Telegraf Avenju
Masštabni kinofestyvali prohodjať u sviti (i v Ukraїni takož) kožen rik — jak onlajn, tak i oflajn — i zbyrajuť navkolo sebe velyku kiľkisť ne lyše tvorciv fiľmiv, a j šanuvaľnykiv kino.
Zdajeťsja, ščo dlja peresičnogo gljadača slidkuvannja za kinofestyvaljamy bude zajvym, ale naspravdi ce dosvid, jakyj neabyjak rozšyrjuje rozuminnja kinosvitu, jogo trendiv — i poprostu prynosyť zadovolennja. My zibraly najcikaviši kinofestyvali planety, i rozpovidajemo pro kožen iz nyh.
Jaki perevagy vid slidkuvannja za kinofestyvaljamy
Vidviduvannja kinofestyvaliv može buty duže korysnym dosvidom dlja kinogljadačiv z kiľkoh pryčyn, i najgolovniša z nyh — sami fiľmy. Často kinofestyvali demonstrujuť šyrokyj spektr fiľmiv, jaki možuť buty nedostupni v tradycijnyh kinoteatrah abo na strymingah. Ci fiľmy často reprezentujuť rizni kuľtury, kraїny čy naviť okremi prošarky naselennja, i taki stričky neodminno možuť zacikavyty gljadača.
Razom z tym, kinofestyvali staly miscem, na jakomu speršu z’javljajuťsja novi trendy u kino čy gučni roboty. Jakščo vam cikavo zrozumity ta pobačyty peršymy fiľm, pro jakyj vsi buduť govoryty lyše čerez pivroku-rik — neodminno treba slidkuvaty za velykymy festyvaľnymy majdančykamy.
Razom z tym, festyvali takož je korysnym dlja šanuvaľnykiv kino seredovyščem, oskiľky vidvidaty їh v žyvu dozvoljaje otrymaty dostup do, napryklad, sesiї zapytań i vidpovidej z režyseramy, majster-klasiv ta paneľnyh dyskusij, jaki dajuť zmogu glybše zrozumity proces stvorennja fiľmiv.
Jakščo zavitaty na kinofestyvaľ osobysto ne vyjde — ce často ne lyše logistyčna problema, a šče j inkoly duže koštovno — do majže usih najpopuljarnišyh festiv možna pryjednatysja onlajn. Hoča dejaka aktyvnisť čerez ce stane nedostupnoju, najgolovniše — možlyvisť dyvytysja cikave avtorśke kino peršymy — ne zminyťsja.
Ostannimy rokamy, osoblyvo pislja pandemiї, bagato z kinofestyvaliv adaptuvalysja do virtuaľnyh formativ. Organizatory ne lyše provodjať virtuaľni pokazy, a takož spivpracjujuť zi strymingovymy platformamy, jak-ot Amazon Prime Video čy Netflix. Tak samo i dejaki paneľni dyskusiї teper tež transljujuťsja onlajn.
Dejaki festyvali proponujuť virtuaľni abonementy abo onlajn členstva, de gljadači možuť otrymaty dostup do kuratorśkoї dobirky hudožnih, dokumentaľnyh abo korotkometražnyh fiľmiv dystancijno. Taki abonementy zazvyčaj možna prydbaty bezposeredńo na oficijnomu sajti festyvalju.
Beručy učasť onlajn, vy možete nasolodžuvatysja festyvaľnym dosvidom nezaležno vid svogo misceperebuvannja, ščo polegšuje vidstežennja ostannih tendencij u svitovomu kino.
U slidkuvanni za festyvalem onlajn naviť je kiľka perevag: napryklad, fiľmy možna dyvytysja u vlasnomu tempi. Na vidminu vid očnyh festyvaliv, de pokazy zaplanovani na pevnyj čas, na onlajn-festyvaljah fiľmy často dostupni protjagom pevnogo periodu (dniv abo tyžniv).
