij muzyci, dajučy čas uvijty u smak i rozsmakuvaty ľodjanyk perš niž rozkusyty jogo. Ale nazvaty ce stouner-rokom – jakeś bljuznirstvo. Prosto ce biľš komercijnyj format sladžu. Jakščo vsi inši kolektyvy Noly vysvitljujuť nepryvablyvi i, skažimo tak, vidverto gnyli storony žyttja v Novomu Orleani, to Down radše vse ospivuje i ušljahetnjuje. Vyhodyť romantyčnyj tur pam’jatkamy bolotjanogo Mista grihiv: v’jaznycjamy, prytonamy, bordeljamy, salunamy, narkodyspanseramy i potim prjamo na cvyntar, de narešti i možna spočyty. Hoča v tekstah periodyčno i jdeťsja pro depresiju ta narkotyčnu lomku, muzyka ne zvučyť tak až sumno, švydše naviť obnadijlyvo i žyttjestverdno. V obojmi aľbomu je paru potužnyh syngliv, na kštalt “Stone the Crow” abo “Lifter”, jaki cilkom možna pustyty po radio bez zajvoї škody vuškam avtomobiľnyh sluhačiv. Ale meni, samo soboju, v dušu zapaly Eyes of the South, Temptation’s Wings i rekreatyvnyj instrumental Jail, pid jakyj klasno počylyty. Vin je svojeridnym spadkojemcem «Planet Caravan» vid birmingemśkyh praščuriv.
Potim bulo zatyššja, tomu ščo Fil buv zajnjatyj zapysom dvoh ostannih aľbomiv Pantera. Pislja ž tragičnogo rozpadu golovnogo gurtu, v jakomu ključovu roľ zigraly bydljactvo i dovbojebizm Fila, Anseľmo pokajavsja, sľozno vybačyvsja i pišov u monastyr. Oś i kazočci kineć, a hto … DA NET KONJeČNO ŽE!!! Vin prodovžyv buhaty, trahkaty vse ščo ruhajeťsja i kydaty zigy na sceni. I cej nastiľky nepryjemnyj, ščo až prjamo jak ridnyj, zasraneć ne pidviv. Nastupnogo roku pislja smerti Dajma, v 2002, vydavšy «Down II: A Bustle in Your Hedgerow», teper uže z Reksom Braunom na basusi, tym samym podaruvavšy nam šče biľše togo drajvu, krutosti i bolotnoї atmosfery. Їh naviť zaprosyly na Ozzfest togo roku predstavljaty luїzianśkyj metaličnyj landšaft. Razom iz zminamy u skladi gurtu, zminylasja i muzyka. Vona stala pyzdatišoju, i v toj že čas, niby podoroslišala. Vid piseń tak i vije duhom vikovoї dosvidčenosti, jak to kažuť Learn From This Mistake. Ryfy, zigrani v hard-rokovomu zapali, staly šče začotnišymy, a vokal dramatyčniše. Nače opovidajučy rozhoži bajky pro misto, laskavo prozvane «Vmyrajučoju povijeju», kotre rozkynulosja po obydva beregy ričky vzdovž jakoї vytajuť pryvydy Missisipi. Tretij aľbom «Down III: Over the Under» vyjšov znovu čerez bagato času v 2007, predstavyvšy vse majže te same, tiľky z biľšym metaličnym rozmahom, vid čogo vtratyv osoblyvogo šarmu. Nu a pro častynu četvertu, ščo vyhodyla šmatkamy v promižok miž 2012 ta 2014, ja, mabuť, promovču.
