To ščo ž tak vabyť i vodnočas nastorožuje mižnarodnyh investoriv v Ukraїni?
Jake misce IT-industriї v ukraїnśkij ekonomici?
Peršym cju temu začepyv Jurij Antonjuk, kerujučyj dyrektor EPAM Ukraine ta Prezydent Asociaciї «IT Ukraїny». Za jogo slovamy, u 2016 roci riveń zrostannja dohodu IT-galuzi pidnjavsja do 17-18% na foni slabkoї ekonomiky kraїny: «My majemo povernutysja do tempu 20+% i za try roky industrija podvoїť dohid. Sogodni cja suma — $3 mlrd, i ce — III misce sered ukraїnśkyh eksporteriv, čogo nikoly raniše ne bulo».
Stanislav Šeljakin, staršyj konsuľtant PwC Ukraine, vystupyv z rezuľtatamy doslidžennja vplyvu IT-galuź na ekonomiku kraїny. Za navedenymy u jogo prezentaciї cyframy, mynulogo roku v Ukraїni pracjuvalo 100 tys specialistiv, z jakyh 20 tys — vysokospecializovani, tobto senior developers. U 2016-mu programisty splatyly 13 mlrd grn podatkiv i zgeneruvaly 3% VVP Ukraїny.
Do 2025 roku galuź može zrosty do $8,4 mlrd, a kiľkisť robočyh misć zbiľšyťsja do 240 tys osib
Portret ukraїnśkogo «ajtišnyka»
Asociacija «IT Ukraїny» provela doslidžennja, jake dalo vidpovidi na pytannja, ščo dovgyj čas cikavyly predstavnykiv galuzi. Vony opytaly majže 2,6 tys fahivciv vid 18 do 36+ rokiv z usih kutočkiv kraїny. Teper my znajemo pro ljudśkyj kapital biľše:
- 50% pracjujuť u Kyjevi. Na drugomu misci Dnipro (14,7%), za nym – Lviv (14,3%).
- Majže 60% pracivnykiv ne je vyhidcjamy z velykyh mist.
- Žinky skladajuť lyše trohy 1/4 vid zagaľnoї kiľkosti fahivciv u galuzi.
- Majže 46% ukraїnśkyh IT-specialistiv ocinyly svoї znannja anglijśkoї na rivni Upper Intermediate (vyšče seredńogo).
- 36% fahivciv ne majuť dyplomu pro vyšču tehničnu osvitu.
Pozytyvni storony Ukraїny na svitovomu rynku
Zminy na krašče pidkreslyv Čirag Ravat, zastupnyk dyrektora konsaltyngovoї kompaniї Avasant. Vin zaznačyv, ščo dosvid roboty u sferi doslidžennja ta rozrobky — naša syľna storona, jaku potribno vykorystaty, oskiľky v Ukraїni funkcionuje ponad 100 naukovo-doslidnyh centriv mižnarodnyh kompanij. Krim ćogo, ukraїnśki IT-kompaniї možuť zapovnyty niši u populjarnyh sferah — blockchain, avtomatyzacija procesiv, rozrobka igor ta vizuaľnyh efektiv, stvorennja system elektronnogo urjaduvannja dlja kraїn, ščo rozvyvajuťsja. Vin takož pobačyv v Ukraїni strimke zrostannja ekonomičnogo klimatu dlja biznesu ta vysoku jakisť roboty, jaku vykonujuť programisty.
Zastupnycja Ministra ekonomičnogo rozvytku i torgivli Natalija Mykoľśka rozpovila pro rezuľtaty ostanńoї torgoveľnoї misiї u Indiї:
My pryїhaly z typovymy dlja nas produktamy: agrarkoju ta mašynobuduvannjam. I v rezuľtati počuly: “No, we’re looking for the partnership with your IT industry”. Dlja mene ce bulo vidkryttjam, tomu ščo ja rozgljadala Indiju jak našogo konkurenta
Slabki miscja
Na dumku Valerija Kucogo, skiľky b my ne rujnuvaly systemu osvity — tehničnogo personalu bude biľše, niž kompanij, zdatnyh prodaty poslugy. Biľš bolisne pytannja — ce kuľtura, z jakoju pracjuje personal. Tobto ne tehnični znannja, a soft skills: znannja anglijśkoї movy, jaki my otrymaly vnaslidok staroї systemy osvity, i kuľtura spilkuvannja, čerez ščo my často vtračajemo zamovnykiv.