Krim togo, fiľmy z festyvaliv, jaki možna dyvytysja onlajn, možuť mistyty subtytruvannja, ščo dozvoljaje dolučytysja naviť tym ljudjam, hto ne tak dobre znaje movu fiľmu (i ce ne zavždy anglijśka).
Vrešti rešt, bagato festyvaliv v onlajn formati proponujuť ekskljuzyvni fiľmy abo inšyj kontent, jak-ot kadry za laštunkamy abo speciaľni vypusky.
Za jakymy kinofestyvaljamy svitu ta Ukraїny varto slidkuvaty
Kannśkyj kinofestyvaľ (Festival de Cannes)
Kannśkyj kinofestyvaľ je, jmovirno, najgolovnišym kinofestyvalem svitu ta provodyťsja z 1946 roku. Podija zbyraje desjatky tysjač gljadačiv ščorik (perevažno u travni) i je miscem, v jakomu demonstrujuť svoї fiľmy najkrašči režysery svitu. Najgolovnišoju nagorodoju je «Zolota paľmova gilka».
Na samomu festyvali je dekiľka program, jak-ot osnovna konkursna programa, pozakonkursna programa, okrema sekcija dlja prem’jer, speciaľni pokazy, a takož mižnarodnyj tyždeń krytyky, jakyj zoseredženyj na vidkrytti novyh talantiv.
Festyvaľ vidznačav takyh režyseriv, jak Kventin Tarantino, Pon Džunho, Žak Odijar, Džoel Koen, Devid Linč ta Akira Kurosava. Razom z tym, kožnyj uspišnyj fiľm, jakyj zgodom otrymuje amerykanśki ta jevropejśki premiї, majže zavždy spočatku predstavlenyj na Kannśkomu kinofestyvali.
U 2025 roci dolučytysja do pokaziv festyvalju onlajn možna za 170-200 jevro. V cju cinu vhodyť ne lyše možlyvisť peregljadaty fiľmy onlajn, a takož dostup do podij, jak-ot dyskusijni paneli ta majster-klasy.
Venecianśkyj kinofestyvaľ (Venice International Film Festival)
Venecianśkyj kinofestyvaľ je najstarišym u sviti ta častynoju Venecianśkoї bijenale, velykoї kuľturnoї podiї. Festyvaľ vidigrav značnu roľ u formuvanni svitovoї kinoindustriї ta prodovžuje zalyšatysja važlyvoju platformoju dlja kinematografistiv. Na festyvali nagorodžujuť «Zolotym levom» za najkraščyj fiľm ta «Sribnym levom» za najkrašču režysuru.
Cogo roku festyvaľ vidbudeťsja z 27 serpnja po 6 veresnja.
Festyvaľ skladajeťsja z kiľkoh osnovnyh sekcij, sered jakyh osnovnyj konkurs, speciaľni pokazy ta prem’jery. Krim togo, často na festyvali vidbuvajuťsja retrospektyvni pokazy ta rizni podiї.
Festyvaľ nagorodžuvav takyh režyseriv, jak Pedro Aľmodovar, Todd Fillips, Aľfonso Kuaron, Jorgos Lantimos, Hloja Čžao toščo.
Narazi nevidomo, čy u 2025 roci možna bude slidkuvaty za kinofestyvalem onlajn (oskiľky kvytky šče ne nadijšly u prodaž). V buď-jakomu razi, najgolovniši fiľmy ta gučni prem’jery z festyvalju buduť čerez dejakyj čas dostupni na strymingovyh platformah, zokrema, MUBI.
Berlinśkyj mižnarodnyj kinofestyvaľ (Berlinale)
Berlinale je ostannim z tak zvanoї «Velykoї trijky» golovnyh jevropejśkyh kinofestyvaliv, porjad iz Kannamy ta Venecijeju. Festyvaľ buv zasnovanyj u 1951 roci, a jogo golovnymy nagorodamy je «Zolotyj vedmiď» (najkraščyj fiľm) ta «Sribnyj vedmiď», jakyj vydajeťsja za rizni dosjagnennja. Festyvaľ perevažno prohodyť u ljutomu.