Superjoint Ritual
A naviščo nam daleko jty, oś šče odyn sajd proekt vse togo ž sauzerna mena, ščo stav u 00-i jogo osnovnym. Pislja turiv na pidtrymku drugogo povnoformatnogo studijnyka Down, vsi rozbiglysja po svoїm osnovnym kolektyvam, zalyšyvšy Anseľmo i Džymmi Bauera, gitarysta Eyehategod i barabanščyka Down, naodynci. Vony šče u 90-i utvoryly Superjoint Ritual, ale nijaka zvukozapysna kompanija ne hotila їh zapysuvaty, poky Anseľmo na postijnij osnovi spivav u Panteri, tomu proekt zalyšavsja, skažimo tak, dlja duši ta vesiľ rodyčiv. Ale vže v 00-ti, koly pravyla v čergovyj raz zminylysja, Fil srakoju čuv, ščo jogo depresyvna, melanholijna tvorčisť v mežah Down nikomu nahuj ne vpala. Pryjnjato bulo rišennja rozgornuty sudno їh z Bauerom spivtvorčosti u vysokooktanovomu hardkor-pank naprjamku, dodavšy žmeńku firmovogo luїzianśkogo dystoršyna ta grandkor agresiї. Bagato hto vidnosyť Superjoint to do hardkoru, to do gruva, ale dlja mene ce vse škola Noly, z symvolamy rastamaniї ta praporamy Konfederaciї na obkladynkah, i zvirjačoju energetykoju na dyskah. Perveneć «Use Once And Destroy» vyliz na svit z materynśkoї utroby kuleju v tomu ž 2002, tomu ščo material švydše za vse vže davno zavaljavsja, ale dobre pidijšov na čas, koly z usih ščilyn povylazyly vsiljaki farbovani pidorasy zi svoїm dytjačym pop-pankom ta emo-korom. Treba bulo pokazaty kuźkinu mať, cym molokososam iz tonalkoju pid očyma. I Fil razom z Džymom, ščo narešti vzjavsja za gitaru, vterly їm šmarkli. Z cym osoblyvo dopomig staryj drug, im’ja jakogo počynajeťsja na M ta zakinčujeťsja TV. Fil periodyčno z’javljavsja v ti tuhli metalkorni roky v efiri telekanalu v roli postijno gykajučogo vedučogo Headbanger’s Ball, čy to obkurenyj, čy to p’janyj, jak barylo, ne zabuvajučy pry ćomu šče j nagadaty, ščo «u mogo gurtu Superjoint Ritual tut gastroli, čy ne hočete zavitaty?». Takož cej proekt Fili proslavyvsja najugarnišym promo-rolykamy, znjatymy na zadńomu dvori haty Anseľmo v Luїziani, todi jak bjudžet zjomok skladavsja z odnijeї pljašky viskarja, kosjaka travy ta hvoroї fantaziї učasnykiv gurtu. Za bas-gitaru, do reči, vzjavsja Henk Viľjams III, ščoby ce ne označalo. Načebto jakyjś kantri muľty instrumentalist iz tyh kraїv. Ja spočatku dumav rodyč vokalista Eyehategod – ta načebto nje.
Na drugomu dysku, ščo vyjšov čerez rik, uže takoї šalenoї podači ta rozkovbasu ne bulo, a škoda. Zvučannja stalo biľš zibranym, z’javylysja poviľni fragmenty, zvyčni dlja sladžuli, hoč brudu ta agresiї tut vse odno vystačyť na vsih.
Ostannij studijnyj aľbom “Caught up in the Gears of Application” vyjšov čerez až 13 rokiv, tak ščo ne skygliť, buď laska, fanaty grupy Tool. My pro ce ne prosyly, my ćogo ne bažaly, ale Superjoint vse takyj že ohujennyj. Vokal Fil z rokamy poheryv, ale ce anitrohy ne zavažaje nam daty garneńko tak prosratysja z piseń ćogo aľbomu. Trymajuť marku perduny. Pislja vyhodu ćogo potužnogo finalu, Anseľmo zajavyv pro rozpusk grupy i ščo vona biľše jomu ne cikava. Nu, nehaj dali burčyť tam svij depressivecore, a vam ja proponuju zakusyty cym vidbytym na vsju golovu šmatkom lajna na im’ja Superjoint Ritual, naperedodni nastupnyh dvoh meteoriv, ščo vpaly deś u bolota Novoї Franciї.
Eyehategod
Eyehategod – alkogoliky, huligany, narkomany i tunijadci… I jak їm vse ce tiľky vdajeťsja? Cja banda luїzianśkyh šľocykiv stojala u vytokiv Nola i novoorleanśkogo sladžu, budučy odnijeju z peršyh grup, na rivni z kuľtovymy Crowbar, hto trymaly marku svojeї maloї baťkivščyny pered narodom. Spočatku hlopci prosto zbyralysja vse v tomu ž pidvali čyїhoś predkiv i džemyly okremi ryfači Sabbativ. Podibni posydeńky mogly zatjaguvatysja do večora, pidkripljujučyś travoju, ščo vybyvaje z vidčuttja času i reaľnosti. Dvoma golovnymy tjagačamy, hoča tut švydše pidijšlo b porivnjannja z katafalkamy, vśogo ćogo bandformuvannja buly i zalyšajuťsja vže zgadanyj muľty-instrumentalist Džymmi Bauer, u konkretnomu vypadku rytm gitaryst, i vokalist Majk Viľjams Četvertyj. Zvyčka nazyvaty sebe tretim čy četvertym, mabuť, takož pohodyť vid francuźkyh koroliv, jaki pravyly Luїzianoju. Ščopravda, naši pidopični skoriše je koroljamy Orleanśkogo splinu. Їm z dytynstva podobalysja Black Flag, ale v toj že čas їm podobalysja oldskuľni čornosubotynci. Cja zlovmysna ideja zakološmatyty grymuču sumiš hardkor-panku z klasyčnym dumom i stala potribnym poštovhom do stvorennja gurtu. Perša demka «Garden Dwarf Woman Driver» kolektyvu pobačyla svit šče v 89 roci. Popry svoju «obeskuražyvajuščuju» nesluhabeľnosť, vona vse-taky zdobula pevnyj uspih sered vidpovidnoї publiky.
