Valeriia Pustovit
Vperše v Ukraїni predstavleno analiz stanu artrynku. Ohopljujučy period z 2021 do 2023 roku, doslidžennja vysvitljuje ključovi podiї, tendenciї rynku, zminy v popyti j propozyciї, a takož važlyvi dosjagnennja ukraїnśkyh hudožnykiv na nacionaľnomu ta mižnarodnomu rivnjah.
Pobutuje dumka, ščo artrynok v Ukraїni tak i ne sformuvavsja. Vidsutnisť reguljuvannja na zakonodavčomu rivni, zrozumilyh pravyl gry, finansuvannja ta pidtrymky z boku deržavy j mecenativ — nyzka problem, iz jakymy rokamy stykajuťsja mytci ta pracivnyky sfery.
«Koly my vzjalyś za ce doslidžennja, vid respondentiv — galerystiv, dyleriv, naviť hudožnykiv — majže ščorazu čuly pytannja: «Tak nemaje rynku, ščo vy analizujete?». Ale naša komanda vse ž navažylaś pity dali ta nazvaty te, ščo je v Ukraїni — artrynkom, hoča b dlja togo, ščob vono malo take im’ja. Adže, my vpevneni, ščo poky ty ne dasy čomuś nazvu, jogo j ne isnuje», — govoryť Natalija Tkačenko, zasnovnycja ta SEO Spilne Art.
Odnak, vijna zmusyla svit zvernuty uvagu na unikaľnisť ne lyše našyh ljudej, a j kuľturnoї spadščyny. Za danymy Google, cikavisť do ukraїnśkogo mystectva pislja 24 ljutogo zrosla v 6 raziv.
Taki zminy nadyhnuly platformu Spilne Art provesty perše doslidžennja vlasnogo artrynku, ščob pobačyty reaľni trendy ta zrozumity, ščo vidbuvajeťsja u cij ploščyni jak v Ukraїni, tak i za kordonom.
Dlja ćogo z červnja 2023 po ljutyj 2024 roku komanda prointerv’juvala vlasnykiv galerej ta dyleriv, hudožnykiv, jaki prodajuť roboty bez poserednykiv, i kolekcioneriv. Opytuvannja poklalo počatok projektu ščoričnogo systemnogo analizu artrynku Ukraїny.
«Odna z našyh osnovnyh cilej – nablyzytyś do mižnarodnogo artrynku, počavšy zbyraty dani, jaki, spodivajemoś, skoro takož uvijduť u globaľnu statystyku ta cyfry svitovyh rynkiv mystectva», — komentuje Natalija.
21 bereznja Spilne Art prezentuvala rezuľtat svojeї roboty u v innovacijnomu ta kreatyvnomu prostori MacPaw Space, de zibrala razom ključovyh stejkholderiv ukraїnśkogo artsektoru, mižnarodnyh ekspertiv, predstavnykiv urjadu j artspiľnotu.
Krim samoї prezentaciї, na gostej čekaly dvi paneľni dyskusiї na temy «Ukraine in a global art market context: risks and perspectives» ta «Zakon i mystectvo: šljah do legitymaciї, stalosti j uspišnosti artrynku».
Golovnym їhnim fokusom buly vyklyky ta perspektyvy, ščo stojať pered ukraїnśkym artrynkom, z akcentom na jogo integraciju u globaľnyj kontekst ta prosuvannja ukraїnśkogo mystectva na svitovij areni. Inozemni eksperty ž rozkazaly pro mižnarodnyj dosvid kraїn, jaki projšly shožyj na ukraїnśkyj šljah.
«Jakščo govoryty movoju cyfr, faktyčni dani pokazaly, ščo vartisť našogo mystectva zrosla za ostanni dva roky v pivtora razy, a obsjagy prodaživ u 2023-mu, napryklad, zbiľšylysja na 32%, porivnjano z 2022-m.
Taku pozytyvnu dynamiku zokrema zabezpečuje te, ščo agenty rynku — galereї, dylery, hudožnyky počaly aktyvno eksportuvaty mystectvo. Ce sygnal deržavi zvernuty uvagu na te, ščo cej eksport može buty značno potužnišym. Dlja ćogo lyše potribno stvoryty spryjatlyvi umovi z boku zakonodavstva i pidtrymuvaty sferu na informacijnomu rivni», — dilyťsja insajtamy komanda Spilne Art.
Sered zaprošenyh spikeriv buly predstavnyky mižnarodnyh kuľturnyh instytucij Sotheby’s Institute i TEFAF ta ukraїnśki eksperty, jaki podilylyś svoїmy pogljadamy na rozvytok artrynku ta zakonodavče reguljuvannja u sferi mystectva j kuľturnij polityci.
«Mystećka ekosystema ta rynok možuť prodovžuvaty procvitaty lyše za umovy globaľnoї učasti. Mytci vidobražajuť potreby našogo suspiľstva, i v ci skladni časy v uśomu sviti їhni rozdumy ta mesedži šče nikoly ne buly takymy aktuaľnymy. Aktyvna učasť galerystiv ta predstavnykiv mytciv je vyrišaľnoju na ćomu šljahu vid lokaľnoї ta nacionaľnoї prysutnosti do mižnarodnoї», — komentuje Vill Korner, kerivnyk viddilu jarmarkiv TEFAF. Vin bezposeredńo spivpracjuje z ponad 300 mižnarodnymy galerejamy ta dyleramy, a takož muzejamy, kolekcioneramy ta bagaťma inšymy zacikavlenymy storonamy v mežah spiľnoty TEFAF.
Pid čas podiї vidbuvsja zokrema blagodijnyj mystećkyj aukcion, de buly predstavleni roboty providnyh ukraїnśkyh hudožnykiv: Pavla Makova, Žanny Kadyrovoї, Kinder Album ta Romana Mihajlova. Zavdjaky jomu vdaloś zibraty ponad 700 tys. grn.
Častynu koštiv komanda peredasť Bogdanu «Stovpu» Bunčaku — hudožnyku ta vijśkovomu, jakyj zbyraje na REB (prylady radioelektronnoї boroťby z vorožymy FPV-dronamy) dlja 25-ї okremoї povitrjano-desantnoї brygady, de služyť ridnyj brat Bogdana.
Inšu častynu Spilne Art skeruje u MacPaw Foundation. Zaraz Fond aktyvno zbyraje košty na portatyvni holodyľnyky dlja zberigannja krovi ta pidigrivači infuzijnyh rozčyniv. Vartisť odnogo takogo naboru — 75 000 grn.
Iniciatoramy doslidžennja ta zbir danyh provela artplatforma sučasnogo mystectva Spilne Art. Analiz danyh vykonala konsaltyngova kompanija SaturdayTeam. Partneramy podiї staly MacPaw Space ta platforma «Algorytm dij».
Oznajomytyś iz doslidžennjam možna za posylannjam.