Osnovnym na festyvali je mižnarodnyj konkurs, v jakomu zmagajuťsja ostanni fiľmy z uśogo svitu. Takož v ramkah program je Forum, jakyj prysvjačenyj polityčnomu kino, a takož specpokazy i okrema programa dlja prem’jer. Berlinale takož zoseredžujeťsja na molodyh talantah i režyserah-počatkivcjah i maje dlja ćogo okremu programu ta nagorodu.
Zaznačymo, ščo Berlinśkyj kinofestyvaľ nagorodžuvav jak klasykiv kino, sered jakyh Žan-Ljuk Godar, Ingmar Bergman ta P’jer Paolo Pazolini, tak i sučasnyh mytciv, jak-ot Terens Malik, Hajao Mijadzaki, Fatih Akin ta Pol Tomas Anderson. Takož kožnogo roku na Berlinale u riznyh programah beruť učasť ukraїnśki režysery ta režyserky — i ščoroku їhnja kiľkisť, zdajeťsja, lyše zbiľšujeťsja.
Cogo roku festyvaľ projde z 13 do 25 ljutogo. Onlajn bezplatno možna bude podyvytysja programnu preskonferenciju kinofestyvalju, a najgolovnišyh konkursantiv zgodom možna pobačyty na strymingovomu servisi MUBI.
Mižnarodnyj kinofestyvaľ u Toronto (Toronto International Film Festival, TIFF)
Cej ščoričnyj kinofestyvaľ provodyťsja u Toronto z 1976 roku i vvažajeťsja odnym z najprestyžnišyh i najbiľšyh za kiľkistju vidviduvačiv kinofestyvaliv u sviti.
Tradycijno TIFF rozpočynajeťsja u četver vvečeri pislja Dnja praci (peršyj ponedilok veresnja v Kanadi) i tryvaje odynadcjať dniv.
Golovnoju nagorodoju festyvalju je TIFF People’s Choice Award, jakyj vručajeťsja povnometražnomu fiľmu z najvyščym rejtyngom za rezuľtatamy golosuvannja gljadačiv, jaki vidvidajuť TIFF. Peremožci cijeї nagorody často pizniše otrymuvaly nominaciї na premiju «Oskar».
U mynuli roky kinofestyvaľ vidznačav takyh režyseriv, jak Deni Viľnev, Pon Džun Ho, Noa Baumbak, Luka Guadańїno, Martin Mak-Dona, Dam’jen Šazeľ.
Mynulogo roku na kinofestyvali vynyk skandal čerez fiľm rosijśko-kanadśkoї režyserky ta kolyšńoї pracivnyci Russia Today Anastasiї Trofimovoї «Rosijany na vijni». Pislja togo, jak stričku pokazaly v ramkah Venecianśkogo kinofestyvalju, vlada Ukraїny zaklykala organizatoriv festyvalju v Toronto skasuvaty demonstraciju. Takož u Toronto prohodyly čyslenni protesty ukraїnśkoї gromady, prote fiľm vse odno prodemonstruvaly na kinofestyvali.
Cogo roku kinofestyvaľ u Toronto prohodytyme z 4 po 14 veresnja. Raniše festyvaľ možna bulo častkovo podyvytyś onlajn, ale u 2025 roci vin projde vyključno oflajn. Jmovirno, najkrašči fiľmy z TIFF možna bude peregljanuty na MUBI abo inšyh strymingovyh platformah.
Kinofestyvaľ «Sandens» (Sundance Film Festival)
«Sandens» je odnym z najbiľšyh festyvaliv nezaležnogo, avtorśkogo kino u SŠA. Jogo zasnuvaly u 1978 roci, nazvavšy na česť personaža, jakogo zigrav Robert Redford (zasnovnyk festyvalju) u fiľmi «Buč Kessidi j Sandens Kid».
