Oleksandr Meľnyk
Čy pravda, ščo ukraїnśkyj rynok aviaperevezeń zrostaje?
Analityky YouControl pidtverdžujuť: pislja nevelykogo spadu v 2014-2015 rokah iz 2016-go i do śogodni vidbuvalosja stale zrostannja pasažyropotoku v ukraїnśkyh aeroportah. Zrostannja vidbulosja i na vnutrišnih, i na mižnarodnyh naprjamkah. Prote harakter zrostannja popytu trohy vidriznjajeťsja. Jak informujuť u Deržaviaslužbi Ukraїny, 2017 roku porivnjano z 2016 rokom kiľkisť pasažyriv na vnutrišnih rejsah zbiľšylasja majže na 18%, a na mižnarodnyh — majže na 29%.
Jak vygljadala dynamika aviacijnogo rynku v Ukraїni za mynuli 10 rokiv?
Ukraїnciv ta inozemnyh gostej protjagom 2017 roku perevozyly 18 ukraїnśkyh aviakompanij. Reguljarni rejsy miž Ukraїnoju ta inšymy deržavamy vprodovž vkazanogo roku zdijsnjuvaly 10 takyh pereviznykiv (do 43 kraїn) ta 29 inozemnyh (do 27 kraїn).
Častka ukraїnśkyh aviakompanij sklala 5 837,5 tys pasažyriv. Inozemni kompanij perevezly 4 975,8 tys pasažyriv. Zgidno zi statystykoju tijeї ž Deržaviaslužby, za 2017 rik zi vsih ukraїnśkyh aviakompanij 93% perevezeń zdijsneno 5 providnymy gravcjamy rynku. Dlja porivnjannja, 2016 roku 6 takyh pereviznykiv zdijsnyly 95% vid zagaľnyh obsjagiv aviaperevezeń.
Čy je htoś, hto može «posunuty» monopoliju MAU?
Za nezminnym liderom MAU dali jduť «Roza vitriv» ta «Azur Ejr Ukraїna». Na četvertij shodynci opynylasja kompanija «Janeїr», a na p’jatij — «Atlasdžet Ukraїna». V ćomu rejtyngu poky ne figuruje kompanija «Bravo». Vona počala pracjuvaty na ukraїnśkomu rynku povitrjanyh perevezeń lyše u kvitni 2016 roku.
V YouControl nagološujuť: riznycja za rivnem dohodiv aviakompanij veľmy značna. Vysoku koncentraciju naprjamkiv v rukah okremyh učasnykiv možna bude znyzyty lyše za rahunok pryhodu velykyh zakordonnyh loukosteriv.
Hto ci aviakompaniї, jaki zarobljajuť na nas miľjardy?
Perša shodynka vže kotryj rik zalyšajeťsja za «MAU». Cogo pereviznyka bulo zasnovano 1992 roku. Nyni vona vhodyť do finansovo-promyslovoї grupy (FPG) «Pryvat», a sered vlasnykiv značaťsja TOV «Kepitel Investment Prodžekt» ta kiprśka kompanija «Ontobet Promoušynz Limited». Zgidno indeksu FinScore v systemi YouControl, kompanija ostannimy rokamy pidvyščuje svoju finansovu stijkisť, jaka nyni je pomirnoju.
Cogo pereviznyka predstavleno ne lyše v ukraїnśkyh mistah, ale j u dvoh desjatkah inšyh kraїn.
Za oficijnymy danymy pereviznyka, vin pojednuje Ukraїnu z ponad 80 najbiľšymy mistamy Jevropy, Aziї, Ameryky, Afryky, Blyźkogo Shodu i najblyžčyh susidiv Ukraїny. Okrim ćogo, vona zabezpečuje stykuvannja z maršrutamy aviakompanij-partneriv u ponad 3 tys mist svitu.
Na drugij shodynci — Windrose («Roza vitriv»). Cja kompanija pracjuje z 2003 roku i nyni pozycionuje sebe jak najbiľša ukraїnśka čarterna aviakompanija. Її zasnuvaly TOV «Rajdel» ta kiprśka kompanija «Bregenzer Limited». Jak i «MAU», cej pereviznyk vhodyť do FPG «Pryvat». Za danymy YouControl, kompanija maje vyščyj seredńogo riveń finansovoї stijkosti.
Nyni pereviznyk zabezpečuje pasažyriv reguljarnymy rejsamy z Kyjeva do kurortnyh kraїn — Bolgariї, Rumuniї, Horvatiї, Greciї, Ispaniї ta Italiї. Takož maje bagato čarternyh rejsiv do Tureččyny ta Jegyptu iz nyzky ukraїnśkyh mist.
Namagajeťsja nazdognaty «Rozu vitriv» volodarka treťogo miscja u rejtyngu — «Azur Ejr Ukraїna». Vona proponuje pasažyram pereľoty z dekiľkoh ukraїnśkyh mist (Kyjeva, Odesy, Lvova, Harkova, Zaporižžja) do populjarnyh turystyčnyh mist Tureččyny, Jegyptu, Tunisu, Ispaniї, Bolgariї.
Kompanija pracjuje na rynku z 2008 roku. Sered її zasnovnykiv značaťsja TOV «Ukraїnśka Hendlingova kompanija», TOV «Forumavia» ta turećka kompanija «Bajram Juľgej». Zgidno z informacijeju systemy YouControl, finansova stijkisť «Azur Ejr Ukraїna» zrosla do rivnja, vyščogo za serednij.
