Aľona Degrik
Nazvaty nas poserednykamy ne vyjde – fintech davno sformuvav industriju z proektamy, uspih jakyh globaľnyj, a kapitalizacija lideriv skladaje miľjardy dolariv. Ale fakt konkurenciї v nadanni platižnyh poslug je.
Osoblyvosti bezgotivkovyh plateživ u riznyh kraїnah
Platižni systemy riznyh kraїn v sviti syľno vidriznjajuťsja. U odnyh dosi dominujuť gotivkovi plateži, u inšyh procvitaje bezgotivkova ekonomika. Ce pov’jazano jak z gotovnistju platižnoї infrastruktury do čogoś novogo, tak i z osoblyvostjamy zakonodavstva. Same tomu v Ukraїni pracjuje Apple Pay i Google Pay, a v tij že Nimeččyni — ni.
Jak my znajemo, bezgotivkovi plateži tež majuť svoї osoblyvosti. Napryklad, v kraїnah SND pošyreni elektronni gamanci – praktyčno u vsih, krim Ukraїny, de dominuje mobiľnyj banking i kartkovi rišennja vid populjarnyh bankiv. Je i zovsim unikaľni vypadky – napryklad, Kenija ta її po-spravžńomu «vsenarodnyj» gamaneć M-Pesa. U kraїni pogano rozvynena systema bankivśkyh viddileń, a tomu praktyčno dlja vsih rozrahunkiv vykorystovujeťsja balans mobiľnogo telefonu. Za dopomogoju mobiľnoї komerciї zdijsnjujuť p2p-perekazy, oplačujuť produkty ta reči i naviť beruť kredyty.
De ž vin, rozvynenyj rynok e-commerce?
Jakščo porivnjaty z duže rozvynenym, majže etalonnym rynkom – SŠA – to vin vygljadaje duže konservatyvnym. Pryrodno, ce pov’jazano ne z vidsutnistju mobiľnyh prystroїv abo nedolikom propozycij na rynku – levova častka populjarnyh fintech-produktiv bula stvorena v SŠA. 88% amerykanciv znajuť pro Google Pay, ale tiľky 14% vykorystovujuť jogo. Oś taki spravy.
Pryčyna prosta: banky ta provajdery poslug stvoryly systemu, jaka pracjuje – nadijnu, prostu, adže inakše vona ne bula by žyttjezdatnoju zaraz. Vona ne zminjujeťsja pid vplyvom novyh gravciv, a vony integrujuťsja v isnujuču systemu.
Čomu ž na menš rozvynenyh rynkah fiksujeťsja pomitne zrušennja na korysť fintech-servisiv? Po-perše, tomu ščo my ne buly peršymy v rozvytku bezgotivkovyh plateživ u 1980-i ta 1990-i, jak ce bulo v SŠA. Tomu, napryklad, ukraїnśkyj rynok maje biľše gnučkosti u spryjnjatti novogo – naviť popry duže konservatyvnu systemu zakonodavču systemu.
Šče odyn jaskravyj pryklad unikaľnogo v svoїj masovosti rozvytku finansovyh servisiv – ce Kytaj. Pro te, naskiľky velykyj vplyv Alipay i osoblyvo WeChat Pay, ja rozpovidala raniše – duže radžu pročytaty, adže ci kejsy vže počynajuť pracjuvaty v Ukraїni.
Pro dynamiku u sferi platižnyh system
Ale ščo označajuť usi ci pryklady? Golovnym čynom, pidtverdžujuť skazane mnoju na počatku — temp rozvytku sučasnogo svitu finansovyh poslug nabagato vyperedžaje bankivśki platižni rišennja. U fokusi Ukraїny abo svitu – novi gravci bažajuť peregljanuty tradycijnu platižnu infrastrukturu z pozyciї її cinnosti. Jakščo biľš predmetno – peregljanuty proces togo, na jakyh umovah tranzakciї prohodjať miž korystuvačamy, merčantamy ta bankamy. I tak, u dejakyh bankivśkyh produktiv, jaki ne rozvyvajuťsja, adže korystuvač može otrymaty (i vže otrymuje) jakisnyj servis pry biľš zručnyh umovah i vygidnyh taryfah.
Ščo ž ce označaje? V peršu čergu – ščo majbutnje sfery platižnyh poslug duže dynamične, i cja dynamika – jedyna konstanta u formuli. Buty poperedu vže davno ne označaje bigty najšvydše. Ce označaje znajty šljah i pryncypovo novyj sposib dosjagty mety z menšymy vytratamy syl i resursiv. I ce nejmovirno zahoplyva gonka.