eyvind
Vse počalosja z TikTok
Odna naša znajoma vstanovyla najpopuljarnišyj sered molodi zastosunok, aby pocikavytysja, čym že tak zahopylasja dońka ta vsi її odnoklasnyky.
Zapustyvšy jogo vperše v žytti, vona bula nepryjemno vražena, adže strička bula napovnena zdebiľšogo kontentom z RF: Buzova, Timati, 23 ljutogo toščo. Skladalosja vražennja, ščo ce — ne globaľna socmereža z rozumnymy algorytmamy, a mejlrušnyj zastosunok z lokaľnym kontentom.
Vodnočas, na inšyh smartfonah u našij kompaniї togo večora TikTok pokazuvav normaľnyj ukraїnśkyj kontent. Perše, na ščo my zvernuly uvagu, bula mova operacijnoї systemy na її telefoni. Zminyvšy її na ukraїnśku i perezavantažyvšy zastosunok, my otrymaly zovsim inšu kartynu.
Tomu my vyrišyly provesty maleńkyj eksperyment. Vzjaly dva odnakovyh čystyh ajfony, zarejestruvaly dvi novi «goli» pošty i porivnjaly, jakyj že kontent buduť nam rekomenduvaty algorytmy globaľnyh zastosunkiv na dvoh telefonah bez istoriї peregljadiv ta vpodobań i lyše jedynoju riznyceju — u movi operacijnoї systemy.
Testuvaty budemo YouTube, TikTok ta rekomendaciї cikavyh novyn u Google Chrome.
Čystota eksperymentu
My pozyčyly dlja testu dva svižeńkyh ajfony v našyh druziv z magazynu EDAM.ua, za ščo їm duže djakujemo. Dlja povnoї čystoty eksperymentu my zrobyly absoljutno identyčni nalaštuvannja za odnym-jedynym vyključennjam — movoju prystroju. Odyn ajfon bude ukraїnomovnym, a inšyj — rosijśkomovnym.
Vmykajemo smartfony.
Dali — vvedennja danyh ta počatkovyh nalaštuvań.
I oś narešti startove nalaštuvannja zaveršeno i my bačymo vitannja vid iPhone.
Dali — stvorennja Apple ID. My vyrišyly zarejestruvaty dva absoljutno novyh akaunty, ščoby zavantažyty zastosunky.
V oboh Apple ID my obyrajemo region «Ukraїna».
Vstanovljujemo try najpopuljarniši zastosunky, jaki majuť lokaľni rekomendaciї — Google Chrome, TikTok ta YouTube.
Narešti my distalysja do najgolovnišogo — testuvannja.
Google Chrome
U brauzeri Google Chrome je rekomendaciї novyn, jaki možuť buty cikavymy korystuvačevi. Davajte podyvymosja, ščo radyť čytaty ukraїncjam algorytm golovnogo pošukovyka planety v zaležnosti vid movy nalaštuvannja:
Jak bačymo, Google čudovo vidpraćovuje region, v jakomu znahodyťsja korystuvač — vsi pokazani novyny opublikovani na ukraїnśkyh resursah. Prote, vid movy prystroju povnistju zaležyť i te, jakoju movoju ta z jakyh džerel vy otrymujete novyny. Tož vybir za vamy.
TikTok
Ščo dyvljaťsja pidlitky u najpopuljarnišij socmereži ćogo roku i čy dijsno ce zaležyť vid nalaštuvań movy? Davajte podyvymosja. Spočatku, zdajeťsja, vse ide nepogano. Na oboh telefonah pohodžennja peršyh kiľkoh video inodi naviť važko vyznačyty, hoča na ukraїnśkomu ajfoni odrazu pokazalo kiľka ukraїnomovnyh tiktokiv.
Ale vže za kiľka svajpiv nas očikuje sjurpryz:
Ci dva video opynylysja pered našymy očamy odnočasno. Na ajfoni z ukraїnśkoju movoju — vidomyj ukraїnśkyj televedučyj Jurij Gorbunov (tak, vin maje svij TikTok-profiľ). A na inšomu — sami bačyte hto.
Dali tendencija zberigajeťsja. Na ukraїnśkomu ajfoni my bačymo biľše ukraїnomovnyh TikTokiv ta šče raz — pana Gorbunova, teper v akaunti družyny Kateryny Osadčoї, a na smartfoni z rosijśkoju movoju — zdebiľšogo rosijśkyj kontent.
YouTube
Sogodni jutub dlja nas je leď ne golovnym džerelom kontentu. My dyvymosja na jutubi rozvažaľni peredači, novyny, ogljady tehniky ta diznajemosja novi recepty. Tož, jaku kartynu dnja formuje dlja nas najbiľšyj videohostyng planety i čy zaležyť vona vid movy?
Veselošči počynajuťsja vže z samogo počatku. Haj vas ne vvodyť u omanu lokalizovana reklama na oboh telefonah nagori. Na ukraїnomovnomu ajfoni perše video, jake vy bačyte — ce pisnja Okeanu Eľzy. A na rosijśkomovnomu — klip rosijśkoї spivačky kazahśkogo pohodžennja Nazimy. Neju zajmajeťsja lejbl repera Timati Black Star.
Dyvymosja dali.
Na rosijśkomovnomu ajfoni bačymo «Večirnij kvartal». I hoča ce šou — takož rosijśkomovne, prynajmni, tak my rozumijemo, ščo jutub hoča b vrahovuje region. Prote, na ukraїnśkomu ajfoni — vse šče žodnogo rosijśkomovnogo roliku.
Gortajemo šče trohy dali.
Na ajfoni z solov’їnoju — znovu ukraїnśkyj kontent. Na ajfoni porjad — rosijśkyj spivak ukraїnśkogo pohodžennja Miša Marvin, televeduča Tina Kandelaki i lyše ostannim, narešti, vidobražajeťsja jakeś ukraїnśke video.
***
Jak bačymo, naviť na novyh telefonah mova maje značennja. Ale ne zabuvajte, ščo jakščo vy zarejestrovani u vsih cyh servisah, їhni algorytmy takož vrahovujuť vaši vpodobannja. Tož, čym biľše vy otrymujete ne lokaľnogo i naviť ne globaľnogo kontentu i spožyvajete jogo, tym biľše algorytmy vam dodajuť jogo do stričky — «podibne do podibnogo».
Vrešti rešt, vy možete vyjavyty, ščo žyvete v mediaprostori ne svojeї kraїny. Čy vlaštovuje vas ce — vybir za vamy.