U nastupnomu 1990, za rik do Crowbar, vyhodyť їh peršyj tru andergraundnyj pervistok “In The Name Of Suffering”, vypuščenyj na nezaležnomu francuźkomu lejbli Intellectual Convulsion. Nazva ž plativky vže natjakaje, ščo vas tut buduť draty v usi otvory ne po-dytjačomu. Obkladynka, švydkoruč zliplena v styli klasyčnyh kaver artiv hardkorščykiv Discharge, ščo demonstruje vsiljaki tilesni kalictva, seksuaľni zbočennja ta potvornosti, vidrazu ž vidljakala potencijnogo pocinovuvača podibnoї muzyky. Tomu čerez dva roky aľbom perevydaly z biľš cnotlyvym oformlennjam na amerykanśkomu lejbli Century Media. Sam zapys plativky obijšovsja grupi vśogo v štuku baksiv. Na svojemu pervorodnomu synovi «Oči, ščo nenavydjať boga», predstavyly svitovi svoju versiju bezkompromisnogo, abrazyvnogo, brudnogo luїzianśkogo zvučannja, ščo dlja bagaťoh u 90-ti stalo prykladom, i znakom, togo ščo ne čas radity. Jakisť zvuku na aľbomi na toj moment nyžče nikudy, ale vse ž taky dostatnja, ščob rozčuty vsju tu žesť i sadomazohistśki muky amerykanśkogo Pivdnja, ščo gyne u vidčajdušnyh sprobah krovozmišuvannja, tak jaskravo opysanogo v klasyčnomu romani Viľjama Folknera «Zvuk ta ljuť». Eyehategod spravžni spadkojemci davńoї tradyciї amerykanśkoї gotyky, ščo maljuvala nam ogydni pyky nepryvitnyh žyteliv tyh kraїv, ščo žyvuť u svoїh zamknutyh hrystyjanśkyh gromadah i praktykujučyh incest. Jakščo Crowbar najvažča komanda Nola, to Eyehategod najekstremaľniša. Peršyj aľbom vyklykaje u mene stijki asociaciї z peršorodnoju dytynoju Godflesh, osoblyvo u pidhodi do prodakšyna. Nigilizm čutnyj u kožnomu rjadku tekstu, ščo vygukujeťsja Viľjamsom. Jak i u vypadku z Streetcleaner, imena kompozycij govorjať bagato pro ščo: “Depress”, “Pigs”, “Left to Starve”, “Hit A Girl”. Usja muzyka pobudovana na haotyčnomu čerguvanni švydkisnyh grajndkornyh atak z basystymy, grubymy, nepovorotkymy sinistrovymy ryfamy, ščo nagadujuť dyhannja pekeľnogo zvira, ščo sydyť u zasidci i čekaje svoju bezzahysnu zdobyč. I ščorazu, koly kryvava m’jasorubka trapljajeťsja v najkraščyj i sokovytišyj moment, do ćogo momentu tebe pidvodyly stiľky, skiľky potribno dlja nagnitannja atmosfery. Nezvažajučy na zagaľnu kašepodibnisť i odnotypnisť, poganu zapam’jatovuvanisť trekiv, u mene ce uljublenyj opus bogonenavystnykiv, ščo sluhajeťsja jak odyn cilisnyj pornofiľm dlja slipyh iz kategoriї «izvrat».
