Laboratory community
Jak perekonlyvo demonstruje «Tvoreć smaku», ščo vyjšla u vydavnyctvi Laboratorija, її avtor King zalyšyv glybokyj slid u tvorčosti bagaťoh najbiľšyh zirok rok-muzyky. Zi svogo boku їhnja dovira do jogo marketyngovogo čuttja spryjala nadzvyčajnym kolaboracijam, jaki u vytončenomu styli vidkryly svitovi їhni hity.
«Tvoreć smaku» — ce podorož nepovtornym žyttjam ljudyny, jaka vže ponad šistdesjat rokiv perebuvaje v samomu serci najbiľš znakovyh momentiv v istoriї muzyky.
— Ja hoču otu mašynu, — skazav Roj Orbison, vygljadajučy z vikna taksi. — Toni, zmožeš її distaty?
Krim prosuvannja zapysiv, robota v reklami peredbačala nagljad za amerykanśkymy vykonavcjamy, poky vony v Brytaniї. Odnym iz moїh najimenytišyh pidopičnyh buv Roj Orbison. Uperše vin zasvityvsja u 1960‑mu, koly jogo pisnja Only the Lonely posila peršu shodynku. Na počatku 1960‑h vin vypustyv šče biľše gitiv: Running Scared, Dream Baby, In Dreams, Falling, Blue Bayou, It’s Over, Pretty Woman. Jogo golos bulo nemožlyvo splutaty z buď-čyїm inšym, tož ja shopyvsja za možlyvisť ponjańčyty jogo, poky vin u Brytaniї.
Peršyj raz Roj pryїhav sam, ščob z’javytysja na kiľkoh radio- ta teleperedačah, tož opikuvavsja ja lyše nym. Zgodom, koly jogo sjudy pryvodyly tury, vin brav iz soboju družynu Klodett ta odnogo z molodšyh syniv, Roja Devejna. (Duže dyvno vyjšlo, ščo molodšogo brata Roja Devejna nazvaly Entoni King!) Vin vynajmav kvartyru na Dolfin-skver, u Pimliko, zrazu bilja ričky.
Z časom ja duže zblyzyvsja z jogo rodynoju. Sam Roj buv napročud pryjemnym čolovikom: mav duže tyhyj i spokijnyj golos ta dobrodušnu vdaču. Klodett ta Roj Devejn meni tež duže podobalysja, tož my znajšly spiľnu movu. Jakoś ja spytav, čy možu vzjaty z soboju Roja Devejna na cilyj deń, i my čudovo provely čas u zooparku. My povertalysja do ofisu Decca, de ja mav zustritysja z Rojem i Klodett, ale Roj Devejn tak stomyvsja vid svižogo povitrja ta novyh vražeń, ščo zasnuv. Ja vzjav jogo na ruky, vin poklav golovu meni na pleče i spav usju dorogu. Ce zvorušylo Roja i Klodett i dopomoglo nam zblyzytysja.
Roj duže ljubyv večerjaty v londonśkyh restoranah. Platyla Decca, zvisno, tož ja vodyv jogo tiľky v horoši zaklady. Jakoś my z nym i Klodett їhaly na taksi do nyh na Dolfinskver, koly Roj pomityv ščoś na Kings-roud. Mašyny — to bula jogo fiška, a osoblyvo klasyčni nimećki mersedesy vojennyh rokiv: jomu podobalysja їhni formy, torpedy j fary. Roj pobačyv, jak odyn iz takyh mersedesiv vyїždžav iz bičnoї vulyci, i povernuvsja do mene skazaty, ščo hoče jogo kupyty. Ja nahylyvsja vpered i postukav po peregorodci miž salonom i vodijem, ščob vodij zupynyvsja.
— Dajte hvylynku, — poprosyv ja, vykolupujučyś iz mašyny j dumajučy: «Boževillja jakeś». Ja perebig dorogu, mahajučy rukamy vodiju mersedesa. Na moje ščastja, vin ne podumav, ščo ja grabižnyk, i ne sprobuvav mene pereїhaty. Vin zupynyvsja j opustyv sklo.