Kinofestyvaľ provodjať ščoroku naprykinci sičnja v Park-Siti, štat Juta, SŠA. Vin skladajeťsja z konkursnyh sekcij dlja amerykanśkyh ta mižnarodnyh dramatyčnyh i dokumentaľnyh fiľmiv, jak povnometražnyh, tak i korotkometražnyh, a takož grupy pozakonkursnyh sekcij. Bagato fiľmiv, prem’jery jakyh vidbulysja na kinofestyvali, buly nominovani ta vygraly premiju «Oskar».
Varto zaznačyty, ščo vže 23 sičnja na festyvali vidbudeťsja prem’jera novogo dokumentaľnogo fiľmu ukraїnśkogo režysera i laureata premiї «Oskar» Mstyslava Černova «2000 metriv do Andriїvky». Nova strička zmagatymeťsja z inšymy dokumentaľnymy kartynamy z uśogo svitu v nominaciї World Cinema Documentary Competition.
Nagadajemo, u 2023 roci na kinofestyvali Sundance vidbulasja prem’jera poperedńogo fiľmu Černova, dokumentaľnoї stričky «20 dniv u Mariupoli», jaka zdobula Pryz gljadačiv.
Cogorič «Sandens» projde z 23 sičnja po 2 ljutogo. Takož podyvytysja osnovni fiľmy kinofestyvalju možna bude onlajn, čerez sajt Sundance.
Kyїvśkyj mižnarodnyj kinofestyvaľ «Molodisť»
Odyn z najstarišyh kinofestyvaliv Ukraїny buv zasnovanyj u 1970 roci ta je jedynym mižnarodnym kinofestyvalem v Ukraїni z akredytacijeju asociaciї kinoprodjuseriv FIAPF, ta odna iz najbiľšyh kinopodij u Shidnij Jevropi. 54-j Kyїvśkyj mižnarodnyj kinofestyvaľ «Molodisť» provodyťsja u Kyjevi, ćogo roku — v period z 25 žovtnja po 2 lystopada. Golovnoju nagorodoju je «Skifśkyj oleń».
Festyvaľ takož maje dekiľka program, ale jogo golovna meta — rozvytok molodogo profesijnogo kino, tomu často u programah možna pobačyty debjutantiv ta korotki metry. Okremo prydiljajuť uvagu kino, jake bulo stvoreno ukraїncjamy čy na terytoriї Ukraїny.
Narazi nevidomo, čy buduť transljuvaty najkrašči fiľmy z festyvalju onlajn, a kvytky na vidviduvannja kinofestyvalju oflajn narazi šče ne postupyly u prodaž.
Odeśkyj mižnarodnyj kinofestyvaľ (OMKF)
Do počatku povnomasštabnoї vijny OMKF tradycijno provodyvsja v Odesi u seredyni lypnja. Uperše kinofestyvaľ vidbuvsja u 2010 roci. U 2023 roci festyvaľ prohodyv u Černivcjah, a u 2024 – u Kyjevi, vidznačajučy svij juvilej u 15 rokiv.
Golovnym pryzom festyvalju je statuetka «Zolotyj Djuk». Perši dva roky golovnyj pryz OMKF vručavsja na osnovi rišennja žuri, a vže z 2012 roku Gran-pri Odeśkogo kinofestyvalju vručajeťsja za pidsumkamy gljadaćkogo golosuvannja.
Festyvaľ maje try konkursni programy: Mižnarodna konkursna programa povnometražnyh fiľmiv, Nacionaľna konkursna programa ta Konkurs jevropejśkyh dokumentaľnyh fiľmiv.
Data provedennja, jak i lokacija, OMKF-2025 šče nevidomi. Pro transljaciju onlajn (raniše takož možlyvo bulo prydbaty okremi fiľmy dlja peregljadu) narazi nevidomo.