Jak pravylo, drugyj dysk zavždy vyhodyť nedorozvynenym rudymentarnym siamśkym blyznjukom peršogo, ale ne u vypadku z Eyehategod. “Take As Needed For Pain” 93 stav pikom slavy dlja Bauera i kompaniї, do piaru jakogo dolučyvsja davnij šanuvaľnyk i golovnyj promouter novoorleanśkogo metalu Fil Anseľmo. Dysk vyjšov na porjadok jakisnišyj, niž jogo poperednyk. Grupa zmogla dozvolyty sobi profesijne obladnannja ta provela potribni rokirovky u skladi. Basysta z peršogo aľbomu Stiva Dejla vyperly z gurtu, i na jogo misce postavyly kolyšńogo lid-gitarysta Marka Šuľca, na posadu jakogo zaprosyly Brajana Pattona. U takomu skladi Eyehategod zapysaly svij najvažlyvišyj aľbom u 10-ričnij kar’jeri žorstokogo stavlennja do instrumentiv ta vuh sluhačiv. Nastiľky važlyvym buv cej opus dlja svogo času, ščo v 2017 roci žurnal Rolling Stone postavyv aľbom na 92 misce, u spysku 100 najbiľšyh metal aľbomiv v istoriї. U 2009 roci žurnal Terrorizer, oharakteryzuvav plativku jak: «Stryžnevyj zvuk gitary Toni Ajommi, ščo tone u vanni, povnij viski ta brudnyh špryciv. Možlyvo, jomu ne vystačaje «hitovosti» jogo nastupnykiv, ale jak katalizator podaľšogo ruhu vin absoljutno nezaminnyj». Čerez zminu gitarysta, zvuk stav čitkišym i bljuzovišym, vidčuvajeťsja šarm sauzern muzyky, її prostota, dohidlyvisť i počuttja smačnogo dystoršyna. Z’їdeni iržeju, podibno do starogo komira šuby mollju, barabanni tarilky dodaly v harakternosti ta zvučnosti. Vokal Viľjamsa jak nikoly pekučyj ta žovčnyj. Tak kryčyť tiľky nalyganyj, jak čip, nezgrabnyj alkaš, ščo zablukav u luїzianśkyh očeretah, i pokryvaje matom usih svoїh znajomyh do 7 kolina, poky togo zatjaguje na dno zlovisna trjasovyna. Vid zagaľnogo zvučannja aľbomu viddaje jakojuś vogkistju, mrazotna vologisť, v jakij ohoče rozmnožujeťsja plisnjava, grybok, gryzuny ta inša pogań. Oformlennja konvertu javljaje soboju tu samu stylizaciju pid grajndkornyj, hardkor kolaž, z posylannjamy na kuľt nezajmanoї krasy u jazyčnykiv, ljakajuči kalictva, zalyšeni na tilah veteraniv Peršoї svitovoї vijny i ljubovne poslannja peršomu aľbomu Swans «Filth» iz zubamy u rizni boky posmišky. Veś tematyčnyj vmist plativky nedbalo vyplesnutyj na obkladynku. Usi ti grihy ta vady, porodženi žyttjam u odnopoverhovij Ameryci pivdennyh, zaboločenyh štativ. Zğvaltovana sestra, dytjača prostytucija, rasyzm, ksenofobija, domašnje nasyľstvo, alkogolizm, narkomanija i vinčaje vsju cju Vavylonśku vežu, ščo spuskajeťsja v glybyny luїzianśkyh bolot, psyhopatija v sojuzi z šyzofrenijeju. Tak, hlopci z Eyehategod dobre zasvoїly uroky epatažu Dži Dži Aľona i gotovi pity na vse u svoїh tekstah. Ščo, vtim, dalo neočevydnyj efekt u spiľnomu turne Amerykoju, razom iz Pantera ta White Zombie. Jak kazav Viľjams: «Spočatku, my zdavalysja tym lokaľnym gurtom, jakyj vystupaje na rozigrivi u hedlajneriv koncertu, i jakyj z osvystannjam i smittjam, ščo letyť na scenu, proganjajuť fanaty golovnogo bendu. Ale koly my graly, to počuly, jak natovp pidspivuje našym pisnjam. Zvidky vony їh znajuť? Todi my zrozumily, ščo my u svoїj tarilci, a ljudy vymagajuť šče dobavky». Nehaj usi ci zaslugy j ne skasovujuť očevydnyj minus relizu, vyraženyj u nojzovo, spouken-vordovij drugij polovyni aľbomu, jaku sluhaty vzagali ne obov’jazkovo. Ja viddaju perevagu perevydannju 2006, kudy dodaly 6-trekovyj dodatok, z takymy hitamy, ščo zagubylysja za vsjakymy tam demkamy, synglamy, splitamy, jak šabašnykovśkij Southern Discomfort, drajvovoї Story of the Eye i šykarnij Serving Time in the Middle of Nowhere. Pislja prosluhovuvannja ćogo zapysu hočeťsja pity pryjnjaty holodnyj duš, ščob zmyty z sebe vsju cju gydotu.