— Pereprošuju, ščo turbuju, — ja nahylyvsja do ńogo, — ta čy ne bažajete vy prodaty svoje avto?
Čolovik zaklipav i spytav: «Čomu vy pytajete?».
— Bo, — ja vkazav na dorogu, de Roj ta Klodett iz zahvatom sposterigaly za mnoju kriź zadnje sklo, — tam dehto vidčajdušno bažaje її kupyty. — Vodij gljanuv na taksi, a todi znov na mene. — Peven, vin zaproponuje vam duže garnu cinu.
— Gm-m. Gadaju, my možemo ce obgovoryty.
— Čekajte tut, — skazav ja j pobig nazad do taksi. Ja vidčynyv dveri. — Roju, zdajeťsja, vin ne proty.
Roj vyjšov iz avto i pryjednavsja do mene. Vodij znovu za‑
klipav, koly zrozumiv, hto pered nym. Roja z jogo čornym vo‑
lossjam ta okuljaramy nemožlyvo bulo ne vpiznaty. «Vy…?»
Roj kyvnuv, i vony obminjalysja telefonamy.
Pizniše ja diznavsja vid Roja, ščo vin taky kupyv mašynu. Kolyšnij vlasnyk prodav її z kupoju zapčastyn, i Roj vidpravyv use nazad do Ameryky.
U 1963‑mu Roj pryїhav do Brytaniї u spiľnyj iz «Bitlz» tur. Dlja «Bitlz» ce buv nastupnyj tur za tym, de vony zaminyly Krisa Monteza na gedlajni. Tut stalosja te same: koly planuvaly tur, im’ja Roja važylo biľše, tož same vin buv osnovnym vykonavcem. («Jaki šče v bisa žuky?» — vidome zapytannja, jake vin postavyv, koly jomu skazaly pro spiľnyj tur.) Ta blyžče do dat koncertiv stalo zrozumilo, ščo treba minjaty gedlajnera, vrahovujučy reakciju publiky na «Bitlz» na koncertah Krisa Monteza. My pereplanuvaly tur, teper gedlajneramy buly Roj ta «Bitlz» razom, i vony domovylysja, ščo zakryvaty koncert majuť same «Bitlz».
Jasno, ščo na počatku buv prysutnij zmagaľnyj element, ta protjagom turu vony spovnylysja povagy odne do odnogo, jaka tryvala desjatylittjamy (spravdi, u 1980‑h Roj ta Džordž Garrison razom pracjuvaly nad projektom Traveling Wilburys). I zamisť prosto buty drugoju skrypkoju Roj mav na meti zrobyty bezdoganne šou, tož «Bitlz» dovelosja popitnity, ščob ne vystupyty girše.
Vrahovujučy te, jak vin išov zi sceny, їm spravdi bulo nesolodko. Po vsij kraїni zaly buly zabyti fanatamy bitliv, shvyľovani divčata-pidlitky dovodyly odna odnu do isteryky z bažannja pobačyty kumyriv. Ščo ce za patlatyj amerykaneć v okuljarah? Koly vyjduť bitly? Ale Roj skorystavsja magijeju. Zamisť namagatysja їh perekryčaty, peršu pisnju vin zaspivav tak tyho, jak tiľky mig. Natovp perestav volaty j zatyh, ščoby bulo hoč ščoś čutno. A ščojno vony počaly sluhaty, vin їh začaruvav. Roj ne duže bagato ruhavsja, stojačy goroju poseredyni, ta jogo magnetyzm prykovuvav do ńogo vsi pogljady. Golos ta pisni spijmaly publiku na gačok. Koly vin zakinčyv, a bitly gotuvalysja vyjty zamisť ńogo, publika bula na jogo boci. Nelegko bulo nazdognaty «Bitlz» na piku bitlomaniї, ta jakoś Roju ce vdalosja.