🏗 Jaki transformaciї čekajuť na Čornobyľśku zonu najblyžčymy rokamy

Vidbulaś prezentacija projektu doslidžennja priorytetnyh naprjamiv rozvytku vidviduvannja zony vidčužennja ta prosvitnyćkogo produktu za iniciatyvy Ministerstva zahystu dovkillja ta pryrodnyh resursiv Ukraїny spiľno z Deržavnym agentstvom z upravlinnja zonoju vidčužennja.

Meta projektu — znajty novi vektory rozvytku zony vidčužennja, jak miscja dlja nauky j prosvitnyctva, pokazaty vidviduvaču z kožnoї kraїny, ščo Čornobyľ — ce najbiľšyj urok z bezpeky ljudstva, jakyj varto pam’jataty.

Doslidžennja zaklade osnovu dlja stvorennja jedynoї koncepciї rozvytku terytoriї zony vidčužennja ta podaľšoї transformaciї vže najblyžčym časom.

Ekspertna spiľnota obgovoryla promižni rezuľtaty projektu doslidžennja za tŕoma naprjamkamy: «vidviduvannja», «kuľtura» ta «prosvitnyctvo». Na dumku ekspertiv, golovna ciľ na najblyžči roky – zberegty vynjatkovu istoriju Zony ta memorializuvaty važlyvi miscja, tomu odnym iz ključovyh zavdań u ramkah projektu je konservacija ob’jektiv dlja vidviduvannja u misti Pryp’jať, zberežennja ta vidnovlennja mozaїky, monumentaľnogo mystectva, unikaľnyh vitraživ, stan jakyh z kožnym rokom nevpynno pogiršujeťsja.

Mene duže nepokoїť stan mozaїk, monumentaľnogo mystectva, vitraživ, arhitektury pizńogo modernizmu, jaki mogly b sluguvaty jaskravymy prykladamy togo jak žylo misto Pryp’jať. Potribno buty oberežnym z tym, ščob prostir, jakyj vže sformuvavsja v zoni, žodnym čynom ne buv poškodženyj

Pavlo Gudimov, kurator muľtymedijnoї vystavky «Čornobyľ. Podorož»

Za 35 rokiv z momentu Čornobyľśkoї avariї terytorija ne mala jedynogo sformovanogo bačennja. Tož odnym z priorytetnyh zavdań majbutńoї koncepciї je formuvannja mesedživ, jaki majuť transljuvatysja sered vidviduvačiv.

Nadvažlyvo stvoryty jedynyj naratyv, jakyj pošyrjuvatymuť absoljutno vsi gravci rynku. Vony majuť rozpovsjudžuvatysja na kožnu zminu, ščo vidbuvajeťsja v Zoni. My povynni pam'jataty, ščo dlja bagaťoh ljudej cja terytorija — misce bolju

Olena Fomina, očiľnycja turoperatora «Gamma-Trevel»

Eksperty pogodžujuťsja z dumkoju ščodo neobhidnosti stvoryty jakisnu infrastrukturu dlja vidviduvačiv, zokrema: komfortni umovy na kontroľno-propusknyh punktah ta navigacija v seredyni zony; onovlennja maršrutiv dlja podorožej, rozšyrennja їh na bezpečni terytoriї – vid miscja, de trapylasja avarija do kutočkiv u najviddalenišyh selah, jaki postupovo znykajuť, zrostajučyś z pryrodoju.

Inšym ključovym naprjamom rozvytku Zony vidčužennja, za dumkoju ekspertiv, je її naukovyj potencial. Adže Čornobyľśka zona maje potencial dlja vtilennja osoblyvyh projektiv, analogiv jakym nemaje u sviti. Navkolo Čornobyľśkoї AES rozvyvajeťsja spravžnij tehnologičnyj klaster, jakyj može pryvabljuvaty naukovciv z riznyh kutočkiv svitu.

Z naukovogo pogljadu nyni najvažlyvišym v Zoni je ob'jekt «Ukryttja» ta jogo peretvorennja na ekologično bezpečnu systemu. Ce unikaľnyj pryklad u sviti, jakyj može ob'jednaty navkolo sebe sotni čy naviť tysjači naukovciv. Prote, my majemo velyki skladnošči z isnuvannja naukovoї infrastruktury v Čornobyli

Sergij Paskevyč, zastupnyk dyrektora Instytutu problem bezpeky atomnoї elektrostanciї

Ce je častynoju peretvoreń, jakyh potrebuje zona najblyžčymy rokamy, zgidno z projektom doslidžennja. Usi konstruktyvni propozyciї, otrymani vid ekspertiv v ramkah publičnyh obgovoreń, vrahovani u finaľnomu dokumenti projektu.

Dodatkovo: Doslidžennja priorytetnyh naprjamiv rozvytku vidviduvannja Zony vidčužennja ta prosvitnyćkogo produktu provodyťsja za iniciatyvy Ministerstva zahystu dovkillja ta pryrodnyh resursiv Ukraїny spiľno z Deržavnym agentstvom z upravlinnja zonoju vidčužennja. Robota zdijsnjujeťsja na vykonannja Ukazu № 512 Prezydenta Volodymyra Zelenśkogo «Pro dejaki pytannja rozvytku terytorij, ščo zaznaly radioaktyvnogo zabrudnennja vnaslidok Čornobyľśkoї katastrofy», vydanogo u 2019 roci.