Z tretim aľbom, jak na mene, takogo dyva ne vidbulosja. «Dopesick» 96 najzatjagnutišyj, monotonnyj i perevantaženyj aľbom «bogonenavysnykiv». Vidminnosti miž hardkornymy, švydkisnymy sekcijamy ta dumovym gruvom staly syľnišymy ta rizkišymy. Black Sabbath pomitno stav perevažaty nad Black Flag. Na sluh, naslidky zatjažnoї, važkoї ta bolisnoї narkotyčnoї zaležnosti. Muzyka stala stokratno depresyvnišoju i pohmurišoju, ščo pomitno naviť po obkladynci. Fidbek gitar tak i b’je po vušnyh rakovynah. Načebto v čas zapysu cijeї plativky Viľjams, ščo nakačavsja narkotoju i zalyvsja šmurdjakom, vlaštuvav deboš u studiї, rozbyvšy sklo i počavšy rizaty sobi ruky v procesi zapysu, pislja čogo jogo pid try čorty vykynuv zi studiї, odyn z učasnykiv Neurosis, jakyj zaviduvav todi neju. Meni osobysto «Dopesick» bačyťsja jakojuś sproboju povtoryty zvučannja peršogo aľbomu, tiľky, česno kažučy, bez urahuvannja vogkosti togo zapysu.
“Confederacy of Ruined Lives” 2000-go buv, po suti, ostannim relizom kanoničnyh Eyehategod-iv. Teper їh hytnulo u bik “Take As Needed For Pain”, ale dilo ce syľno ne vrjatuvalo. Nestača novyh idej, mala zapam’jatovuvanisť ryfiv i prosto nuďga tak i kryčať pro sebe, pry tomu, ščo ce najčystišyj їhnij aľbom na toj moment. Ale pislja ćogo zapysu rozpočalasja nyzka neščasť, ščo zakryla cej proekt dlja nas na dovgi 14 rokiv. To spočatku geroїnova zaležnisť Viľjamsa i sajd proekty Bauera, to na Novyj Orlean obrušyťsja žahlyvyj za svojeju rujnivnoju syloju uragan Katrina, u serpni 2005, i šče nabagato strašniši sociaľni naslidky cijeї katastrofy. Pislja togo, jak uragan projšov, Novyj Orlean ležav u ruїnah. Viľjamsu ta jogo podružci z jakoju vin todi spivmeškav dovelosja kiľka dniv vyžyvaty v umovah post-apokalipsysu ta pervisnoї anarhiї, nočamy kradučy preparaty v pokynutij apteci, a vdeń, zamknuvšyś u svojemu budynku v Nyžńomu sadovomu rajoni Orleana, zdrygatysja vid zvukiv postriliv na vulycjah, ščo staly rezuľtatom masovoї hvyli pograbuvań, zğvaltuvań i vbyvstv, ščo prokotylasja mistom, jake stiľky rokiv rujnuvalo geroїv našoї istoriї zseredyny. Viľjamsa ta jogo divčynu takož torknulosja ce boževillja, tomu vidbyvšyś vid grabižnykiv, їm dovelosja drapaty do susidiv, pozyčaty mašynu i valyty z mista. Ale pry sprobi zaselytysja v goteľ u nyh ne vyjavylosja pasportiv, i vlasnyk gotelju vyklykav policiju, jaka pov’jazala Majka za zberigannja narkoty. Za ğratamy jomu dovelosja pereboroty svoju prystrasť do narkotykiv ta projty bolisnyj kurs reabilitaciї. Pislja vidsydky ta očyščennja, vin na jakyjś čas pereїhav do Fila Anseľmo, jakyj dav prytulok tomu, jak staromu drugu.
