V Ukraїni tryvaje serjozna konkurentna boroťba miž media. Ce vidbuvajeťsja jak na gazetno-žurnaľnomu rynku, telebačenni, radio, tak i v seredovyšči onlajn-vydań. Ostanni musjať postijno borotysja za čytača na vsih možlyvyh rivnjah.
Ščo zminyloś u media Ukraїny za 30 rokiv
Na proces stvorennja čy prosuvannja brendiv u media slid zavždy dyvytyś čerez pryzmu konkurenciї, rozmir rynku, gravci, dostupnyj instrumentarij. Jakščo prygadaty rynok media v Ukraїni 30 rokiv tomu, to z formatu telefonnyh interv’ju korespondenty perejšly do vykorystannja Facebook. Sposterigaty za vyslovljuvannjamy lideriv, a potim robyty z ćogo novynu — dlja biľšosti označaje pysaty cikavi reportaži. Ale eksperty Research & Branding Group z’jasuvaly, ščo dovirjajuť suspiľno polityčnoї informaciї v Facebook 15%, a zovsim ne dovirjajuť 30% korystuvačiv najpopuljarnišoї socmereži v Ukraїni. Jakščo namagatysja vydilyty zagaľnyj trend, ja by skazala ščo v media neskinčenna kiľkisť korotkyh «hajpiv» zamisť postupovo narostajučyh trendiv.
Leď vyžyvajuť v Ukraїni regionaľni vydannja. Na oblasnomu ta rajonnomu rivnjah praktyčno nemaje konkurenciї. Častyna suspiľstva korystujeťsja internet-džerelamy, a ce zmenšuje rynok čytačiv drukovanyh vydań. Jak rezuľtat, novi vydavci ne majuť stymulu vyhodyty na rynok, adže čytaćka audytorija nadto mala. Čomu? Pryčyn dekiľka:
- Nemaje kompetenciї jak robyty media
- Nemaje dostatńoї «niševoї» audytoriї po temi
- Odna j ta ž ljudyna čytaje odnočasno 5–10 vydań
Za dannymy NSŽU, nyźka kupiveľna spromožnisť audytoriї spožyvačiv poky ne dozvoljaje lokaľnym ZMI buty povnistju nezaležnymy vid vlady abo miscevogo biznesu. A dlja drukovanyh ZMI velykym navantažennjam na redakciju je poligrafični poslugy, vartisť paperu ta vartisť pošyrennja.
| Kraїna | Kiľkisť ZMI* (drukovani ta onlajn) | Naselennja, tys | Kiľkisť ZMI na tys naselennja |
| Francija | Gazety drukovani ta elektronni — 480. Žurnaly— 280 | 67 000 | 0, 01 |
| SŠA | 20 tys periodyčnyh vydań, iz nyh 1,3 tys — drukovanyh ZMI, 7,3 tys žurnaliv | 326 000 | 0, 06 |
| Nimeččyna | 349 gazet, 1590 žurnaliv | 83 000 | 0, 02 |
| Italija | 800 žurnaliv, 80 gazet | 60 000 | 0, 014 |
| Švejcarija | 300 gazet ta žurnaliv | 8 000 | 0, 037 |
| Ukraїna | Gazety drukovani ta elektronni (v t.č. informacijni agenciї) — ne menše 6 tys | 42 000 | 0, 14 |
* Pryblyzni dani trendiv
Za danymy Statista, rynok drukovanyh ZMI v SŠA z 1970 po 2016 skorotyvsja z 1750 redakcij do 1300 (tobto na 25%) ta prodovžuje padinnja pryblyzno na 8% u rik. Ale z 2004 roku po teperišnij čas kiľkisť žurnaliv zberigajeťsja pryblyzno na odnakovomu rivni.
Kiľkisť ZMI v Ukraїni perevyščuje pokaznyk SŠA vdviči, Franciї — vdesjatero
Formuvannja novogo rynku
Časy cyfrovoї žurnalistyky vže nastaly v Ukraїni. Vse biľše styrajuťsja meži miž klasyčnymy žurnalistamy ta inšymy predstavnykamy suspiľstva, kotri pošyrjujuť informaciju.
