🍁 Lystopad — ce čudova pora znovu zaglybytyś u dialogy Platona. Koly za viknom iduť došči abo vije viter, čytač vidbuvaje v antyčnu Greciju 

Radisť vid dotorku z jogo dumkoju ne vyčerpujeťsja žyvlennjam hudožńoї doskonalosti jogo filosofśkyh rozmov. De čytač dyvnym čynom zi svidka peretvorjujeťsja na učasnyka žyvoї dyskusiї, jaka majsternymy mazkamy nače peretvorena na zustrič personaživ z reaľnogo žyttja.

«Feag» abo tradycija perekladu

Knyžky z «filosofśkoї spadščyny» dosyť važko znajty za prytomnu cinu. Trymajučy v rukah takyj tom i dekiľka ukraїnśkyh perekladiv odrazu pomičaješ dvi važlyvi reči. V ukraїnśkyh vydannjah je lyše nevelyki prymitky j vstup-rozdum pro filosofiju Platona. U rosijśkomu vydanni na počatku knyžky otrymujemo interpretaciju usih dialogiv. Sjudy čytač može povertatyś pislja pročytannja, zvirjaty svoje rozuminnja z dumkamy rosijśkyh komentatoriv. My otrymujemo terminologiju perekladu, a takož do jakogo periodu naležyť dialog i čy vyjšov z pid pera Platona. Dialog «Feag» vyklykaje superečky v ekspertiv stosovno avtorstva.

Takož vrazylo detaľne vyvčennja dialogu. Na ostannih storinkah čytajučy prymitky, bačymo duže ğruntovnu pracju perekladačiv. My otrymujemo ekskurs v istoriju podij i opys personaživ. U dialozi, Demodok prybuvaje v Ateny j zustričaje Sokrata. Proponujučy jomu vidijty v portyk Zevsa dlja podaľšoї rozmovy. Komentatory vvodjať nas v arhitekturu mista, rozpovidajučy, ščo Demodok pevno prybuv z zahidnogo peredmistja Aten, i pryjšov u misto čerez Dipilonśki vorota. Okrim interpretaciї dialogu, my otrymujemo geografični elementy jogo šljahu. Ce dozvoljaje spryjmaty dialog ne tiľky jak tekst, a vidtvoryty jogo u svoїj ujavi, počynajučy z mandrivky peredmistjamy Aten.

Mity

Často pry čytanni knyžok i obgovoreń možna zištovhnutysja z bagaťma mitamy navkolo postati Platona.

Mit 1

🎈Pobutuje dumka, ščo Platon takyj sobi dobryj djaďko, jakyj hoče dopomogty ljudjam i navčyty їh čogoś. Zovsim ni. Platon, koly tiľky zakladav peršyj kamiń svojeї Akademiї, znav, ščo stvorjuje її dlja obranyh, dlja ljudej, jaki v majbutńomu stanuť politykamy j keruvatymuť deržavoju. Taka sobi biznes-škola dlja menedžeriv vyščoї lanky. Na dumku ljudej, jaki vyvčajuť filosofa dovgi roky v universytetah (Džovanni Reali, Dario Antyseri), Platon zahovav svoju filosofiju za bezliččju metafor i mifiv. Ščob prosti ljudy jaki ne dotyčni do filosofiї, ne distalasja i ne spotvoryly її. Dali biľše, jadra ta centru jogo filosofiї nemaje v knygah, a pošyrjuvalasja usno (nepysane včennja).

Mit 2:

🎈Platon sydiv na dyvani ta mrijav pro ideaľnu deržavu, a naspravdi buv nevdahoju ta idealistom. Nit! Ne budu daleko hodyty za prykladom, viźmu knygu odnogo z najjaskravišyh krytykiv platonizmu – Oleksija Fedorovyča Losjeva. U knyzi «Platon-Arystoteľ» vin opysuje, jak tyran Dionisij, proponuvav Platonu dopomogty jomu u keruvanni deržavoju. Dvi poїzdky filosofa v Sirakuzy buly nevdalymy. Ale Platon spravyv take vražennja na tyrana, ščo toj utrymuvav jogo syloju i ne hotiv vidpuskaty. Pislja povernennja v Ateny Platon buduje svoju Akademiju jaka vplynula na podaľšyj rozvytok.

Mit 3:

🎈Ja často čuju, movljav, naviščo nam čytaty Platona, vin žyv dvi z polovynoju tysjači rokiv tomu i ni na ščo ne vplyvav. Ščob ne obtjažuvaty sučasnogo čytača imenamy, na jakyh vplynuv Platon, ja navedu pryklad zi svitu biznesu. Guru amerykanśkyh biznesmeniv ta osobystyj mentor Sorosa, nyni pokijnyj Karl Popper, zvynuvatyv Platona u tomu, ščo komunizm, socializm ta totalitaryzm vynykly z knygy Platona «Deržava». Popper u knyzi «Vidkryte suspiľstvo ta jogo vorogy» napysav, ščo ideї Platona nadyhaly intelektualiv, politykiv ta dyktatoriv. Slova Poppera maly velykyj vplyv na politykiv, pidpryjemciv. Napryklad, u knyzi «Čornyj lebiď» Taleb zvynuvačuje Platona v zanepadi zahidnogo svitu. Pro horošyj vplyv ja tut promovču, adže čorna propaganda zavždy pracjuje krašče.

Pidsumky:

Čytannja Platona — ce nejmovirna intelektuaľna nasoloda. Počynajučy vid rannih sokratyčnyh dialogiv do serednih ta piznih, ce nače shodžennja na veršynu. Ce etapy postijnogo pokrokovogo pidnjattja, de staje vse važče jty ta dyhaty. I ce nabagato važče čym fizyčnyj šljah. Zamiž gustišogo povitrja my potrapljajemo u velyč intelektuaľnoї dumky. Čym biľše my pidijmajemoś do Jedynogo, tym biľše vidkryvajeťsja inša reaľnisť. Svit idej. Spravžnje buttja.