Do počatku 10-h Eyehategod-y vže rozduplylysja dlja zapysu novogo materialu, ale j tut na nyh čekav udar pid dyh. Vid astmy pomer їhnij postijnyj udarnyk Džouї La Kejz, jakyj vstyg zapysaty partiї udarnyh dlja nastupnogo relizu. Hlopci mužńo perenesly vtratu. Na misce La Kejza v 2013 buv pryjnjatyj do grupy Aaron Hill, i narešti v travni 2014 vyjšov dovgoočikuvanyj rejunion aľbom, jakyj povernuv nam vse te, za ščo my tak ljubyly «bogonenavysnykiv». Provokacijna liryka, tjaguča, lypka gitarna tehnika gry Bauera i atmosfera onovlenogo, pererodženogo Novogo Orleana, jakyj vystojal pislja vsih vyprobuvań, ščo pryjšlysja na jogo dolju. Jakisť zapysu gidna, teper možna nasolodytyś stogonamy gitar i potužnišym fidbekom, v čomu dopomig Anseľmo, jakyj nadav studiju. Golos Viľjamsa stav šče gugnjavišym i gydkišym, ščo posylylo nigilistyčnu atmosferu. Eyehategod – vse ta ž iržava, zazubrena, stara pyla z didivśkogo saraju, tak i norovyť tebe pry najmenšomu porizi obdaruvaty pravcem, ale pry ćomu vse tak samo bezceremonno peregryzaje svoїmy zubcjamy buď-jaku derevynu. Ce vam ne blyskučyj hromom, myloserdno prodezinfikovanogo, zovsim noveńkogo skaľpelja, jakym obrobljajuť ljudśki tuši u svoїh pisnjah melodetovi Carcass. V rešti rešt vyjšov, za mojeju sub’jektyvnoju ocinkoju, najkraščyj aľbom togo strašnogo roku.
Nu i tak, u mynulomu 2021 hlopci poraduvaly nas šče odnym studijnym dyskom z važkoju nazvoju «A History of Nomadic Behavior». Na moju dumku, reliz z neba zirok ne znimaje. Peretysnutyj diapazon zvuku, točno ne pišov muzyci na korysť, tomu pryjemnyj serednjačok, vrahovujučy te, ščo zovsim nedavno rozrodylysja Crowbar. Može i Down zberuťsja, a to j zovsim my pobačymo druge pryšestja mogo ostatočnogo i bezzaperečnogo favoryta, pro jakogo my pogovorymo zaraz.
Acid Bath
Mabuť, varto počaty z togo, ščo Acid Bath grupa ne z Luїziany. Jak ce, tak ce? Točniše skazaty, učasnyky Kyslotnoї vanny ne z Novogo Orleana. Spočatku bulo dva gurty – Dark Karnival, ščo vključav basysta-zatjejnika Odi Pitera, ta Golgotha, kudy vhodyv napivlegendarnyj vokalist kyslotnyh Daks Riggs. Vony buly volocjugamy, šljahy jakyh u kotryjś moment žyttja peretnulysja na perehresti, ščo zveťsja Novym Orleanom. Toj že Riggs ponevirjavsja, ne znahodjačy sobi miscja, z 13 rokiv po vśomu shidnomu uzberežžju Štativ, vtikšy z baťkivśkogo budynku, razom z divčynoju na paru rokiv starše za ńogo. U dytjači roky cej hlopeć vyhovuvavsja vkraj religijnoju matir’ju, tomu z dytynstva otrymav ščeplennja vid konformizmu. U 91 roci vin ta inši čuvaky stvorjujuť Acid Bath. Zagalom ce zvyčajno sladž-sladžem, ale, jakščo rozgljadaty kožnu kompozyciju z їhnih aľbomiv okremo, to vyhodyť takyj dyvakuvatyj miks. Ce, zvyčajno, ne Naked City čy Mr. Bungle Zorna i Pattona, prote čort by їh uzjav, ce ščoś monstruozne. Uvibraty stiľky riznomanitnyh vplyviv i ne zvestysja na givno, ce treba šče postaratysja. Zalyšajučyś v duže umovnyh ramkah sladžu, kolektyvu vdajeťsja manevruvaty miž dumom i trešem, na takyh krutyh spuskah i pidjomah, ščo dyvuješsja, takij rizkij zmini tempu, rytmu i melodiї. Gitarna gra napovnena bezliččju nibyto improvizovanyh mikrosolo ta brudnyh fidbek šumiv.
