Ščo take stejblkoїny?
Odyn z najbiľšyh nedolikiv buď-jakoї kryptovaljuty — її volatyľnisť čerez nestabiľnisť rynku ta vidsutnisť mehanizmu cinovoї stabilizaciї. Stejblkoїny (vid angl. «stable» — stabiľnyj, «coin» — moneta) — ce sukupna nazva usih kryptovaljut, čyja vartisť pryv’jazana do vartosti zvyčajnyh valjut abo fizyčnyh tovariv.
Jakym čynom vidbuvajeťsja taka pryv’jazka? Odyn zi stabiľnokoїniv, Tether (USDT), koštuje rivno odyn dolar. Tobto, torgy u pari USDTUSD vidbuvajuťsja u spivvidnošenni 1:1 – za odyn dolar možna prydbaty monetu Tether, i navpaky. Na takomu pryncypi pracjujuť usi stabiľnokoїny — za Tether Gold (XAUT) tak samo možna prydbaty odnu unciju zolota, a za dejaki stejblkoїny možna naviť prydbaty… bareľ nafty.
Trišky statystyky:
- potočna kapitalizacija stejblkoїniv $35 mlrd abo majže 1 tryľjon grn;
- stejblkoїny skladajuť pryblyzno desjatu častynu najbiľšyh kryptovaljut;
- zagaľnyj ob’jem torgiv stejblkoїnamy na rynku kryptovaljut dosjagaje $225 mlrd abo ponad 6 trln grn.
Naviščo potribni stejblkoїny: perevagy ta nedoliky
Oskiľky virtuaľni valjuty zagalom ne je nastiľky populjarnymy jak tradycijni, nevelyka rynkova kapitalizacija robyť їh duže volatyľnymy. Čym menša kapitalizacija kryptovaljuty — tym legše «zbyty» її cinu. Nestabiľnisť kryptovaljut je problemoju dlja vsih sfer. Napryklad, robotodaveć ne može vyplačuvaty robitnyku zarplatu u kryptovaljuti, jakščo znaje, ščo її cina čerez misjać znovu zminyťsja. Zajmatysja prognozuvannjam ta investycijamy takož nevygidno. Same tomu stejblkoїny dovgyj čas vvažalysja ideaľnym rozv’jazannjam golovnoї problemy kryptovaljut.
Najbiľšyj nedolik stabiľnyh kryptovaljut poljagaje u tomu, ščo vam potribno stovidsotkovo dovirjaty birži, jaka їh prodaje. Dlja togo, ščob prodavaty stejblkoїny, kožnij birži neobhidno maty pevnu bazu resursiv, do jakyh pryv’jazujuťsja monety. Vidpovidno, koly rezerv banku čy birži popovnjujeťsja aktyvamy, vypuskajeťsja konkretna kiľkisť stejblkoїniv. Lyše za ostannij rik Tether «nadrukuvav» ponad 12 miľjardiv dolariv, jaki postupovo peretikaly v bitkoїn ta inši kryptoaktyvy.
Koly aktyvy prodajuťsja — kiľkisť stabiľnyh monet pogašajeťsja. Taki rezervy možuť zabezpečuvatysja dorogocinnymy metalamy ta riznoju syrovynoju, ale zazvyčaj stejblkoїny pidtrymujuťsja dolaramy ta fiatnoju valjutoju. Same tomu vam potribno buty vpevnenymy, ščo vaša platforma stovidsotkovo zabezpečena rezervom — osoblyvo koly ce stosujeťsja ridkisnyh aktyviv. Perevirjajte, čy publikuje birža reguljarni rezuľtaty audytu ta zvity pro rezerv.
Vydy stejblkoїniv
V zaležnosti vid bazy zabezpečennja vydiljajuť try vydy stejblkoїniv.
Zabezpečeni fiatom
Kožna moneta takogo stejblkoїnu «pryv’jazana» do odynyci fiatnoї valjuty (napryklad, dolar, jevro, gryvnja). Rezervy fiatnyh finansiv zberigajuťsja u centralizovanij systemi — na birži čy u kryptobanku. Ce najprostišyj mehanizm roboty stejblkoїniv, ale odyn z najbiľšyh nedolikiv – ce zaležnisť vid rynku tradycijnyh valjut ta deržavnyh reguljuvań. Prykladamy je najbiľš populjarni stabiľnokoїny: USDT, DAI, PAX.