Šče odyn skladnyj moment — ukraїnśki realiї, v jaki zamovnyk potrapljaje i biľše ne hoče povertatysja. Jedyne, čym može zaradyty deržava — ce zminyty stari zakony ta vkraj zrujnovanu infrastrukturu, jaki spitkajuť investoriv.
Kerri Hollard, Prezydent ta Generaľnyj dyrektor brytanśkoї Global Sourcing Association, ščo ćogorič vidznačyla Ukraїnu jak najkraščogo postačaľnyka IT-poslug do Velykobrytaniї, poradyla biľše reklamuvaty ukraїnśku IT-galuź sered mižnarodnyh zamovnykiv:
Jak velyki klijenty šukajuť sobi partneriv? Peršyj kryterij — geografične položennja. Drugyj — dyvljaťsja na imidž. I vže potim, jakščo perši 2 punkty vlaštovujuť, obyrajuť kompaniju dlja spivpraci. Tomu brend kraїny vkraj važlyvyj dlja rozvytku mižnarodnoї torgivli, a otže, i ekonomiky cijeї kraїny
Na ćomu takož nagolosyv Dmytro Kušnir, vice-prezydent Luxoft. Vin zaznačyv, ščo zamovnyky, znajučy pljusy ta minusy kraїn, obyrajuť tu, de aktyvniša promocija poslug. Napryklad, Poľšča nabagato jaskraviše vygljadaje, niž Ukraїna, hoč my majemo biľše perevag. Pro Ukraїnu často govorjať z negatyvnym vidtinkom, ale IT-industrija daje pozytyvne vražennja — i nam potribno, ščoby ce vidbyvalosja v zakordonnij presi. U segmenti cyfrovyh tehnologij — takyh, jak internet rečej, blockchain, mašynne navčannja ta industrija velykyh danyh — je horoši pryklady. I v ćomu naprjamku točno potribno prodovžuvaty pracjuvaty.
Plan na 2018 rik
Usi spikery u svoїh dopovidjah zijšlysja na krokah, jaki pidpryjemcjam razom z urjadom potribno zrobyty, aby IT-industrija rozvyvalasja švydše.
Konkretni praktyčni zavdannja:
- Administratyvna reforma. Stvoryty Ministerstvo cyfrovoї ekonomiky i prybraty 4 inšyh ministerstva ta 18 departamentiv, jaki piklujuťsja, ale ničogo ne robljať.
- Investoriv ne ljakaje vijna, їh ljakaje korupcija.
- Dysbalans import-eksport. Okrim autsorsu, zvernuty uvagu na produkty dlja vnutrišńogo rynku, jakomu neobhidna pidtrymka.
- Reformuvaty osvitu. Pity vid Radjanśkogo sojuzu i togo, ščo vin lyšyv pislja sebe.
- Trudovyj kodeks i IT industrija nesumisni. My vže davno ne dyvymoś na robotu, jak ščoś vične. Robitnyky majuť buty mobiľni.
- Migracijna polityka. Zalučaty svitli rozumy z uśogo svitu i zacikavyty ukraїnciv pracjuvaty tut.
- Podatkova polityka, nadokučlyva i vygidna lyše starij ekonomici.
Strategični kroky:
- Mobilizacija resursiv i ob’jednannja biznesu, urjadu ta universytetiv. Perestaty dyvytysja na urjad, jak na ščoś čuže, vid čogo treba shovatysja. Ne vykorystovujučy vlasnu deržavu jak instrument dlja prosuvannja vlasnogo biznesu, my budemo rozvyvatysja švydko, ale nabagato poviľniše, niž inši kraїny.
- Eksportna ambicija, jaka b prosuvala nas u 7-10 raziv, a ne u 2 razy.
- Sogodni industrija vygljadaje jak «červ’jak, golova jakogo — kiľka potužnyh ukraїnśkyh kompanij, jaki počuvajuť sebe dobre na rynku i rozvyvajuťsja, a osnovna masa — ce serednij biznes, jakyj mrije ne pro zrostannja, a pro vyhid z biznesu čerez prodaž kompaniї. I spiľnyh interesiv v nyh duže malo». Bez konsolidaciї ničogo ne bude.