Vzjaty prymirom їh peršyj aľbom “When The Kite String Pops” 94 roku, z kartynkoju manijaka-pedofila Džona Vejna Gejsi, z jakogo svogo času zlyzav svogo Penivajza Stiven King, na obkladynci. I na ćomu boževillja ne zakinčujeťsja, vrahovujučy te, ščo v jakosti sempliv do piseń vykorystani fragmenty fiľmiv «Synij oksamyt» Devida Linča ta «Mehaničnyj apeľsyn» Stenli Kubrika. Vsim tym, malolitnim fanatam tupoї brutal det molotylky, jaki govorjať, ščo “Fuck by Knife” Cannibal Corpse – nu zovsim meža žorstokosti v liryci, pokažiť, buď laska, vstupnu The Blue z ćogo aľbomu. Pisnja “Tranquilized” opysuje te, jak narkotyčnyj kajf vid čergovoї dozy vybyvaje v tebe z-pid nig zemlju. «Finger Paintings Of The Insane» rjasnije u finaľnij sekciї zaklykamy cilkom po-Frejdu abo na krajnjak u styli Džyma Morrisona z The Doors «zgvaltuvaty matir i vbyty baťka». «Scream Of The Butterfly» bezmežno krasyva akustyčna psyhodelik balada v poetyčnij stylistyci durmannogo det-roku, pidkriplena potužnym vokalom Riggsa. Jogo manera spivu zaslugovuje vzagali na okremu rozmovu, bo dlja mene, jogo tremtjačyj tembr golosu, ščo zryvajeťsja to na skrym, to na šamanśki naspivy, jakyhoś luїzianśkyh kuľtystiv, stoїť v odnomu rjadu z vokalom Lejna Stejli, Krisa Kornela ta Glena Dancyga. Zlodijśka kompozycija «Dr. Seuss Is Dead» u metaforyčnij formi pidnosyť čerez obraz smerti dytjačogo pyśmennyka ta muľtyplikatora Doktora Sjuza, jakyj podaruvav nam Grinča, ščo vkrav Rizdvo, ta ohoroncja lisu Loraksa, kryvave zakinčennja dytynstva. A “Toubabo Koomi” perekladajeťsja z movy afrykanśkogo narodu suahili, jak “zemlja bilyh kanibaliv”. Zagalom u liryci kyslotnykiv reguljarno splyvaje motyv kanibalizmu, rozstavannja, pidkriplenyj symvolikoju menstruaľnoї krovi, narkomaniї, boževillja, samorujnuvannja, zaperečennja religiї ta inšoї kripoty. Tut neskinčenno možna pererahovuvaty vplyvy i styli, vid blek metalevogo tremolo v God Machine do dytjačyh ličylok v What Color Is Death. Ščorazu ty ne znatymeš, ščo tebe čekaje za tym čy inšym vygynom ričky Missisipi, jakoju mčyť vaš motornyj čoven z propelerom. Ja v duši ne čaju, jak vony pysaly cej ŠEDEVR, ale take vražennja, ščo v studiju reguljarno zahodyly jazyčnyćki volhvy i vlaštovuvaly rytuaľni orgiї pid muzyku The Doors, Alice Cooper, Slayer, Celtic Frost i norveźkogo tru bleka, vnaslidok čogo narodyvsja cej naelektryzovanyj monstr Frankenštejn, ščo vytanćovuje čečitku na mogyli kolyšńogo rok-n-rolu. Nejmovirnyj aľbom, i točno odyn iz moїh uljublenyh vzagali, u vsij muzyci.