Zabezpečeni inšymy kryptovaljutamy
Oskiľky rynok kryptovaljut je biľš volatyľnyj, aniž tradycijnyj, tut potribni biľši rezervy dlja zabezpečennja stejblkoїniv. Napryklad, dlja rezervu stabiľnyh koїniv vartistju 1 000 ETH neobhidno blyźko 2 000 ETH — cja baza dopomagaje pokryvaty do 50% kolyvań na rynku. Ale taki stejblkoїny je najbiľš volatyľnymy vidnosno inšyh. Prykladom takogo stejblkoїnu je Neutral Dollar (NUSD). Vin javljaje soboju «korzynu» z dekiľkoh stejblkoїniv — Dai, TrueUSD, Paxos Standard Token ta USD Coin. Vnaslidok velykoї kiľkosti stejblkoїniv «nejtraľnyj dolar» može balansuvaty vlasnu likvidnisť. Prydbaty taku monetku možna na KuCoin, DDEX, Uniswap i Bamboo Relay.
Bez zabezpečennja
Taki stejblkoїny vse šče majuť cinu pevnogo konkretnogo aktyvu — prosto u miri neobhidnosti emisija stabiľnyh monet pidvyščujeťsja čy znyžujeťsja v zaležnosti vid potreb rynku. Tobto, rezervu u stejblkoїniv prosto nemaje — systema je absoljutno decentralizovanoju.
Stejblkoїny z najbiľšoju kapitalizacijeju
Tether (USDT)
- Kapitalizacija — 710 623 269 028 grn.
- Rynkova propozycija — 25 196 886 298 USDT
Ce peršyj stejblkoїn v istoriї kryptovaljut, ščo buv zasnovanyj u 2014 roci kompanijeju Tether Limited. Peršoju platformoju, ščo integruvala monetu u svij listyng, stala birža Bitfinex. Jak vyjavylosja zgodom, birža korystuvalasja rezervamy stabiľnokoїnu aby pryhovaty vid korystuvačiv fakt znyknennja kryptovaljuty na $850 mln. Ce ne jedynyj skandaľnyj vypadok, pov’jazanyj iz Tether. U 2019 roci vyjavylosja, ščo rezervu platformy ne vystačaje dlja pidtrymky usih stejblkoїniv — kryptovaljuta zabezpečujeťsja lyše na 74%. Ale cej fakt vse šče ne zavažaje partnerstvu peršogo stejblkoїnu z globaľnymy kompanijamy — rozplačuvatysja USDT možna naviť na platformi Pornhub.
USD Coin (USDC)
- Kapitalizacija — 153 666 511 944 grn.
- Rynkova propozycija — 5 451 784 980 USDC
Ce cyfrova moneta, cina jakoї tež pryv’jazujeťsja do ciny dolaru. Kryptovaljuta pracjuje na blokčejni Efiriumu ta bula zasnovana odnym z najbiľšyh cyfrovym obminnykom u sviti — Coinbase. Jak i bitkoїn, danu kryptovaljutu možna kupuvaty u dribnyh častynkah (jak centy) — napryklad, 0.001 USDC. Torguvaty USD Coin možna majže na usih najbiľšyh biržah, vključajučy Binance, Poloniex, Bitfinex, Uniswap, KuCoin, ta, zvisno ž, sama Coinbase.
Gemini USD
- Kapitalizacija — 458 934 551 grn.
- Rynkova propozycija — 16 223 208 GUSD
Gemini USD takož je stejblkoїnom, ščo buv zasnovanyj kryptovaljutnoju biržoju, ćogo razu — Gemini, jaku očoljujuť braty Kameron i Tajler Vinklvos. Ce takož perša stabiľna valjuta, jaka otrymala shvalennja vid deržavnogo reguljatora — u 2018 roci Nju-Jorkśkyj Departament Finansovyh Poslug vyznav kryptovaljutu peršym reguľovanym stejblkoїnom. Kryptovaljuta pracjuje na blokčejni Efiriumu, a sami braty-zasnovnyky bačať її jak mist miž «tradycijnym finansovym sektorom ta kryptoindustrijeju».
