Najpošyreniši zapytannja, jaki stavljať vidviduvači muzeїv

Trohy najpošyrenišyh zapytań — ta vidpovidi na nyh vid kuratorky ekspozycij vystavkovoї zaly ARSENĀLS Liny Birzaka-Prijekule.

Vid čogo zaležyť vartisť kartyn?

Cinu kartyny formujuť za rahunok nyzky faktoriv, Sered osnovnyh:

• upiznavanisť hudožnyka,
• značennja kartyny v istoriї,
• naskiľky konkretna robota harakterna same dlja ćogo avtora (napryklad, roboty Pikasso periodu kubizmu),
• velyčyna polotna ta harakter vykorystanyh materialiv,
• zagaľnyj tehničnyj stan kartyny.

Cina vyznačajeťsja v konteksti popytu na art-rynku. Napryklad, Viľgeľm Purvitis — odyn iz začynateliv latyśkoї nacionaľnoї hudožńoї školy, vstanovyv tradyciї pejzažnogo žyvopysu, buv dyrektorom Latvijśkogo Nacionaľnogo hudožńogo muzeju, rektorom Latvijśkoї hudožńoї akademiї. Vvažajeťsja odnym z vydatnyh hudožnykiv svogo času v Jevropi. U hudožnyka svij vyraženyj počerk. Jogo roboty korystujuťsja popytom u muzeїv i kolekcioneriv. Ce vse v cilomu formuje cinu jogo robit.

Čomu «Čornyj kvadrat» Malevyča takyj populjarnyj?

Stvorenyj v 1915 roci, «Čornyj kvadrat» Kazymyra MalevyčaOblaštuvannja plošči Kazymyra Malevyča u stolyci — ščo varto znaty — ce «nove oblyččja» mystectva togo času. Malevyč dav svojemu novomu hudožńomu stylju nazvu — suprematyzm, ščo označaje «ščoś točne, vidtočene, rozroblene do kincja». Golovna ideja ćogo stylju — zviľnyty hudožni roboty vid ujavlennja i imitaciї, sprostyvšy reaľni reči, javyšča, zobražennja ljudej. Vin hotiv pidnjaty mystectvo v časi ta prostori, zrobyty jogo viľnym vid dejakyh perežytkiv. I v «Čornomu kvadrati» vtilylasja vsja «religija» cijeї novoї ideї, počatkova točka jakoї — «niščo». «Čornyj kvadrat» — ce vidčuttja porožneči, novyj Bog, ikona. Ce — svogo rodu revoljucija v istoriї hudožńogo mystectva: počatok bezpredmetnogo naprjamku v mystectvi.

Čomu «ocja mazanyna» koštuje takyh šalenyh grošej?

Take slovo jak «mazanyna» do tvoriv mystectva ne može zastosovuvatysja. U mystectvi je rizni naprjamky. Adže do mystectva vhodjať ne lyše remisnyči navyčky čy obrazy, namaľovani v točnij vidpovidnosti z reaľnistju. Važlyvymy pry ćomu je ideja, rizne značennja tvoriv, zmist, gra farb, energetyka toščo. Nemaje jakogoś «spravžńogo» abo «nespravžńogo» mystectva. Mystectvo — ce vse ljudśke majsternisť, ujavu, zdibnosti do vynahidnyctva — ti procesy, jaki superečať pryrodnym.

Naviščo kartynam ramky?

Jakščo kartyna pravyľno obramlena, to tvir mystectva vizuaľno roztašovanyj v centri. Ce dopomagaje gljadačevi legše spryjmaty žyvopys. Tak kartyna vidokremlena vid navkolyšńogo svitu. Kartyny v ramah krašče zberigajuťsja i zahyščeni vid uškodžeń. U obramlenyh kartyn menša jmovirnisť vpasty zi stiny. Jakščo rama kartyni ne vidpovidaje, to vona može vidvernuty uvagu vid samoї roboty.

Jak ce — «orijentuvatysja u žyvopysu»? Ce vidriznjaty Mone vid Mane?

Ce označaje, ščo ljudynu cikavyť istorija mystectv, tomu vona cilesprjamovano šukaje dodatkovu informaciju pro tvory mystectva. Analogični pravyla pošyrjujuťsja i — napryklad — na istoriju muzyky čy medycyny. Ce — cilesprjamovana robota, jaka vymagaje reguljarnogo projavu interesu do aktuaľnyh podij, podorožej, vidviduvannja vystavok. Orijentuvatysja u vśomu stovidsotkovo nemožlyvo nikoly, oskiľky mystectvo nevpynno rozvyvajeťsja i z’javljajeťsja znovu.

Jak navčytysja otrymuvaty zadovolennja vid žyvopysu zagalom?

Je čymalo riznyh sposobiv dyvytysja na kartynu. Ključ do nasolody takym mystectvom znahodyťsja v osobystij prysutnosti. Vy možete počaty z vidviduvannja vystavok. Ščotyžnja vidviduvaty odnu z vystavok v muzejah abo galerejah. Pered tym jak čytaty kuratorśkyj tekst, prosto potribno pohodyty po vystavci i zapytaty sebe: «Ščo ja pro ce dumaju? Ščo ja baču v cyh robotah?» Zovsim ne treba, zahodjačy do muzeju, ogljadaty absoljutno vsi vystavky ta ekspozyciї. Biľše radosti z’javyťsja v moment ogljadu i biľš detaľnogo zaglyblennja v odyn iz zaliv čy rozdiliv.

Jakščo z’javyvsja interes, to v magazynčykah pry muzejah i galerejah zavždy možna prydbaty knygy čy katalogy, jaki poveduť vas dali. Na bagaťoh vystavkah organizovujuťsja osvitni programy. Vony možuť vključaty rizni formaty — vid rozmov iz samym hudožnykom do tvorčyh zanjať u muzeї. Pid čas podorožej inšymy kraїnamy ta mistamy varto takož vidvidaty tam hoča by odyn hudožnij muzej. Ce — vizuaľno pryjemnyj sposib diznatysja pro kuľturu, istoriju, tradyciї ta ljudej konkretnoї deržavy.