U spravi Youth Initiative for Human Rights v. Serbia (2013) Jevropejśkyj sud z prav ljudyny zaznačyv duže važlyvu rič: neurjadovi organizaciї, jaki zalučeni do vyrišennja suspiľno važlyvyh pytań, vykonujuť roľ «storožovogo psa suspiľstva» — i tomu їhnja dijaľnisť je takoju ž važlyvoju, jak i dijaľnisť presy. Ce tverdžennja pošyrjujeťsja j na blogeriv. Sud pišov šče dali i u spravi Gillberg v. Sweden (2012), ščo bulo takož povtoreno u Konvenciї Rady Jevropy z dostupu do oficijnyh dokumentiv. Vin bukvaľno zaznačyv nastupne: «U sviti internetu vidminnosti miž žurnalistamy ta inšymy členamy suspiľstva švydko znykajuť. Ne može isnuvaty spravžńoї demokratiї bez prozorosti, jaku gromadjany možuť ne lyše vykorystovuvaty, ale j spryjaty їj».
Ščo ž do žurnalistśkoї osvity v Ukraїni, to je populjarna dumka, ščo fakuľtety žurnalistyky ne možuť daty śogodni tyh znań i navyčok, jaki potribni dlja roboty u «poli»
«Žurnalistśka osvita v Ukraїni perebuvaje u hronično poganomu stani, pro ščo svidčať rezuľtaty peršogo doslidžennja «Stan žurnalistśkoї osvity na fakuľtetah žurnalistyky v Ukraїni», jake GO «Detektor media» provela u 2016 roci», — komentuje koordynatorka media proektiv GO «Detektor media», starša vykladačka Mogyljanśkoї Školy Žurnalistyky Olena Demčenko.
Zgidno doslidžennja, zagaľni tendenciї stanu žurnalistśkoї osvity v Ukraїni taki:
- Vysokyj riveń nezadovolennja jakistju ukraїnśkoї žurnalistśkoї universytetśkoї osvity z boku perevažnoї biľšosti vypusknykiv vyšiv.
- U bagaťoh vyšah prysutnja bjurokratija, tysk na studentiv, formalizovani stosunky po vertykali, jaki negatyvno vplyvajuť na navčaľnyj proces.
- U perevažnij biľšosti universytetiv sposterigajeťsja nevidpovidnisť universytetśkoї osvity z žurnalistyky Bolonśkij systemi, zberežennja post-radjanśkyh metodiv navčannja.
- Nyźkyj riveń značnoї kiľkosti vykladaćkogo skladu, velykyj vidsotok dyscyplin «ni pro ščo» u nyzci vyšiv.
- Filologičnyj naprjamok osvity zamisť žurnalistśkoї.
- Pogana tehnična baza.
- Brak spivpraci miž kafedramy v mežah jak Ukraїny, tak i inšyh kraїn.
- Studenty biľšosti vyšiv vže z 2–3 roku iduť pracjuvaty, bo ne otrymujuť vidpovidnyh praktyčnyh navyčok u stinah universytetu.
Intelekt jak biznes
Teorija igor j tak zvanyj «media-ketčynğ» vse šyrše pronykajuť v praktyku ekonomičnyh rišeń i doslidžeń, v t.č. — zavdjaky Deadline. Za pivroku isnuvannja proektu ekspertamy nadano ponad 1,2 tys komentariv u ZMI. Serednij čas dlja nadannja korotkogo komentarja čy reportažu stanovyť 2–3 dni. Ce možna rozgljadaty jak trend, ščo dopomagaje pidvyščyty efektyvnisť planovyh i upravlinśkyh rišeń. Mediamenedžeram slid pam’jataty, ščo čytač psyhologično vtomljujeťsja vid skandaliv ta intryg v novynah v buď-jakyh projavah ta ruhajeťsja do togo, ščob usamitnytysja z tym kontentom, jakyj jomu potriben. Pry ćomu čytač stav uvažnišym. Najefektyvniši kanaly komunikacij — ce ti, jaki ne vykorystovuje konkurent, ale audytorija jakyh najbiľše vidpovidaje suti povidomleń dlja tovariv čy poslug.
Вже понад три роки ми розповідаємо вам про нові можливості. Будемо вдячні за підтримку!
Dodaty komentar