TrueUSD
- Kapitalizacija — 11 064 655 130 grn.
- Rynkova propozycija — 392 672 016 TUSD
Šče odyn stabiľnokoїn na osnovi Efiriumu. Cja kryptovaljuta vvažajeťsja najbiľšym konkurentom Tether ne tiľky čerez značni ob’jemy rynkovoї kapitalizaciї, ale j orijentaciju na prozorisť ta nadijnisť. Kompanija TrustToken, ščo vypuskaje kryptovaljutu, reguljarno prohodyť audytorśkyj oblik, a resursy korystuvačiv je zastrahovanymy. Projekt takož maje licenziju na finansovu dijaľnisť v SŠA ta spivpracjuje z najbiľšymy bankamy kraїny. Varto pam’jataty, ščo TrueUSD takož ne maje vlasnogo rezervu — tobto, tokeny, jaki vy prydbajete, po suti buduť sertyfikatamy dlja obminu na dolary v partnerśkyh bankah.
Inši (nefiatni) stejblkoїny
PaxGold — aľternatyva monety Paxos Standard Token, jaka pidkriplena zolotom. Kožen token PAXG daje korystuvačam pravo volodity odnijeju uncijeju zolota z londonśkogo shovyšča Brink, abo naviť obminjaty monety na ekvivalentnyj zlytok metalu v partnerśkyh organizacijah. Ci tokeny možna vykorystovuvaty jak i klasyčnu kryptovaljutu — ta obminjaty її, napryklad, na fiat.
Tiberius — cja moneta proponuje vam cilyj portfeľ iz riznyh metaliv, u tomu ž čysli aljuminij ta miď. Cja kryptovaljuta bula zasnovana švejcarśkym fondom Tiberius Group, jaka keruje investycijamy ta zajmajeťsja prodažem cinnyh metaliv. Zagaľna kiľkisť metaliv, ščo «pidtrymujuť» monetu — sim. Pislja anonsuvannja projektu Tiberius Group poky ščo ogolosyla pro zatrymku emisiї monety. U majbutńomu rozrobnyky planujuť pryv’jazaty stejblkoїn do investycij v elektromobili, sonjačnu energiju ta, naviť, štučnyj intelekt.
AgAu — projekt, ščo zapustyvsja 2020 roku u Švejcariї, bude vypuskaty stejblkoїny z rezervamy zolota ta sribla. V zaležnosti vid typu tokeniv AgAu Gold (AGLD) čy AgAu Silver (ASLV) možna bude prydbaty odyn gram zolota čy sribla.
Airgead — šče odyn koїn, cina jakogo skladajeťsja z vartosti riznyh metaliv, napryklad, platyna, paladij, sriblo ta zoloto. Projekt je vidnosno novym, a prydbaty tokeny možna poky ščo lyše za bitkoїn (BTC), efir (ETH) čy lajtkoїn (LTC).
Čogo očikuvaty dali
Za ostannij čas riznomanitnisť stejblkoїniv ta їh funkcionaľnisť pokazovo zrosla. Globaľnyj popyt na cyfrovu valjutu jak novu platižnu aľternatyvu pomitno vyris z počatku mynulogo roku. Osoblyvo ce vidčuvajeťsja v konteksti DeFi-instrumentiv.
Pro ce takož naviť nagaduje slavnozvisnyj projekt Fejsbuku Diem (kolyšnja Libra Coin), jakyj takož maje na meti stvoryty «ideaľnyj» stejblkoїn. Vrahovujučy populjarnisť šče ne vypuščenoї monety ta reakciju reguljatoriv, Libra može staty peršym podibnym projektom «jedynoї cyfrovoї valjuty» dlja uśogo svitu. Kryptografična aľternatyva fiatnym grošam takož može buty rišennjam dlja tyh kraїn svitu, ščo vse šče ne zabezpečeni bankivśkymy servisamy dlja provedennja prostyh ta deševyh transgranyčnyh plateživ.