Ščo take FinScore?
Ce — indeks finansovoї stijkosti kompanij vid YouControl, jakyj bazujeťsja na 10 finansovyh indykatorah za danymy stanom na 01.01.2017 roku. Ci indykatory kompleksno vidobražajuť stan likvidnosti, platospromožnosti, rentabeľnosti ta dilovoї aktyvnosti kompaniї porivnjano z konkurentamy na rynku.
A jak v Ukraїni spravy iz menšymy kompanijamy?
Trohy menšyj graveć aviarynku ‒ stvorena v 2012 roci kompanija YanAir. Її odnoosibnym zasnovnykom ta kincevym beneficiarom je Jančuk Oleksij Volodymyrovyč. Kompanija maje porivnjano nyźkyj riveń finansovoї stijkosti, a otže, jmovirnisť її bankrutstva dovoli vysoka. Najbiľše reguljarnyh rejsiv pereviznyk zabezpečuje do Gruziї, zokrema, do Tbilisi ta Batumi z Kyjeva, Odesy ta Lvova. Kompanija reguljarno litaje i do Teľ-Avivu z Odesy ta Kyjeva. Takož YanAir proponuje čartery do mist Jegyptu, Tureččyny, Bolgariї, Finljandiї ta Slovaččyny.
Zamykaje peršu p’jatirku kompanij, jakym ukraїnci zabezpečujuť vysoki prybutky, ‒ «Atlasdžet Ukraїna», zasnovana 2013 roku. Z 2015 roku vona vykorystovuje torgovu marku Atlasglobal. Sered її zasnovnykiv vkazano turećke akcionerne tovarystvo «Atlasdžet Gavacilik A.S.» ta TOV «Ais Grup Ukraїna». Zagalom kompanija maje dosyť nyźkyj riveń finansovoї stijkosti, za danymy YouControl. Pereviznyk proponuje pasažyram reguljarni ta čarterni rejsy zi Lvova, Harkova ta Zaporižžja v aeroport v Stambuli, a zvidty ‒ v inši mista Tureččyny, Kipru, Jevropy, Kavkazu, Centraľnoї Aziї, Blyźkogo Shodu.
Iz pryhodom novyh loukosteriv ščoś zminyťsja?
Cilkom možlyvo. Svogo času na ukraїnśkyj rynok vže vyhodyv dosyť syľnyj loukoster ‒ Wizz Air. Vin počav zdijsnjuvaty rejsy z Ukraїny 2008 roku. Za ci 10 rokiv kompanija vstygla zakryty ukraїnśkyj ofis, odnak zalyšyla našu kraїnu u svoїj karti poľotiv. Nyni vona proponuje rejsy z Kyjeva, Lvova ta Harkova. Lyše z ukraїnśkoї stolyci loukoster litaje do mist Daniї, Estoniї, Kipru, Lytvy, Nimeččyny, Brytaniї, Poľšči, Portugaliї, Slovaččyny, ta Ugorščyny.
Cogorič narešti zakinčylasja dovgotryvala epopeja
Istorija iz Ryanair — «zrada» dlja socmerež čy peremoga zdorovogo ğluzdu? z bjudžetnym pereviznykom Ryanair, ščo poperedńo uže u veresni 2018 roku rozpočne poľoty
Ryanair pryjšov v Ukraїnu — kvytky vže dostupni z Ukraїny. Neščodavno aeroport Boryspiľ taky zmig domovytysja z irlandśkym loukosterom pro umovy spivpraci. Ce pryzvede do zbiľšennja boroťby za ukraїnśkyh aviapasažyriv ta za inozemnyh gostej.
Eksperty rynku vbačajuť u ćomu vyhodi rizni naslidky. Na dumku dyrektora programy «Infrastruktura majbutńogo» analityčnogo centru «Ukraїnśkyj instytut majbutńogo» Volodymyra Šuľmejstera, zaraz na ukraїnśkomu aviarynku jakistju žodna z kompanij ne vydiljajeťsja, tomu konkuruvaty miž soboju dovedeťsja za dopomogoju ciny. Do togo ž vin zaznačaje, ščo pry vyhodu kompaniї na rynok potriben čas, aby ščoś vidčuty.
Vadym Bardaś, investycijnyj analityk Jevropejśkogo analityčnogo centru, zaznačaje: sered golovnyh naslidkiv pryhodu v Ukraїnu irlandśkogo aviapereviznyka — zagaľne znyžennja vartosti kvytkiv, i ne lyše na zakordonni rejsy. «U dovgostrokovij perspektyvi možna očikuvaty znyžennja vartosti vnutrišnih aviapevezeń na 50-70%. Pryhid takogo novogo potužnogo gravcja, jak Ryanair, zmusyť tu ž «MAU» suttjevo pidnjaty servis ta znyzyty ciny», — stverdžuje ekspert.
Jak vygljadaje TOP stanom na kviteń 2018 roku?
Za dopomogoju instrumentu «Rynky» v systemi YouControl možna vyznačyty lideriv rynku, obravšy potribni KVEDy ta inši kryteriї (sered jakyh ‒ region, stan, kiľkisť pracivnykiv). Pidsumkova tablycja vygljadaje nastupnym čynom:
