Anastasija Pljacok
Včyvsja na biologa, a stav seo-specialistom — use biľše studentiv ne pracjujuť za speciaľnistju, a taki istoriї stajuť zvyčnymy sered ukraїnśkoї molodi. Čy ce krytyčno ta čy varto borotysja z podibnym — čytajte dali.
Ščo trapyloś?
Sytuacija z robotoju za fahom v Ukraїny dosyť sumna. Duže bagato ljudej pislja zakinčennja universytetu kladuť dyplom na polyčku i jduť realizovuvaty sebe v zovsim inšyh sferah. Same tomu memy pro robotu v «MakDonaľdzi» z červonym dyplomom jurydyčnogo čy filologičnogo fakuľtetu vže ne zdajuťsja takymy smišnymy.
Čomu vse tak, jak je?
Pryčyn nadzvyčajno bagato. Oś odna z nyh: školu dity zakinčujuť v 17 rokiv. U takomu vici malo hto znaje v čomu jogo poklykannja i tomu dity robljať vybir, opyrajučyś na dumku baťkiv, jaki ne zavždy mysljať v interesah dytyny. Takož problemoju je vidsutnisť proforijentaciї v školah. Ta i zagaľnyj kuľt dyplomu, jakyj buv prytamannyj SRSR, nam šče ne vdaloś podolaty. Jakščo ty maješ dyplom, ty normaľnyj člen suspiľstva, jakščo ni – to v tebe nikoly ničogo ne vdasťsja v žytti. Pryblyzno takymy stereotypamy myslyť velykyj vidsotok našogo suspiľstva.
Krašče vzagali ne vstupaty do universytetu?
Ce — boljuče pytannja, osoblyvo v našu epohu startapiv i uspišnyh dviječnykiv. U vyščoї osvity takož je svoї pljusy. 4 roky v universyteti dajuť nabir korysnyh profesijnyh ta sociaľnyh navyčok, my včymoś obrobljaty informaciju, nalagodžuvaty sociaľni zv’jazky toščo. Najvažlyvišym u navčanni maje buty usvidomlenisť i pravyľnyj vybir.
Najčastiše vyš obyrajuť za riznymy kryterijamy:
- vartisť navčannja,
- misto, u jakomu znahodyťsja vyš, ta vartisť prožyvannja u ćomu misti,
- konkurs ta riveń konkurenciї pry vstupi.
Vse ce ne daje možlyvosti zoseredytyś na golovnomu — na navčanni: vykladačah, predmetah, praktyci. I tomu vyhodyť, ščo vypusknyky pislja čotyŕoh rokiv navčannja rozumijuť, ščo svit pišov daleko vpered, a їh speciaľnisť vže zastarila. A čerez dovgyj termin navčannja u nyh ne bulo šansu otrymaty reaľnu praktyku. V rezuľtati zamknene kolo: vypusknyk ne može otrymaty dosvid roboty, a bez dosvidu їh nikudy ne beruť.
Jak že todi pracevlaštuvatysja?
Oś tut na dopomogu pryhodjať realiї XXI stolittja. Jakščo vam dijsno važlyvo počaty profesijnyj šljah, to treba pogodžuvatyś na minimaľnu platnju, na posadu stažyst, na posadu asystenta. Vam potribno samomu prosytyś na stažuvannja, adže vam treba prosto začepytyś za ščoś. Najvažlyviše — robiť ce u tyh sferah, jaki vam podobajuťsja.
Čy vdasťsja nam podolaty cju problemu i jak?
Ne odnym čarivnym pomahom, ale vdasťsja, davajte myslyty pozytyvno. Ščoby podolaty taku problemu potribno bude bagato pracjuvaty na vsih rivnjah deržavy. Zminy, jaki dlja ćogo potribni:
- vyščyj riveń osvity,
- šyroka mereža horošyh koledživ, jaki gotuvatymuť profesijnyh pracivnykiv, jakym ne potribno včytyś v universyteti, ščob zarobljaty groši,
- menša kiľkisť deržavnyh zamovleń v universytetah i zagalom misć v universytetah.
Ci kroky z časom nalagodjať stan sprav — j ukraїnci častiše pracjuvatymuť za fahom.