Drugyj i na prevelykyj mij žaľ, ostannij opus cijeї kompašky vyjšov z perervoju v dva roky, za jaki Odi Piter vstyg zasnuvaty eksperymentaľnyj indastril-sladž bend Shrum, odnogo razu namy vže zgadanyj. “Paegan Terrorism Tactics” pomenšav u žersti, ale zalyšyvsja virnym svojemu eksperymentaľnomu poperednyku. U stylistyci muzyky gurtu vyrazno čuty sietlovśkyj granž. Golos Riggsa stav šče melodijnišym. Tragizm i pryrečenisť vidčuvajeťsja u cij muzyci, niby gurt peredbačav, ščo z nym staneťsja čerez rik. U palitru farb dodavsja industriaľnyj vidtinok, prynesenyj vitramy vid togo samogo Shrum-a. Gitary niby sľozlyvo shlypujuť vid svojeї nezavydnoї doli, budučy piddani katuvannjam z boku bezliči hytromudryh efektiv. Liryka na aľbomi duže poetyčna i mistyť bagato čornogo gumoru, vlastyvogo Riggsu. Dozuvannja dorzovščyny ta rok-n-roľnosti zbiľšylosja, čomu svidčyť vidkryvajučyj bešketnyj trek «Paegan Love Song», v jakomu Daks opysuje vypadok, koly na koncerti u Florydi, fanaty zaproponuvaly gurtu sprobuvaty durman-travu, i jak їh pislja ćogo krylo vranci. A «Diäb Soulé» na kadžujśkomu dialekti francuźkoї movy, pošyrenomu na pivdni Luїziany v seredovyšči afroamerykanciv i donyni, perekladajeťsja jak – «p’janyj dyjavol», de gitaryst grupy Semmi «P’jer» Duet predstavljajeťsja v roli istoryčnogo prototypu svogo psevdonima, variacijeju na temu “salemśkyh viďom”. Krim cyh narkomanśkyh antropologičnyh ekspedycij, tut je šče bezlič cikavostej. Ale ja vyokremlju odnu čudovu pisnju z ćogo aľbomu – «Venus Blue», balada vid prosluhovuvannja jakoї vperše perehopljuje dyhannja, a serce oblyvajeťsja krov’ju. Oś nastiľky ščemyť u grudjah vid cijeї kompozyciї. Jakby ne ekstremaľnyj vokal, to vona mogla b staty prosto prodažnym radio hitom, a tak ni, vona naležyť tiľky nam. Ta j bez ćogo nadryvu u vokali ta čudovoї melanholijnoї atmosfery, podibnoї do dekadentśkyh viršiv Šarlja Bodlera, ce vže bulo b ne to paľto. Prozvučyť, zvyčajno, zajaloženo, ale prosluhovuvannja cijeї plativky shože na poїzdku na amerykanśkyh girkah, to vnyz, to znovu vgoru, rozumijete.
Na žaľ, vse dobre kolyś zakinčujeťsja. Tak oś u 97 zakinčylysja i Acid Bath. Točniše jak, Odi Piter, basyst, buvšyj dušeju kompaniї, razom zi svoїmy baťkamy rozbyvsja na smerť v avtokatastrofi na 24 luїzianśkomu šose v sični 1997, z vyny p’janogo vodija. Porušnyk pravyl dorožńogo ruhu potrapyv za graty, a Kyslotna vanna na spokij, zanurena v žalobu po blyźkomu drugu. Zanadto ključovoju personoju buv Odi, vse v kolektyvi bulo zav’jazane na ńogo. Semmi «P’jer» Duet potim stvoryv jakyjś galimyj luїzianśkyj treš-blek proekt Goatwhore, a Riggs podavsja v det-rokovu soľnu tvorčisť, z jakoї možna vyudyty lyše nepoganyj rok-aľbom 2010 «Say Goodnight To The World», i kar’jeru poeta za nezdijsnennym prykladom svogo kumyra Morrisona v 70-ti. Ale vse-taky teplyťsja nadija, ščo na tli zagaľnogo stouner-sladžovogo požvavlennja ostannih rokiv, povernuťsja i ci hlopci, hoča b u jakomuś vygljadi.
Vysnovky
Jakyj že vysnovok my možemo z usijeї cijeї žahlyvoї krasy zrobyty? A takyj, ščo movu ta infrastrukturu, zvyčajno, pereinakšyty možna, prote kuľturu, genofond i tradyciї perevyhovaty skladniše, vony v Novomu Orleani bagato v čomu tak i zalyšylysja francuźko-kreoľśkymy. Tym ce misto i pidkupaje, svojeju vidvertistju i tonkym estetśkym počuttjam jevropejśkogo dekadansu. Ne daremno ce čudove gorodyšče podaruvalo svitovi dva golovnyh žanry čornoškiroї muzyky, odyn ospivuje maleńki radošči žyttja, a inšyj – її sumnu sutnisť. I novoorleanśkyj sladž gidnyj prodovžuvač cijeї skladnoї, spletenoї v jedynyj vuzol časom tradyciї, ščo uvibrala v sebe dosvid cilyh pokoliń ljudej, jaki tam žyly. Vsju tu bagatovikovu mifologiju ta miśkyj foľklor, tugu, rozpač, žagu samorujnuvannja ta skorboty za vtratamy mynulyh dniv.
Na cij minornij noti zmušenyj vas zalyšyty naodynci iz soboju ta makabryčnoju romantykoju bolotjanoї Luїziany. Stavte svoї paľci vgoru, pyšiť komentari ta ne zabuvajte periodyčno zahodyty na naš kanal za pidpyskoju. Zalyšajtesja z namy, dali bude lyše cikaviše.