Viktorija Savčenko
«Velyka rosijśka brehnja» — ce serija dokumentaľnyh fiľmiv, jaki demonstrujuť tjaglisť vplyvu tak zvanoї rosijśkoї kuľturnoї dyplomatiї jak reaľnogo instrumentu propagandy, zokrema u sferah istoriї, kino, literatury, sportu, media ta mystectva. Projekt pro te, kudy sjagajuť meži rosijśkoї propagandy, na zamovlennja Suspiľne Kuľtura vygotovyla komanda FOP Andrij Jeŕomin.
Pro te, jak transformujeťsja ta jakyh form nabuvaje rosijśkyj vplyv u caryni kuľturnoї dyplomatiї, mystectva ta gumanitarnyh znań, a takož na sportyvnij areni, rozpovily: brytanśkyj žurnalist Piter Pomerancev, inozemnyj korespondent The Guardian Ljuk Gardinğ, pyśmennyk, avtor posibnyka NATO pro rosijśku informacijnu vijnu Kir Džajlz, profesor Jeľśkogo universytetu Džejson Stenli, literaturoznavycja ta slavistka Jeva M. Tompson, pyśmennyk Sergij Žadan, šestyrazova čempionka svitu z fehtuvannja Oľga Harlan ta inši.
«Cej serial — ne ogljad rosijśkoї dezinformaciї čy kejsiv IPSO, ce uspišno robyť bagato faktčekingovyh organizacij. Naš fiľm — pro rosijśki vplyvy, jaki často je menš očevydnymy, ale jaki pracjujuť vže sotni rokiv, — rozpovidaje avtorka scenariju Natalka Ponomariv. — U sviti prodovžujuť šukaty “horošyh” rosijan, davaty їm majdančyky dlja tvorčosti. Na Kannśkomu festyvali u 2022 roci pislja nedopusku rosijśkoї delegaciї u programi vse ž zalyšyly odyn fiľm rosijśkogo režysera. Jogo naviť markuvaly jak dysydenta. Vyjšovšy na preskonferenciju v Kannah, takyj dysydent nazvav žahlyvym, ščo rosijany gynuť na vijni z ukraїncjamy, i zaklykav dopomagaty їhnim bidolašnym rodynam, jaki vtračajuť goduvaľnykiv».
Naratorkoju projektu «Velyka rosijśka brehnja» stala Anna Danyľčuk — naukovycja, kuľturna menedžerka, avtorka anglomovnogo blogu «Anna from Ukraine».
«Rosijśka brehnja duže švydko transformujeťsja pid potreby kremlja. Naviť u mežah odnijeї promovy rosijśkyh politykiv-vojennyh zločynciv možna počuty vzajemozaperečni tezy, ale zazombovanomu naselennju use zdajeťsja ok. I tak na moskovśkyh čy piterśkyh mityngah z’javljajuťsja ikony zi stalinym. I nikogo ž ne dyvuje, jak toj, hto pidryvav hramy, teper na ikoni z nimbom? Sotni raziv perepysana istorija vtračaje buď-jakyj sens i brehaty staje legše», — rozpovidaje Anna.
«Ce odyn z našyh najvažlyvišyh projektiv, kompleksne doslidžennja togo, jak rosijśka propaganda vykorystovuje prostir kuľturnoї dyplomatiї dlja prosuvannja manipuljacij ta propagandystśkyh naratyviv. Spodivajuś, cej projekt zmože pracjuvaty jak dodatkovyj antydot proty tezy “kuľtura poza politykoju”, ščo davno ne vytrymuje krytyky v Ukraїni ta za її mežamy. Do prykladu, odyn z konkretnyh kejsiv, jakyj prodovžuje mene vražaty, — prysutnisť rosijśkogo vbyvci Zahara Priljepina jak počesnogo gostja na Paryźkomu knyžkovomu saloni u 2018 roci. Tobto vže pislja togo, jak Priljepin brav učasť u rosijśkomu vtorgnenni ta striljav v ukraїnciv. Na taki neokovyrni fakty peršoju reakcijeju staje emocijne pytannja: “Jak?!”, — komentuje vykonavčyj prodjuser projektu ta telekanalu Suspiľne Kuľtura Luk’jan Galkin. — Cykl “Velyka rosijśka brehnja” poklykanyj daty obğruntovanu ta detaľnu vidpoviď, prodemonstruvaty, čomu prysutnisť rosijan na majdančykah cyvilizovanogo svitu je takoju zagrozlyvoju. Bezmežno vdjačnyj komandi vyrobnykiv, z jakymy my projšly velyčeznyj šljah, povnyj skladnyh pošukiv ta dyskusij — ale j gordosti za proroblenu robotu».
- avtory ideї: Andrij Jeŕomin, Anna Bilous;
- avtorky scenariju: Natalka Ponomariv, Anna Danyľčuk;
- režyser: Oleksandr Nazarov;
- operator-postanovnyk: Vjačeslav Ponomaŕov;
- prezenterka: Anna Danyľčuk;
- prodjusery: Vjačeslav Ponomaŕov, Andrij Jeŕomin.
Kerivnycja projektu zi storony Suspiľnogo — Aľona Goljakova, vykonavčyj prodjuser — Luk’jan Galkin.
Avtor foto — Dmytro Zagrebeľnyj
Suspiľne Kuľtura — zagaľnonacionaľnyj telekanal dlja kuľturnogo dozvillja. Kino, teatr i muzyka, cikavi programy pro mystectvo, specprojekty ta efiry nažyvo z golovnyh kuľturnyh i mystećkyh podij kraїny ta svitu.